Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 975, 3 Iulai 1894 — Haehae ka Manu ke Ale nei ka WAI!!! Ke Ohohia nui o ka lahui!! Aneane 7,000 ka nui o na Makaainana i hiki Kino ae ma ke Kuea o ka Pa'lii. [ARTICLE]
Haehae ka Manu ke Ale nei ka WAI!!!
Ke Ohohia nui o ka lahui!!
Aneane 7,000 ka nui o na Makaainana i hiki Kino ae ma ke Kuea o ka Pa'lii.
I l:a hora 5:30, o ke ahiahi Poakahi nei, ua weheia ka halawai makaainana nui a ka Hui Hawaii Aioha Ain, ma ke Kuea o ka Pa'lii/ e ka Mea Hanohano J. Nawahi ka | Peresiderni Nui o ka Hui i hoikeia ae la uialuua. Ua hoākaka pokole mai <»ia i ke kumu o ke kahea la ana o ka hnlawai makaainana, a oia keia: E na Keonimana a tne na Lede, aloha oukou: He inea hauoli no'u ko u ike ana aku ia oukou e o'u hoa makaainaua ua hooko mai oakou i ka leo kahea a ko oukou mau alakai, no ko oukou" akoakoa ana mai 1 keia ahīahi. Oiai hoi, no kakou ka Hale ( \upun ) e like me ka na Kamehameha i kukulu ai; aka, i ka la 17 o lanuari, 1893, ua kipaku ia ae kakou e ka uoe i aea heie mai, a komo iloko o feo kakou hale; a ke elelo mai nei ia kak<»u e komo aku a e noho iloko o ka hale kaulei a lakou i ma* -nao ai e kukulu iho a onou aku ia kakou a pau e komo aku. 0 ka'n hoi e oklo aku nei ia oukou e o'u ihoa mai noho kakou a ae wahi a ka lehulehu i hooho aKu ai. I keia wa, ua waiho mai la oia he nmau ī ka lahui: E ae ana anei oukeu e komo aku ilpko o keia hale a hai i kukulu ai ? Aole Wahi a ka lahui. I keia wa na hoike mai la oia imua o ke an.iina kanaka nui e kuku aku A:ia i ka inoa o ka Mea Hanohano % J. E. I)i!sh. oia ka raea kamailio: . Hen. Jno. E. Bush, E o'u inau hoa makaainana o ka puupuu hookahi, aioha oukou. — Ua ioaa ia'u ka hanohano o ka hoiko ana aku i ko'u manao iinua o oukou a pau o na lioa o ka iuea. Oia hoi, ko kakou kue ana aku i ka hana a ke Aupuni Noho Manawa e ake nei e kukala mai i Kumukanawai Hou no ke aupuni Repubalika: a ma ia ano i kahea ia aku ai oukou e akoakoa mai. E na keoniuiana a me s*a lede, e hoomanao oakou, o ka-
kou ka lahui, no -ka lahui, a no ka lahui. He kuleana nilipaa 'ko kpkou a pau mai ke Akua mai, ka mea n.aua i ha'na i ka lani iluoa, a me ka honua ilalo, a me kakou hoi ke kanaka, ka mea ana 1 hana ai. i ku i'ko lakou ano. A ua kauoh.i ke Kumukanawai o na Kamehameha, he kuleana ko kela kanaka a me keia'kanaka e akoakea maiie, a e kukakuka no ko lakou mau pono> | me ka hoolako ole i na mea kaua. j Ano eo'u hoa o ka inea, I 0 h'X>kahi makahiki a 01, e hoolohe mai oukou: A hoom&ka mai la oia e heluheltt i kekahi mahele o kana haiolelo, ma ka mea 1 kakau ia, ma ka olelo Beritania. A pau ia. ua unnhi mai la oia ma ka olelo Hawaii ma ke ano nui. I kela wa, ua kamaiiio hou mai j ka Mea Hanohano J. Nawahi. E na hoa makaainana o'u, he mea kupanaha, a kahaha hoi iloko o'u ka ike ia ana aku o ke Aupuni Kui-j kawa, eia lakou ke hoomakaukau nei e komo aku īloko o kekahi au-i