Ka Leo o ka Lahui, Volume I, Number 13, 29 April 1896 — Unnumbered Page
This text was transcribed by: | Marney Soren |
This work is dedicated to: | To my lil Sis Teryl Tollefsen-Soren |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
..... APERILA…..
__________________________________________
__________________________________________
Sabati ……………. | 5 | 12 | 19 | 26 |
Poakahi ………….. | 6 | 13 | 20 | 27 |
Poaina …………… | 7 | 14 | 21 | 28 |
Poakolu ………….. 1 | 8 | 15 | 22 | 29 |
Poaha ……………. 2 | 9 | 16 | 23 | 30 |
Puahuia ………….. 3 | 10 | 17 | 24 | . . |
Poaono ………....... 4 | 11 | 18 | 25 | . . |
__________________________________________
__________________________________________
KA LEO
THOS. P. SPENCER.
Lunahooponopono.
__________________________
POAKOLU, APERILA 29, 1896
_______________________________
Ke Ano Mahae mai kei ka
Pili ana.
_____
O an uwehe like ole o na manao e alako nei i na hoa o ka Mana Hooko, oia ke alahele hiki ole ke hoomaopopo pono ia ko lakou kulana o ka lokahi like ma ke kulana hookahi o ka holomua. Eia ke3 hoala ia nei na manao kue i ke Kuhina Waiwai, a ina e haawi ia kekahi koho e ka ahaolelo no ka hilinai ole, he mea maopopo e waiho ana o Sam Demona i kona noho me na hoa e ae iloko o ka Mana Hooko.
He kanaka oi i lawelawe i na hana me ka ikaika no kekahi pono, a manaoio ai no ka pomaikai laula o Hawaii nei, koe wale iho no lakou lomo iloko o na manao like ole e kuee ana ia lakou iho, malalo o ia kumu e hiki ole ai ia lakou ke alakai i ko kakou hookele lahui ana me ka manao lokahi o ke kaulike.
Ua minamina makou i kona komo kino ana iloko o keia ano aupuni i kukulu ia, mamuli o kona alakai hewa ia ana e kekahi o kona mau poe makamaka, no ka wea, he kanaka oia i hilinai ia, a he hoaloha kahiko hoi no Hawaii nei, aka, aia nae oia ma kela aoao e ku nei iloko o ka huikau o kona alakai ia ana e na pouhana o ka Repubalika i hooholo ole ia e ka puuwai lokahi o ke kanaka oiaio hanau o ka aina.
O ka mokumahu Ausekuria i keia Poakahi ae, e loaa mai ai ia kakou na lono nuhou o ke ao holookoa nei.
O ke 54 keia o na la o ka noho ana o ka ahaolelo Repubalika.
Wahi a ke kiai Telepona o Leahi, ua ike moakaka loa ia ka uwahi o Kilauea e punohou la iluna o Hawaii.
Na Kanaka Opio
I HIKI MA
NA KULANA KIEKIE O KE KAULANA.
O ka papainoa malalo iho, o lakou na kanaka opio o ka honua nei i pii ma na kulana like ole o ke kiekie, e like me ia i hoike ia ma ka moolelo pili lahui o kekahi mau aupuni kaulana e ku nei i keia la, ma ka lawelawe ana a hooko i kekahi mau hana noeau a lilo i kumu alakai no ke ola me ka make, ka holomua a me ka puuwai wiwo ole iloko o ko lakou mau la haaheo o ke kulana kanaka opio.
Eia ka inoa kakaikahi o ua mau poe la i lilo kiahoailona poina ole no na keneturia makahiki e hiki mai ana o ke ao nei, au e ka mea heluhelu e hookahaha ia ai kou manao no na kulana like ole o ka hana i hooko ia e kela poe opio wale no, oia keia malalo iho:
Ewaleka.
Oia ke kanaka haiolelo pahee loa i ke kamailio iloko o na makahiki he 30, a ua olelo ia kona kileo, ua like ke kapalili ana a kona alelo, e like me ka niniu powahi a ka huila-hookaa o kekahi enegini mahu nui o na mokumahu lawe leta o ka moana Akelanika e holoholo mau nei iloko o keia la.
Edisona.
Oia ka opio kaulana loa ma na hana hookumu huli noonoo iloko o na makahiki opio he 23.
Bekona.
Oia ke kanaka opio o koho ia no ka ahaolelo iloko o na makahiki he 22. a koho lokalai ia i poo alakai no na aoao paonioni o ka hale iloko o na makahiki opio he 26. O na leo hahalo, ua pahola ia aku iaia me na manao hilinai o ka hale holookoa.
Poe.
Oia ka hakumele kaulana i na makahiki he 16. a nana i haku kela mele i kapaia—ka Bewana i ke 34: make i ke 38 o na makahiki.
