Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 1007, 17 August 1894 — Ke Kope o ka Palapala Hoopii a ka Moiwahine. I Waihoia aku i na Luna Aupuni Pakaha o na Aina E. A i hoouna ia aku hoi iloko o ke Senate e ka Peresidena Cleveland. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Ke Kope o ka Palapala Hoopii a ka Moiwahine.

I Waihoia aku i na Luna Aupuni Pakaha o na Aina E.

A i hoouna ia aku hoi iloko o ke Senate e ka Peresidena Cleveland.

Honolulu, H. Is. June 28, '94. Ia — ' 7" ' Sir: Me ka hoomanao mau i ka nolio" hoaloha ana mai mua mai, a e mau nei hoi mawaenao ke aupuniAiie nohoLuna nei a me ke aupuni o Hawaii, e like me īa i hoikeia iloko o na makahiki loihi o ka noho ana makamaka, ama keia ua makemakeia e walhoaku i ka noonoo ana a kou Aupuni i na kumu oiaio malalo iho nei. Owau o Liliuokalani, ma ka Lokomaikai o ke Akua, a lalo hoi o ke Kumukanawai o ke Aupuni Hawaii, ka Moiwahine ma keia, ke kue hemolele piha aku nei, oiai Au ano, a ua hoomauia mai hoi mai ka la 20 mai o lanuari A. D. 1891, ka Moi Kumukanawai o ke Aupuni Hawaii, a oiai, ma ka la 17 o lanuari A. D. 1893, ma na huaolelo ponoi a ka Peresidena oAmerika Huipuia, mamuli o kekahi hana kaua i nanaia, me ke komo pu ana o kekahi luna aupuni o Amerika Huipuia me ka loaa ole o ka mana mai ka Ahaolelo nui mai, ua hookahuliia iho īa ke aupuni o kekahi * lahui palupalu, h,e lahui noho hoaloha nae a paulele ia hoi, A oiai ua hanaia kekahi hana ka mea pono loa hoi e panaf ia mai i ka pono i ku i ko kakouano lahoii, e like me na pono o na lahui i hoopoinoia e koi mai ana ia kakou e hopponopono ia. r A oisd ma ia la. Owau a me Koa Aupuni u& hoomakaukau Iho he palapala hoopii i kakau

ia, e kue ana i kekahi hana a i na no a pau loa e kae mai anala'uponoi a me keaupuni Kumnkanawai o ke .anpuni Hawaii, naa o kekahi poe la e koiana Aupuni kaikawa no keia Attpuni a o ua palapalā hoopn la ua hoouna ia aku ia i JcaPeresidena o Amerika Huipuia, a o kekahi hoi ia Sanford B. Dole, ka Lunahoomalu o ka Aha o ke a«puni Ktrikawa, a ua hooia mai hoi ma ia hope iho, ma na mea e pili ana i ua palapala hoopiila, ua hoouna mai la ka Peresidena 0 Amerika Huiiahe Komiaina Kuikawa ma ka īnoa o Hon. J. H. Blount i Honolulu nei,, e imi pono i kekahi hoike oi- 1 aio piha o na kumu e pili ana j 1 ka hookahuliia ana o ke Aūpuni Kumukanawai oHawaii, a me kekukulu ia ana o ke Aupuni Kuikawa ma kona wahi, aoua Komisina la, ua hiki mai oia ma Honolulu nei i ka la 29 o Maraki A. D, 1893, a ua hooko pono oia ikanahana me ka hoomanawanui me ka noeau a me ke kauhke hoi; a ua hoomaopopo iho hoi ke Komisina, ua waiho. aku ke | aupuni o Hawaii i kona mana mamuli o nahooweliweli kaua a hiki i ka manawa a ke Aupuni o Amerika Huiia mamuli 0 na kumu oiaio i hoikeia, e hoihoi hou mai ai i ka Moi Kumukanawai, a e hoomauia hoi ke Aupuni Kuikawa ahiki 1 ka wa e hoohui ia ai me Amerika Huiia, mamuli o na kuka a me na hooholo likei ana, a o kekahi no hoi, o ka noho ana hoomalu kuekahawai ia ana o Honolulu nei,ma6 na hana hoouhiuhi malu a ka» mana o na puali koa o Amerika Huiia, a eia hou Koi, ina no aole ko ke Kuhina 0 Amerika Huiia ike ana aku ike Aupuni Kuikawa, oiai oka mana kaua maoli o Amerika Huiia kd kumu kokua wale no i loaa ai kona wahi ikaika puali koa, Aole loa Au a me Kou Aupuni e haawipio aku i ke Aupuni Kuikaw*. Aōle no kekahi manawa e ae, koewale no ka waiho ana aku i Kau hoopii imua o kamaiamalama hoopono o Amenka Huipuia, a 1 ole ia, no kekahi kumu no, oia hoi, o kahewa nui i hanaia mai ikeiaAupuninawaliwali a kuokoa hoi, mamuli oka hooko hewa ia o ka mana oAmerika Huipuia.i kupono.e hookoia mamuli a ka hoihoi hou ia ana o ke Aupuni Kumukanawai. t Oiai lioii mai ka manawa mai i hoea ae ai ia mau hana auo nui, ua hoole loa mai la ka Mana Hooko ameka Ahaolelo o Amerika Huipuia i ka manao o ke Aupuni Kuikawa, no ka hoohui ana aku i kaPae

