Ka Leo o ka Lahui, Volume I, Number 10, 24 April 1896 — Jas. H. Baraunu MALUNA O KA Ninau Lahui Hawaii Ka Hoike a ke Komisina i ka Mana Aupuni Amerika ma Wasinetona Ka Hoike A KA Moiwahine Lihuokalani. [ARTICLE]
Jas. H. Baraunu MALUNA O KA Ninau Lahui Hawaii
Ka Hoike a ke Komisina i ka Mana Aupuni Amerika ma Wasinetona
Ka Hoike A KA Moiwahine Lihuokalani.
Iloko o keia mahina, mamuli o ka loli ole o ko'u Aha Kuhina, a me ka hiki ole ia lakou ke hoao e lawe i ka elua hapakolu o ka hale ke ole e loaa kekahi kokua xMi na hoa aku o ka aoao lahui, ua malama ka poe Johumu o ka aoao hoomaemae o ka hale he halawai malu ma kahi 0 Alex. Young i kekahi po, a ua hooholo ia ma ia halawai ka hiki ke hookahuli ia ko'u aupuni, mamuli o ka ae ana mai o Kapena Wiltse o ka mokukaua Bosetona e haawi mai i na kokua. 0 keia ke kanu mualoa ia ana o ka anoano hookahuli aupuni mai ka mana kaua moana Amerika mai. Iloko o ia pule, ua h'uli kekahi mau hoa o ka hale e koka aoao hoomaemae, a nolaiia, ua pau ka Aha Kuhina o Sam Paka. a ua koho au 1 ko'u papa Kuhina hou. oia na llons, Komiwela. Iviil : ka Nawalii mc 110 hookahi walo 110 hora o keia |)oc o ko ku ana. ua hoopau ia o ka halo nn' ka loaa uie o kokahi hew a. koe ko lakou lili pilikino. Maliopi* iho o ki'ia }&ipa Kuliiiia, mamnli o ko'n a'o ia mai, ua wuiho akii au i ka manaw;i no kolakou Aha Kn* hina i' koino ai. a e ike }m)iio ia ai ke ano o ka nolaila, ua hookohu ia ka Aha Kuhinu o Wilikoki (lioomaeinae. i : ') ka nikou kumuhana i hoolala ai, oia 110 ka hoi k ini !;h> o ko aupuni. a oia no ko kumuhan i i hoopau ia aku la o keia mau papu Kuliina uuia iiio ko lakou liowa oh\
0 ka mea aplki loa no keia papa Kuhina aoao hooinaemaie, iloko wale iro |lakoti o ka Ahaololo ia mau la, na lakou noi kekahi mau haawma hoonui lilo i kulike ole me ke kumuhana, oia hoi na noi 1 ka hila haawina hookaawale ia i $5,000 ; no na Komisina e holo ai i Wakinekona no ka hana kuikahi o ka hoohui aina i keia Paeaina me Amerika; o na poe Koinisina e koho ia, oia no o Kakioa, |Wilikoki (hoomaemae), a me kekahi mau poe e ae o ko lakou aoao; elua, o ke noi $12,000 no ka hoouna ana i ka Bana Hawaii e holo i ke kulanakauhale o Kikako (no ko Kakina & Co. pomaikai); ekōlu, o ke noi $50,000 no ke alanui o Kilauea, (no ko lakou mau pomaikai ponōi Ihō% — 7 He ruia maa maauio4cfti|>apa Kuhina ka haawi ana i na kuka pili aupuni me ka Moi iloko o ka Ahakuka, aka, iloko nae o keia au, ua ano okoa loa ae ia maka lawe pu ana o ka mana Kuhina i ka manao lokahi kuka like mē ka nohoalii, kop wale iho no ko lakou haawi ana mai ia'u no ke kakauinoa, a aohe !he mea hiki ia'u ke pale. I ko'u wa e pahola aku i ai i na huaolele kali o ke kumuhana no ka'u plelo hooholo, eia ka lakpu pane pok6le mai me ke kuhikuhi ia mea. " Ua haawi mua makou i ke kukakuka ana me ka Lunakanawai Kiekie, a ua hpoholo i ko makou manao lilke iue ka lokahi."' j Na keia mau olelo a lakou i lioike maopopo mai ia'u, ua 1 i ke loa au me keka hi "poo-kil ku wale iho no, ma ka hiki o!e ke kne i ka mea oiaio o kii a'u ai, koo wale ilio no ke kali na kii Ahaoleio e! hoopau ia papii hookikina, aia i ko lakou wa <v nolio mai jai il< ko o rlua inakahiki ma ia h(l| ii' a k u. ! I ka manawa e noho ana Kau Ahaololo; mamuli! o ka lokahi like o na hoa aoao l.iiluii ine Liheiala iloko o ka iiale, (Via ko kiMnu hiki i ka nlolo hooholo hilinai ole i ka Aha f\nhina ko hooholoia. Aole o lakiou ohohia i na hana lokahi ole iiawaena o
loa ana mai ka mana Moiakii ma ka haawi i-'na hooko kanawai elike/nie ko iakou makemake [>o?ioi iho ma ke ano kauoha. Ua koho ia he papa Kuhi* | na hou, a malalo o ka lākou | alakai ana i kono ia ai au e ; kaJkauinoa maluna o Jna bila kanawai mo loteri, aka, ua hoole mua au no ka ■ hooko i ka leo poloai ana | wahine misionari hoole/ Wa- ! hi a'ka papa Kuhina i pane : lokahi mai āi ia'a. he mea 1 ■ I makehewa no'u ka hoole, no | ka 'mea, ua hooholo ia eka aoao hapanui o ka ahaolelo a | me ke kakau iaoa pu ia ana e ka papa Komiie. Ina e hoi- ' hoi hou ia imna o kahale ia la, e hooholo hou ia ana no e 1 ka hale me ko'u kakauinoa " ale a lilo i kanawai, a na ka Aha Kuhina e aku i ; na laikini kuleana. Malalo o ! ia kumu me na olelo a'o, i kakauinoa ai au iloko oia la* i 13 o lanuaiu, 1893. !