Sekepia.
Haalele oia i ke kula iloko o oa makahiki poiopio loa he 14, aka, ua pii oia ma ke kulana kiekie loa o ke kaulana no kona noeau me ke akamai a ua hahai aku mahope kona meheu no kela mau makahiki opio, he elua kanaka ma ka inoa o Clae i ka 14, a me Balaika i ka 15. ua lilo i mau kanaka noeau iloko o na la opio wale no.
NU HOU KULOKO
No ko makou malihini i na Luna pepa o keia Keena, na ko hoia a@ o Mr. D. M. Punini i Agena lawelawe no makou ma na mea pili i ke dala a me na pepa.
O ka poe makemake ana i mau Buke Lapaau Hawaii, e hoeuna mai i na kauoha ia makou.
O ka poe a pau he mau koona aie ko lakou i ka Buke Lapaau Hawaii, e hoouna @ ia T. P. Spencer ma ke keena o ka LEO.
Eia ka makani ma ke kukulu Hikina Akau mai i keia mau la.
E ole e hoohakui iho ka leo o Kanehikili i ka ponei, makahakaha iki ai keia la.
Apopo e noho ai ka Aha Apana e hoolohe i ka hihia o Mr. a me Mrs. Ikeole, i hoopii ia ai no ka walaau po.
He wa kupono keia no ka poe mokaikai Pele e hele ai e ike i ke ahi ihonua a ka wahine ho okai kupua o Kilauea
I ka hora 10 A.M. o ka Poalima e holo ai ka Malulani, no kona mau awa maa mau ma ka hikina.
O Rowela, oia ka Luna Nui o na Hana Hou, a ma kana kanuoha i pani ia ai ke kahawai o Makaaho ae nei, mauka iho o ka uapo o Haalihamanu a poino ka lehulehu ma ia hana ana.
Ua lohe mai makou, e hoopii ana na poe mea kuleana a pau, o lalo ae nei o Kamanuwai i ke aupuni Repubalika Hawaii, ma ke koi poho, no ko lakou poino i ka hana a ke aupuni.
Ma na lono huikau i loheia mai nei, ua waiho ae o Enelani me Farani i ka ninau i Amerika Huipuia no ka ninau o Hawaii nei, o ka pane teregara i pane ia aku, e hooko ana o Amerika. Oiaio paha keia, aole paha.
Haukawewe laa hoi na@ paka ua o Kulanihakoi mai ke ahiahi Poakahi mai a hiki i keia kakahiaka, lali na alanui hele ke nana aku.
Ma ka nupepa puka kakahiaka o keia la, i ike iho ai makou, ua ae ia he elima Komite o ka Ahaolelo e holo ai no Molokai, e ike i ka poe iloko o ka ehaeha, i ka po nae e holo ai, aole i ko ao.
NA IWI PALAOA.
E laa hoi na balaki niho, na aniani lima, na Kahi lauoho, na pahu lulii a pela aku.
Na Lako Dala!
Na Hua Pupu Momi Maoli!
Na Lolo Silika,
Hainaka Silika!
Na Lole Kookoo Iapana,
Na Papale Helemeta mama loa
Na Silika Mauu,
Na Pakana Wahine emi no--$1.50
Na Moena Iapana nani,
Na Kookoo me ke au dala,
Na Huewai waiheoluu
Like ole.
Na Pola a me Kilu—ai.
Pa holoi lima,
Na Kiaha i kahiko
Lau ia
Me ke gula
Me na mea he lehulehu wale.
E kipa mai ma ko’i Halekuai ma ka aoao Ewa iho o kahi o Daimana, Alanui Moi.
A. BARNES,
Iulai15, 1895 jul15 1mo
NA WAIWAI EMI
Kuai hooemi, kuai manuahi, a i ole he haawi wale aku no me ka nana ole ia o na lilo iloko o keia wa hune, a nele hoi o ka aina, eia ma ka halekuai KALAHIKI, penei na kuai ana, na Alapia huluhulu pelu palua o 39 iniha ka laula, he .35 keneta wale no o ka I-a, 30 iniha laula, .25 keneta o ka I-a, 26 iniha laula .10 keneta o ka I-a, na papale kaleponi eleele o na ano a pau $3.00 mamua, a i keia wa $1.00, na papalo malino $1.00. E kipa, e komo, e wae nou iho, i ike pono i ka nani uluwehiwehi o KALAHIKI, he ole hoi ka lohe pepeiao. E ike ia kakou hoa kanaka, mai kipa hewa ke aloha i ka manu Kolaka, ua like ia me ka manu kolea, uliuli ka umauma, o ka hoi no ia i Kahiki, e ia ono ai.