•moku o Hawaii. ia Ameiika fiuipuiā« Ā oiai, me kanana ole ae ia tmafo kumu i hoikeia, ua hoo-> inau aku la no ke Au£uni Kuikawa I oleK> tnua ia', &hooko } na oihana īioieo o keiā Aiy>k 4 Tii a hiki waie mai i keia nawa. A o kona ala hela mai ,koEa wa mai i ai T a hiki i.keia wa, ua hoa'ilonaia me na hana neepapa o ke ano uahoa, kapakahi, a me na hana limā nui, a ma ke kau kanawai ana, a me ka hooko ana o na Kanawai hookohukohu, ekinai make ana i na kumu alakai mua loa o ka noho an&.aupuni kuokoa, a e kue ana hoi i na ano maa kahiko na moolel , na hana maa mau a me ka makemake o ka lahui Hawaii. A o ke Aupuni Kuikawa i oleloia ae nei, ua hoakoakoa ae nei, a eia ke noho nei i ka mea ana i oluolu āi e kapa ae, he Aha Elele Hana Kumukanawai, nona na ho% he , (19) umikumamaiwa i hookohuia e lakou iho no; a oia no hoi ; ka Peresidena, ka Aha Hooko ■ a me ka Aha Kuka o ke Au- i puni Kuikawa i oleloia; a me (18) hoi mau Elele i kohoia e na poe 1 omi iho malalo ,o 10 hapahaneri o na poe koho balota ku i ke kanawai o keia Aupuni; a me he la 'he poe malihini ka hapanui loa. o lakou; a he nui hoi o lakou. aole o lakou mau home noho, aole hoi mau pomaikai ma Hawaii nei* A o ua Aha Elele la, ke noonoo nēi i keia wa he kope o ke Kumukanawai, (o ke kope o ia mea, ua hoopili pu ia me keia) i waihoia aku uo kona apono loa ia e ka* Aha Hooko o ke Aupuni Kuikawa i olelo mua ia, e komo du ana iloko o laiia ka Peresidenā a me Kuhina pu> £> ka manao maopopo loa o ke Aupuni Kuikawa, e kukala aku i ua Kumukanawai la, e iike me ka hoapono ana a ua Aha Elele ja, me ka waiho ole aku ia mea no ke koho ana mai o kai lahui j a i ole hoi, o kekahi j>oe paha o ka lahui; a malalo hoi o ia mea. e kukala ae ai i malalo o ia Kumukanawai, a malalo hoi o ka inoa o ka Repubalika o Hawaii Aole hoi ke Aupuni Kuikawa i olelo ia, i i kekahi ano repubalika, a ano aapuni Kumukanawai e ae paha, 'aka, ua hoomau mai la i ka noho Aha Hooko wale no, a i ole, he origake hoi, i kukulu ia me ka apono ole o ka lahui; aole hoi i hoao iki e loaa kekahi kahiua paa o ke kakoo lokahi ia mai; aole ihoi he olelo hoike no ka īpapao ana e hana pela; ua ae hoi

auooai M s.m- hsM' ae bo hoi t>»iia;|'i|pj>i ji Ta&xom po&o. lako»sppktakuahoaameka Wiitt,liin& itoßta > . taukaii<(wai 1« , e w«dhō ia SĒa is i ka Aha Koka 0 ke Aa pnni Kuikawa. ' Oka apono ana o ua &M\ Elele la, aole ia i hoaka&a ia Wka noofco6 ! ana nt> kekahi; ano aupuni kuokoa a ohohia J | a airo aapuni repubalika hoi; aka, ua nooiioo ia aua hooiaio ia no kek&hi ano aupuiii mana uahoa a maiia odgakē hoi. i waihoia iloko o na H iha' p kekahi poe kakaika&i i hilinai ole ia e ka lahui, a e na luna Ahaolelo hoi oka lahui, a i kue loa hoi i na ano o ke au oke ano aupuni kuokoa, Nolaila: Owau, o ka Moi o ke Aupuni a me ka Lahui o Ko'a Aupuni i olelo mua ia; eia hou Au, ke hana nei ma keia, a ke kue oiaio mau loa aku' nei i na hana i olelo mua ia ae nei, a e kue aku ana hoi i kekahi hana, ame -na hana e ae a pau loa i hanaia. e kue arfe Ia T ti ponoi, a i Ko'u Lahui, a |me ke Aupuni Kumukanaj wai o ke Aupuni Hawaii; A ! eia hou hoi A o ke koi aku nei \mn ka manao ikaikaloa, aole Ke Aupuni au e noho Luna nei, e pahola aku i kona ike ana aku i kekahi aupuni hookamani o ko Hawaii Aupuni, malalo o kekahi ano inoa ana e koi mai ai no ka ike ana aku: mawaho ae oke Aupuni Kuumukanawai i hookahuliia, e like me ia i olelo mua iaae nei; koe wale no, kekahi Aupuni e hoike mai ana i kona kuleanai ku aimamuli oka makemake o ka Lahui Hawaii; i hoike akea ia ae ma-kekahi koho balota akea ana, e hiki ai e loaa i ka lahui he manawa kupono maoli, meka hoopilikia oleia mamuli 0 na hookikina, a me kejkeakea ole īa mamu}f oka makau a me na hana kolohe, e hoopaa 1 ko lakou manao mamuli o ke ano aupuni a lakou i ma* kemake ai e noho aku ai malalo ona. Me ke kaaalua ole o Ko'a manao. Owauno (Kakauihb£a) Liuuokalani.