Ka Lei Momi, Volume I, Number 5, 27 June 1893 — Page 1
| This text was transcribed by: | Kate Motoyama |
| This work is dedicated to: | with gratitude to kau'i sai-dudoit |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
KA LEI MOMI.
BUKE @. HONOLULU, OAHU, IUNE 27, 1893. HELU 5
NUPEPA PUKA I A
KA LEI MOMI
W. E. KAPU,
Luna Nui@
Me H@
--
UKU PEPA:
No ka Makahiki . . $10 00
No ka Ma@ . . 1 00
No ka Pule . . 25
No ke Hope Hookahi . . . 10
KUIKE KA RULA.
--
E hoopuka mau ia ana i kela a me keia la, koe ke Sabati.
O na kauoha nupepa a me na hooponopono dala ana, oia wale no ka Luna Nui.
AIa wale no me ka Luna Nui a Lunahooponopono na kuka ana no na mea e pili ana i ka uku o na olelo hoolaha, na kanikau, na mele inoa, a pela aku. Aole loa e hoopukaia kekahi o keia mau mea ke hookaa mua ole ia mai ka uku.
O na poe a pau e makemake ana e iawe i ka Nupepa KA LEI MOMI e hookaa mua ia mai ka uku, in a ma ka Pule a ma ka mahina paha. Aole hoaie.
E hoopukaia aku no na manao o na makamaka ma keia Nupepa i ku i ke ano hoonaauao mai a me na mea hou o kela a me keia ano, koe na hoopaapaa pilikino ano ole. E hoouna mai i na manao i ka Lunahooponopono.
KEENA HANA: Ma kuhi noho (no ka manawa), Alanui Kula.
HE MOOLELO KAAO
O
MONE TIKERO
-KA-
HOLOLIO I KA WA HOOILO
-KA-
UI MAALO I KE KUPULAU.
A O E@
KEIKIALII HARE MATINE
-@-
KIAHA OPAKA O NINEWA
--
MOKUNA 1.
KE KAHUNAPULE A ME KE KA-
HUNA LAPAAU--KE KAMA-
IKI ALOHA IWAENA O NA
ULULAAU--KA LIO KEOKEO
I KA PO POULI.
I ua la ala a ke kahunapule i haalele iho ai i na kamaiki la iluna o ke kumulaau, he la ia e haakokohi ana na ao ua e haule mai ana.
A oia no hoi ka malama hope loa o ka hooilo, a i ka wa h i a na eheu konouli o ka po i hahi iho ai i kona mau hiohiona anoano, aia hoi, iho makawalu mai la na pakaua o ka hooilo, i pakui ia mai e ka leo ne i nakolokolo o ka hekili, e haehae ana iluna o na iau o ua ululaau anoano ia.
Iloko o keia ino nui e halii ana ia po, i ka wa hoi a na alelo manamana o ka uwila e holapu ana, aia hoi, ike aku la ke kahunapule i kahi loihi loa ma ka ipuka aniani o kona hale, i ka holo a kekahi lio keokeo me kekahi mea e noho an ailuna o kona hokua.
Ua aahu ia ua kanaka la i kekahi aahu omaomao, a malalo o kona mau wawae na kamaa o ka mea uhai holoholona o loko o na kuahiwi o Hegara.
No ka manawa pokole wale no keia ike ana aku a ua kahunapule la, nalo koke aku la oia iloko o ka ululaau.
A i ka wa e anapa hou mai ai o ka uwila. ua ike hou aku la no ua kahunapule la i ka hoea hou ana ae o ua hololio la a nalo kou aku la no, e like me ka wa mua.
E like me ka nui o na anapu ana a ka uwila, pela no ka nui na hoea ana mai a keia hololio a nalowale aku.
A i kela a me keia manawa a ua hololio e maalo ae ai, e okakala mau ana kona poo i na manawa a pau.
A me he mea la, he uhane lapu keia lio keokeo no ka po, a ua hiki pono ole i ua kahunapule la ke hiamoe ia po, a i ka manawa i kokoke aku ia i na hora o ka wanaao, ua akakuu mai la na paka ua, a oki iho la hoi na leo halulu o ka hekili, ia manawa pu no hoi i nalowale aku aime na lio keokeo hana kupaianaha nei, akahi no a leaa i ua kahunapule la he moe ana iluna o kona wahi moe.
