Ka Lei Momi, Volume I, Number 62, 2 September 1893 — Page 1
| This text was transcribed by: | Aki Astrid Dinda |
| This work is dedicated to: | to Marti :-) |
Ka Lei Momi.
BUKE I. HONOLULU, OAHU, SEPATEMABA 2 1893, HELU 62
NUPEPA PUKA LA
KA LEI MOM I
W. H. KAPU,
Luna Nui a Lunahooponopono.
Ma Honolulu koua wahi noho.
---
UKU PEPA .
No ka Makahiki…………………§10 00
No ka Mahina……….……………..1 00
No ka Pule……………………………25
No ke Kope Hookahi…………………10
Kuike Ka Rula.
---
E hoopuka mau ia ana i kela a me keia la, koe ke Sabati.
O na hooponopono dala a me na kauoha nupepa ana, aia wale no me ka Luna Nui.
Aia wale no me Ka Luna Nui Lunahooponopono na kuka ana no na mea e pili ana i ka uka o na olelo hoolaha, na kanikau, na mele inoa, a pela aku. Aole loa e hoopukaia kekahi o keia mau mea ke hookaa mua ole ia mai ka uku.
O na poe a pau e makemake ana o lawe i ka Nupepa Ka Lei Momi e hookaa mua ia nui ka uku, ina ma ka Pule a me ka Mahina paha, Aole hoaie.
E hoopukaia aku no na manao o na makamaka ma keia Nupepa i ku i ke ano hoonaauao mai a me na moa hou o i ola a me keia ano, koo na hoopaapaa pilikino ana ole. E hoouiia mai i na manao i ka Lunahooponopono.
Keena Hana: Ma kahi noho (no ka manawa), Alanui Kula.
---
HE MOOLELO KAAO
NO
MONE TIKERO
- KA -
HOLOLIO I KA WA HOOILO
- KA -
UI MAALO I KE KUPULAU.
A O KE
KEIKIALII HARE MATINE
- KE -
KIAHA OPAKA O NINEWA.
---
MOKUNA VI.
---
Ka Ui Maalo i ke Kupulau – Ke Kakele Pahikaua Akamai – Ka Makana a ka Pua Lilia o Zubieda.
---
Aka mae, o ia mau noonoo ana o lakou pela, ua haule hope loa ia, no ka mea, aole i kala kahiko i lilo ai ka puuwai o ua ui la i na helehelena nani o ka holo lio i ka wa hooilo, a ua kaualako ia na noonoo maikai o kela pua lilia o ua ui maalo la i ka wa kupulau.
I keia manawa a ka lehulehu e noho nei e nana me ka hoohihi i ka nani o ka helehelena o ua ai maalo la i ke wa kupulau, ua ike ia aku la ka oili ana mai mailoko mai o ka ululaau kekahi kaoo lio nui a e holo pololei mai ana no kahi a keia poe e kuku aku ana. A no ia mea i puana ae ai na kanaka, “e ua powa ae paha keia o ua naele pohopoho o Moroko,” aole nae he mea i maopopo, o ka holo lio wale no i ka wa hooilo.
No ka mea, i ka manawa i holo mai na o na poe la, ua hoohuli ua la ka mea hooholo o ka lio keokeo i kona lio me ka haawi ana aku i ke aloha pihika@ in ua o lakou, a ua panai mai ia no nui kela huakai hololio me ka hare pu ana ae a paiakuli ae ia ka lewa i ko lakou mau iho hur@.
Ua kau aku la hoi ke eehia maluna o ka aha kanaka e kuku ana, oiai akahi no a ike ia ka maalo ana o keia poe ma ko lakou aina.
E hoomanao iho oe e ka mea heluhelu, aole keia he poe okoa loa, aka nae, o keia no na kanaka o loke o na kuahiwi o Hagara e noho ana malalo o ka Muaza kaulana Igeboseda, ke kupueu Lookalakupua o na ululaau, ke kanaka a ka lio keokeo Hamarina i lawe ai a hoolei ilalo o ka pali.
I keia manawa, ua lilo laua he mau hoaloha me ka hololio i ka wa hooilo, a mamuli o kona lohe ana i ka leo o-le e kani pohapoha ana iloko o na ululaau i hoolale aku ai oia i kona mau kanaka e hele aku no kahi o kela leo o-le, a ioa keia a kaua e ike ae la e holo mai ana a hui me ka opio e kau nei ma ka lio keokeo.
A i ka manawa i ike ai o ka pua lilia i keia poe, ua haalele iho la oia i kona halealii a kau awiwi iho la maluna o kona kaa no kahi a ke anaina kanaka e makaikai ana. Oia no hoi ka manawa i unuhi like ae ai ua poe kanaka la i ka lakou mau pahikaua, a o ka manawa pu no ia a ka pua lilia o Zubieda i hole mai ai a ku iho la ma kahi a ua poe hololio la e kuku ana.
No ia mea i lele iho ai ka ui maalo i ka wa kupulau mailuna iho o kona lio a hele aku la e hui pu me ka mea e kau ana maluna o ua kea la. A i ko laua wa i hui ae ai, ua kaa mua mai la na ka pua lilia o Zubieda ka ninau mua i ka i ana.
“Auhea la ka mea i kapaia o ‘ka hololio I ka wa hooilo’ a i kekahi manawa e kapaia no oia he ‘ui maalo i ka wa kupulau,’ eia anei oia maanei?
Ua lohe pono mai la na mea a pau o kuku mai ana i keia mau ololoa ka pua lilia o Zubieda @ iho @i ua olelo a @ ahi.
@ Mone Tikero @ loa @ kekahi @ ioa me ka nana hoomau ana aku imua o ua pua lilia la, a p@ me aku la:
“O ka mea e ku nei imua ou, oia no ia, ka mea a kekahi poe e kapa nei he ukua lapu no ka po, a heaha la ka makemake o ka mea holo kaa o ka po i kana kauwa?”
“E ae mai i ka’u kono imua o kou kiekie e ukali mai mahope o’u na ka halealii o ko’u makuakane, kahi e loaa ai na hookipa ohaoha ana mai ko’u makuakane aku,” wahi a na kaikamahine alii la i kamailio mai ai.
No ia mea i huli ae ai ua Mone Tikero la a pane aku la i kona mau hoahele i ka olelo ana aku:
“E ukali mai mahope o’u e na koa wiwo ole oluna o na kuahiwi o Hagara, e like me ke kono a ke keikamahine alii o Samanadala.”
Ua ukali mai la ua poe kanaka hookalakupua la mahope o ke kaa o ka pua lilia o Zubieda, a kamoe aku la no ka halealii iwaena o na leo hooho o na kanaka a komo iloko o ka pa alii.
---
NA LUNA LAWE PEPA
Malalo iho e ike ai ko makou poe heluhelu i na luna a makou i hookoha aku ai no ka lawe ana i ka makou pepa, a ia lakou wale no e loaa ai ka pepa i na poe e makemake mai ana, a i ole ia, ma ke Keena nei no hoi.
O. B. Meneso D. Kahaleluhi
Samuel Kapua Sam Kaanaana
S. K. Keawe
Aole i pili keia i na luna mawaho aku o ke kulanakauhale nei.
---
Eia ke maiau ia mai nei ka pa noho o W. M. Gifard me na pohuku @ne, a ke paa pouo ao, e olinolino ana ia wahi.