Ka Lei Momi, Volume I, Number 34, 1 August 1893 — Page 1
| This text was transcribed by: | Inger Hojfeldt |
| This work is dedicated to: | Daughters of Hawaii |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
KA LEI MOMI
BUKE I. HONOLULU, OAHU, AUGATE 1, 1893, HELU 34
NUPEPA PUKA LA
KA LEI MOMI
W.H. KAPU,
Luna Nui a Lunahooponopono.
Ma Honolulu kona wahi noho.
UKU PEPA:
No ka Makahiki $10.00
No ka Mahina 1 00
No ka Pule 25
o ke Kope Hookahi 10
KUIKE KA RULA.
E hoopuka mau ia ana i kela a me keia la, koe ke Sabati.
O na hooponopono dala a me na kauoha nupepa ana, aia wale no me ka Luna Nui.
Aia wale no me ka Luna Nui a Lunahooponopono na kuka ana no na mea o pili ana i ka uku o na olelo hoolaha, na kanikau, na mele inoa, a pela aku. Aole loa e hoopukaia kekahi o keia mau mea ke hookuu mua ole ia mai ka uku.
O na poe a pau e makemake ana o lawe i ka Nupepa KA LEI MOMI e hookaa mua ia mai ka uku, ina ma ka Pule a ma ka Mahina paha. Aole hoaie.
E hoopukaia aku no na manao o na makamaka ma keia Nupepa i ku i ke ano hoonaauao mai a me na moa hou o kela a me keia ano, koe na hoopaapaa pilikino ano ole. E hoouna mai i na manao i ka Lunahooponopono.
KEENA HANA: Ma kahi noho (no ka manawa), Alanui Kula.
HE MOOLELO MAAO
NO
MONE TIKERO
-KA-
HOLOLIO I KA WA HOOILO
-KA-
UI MAALO I KE KUPULAU.
A O KE
KEIKIALII HARE MATINE
-KE-
KIAHA OPAKA O NINEWA.
MOKUNA III.
Ka huakai hele imi Kiaha Opaopaka o Nineva-Ke kupua Fuginidela iloko o na ululaau o Urala-Ka pahikaua a ka Mea i haule i ke kuhihewa-Ke kahuna Lapaau ma ka aoao o ka mea mai.
No ka mea, he mea i maa iaia iloko o na makahiki loihi i hala ao nei.
Me keia mau huaolelo i kona waha, i hoolei ae ai oia i na alu elua o kana huipa iluna, a huki mai la oia me ka ikaika, a owa akula ka leo nakolokolo o kana huipa iloko o na ululaau, a me he mea la i ka nana aku, ua puhee aku la na holoholona i ka leo o kana huipa.
No ka ekolu a oha manawa ana i hookani ai i kana huipa, me ke kali iho mawaena o keia a me keia hookani ana, me ka hoolohe aku o kona mau pepeiao i ka uwe mai a kona lio, a i ole ia i ka halulu mai la hoi o kona mau kapuai wawae, he ole nae kona lohe aku.
A no ka manawa loihi kona noho ana me ka hookani hou ole, me ka hoopuka ae i keia mau huaolelo.
He oiaio, ua lawe ia kuu lio keokeo o kela kanaka, a ke ole au i kuhihewa, aia paha kona hale iluna o ka lalani mauna o Hagara.
"A ina aia oia ilaila, alaila, e hiki kino aku ana au imua o kona alo, a i keakea mai oia i kuu kii ana aku i kuu lio, alaila, imua au o kona mau maka ponoi e pale iho ai au i ke kauoha a kuu kahu hanai nana au i malama, a e hookala aku no au i ka maka o kuu pahikaua i ke kani-ai o na kanaka la nana i aihue i kuu lio.
Iloko o keia manawa i lohe koliuliu aku ai oia i ka leo uwe o kekahi lio a ua hiki loa nae iaia ke koho aku o ka leo no ia o kona lio keokeo.
Ia manawa i hookani ae ai oia i kana huipa, no elua a ekolu manawa.