E ka mea heluhelu, e ae mai i kou mea kakau e hoakaka pokole aku maanei no na mea e pili ana i keia hololio kamahao o ke aumoe.
He mau haneri makahiki i hala mamua aku, maluna o na lala i kau ia ai ka pahu e ke kahunapule aloha ole.
A o kahi hoi i kaawe iho ai kekahi keikialii nona ka inoa o Orubiama no ke kumu he aloha i kana ipo i ka lilo ia hai.
A malalo ponoi hoi o na aa o ua laau la i kanu ia iho ai kona kino, e ke kupunakane mua loa o keia kahunapule.
A aole hoi he kanaka ma Arabia i ike i kahi i kanu ia ai o keia keikialii, koe wale iho no na mea nana i kanu.
Oiai oia he kahunapule Mahemeda no e like me kana moopuna e noho i ei.
He ekolu makahiki mahope iho o ke kaawe ana o na keikialii la, ua kau ae la kana ipo i hoolalao ai hoi, maluna o kekahi o na lio keokeo o ua keikialii la, a hooholo ae la iloko o na alanui o ke kulanakauhale mawaena o kana mau ipo hou.
A in a manawa a pau ana e hoio ai, e uwe mau ana keia lio, ma ka lele ana i o a ianei.
A i kana lee hope loa ana i huli ae ai ua lio la a holo aku la me ka ikaika nui e hiki ole ai i na lima wahine ke kaohi mai i kana huki ana.
A me ia ano oia i nalo aku ai iloko o na lae laau me ka puahi nui o ka mea e holo naaupo ana me ka maopopo ole.
Ia manawa i hookui aku ai na lio keokeo la me ua kumulaau la, a maluna ponoi o ka he o ke keikialii i make, i haule iho ai laua a kaili ia aku la ko laua aho hope loa.
O ke kahunapule nana i kanu ke kino o ke keikialii, oia hookahi no ka mea i ike.
Ua kanu iho oia i ke kino o ka lio keokeo ma ka aoao o ke keikialii, a kakau iho la oia i kekahi palapala ma ka aoao o na kumulaau la, e olelo ana ua palapala la penei.
"Na ke keiki makua ole e hoola ia oe, a me kou lio keokeo."
Nolaila, e hoomanao iho oe e ka mea heluhelu, na hoola ia keia keiki alii a me kona lio keokeo, e keia keiki makua ole i kau ia ai iluna o kekumulaau, ma ke ano kino uhane.
A oia no hoi keia lio keokeo a ke kahuuapule e ike la i ka holo iloko o na lae laau.
Me he mea la, na keia kino uhane paha i malama i keia kino uhane paha i malama i keia keiki uuku, aole nae i hoike ia mai ia mea.
A no keia mua aku ka kana kamailio ana no keia keiki a ke kamahao nui wale.
E hoomanawanui iho kou iini e kuu hoa heluhelu a ka apopo, a ia wa auanei oe e hoopuu iho ai in a kuhinia o ka mokuna elua a puua ko puu inoni ai.
[A puka hou aku.]
--
Ua Aloha, Aole nae i Mare.
--
"Ua aloha au i kekahi kanaka opio mamuli o kona alona ana ia'u, aka nae he mea kaumaha no'u ka hoike ana aku aole he hiki ia'u ke hilinai aku inia. Heaha ana la ka'u e hana ai? Ke ake nei e ike a e maopopo i ka'u mea e lawelawe ai."
O keia na huaolelo i kakauia e kakahi kaikamahine nona na makahiki he umikumamahiku i kekahi mea kakau nupepa. A heaha la kana e hana ai? Ua kaumaha oia no ke aloha i kela kanaka opio.
Mamuli o na hana pelo a kela opio kane, ua lilo ka puuwai o kela kaikamahine iaia, aka nae, he aloha kuhihewa wale no paha keia kaikamahine iaia. He mea mau loa no oi keia i na kane, ka hoowalewale ana i na wahine opio a komo iloko o keia mea he aloha, a o ka hopena nae he pilikia a me ka poino. @ kinohi o ko laua hooipoipo ana, ua hilinai maoli no ka wahine opio iaia, aka, mahope mai ua kuhihewa loa ia iho la oia no kona aloha ana i kela opio kane. Aole laua i mare mahope mai o ia manawa. A ua hoolalao aku la kela wahine opio me kekahi o na negero o Amerika Hema--"New York Ledger."