puni e leie ana i ka lewa, oia hoi • he aupuai Repubalika no 1 ! e Ha-j waii. i A oiai hoi, he elua mahele e ku nei i keia wa, aia imua o ka aha ka laua hoopii, oia lioi ka Moiwahine Liliuokalani,« a me kona lahui ma kekahi aoao, a 'o ke Aupuni Kuikawa ma kekahi aoao, aia laua a elua imua o Amerika, e kaii an-a no kai . ■ . • . - na-ol&Jo hooholo hope loa. Aka, pole i puka mai kana olelo hooholo, eia lakou nei ke haalele honua nei ia kakou. a lele aku ilokp o kalewa me ke aupuni Repubalika o iakou Ke hoike aku nei au unup o oukou, i na owau ke Kuhina o Anierika ma liawaii nei, i ua ua kauoha koke aku au ia lakou. e hoi oukou, a e noho malie iloko o k& hale a oukou i kukulu ai, a hiki ika puka ana mai o ka olelo hooholo mai Amerika mai. O kakou hoi na keiki a lakoba, ka mea a ke Akua 1 poni a', a aneane kakou e puka aku i waho, a lanakila kakeu, i ke- _ īa mau la iho. I kela wa, ua waiho mai la oia i ka ninau iinua o ka Lahui, no ka apono ana i ka Olelo Hooholo a Jas. K. Kaulia Esq., a me Hon. J. O Carter (Keo Kaaka) i heluheiu mua mai ai. E hoike mai oukou i ko oukou ae a apono aua i ka Oleio Hooholo ma na huro ann ekolu. Me ke kaulua ole iho, ua hooho like ae la ke anaina mai o a o, ekolu hui'o ana, e apono aua i ka Olelo Hooliolo. Eia iliu ka Olelo Hooho lo ma ka olelo Hawaii. E Ilooholoia, ke kue kupaa loa nei ka Hui Hawaii Alolia Aimi a nie na Hui Aloha Aina e ae, a me na kupa alolia aina 0 ke Aupuni Ilawaii, i ukon-| |koa ma kekahi Halawai Ma-! kaainana Nui f e hoike ana me! ka oiaiō maoli o lakou ka ha- | panui ioa o ka poe i kuleana ! kupono i ke koho balota/a ina j keia ke Vue loa aku nei 1 ke j kuahaua ia ana o kekahi Ku- j, mukanawai Hou i hana ia ine , ka ae ole ia me kalaweiawe pu | ole lioi o ka Lehulehu; a ke J kue du aku noi no hoi makou ' 1 ka hoololi ana aku i ke ano 1 I
o ke &upuni mai kona ano a makou i noho ai me ka makihia a me ka pomaikai no na makahiki he iehulehu. ' A ke olelo paa nei makou o ka makemake o ka hapanui o ka poe i kuleana kupono i ke kolio balota ma Hawaii nei o lakou no Ika mana maloko o ka aina, e like me ia i ike a i ae ia o ua mana la ma na aina malamalana a me na aupuni naauao a pau t> ke ao nei. Ua hoakaka hou mai la ka Hon. J. Nawahi, o keia Olelo Hooholo a oakou i apono mai nei, e lawe ia aku ana no ia imua o na Komisina o na Aina-E, e nohonei i.ke alo alii ol Hawaii nei. - A ke waiho aku nei au i na inoao keia mau Keonimana i maū Komite nana e lawe aku i keia Olelo Hooholo imua o na Komisina a pau. oiai hoi ka Hon J. A. Oummina, Hon. H. A. Wedman a me ka mea e ku aku nei imua o oukou. A ina oukou e apon<», alaila. e hoike mai oukou i ko oukou apono ma na huro ana elua wale no. i kela wa ua haawi aku la ke anaina lie elua leo huro, e hoopaiakuli ana i ka lew.a nuu, a i ke kuu ana ilio. oia ka wa o ka Hon. J. Nawahi i pane mai ai, ua hookuu ia keia halawai, a oia ka pani'na o na haua o ka la.