Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 1225, 7 Iune 1895 — HE KIKO WAENA O HAWAII [ARTICLE]
HE KIKO WAENA O HAWAII
Na na oihana kalepa, he oiaio he kiko waena o Hawaii ne ka moana Pakipika nei, a e lilo aku ana no oia he walii kipa o na moku kalopa a me na moktf kaua ma keia liope ī oi ī ko namanawa mamua aku nei, e iike me ka ulu ana o ka oihana kalepa a me ke kaaliele ana o na ohua ma o a maanei no ka makaikai ano ka 'liaua, imi ana i walii ē noh'o aku ai a i wahi e hookumu hou aku ai i ka oihana imi waiwai no lakou ilio. Eia ka maka o na aupuni ke nana nei i ka mea mamua aku o lakou ma na aina a pau i mea e pono ai ko lakou lahui kanaka, a ma o lakou e hooulu mau ia ia ka waiwai no ke aupani. No keia kumu eia na aupuni o £uropa ke mahelehele nei i na honua no lakou iho, o na aina oi loa aku ma keia liana oia no o Enelani, Rusia, Geremania, Farani, Italia, Potugala, a me Deuemaka. Eia hoi o Amerika ke lioeueu nei e lioohalike aku
me ko Euiopa. Eia hoi o lapana ke alamailake imi liou aku la e hoomoliala liou aku i kona kaLua liooulu lahui a hooulu wai- | wai, a he mea maopopo loa, eia ke aupuni liae degona, Kina, ke ike nei ua hala ka la ona e kipu kuhihewa ai, ua hiki ia ia ke noho pale mai i ka nee ana a ka malamalama, a e hoole i ke komo pu ana e hoohalike i kana mau hookele aupuni ana me ko na aupuni e holo nei ma ,o a maanei o ka honua i na lahui a me na aina e hiki aua ia lakou ke lawe no lakou iho. Ua ala mai la ka uhane kuko o ke diabolo iloko o na lahui kanaka, e hao, e jiowa, e pepehi a e luku aku luku mai
mamuli o keia mea he imi waiwai, a i ka wa ike ia ai 6 keia uliane ino iloieo o ko ke ao, oia no ka hookoia ana o kela olelo eia ke diapolo ke hoowalewaleia nei i ko ke ao ē like rae he liona la. Ua komo mai la keia uLane kuko, a ui haalele mai la lioi ka uhane maikai iloko o kana.ka, ka mf»;i e kaohi ana kou maT na manao kuko wale ma- . īnuli o ka manaoio aku i ka elelo Akiiei. Ke haaleleia nei ka manaoio, a ke hele nei ke kanaka iuh o kn a 110 ia mai ke kuniu e pakaha waleia nei na aina o na aupuni liilii' a me na aupuni Kahiko o Aigupika Abesinia, Morocco, Nubia, a me kekahi mau wahi uuku e ae. Ke ike ia nei keia uhane aihue o na aina malamalama o Hawaii nei a me na mokupuni a pau o keia moana, mai ka Akau a ka Hema, mai na aekai ma ka Hikina a me ke fcomohana. Aole wale hoi i ka Aia keia uhane, aka, ua koino-1 hia puia iloko o na haipule, a ua . iilo o lakou ka poe oi loa aku,
ka paioaio nana e komo na aina e| like me n& kia e komo ana i ka4 naana, ana lakou e hoike aku i ka waiwai a me ke kulana p kanaka, a e hoolaha i na hana pakaha wale me ko lakou mau anpuni. Ua komoia mea iloko o kar ia lahui, he kuko e lawe wale ana ina e hlki i ka vra & kona maka e ike ai i kekahi aina maikai, .a mea maikai e ae paha. o ke ano kino ola a me na mea ulu ame ksf honua. Koe aku ia ka poe haipule manaoio maoli, a oia poe aole paha he 100,000 ko lakou nui iloko o ka 1,500,000,000 iloko o ka huinp nuī o nā kanaka' o ke ao. • • ; Mamuli o keia manao hapuku p ka liapa hope o keia keneturia, ua lilo ko kakou kulana kiko wa-. ena he mea i manao nui ia e na: lahui ikaika o ke ao, a no ia mea oia hoi no ia pomaikai nui i loaa" ia kakou, uā lilo hoi he mea e hoopilikia ai i ka Lahni Hawaii Ponoi. Ua ane like kakou me Aberehama, ua liio ka ui o kana wahine, he mea popilikia ia ia iwaena o ko laua noho ana iwaena oka poe uhane ole. Pela o: Hawaii i keia la, a pela no na wahi e a na iahui nunui a ikaika e ike ai he nani, a lie mea e pomaikai lakou. Ua loli ke au o ka nohoana, ua piha ke ao i ke ino, a no ia kumu eia ke liookokoke mai nei koua palēna ē hiki ai ke lioomanawanuiia, a nona ka hopenae ike waleia nei e hiki mai ana iloko o keia mau makahiki pokole e wananaia nei.