Ka Lei Momi, Volume I, Number 3, 23 June 1893 — HE MOOLELO WALOHIA —NO— AKAMOLEKA —KE— KAMAIKI OPIO I PAKELE MAI I —o Ke— AKUA KII KELEAWE NUI MOLEKA. I Kukuluia ma ka Loko Ahi Weliweii o Gelaena. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

HE MOOLELO WALOHIA —NO— AKAMOLEKA —KE— KAMAIKI OPIO I PAKELE MAI I —o Ke— AKUA KII KELEAWE NUI MOLEKA.

I Kukuluia ma ka Loko Ahi Weliweii o Gelaena.

AIOKUNA 1. IIlNOMA KA MAKUAKANĒ LOKOino—Ka Lko Uwalo O K \ Makhaiunk no kana Kamalki. I mea e lolie ole ia ai ka uwe kapalili ana o ke keiki, aia he poe e ae me na mea kani, na. kumehala, na bele a me na pa hao a keleawe palia e noke &tia i ka hookanieani me ka hooho pu ana ma ka inoa o Moleka, "No Molēka ke kuahu o na ao a me na punohe uwahi! No Moleka ke Aliiwahine o ka lani I! No Moloka ka mana e hoohehee i ke ao holookoa me ke ahi-o kona waha !!!" Aole e hiki i ka hapalua like o ko lakon hooho ana me keia mau huaolelo, ua hala e aku la ke ola makamae o ke keiki raa na lima hao knaenn 0 ua Moleka la. Me keia mau liana anu peln, aia ka lehulehu e ae a p«u ke kulou la i ka lepo me ka hamau loa, e kimokimo ana na poo iluna a ilalo he 3 a 4 p&ha manawa e like mt ka nui o kou alōha i ua kii la pelauo oe e kunokunou ai, ao ka poe no hoi i uhi pouli pu ia e ka naaupp, a i nui hoi ke alpha i ua kii leo ole la, alaila he oi lua aku no hoi ka ikaika o ka lakou kimo ana i ka lepo a paholehole na lae, aohe nae he i ae he eha, noke no, aia no ka palena he pau no ke kino o ke keiki i ka palalie liilii a koe o ka liioa no ke kau ana 1 liele a enaena. 0 ka. kekahi poe hoi, he uwalu i na maka, kanu i ka lehu maluna o na poo, liuki i na niho, na lauoho a me na umiumi, a aole no hoi e loihi loa ha uwe ana o ke keiki a make koke no *me ka nianaonao nui. O na makua p'onoi no hoi keia, o na-mea hqi nana kela keiki, aohe wahi paki waimaka ae, «a he hookahi no jcu haluku

like ana ma ia alahele hookahi. He ano kohu puoule inaoli no ka lehulehu a pau i akoakoa ae malaila i ka manawa o ja mau aekoua e uhi poele pu aua nialuna o ia lianauna a ka Haaupo i noho alii ai. Pela no lakou e hana mau ai, ina paha he ekolu a he eha paha mau keiki i makaukau ia e mohai aku ia manawa, pela no lakou e )iana mau a>. Nolailu, e na 'inakamaka lieluhelu o Iva Lki Momi, ko ike mai la no kakou i ka noho alii ana o na eheu pouli o ka hooina'nakii maluna o kōla lahui naaupo. A hookahi. nae mea weliweli loa, o ka lilo mauwale ana o ke ola o na kamaiki opiopio loa no keia hona hupo weliweli loa. Ma keia mau hana āe la i moakaka mau ia Amora, a oia 110 lioi he hoomanakii inaopopo no laua, a he kahu akua koikoi loa no hoi o Hinoma.no ua kii akua Moleka la, ua kau e wale mai la no ka-lia iaia 110 ka laua bebe e hanau ae ai, a oiai no hoi ua he"e ke kane i ka huakai hele, a aole i kanamai na hiona maewaewa e kau mai la linua o kona niaka no ka hun o k« laua puliaka a oili ae. Hala ae la ia mahina heokahi a ke koleoke mai la ke kavi kau oo ai ana o ke kihnpai palaoa a a laua, a he elima wale no la i koe, ua hoolaha ae la o Amora. (< He elima la i koe mai keia la aku, e oki no ka palaoa o ke kihapai ai a inaua, nolaila ua makemakeia na mea a pau e hiki-m&i, ua īnak&ukau hoi na mea a pau no ka poe paahana." 1 keia maa la e. nee la, aia ua Amora nei ke haawfla i ke kauoha e hoopiha ia ka papa kawili ai a piha ine ka palaoa, na ipu lepo nnnui me na aila oliva, a o na haonalepo noi me na waina hou naikai loa, a aia no hōi na keiki bipi i kupaluia a me na kamelo memona, a ua lawa pono na mea u paū me ka makaukau, a i liakulih wale no i ka hoea io mai o ua lw la i manao ia ai, o ka hoomaka kode no ia e pahola aku imu,a o ka lehulehu a pau i akoakoa mai, hookahi ka hauoli pu nm, a aia n ka aalena he pau no ka palaoa i ke oki. Hoea io mai la ka la oki palaoa o Amora, a mamua o ka o ana mai o na kukuua olino o ka la, na kane a me ua wahiue e moe ae aua kaoo ma ke kihapai ai o Hino'ina ma, a mahope o ka hooponpono ana o na mea a pau, uo hoomaka iho la ke oki o ka palaoa, a ohi uo hoi ka poe olii, a auamo no hoi no ka hale wili palaoa, a emoole, ua piha pu ae la ke kihapai me na leo hooho o ka hauoli. I ka manawa hoomaha o ka hana, ua akoakoa mai da lehulehu a pau ma ka papaaina i hoomakaukau ia me na ono o ia au i koliu wale aku la, Ai ka ai ka ia no hoi, a' aole i kanamai ka olioli. Pela no e hana mau ai i na la a pau. I ka eha o ka la ohi ai ana, ku ae la o Amora me ka naau ehaeha, a kaapoai t?e la maloko o ke laua liale mē k* pea ana o kona lima mahope o kona kua, a me ka naau ehaelia, pane iho lā oia me' ka i ,ana: "He nani ka nui o ka ehaeha o kuunaaunou e kūu Hinoma, eia aū iloko o ke kupilikii o ka ehaeha, ina la palia maluna ou