A i ka hope loa e kana hookani ana, hoea mai la kona lio keokeo me ka noho e paa ana malalo o kona opu, a holo pololei mai la no kahi a kona kahu e ku nei iwaenakonu.
A i kona piii ana mai i kona aoao, lalau aku la oia i ke kaula waha o kona lio me ka lele pu iho ilalo, a lalau aku la oia i ka noho e huli la malalo o kona opu a wehe ae la oia, me ka hooili aku i kona noho iluna o ka lio keokeo, a pela hoi me ka noho o ka lio eleele.
I ka paa ana o na lio, kau ae la oia iluna o kona lio keokeo me ka hoopuka ae i ka huaolelo.
"E loaa aku ana oe ia'u e kela kanaka i keia po, aole e nalowale ia Hamarina kahi ou i haulo ai e ke kolohe."
Me keia mau huaolelo i huli ae ai oia a hele aku la me ke alakai pu aku i ka lio eleele mahope, a nalowale aku la na keiki la iloko o ka pouli o ka ululaau, i hui pu ia me ka poeleele e uhi la maluna o ka honua.
No ka manawa loihi loa kona hele ana, hoea aku la oia i kekahi wahi puali haiki, iwaena o ke kualono mauna hihipea ana e hele nei.
Hookahi aoao o keia wahi puali he pali lele, a o kekahi aoao he pali kamoe i uluia e na ululaau, a he hohonu no nae ke awawa ke nana iho.
I kona hiki pono ana iwaena konu o keia puali, ia manawa i kani ae ai ka ihu o ua lio keokeo la, me ka li-o ao o kona mau pepeiao, me ka nana aku ma ka aoao o ka pali kamoe.
No ia mea i kaohi mai ai na kanaka opio la i kona lio, a nana aku la oia ilalo o ua wahi la a kona lio e nana ana.
Aohe ana mea i ike aku ai, oiai ka pouli e aaki ana iloko o ka ululaau, a oia ka mea nana i keakea mai i kona ike ana aku i kekahi mea mamua aku.
Iaia e ku malie ana, kahea aku la oia me ka leo nui e hiki ai ke lohe ia mai kahi mamao mai.
"E ka hoaloha, aia oe i hea i keia manawa?"
Iloko o ia manawa i pa-e mai ai ka leo koliuliu o ka mea i haule iloko o ka pilikia e i mai ana.
"E kokua, e kokua mai ia'u i ka mea i eha, a i poino hoi iloko o ka pouli o keia lua, a e hoopakele ae hoi ia'u mai keia mau pilikia ae, i kapu hou ia mau ai au-he kanaka ola."
I ka lohe ana aku o ua kanaka opio la ia leo kaniuhu, ia manawa i hoolei iho ai oia i ke kaula o ka lio eleele ilalo, a hoohuli ao la oia i kona lio keokeo ma ka olelo iho.
"E ihe pololei oe e Hamarina i kahi o kela leo pilikia, mai maka'u oe."
A hoopa ae la ia i na sepa ma ka aoao o ua lio keokeo ia, a hoomaka aku la ua lio keokeo la o iho, a o ka wa no ia i hehee aku ai me he holua la.
A iloko hoi o keia manawa e pa-e mau ana ka leo o ke kanaka opio me ka olelo mau ana-auhea oe?
A ke pa-e mai la hoi ka leo o ka mea nawaliwali mamua aku ona; a ma ia leo ua kanaka opio la e holo aku la me ka hikiwawe loa.
No ka manawa pokolo wale no iko aku la ua kanaka opio la i ka mea pilikia mamua aku ona, a no ia mea i huki kapakahi ae ai oia i ke kaulawaha o kona lio, a lele aoao ae la kona lio a pili i kekahi kumulaau.
Ia wa no i kahea koke aku ai ua kanaka opio la.
"O oe no anei ia?"
"Ae, owau no," wahi a ka mea pilikia.
Ia manawa i lele iho ai ke kanaka opio ilalo, a hele aku la oia i kahi o ka mea pilikia ma ka paa hele ana i na laau, a noho iho la ia ma ka aoao o ua kana ka nawaliwali la me ka ninau aku.