Ka Lei Momi, Volume I, Number 9, 2 October 1893 — NA HOOHENO O KA AINA HAAHEO O KOHALA HAWAII. [ARTICLE]

NA HOOHENO O KA AINA HAAHEO O KOHALA HAWAII.

Ma ko'u ano he Kiu hanu aaea hou no ua mea huna uiu kahi pohihihi, . a me na' inea i ike ia ma kahi akea, aolail ;, ke pane aku nei au i kahi oia mau hunahuna, a -hoike akn iuiua o fcou huuoha'.o, a no kou ahonui hoi e luokomo ī'.io ma kahi ki>-wa iki o ka k.ikou Hiwahiwa "''ka lki oia keia. Ke ano o ka aiuu. He oia rmri no ka w.»iho kahelahela i ka loa ame ka laula, o sa aina kaulana i ka haaheo o Koliala nēi, a ke huli <• uana aku i kona iuhu kuiiloim u iia hemolele Kuuiki i ka malie." No uu kaunka. Ma ko'u hakilo pono ami akn io ka nui o na kaiuika o Kohala nei i keia wa, uu »»1« «mi luiii uo a i ko kela inau makahik* i ha'a iho nei, u ua mauao k«»u 'Kiu Ilanu Menhou" ua oi ae ! na Lahui e mainiia o k;i L»ihui ;iouoi o ka aina. No ka Hana. Ke uno emi mai uei kn h.«nn y Kohala uei i koi.-i wn, a ke emi ?u mni nei uo hoi me ka uku o na linmhnua, aole hoi e' likt* im» namna ka io o kalo a p..ke-.ikec» pu hoi me ka o-li«. No ka La. Aole i kana mai ka ua mea o ka nui o ka la ia Kohala nei, nana aku "Mo'a unounoa Puna i ke Akuawahine, mo'a maka'li ka ohia o Moeawakea," o ka wela pana ia ke hele ala a komo i ke aupuni Poepoe. Nolaila, ma ia kumu ua o mimi mai ka ul ana o na mea kanu a ka poe mahiai, a ke hele iho la ka wai o na pahu wai e pika'o. N • )•;» Poe M:Jiiai. Aol«' iiii si» iiiii loa o ka poe Miulnai kalo o Ki.h-.la nei, niaWAina o i.u L J !.ke ka hapa nui o ka i-oe Mmhiui, a ka kai"kahi w*il<- ii/i wiihi kau ka, "Aialiu oaii» no kt? aim maioa no na k;ir>k":i i Icm 'nahiui, a h4uwi i iiii l , iiMjiii:i kii hoaiinialiina ina knk'Mii . ■ \ill.-1 <i iakou, uoluilu nui ka [>i iki , <» i ): i kanaka, a 'jui n<. 1*1»j ka naaupo. No ka Ai. Msu Waipio a me Waimanu uai ka ai o Kohala noi i hiau mal'iina e nee nei, he inau haneri pa'iai a na waapa o lawe neai noi no ka pulo hookahi, a p«U nkn. E i>le nae.ia ola o Kobnl*tier, nn ka iuea, he 50keueU ao ke pa'i hookahi, mn ke 30 * paona no ke pa'i hookahi.

Hooike kula Sabuti. Ua hoike iho nei na Kula Sabati o ka "Hoomana o na La Hoa o kekahi o na Kula Sabati o k» Hoouiana Makua, kekahi i kokua pu mai no ia hana maikai. A uia ka hakilo pono ana nku a ko Kiu no na liapa i hana ia ma ia la ua "Maikai Kauai Hemolele i ka malie," aku, koe wale no keia, ua olelo kekahi poe e ahewa ana i ka olelo hoohol® a na Koinite no ka lakou hooholo ana oke Kula Sabati o Puehuehu ka Helu 1, Kula Subati o Halawu līelu 2, Kuln Sabuti o Makapala ka Helu 3, a ua haawi ia ka makana he Buke Baibalu i ke kula o Puehueliu; he Buke ki Baibala i ko Kula o Halawa, he Buke wehewehe MaUio i- ke Kula o Makapala, a o kekahi mau Kula iho, «ohe makana. Aka, kc nana aku i na bana i hanaia e nt. Kula a pau/'he nani okoa no mai Kaeua i» "Waialua," a pehea la \ oi ai keia mau Kulo. 0 kalii i hoike ai o keia mau Kula ma Niulii f\ohala. Ma'u wahi hunahuna ia ka inau aku kahi wai "olu kela i ka wai a ka naulu." ■Me ke aloha nui. Jos. S. Kaleimaino. ! 'Laiipiiimi . Hoine" Koliala Sept JO. 1893,