keia mau ehaeha, ina paha ua ike oe i ka ehaeha a aloha ae la paha oe ia'u, aole hoi, o ke kaa ana hei ualuna o'u, ku ai kau uilaui." Ika elima oka la oke oki ai aoa, ulu ae la kona manao e l\ele e makaikai i ka poe paahana wa k« kihapai, i hoonalo iki ia ae ai paha kekahi inau sekona kupilikii, mamuli o ka lohe ana aku paha ina mele olioli ana keikj liilii a ine na hooho a n& kanaka makua, a malja paha o nalo ae na hionā piliaiku. Mo kona uhi maka pale o ka oiluioa lioomanakii, uhi iho la nn*kona poo, a me kona aahu kupono ole, ua lianlele iho la oia i ko laua hale, a puko aku la uie kona maka i uhi ia a naue aku la ma ke alanui, malalo hoi o na wilou e lui»e ihoana maluna iho ona, a kamoe aku la no ke kihapai ai. Aole i liuliu kona naue ana aku, hoea. aku la oia ma Kekahi kuiLū eliva nui, a malalo iho o kona malu, ua 110 iho la oia me ka uui lauua ole o ka eha o kona manao. 0 ka mea oi loa aku nae o ka ehaeha 1 loaa iaia, oia no kōna hoomaka ana o akiaki kona opu. a hoomauao ae la oia, e iianau ana ka paha oia. Nolaila, me keia mau haawina pioloke i loaa hou iho maluna ona, ua ku ae la oia iluna, a hoi r pololei aku ia no ko laua home. ; I keia manawa, aua e hoi nei, ua hooi loa ia ae kona mama ma ka hele aua, 110 ka mea aole i maopopo iaia, pekea mai ana la ka hopena e hiki mai ana maluna ona, a aole .no hoi i emo; ua hiki io aku la oia ma ko laua home anoano. Me ka awiwi wehe ae la oia i kona mau wahi aahu, a maloko 0 kekahi- wahi keena uuku ma- | loko lilo o ko laua hale, ua haule i aku la oia moe maluna o kekahi j wahi punee iuoe uuku. | Hauleaku.hi oia ika moe ā l Nioiopuu, a aole wahi oni ae, a | nohoalii iho la ka makahiamoe ma koua mau lihilihi, a pela i ko-o iki ai ua weawe kupilikii ' e lalawe )a i ka nui o ua Amora la. A liala na hora "elima o kona moe ana, puoho ae la dia, ua ahiahi, a e walaau ana na poe . lawelawe a pau o ke kihapai, aka | laohe a ianei nana ia mau , mea, oiai, ua hooneho e ia no he . kanaka nana e hooponopono ia : mau mea a pau. j laia i ala ae ai, aia hoi ona , haawina ano e a pau o kona opu, ua nalohia ae la, a aia uo nae ka , hehe ke lolii malie ala iloko, a nolaila huli ae la kona alo iluna ! a i wale iho la no keia iloko iho , ona—'-Heaha la ka hoi ko ano o : keia?" i Nolaila, hooholo hou iho la : oia, i na i mau ka nele o nahaa- , wina ana i ike ai malalo qke . kumulaau oliva a ao ia po alaila, | eku ino au e hele e nana i ka : pono o ke kihapai ame ka poe : lawelawe. j [Aohe i laua aku.] } ——-»—•— i ; Ma Hawi, Kohala Akau, Ha- ! waiii, ua pepehiin ihola he limaj haua Kepani e kekahi o na luna 1 hoohana o īai mahiko a manu- •( heu ana. Ua hoopii ke K.epaui, ) a ua kapi ia mai.la a miko ana i i ka paakai o ka pokeokeo.