Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 919, 13 April 1894 — HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE. Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko. Ke Kahulileole'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

HE MOOLELO KAAO HAWAII NO LAUKAIEIE.

Ke Kino Kamahao Iloko O KA Punohu Ua-koko.

Ke Kahulileole'a o ke Kuluaumoe o na Pali o Waipio Hawaii.

Unnhiia e Mose Manu no Ii KA LliO.' Lawe 0 Makanikeoe ia Kaohaiula, e like me ka olelo a Laukaieie iaia. Hookaawale ia o Laukaieie me kana kane mauka o Uli ma Waika. Lilo o Laukieleula 1 mea noho pu me laua. Kaawale 0 Makanikeoe me Kaohaiula me na ohana. Ko Makanikeoe po nui me Kaohaiula. Hoea 0 Hiiiawe imua o lakou. Kana olelo ia Makanikeoe. Hookoia kona makemike. Ma keia huli hoi ana o na eueu ; nei a hiiii ma kahi mau a kona i>oe kaikuahine e noho ar.& me iia rnc-| lihini, ua huokaawaie ae la om 2! kona kaikuahine Pupukanioe aie kaha kar»e» Kaana me kona kai - kuahine; a pela 110 hc\ o Lih-iu. Koiahi a me Kaukini me kana wahine, a pela no hoi oia i hookaawale j ae ai īaia me Kaohainla a me Kau-i laaihawane, aia no nae keia wahi aj Makanikeoe e hana nei 1 ko lakou I noho ana maloko no ia o ko Kaukini ma hale mau. kahi hoi 0 Lau- | kaieie i noho ai a hiki i kor»a kaa- ' wa'ie ana aku la me kana kane. | A mahope iho o keia mau hoo-j p inopono ana a Makanikeoe ua; iawe ae la oia i ke kulana 0 ko laua ! po nui malalo o Pakaalana ma | Waipio, nolaila ua miki koke ae īa j ua kamaeu la iluna o Nuumealani; kahi hoi o Lonoaweaweikialoha i I | noho ai, a hai aku la oia i kona j makemake i hiki aku ai. Ua pane? ia ni*i? ia ka haina, hoi aku ' mamua a hiki i kahi au 1 mam o ai! l nou. j ] ka pau ana o keia mau kuka j ana. jio!e i hiki iho ua Maka-' niJc*'oe m*i ilaio o aia I hoi • <» ike mai la oia i keia hale nui | lUHikai e ku ana me he ahi la ke ano nan 1 ho, me ka anapu u a ki uwila i na wa a pau, aohem 1 h.k< 1 kahi ineu kino kanaka maoli ke hiiokokoke aku ma kahi o ua halr ala e ku ana. no ka mea aia uia ka puka komo 0 ua hale ala e k

Iku ana kekahi kanaka eleele me ! kooa m«u maka i hele a huiili ke nana aku, ahe ku i ka weli weli kona mau ano a pau ke ike &ku, a oia paha kau e ka mea heluhelu e uinau iho hi 1 kona inea, owal la ia i O Lonoikaouliiani ia ke kiai oka lewa nuu, ka niea laia ua ao polo-» hiwa, kahi hoi o Kulunihakoi i ole--le-ia, ke kumu o ka ua e haule i'io ai eloelo ka honua nei, a oia ua kanaka ia. Ma keia ike ana o Makanikeae ua liooko koke ia kona makeraai:o me ka haknlia ole. ua kii aku la oia i ka ohana 4 pau iluna 0 kt> lakou wahi mau me Kaukini mj», a ua lawe mai la oia ia lakou a pau a hoonoho maloko o keia hale auo e malalō 6 Aakaaiana, aia lakou a p&u e akoakoa nei nule ko o ua hale nei. aia hoi ua ano e ko iakou mau mamo noie auo o keia hale me keia kanaka Palauli. Ia lakon a pau e malaila. ua hoouna aku la oia i kona kaikuahine Puouianioe e hele ak'i e hoike i ka lohe ī ko lak n u haku alii wai in® Ljukaieie me kana kane 'mauka o Uli e hai aku iaia i ka | lohe, oia po iho. oi» ka po o Kane e '■hoai' ai oin me Knohniuhi. , ..Nolaila, ua hooko koke aku la kona kaikuahin«' me ka m&na piha o Makar»ikeoe a ma ia ano, aia oia ke hele ala i ka lewa, a īaia i hiki aku ai mauka o Uli, aia hoi ua mao ae la ka uhi paa ana aka i>oe j a īke aku la keia i ke ku mai a Ihikalaai me kona wahi muli pokii e holoholo mai an« mnwaho o ka ha- ! le. a i kona ike ana mai iaia nei [Pupukanioe] ua nui koke mai la j kona leo ma ka ninau ana mar 'E kuu lianau mua, e ku malaila . ■! ■! 'mai hoonee hou mai i kou mau kapuai w«wae. mai hoano mai ma ko | kaua hanau ana, no ka mea._ owau j wale no ka mea mana nui ma ke a wah rr «1 ko ka"a kaikunane mai; nolaila e hai mai ika hna ".-'olelo 1 hiki mai ai; oe' Xo keia olelo a kona pokn Lau - kieleula, ua pane koke uku l:i 0 Pupukanioe, ua hoouaa ia mai au e ko kakou kaikunane Makanikeoe e hai aku ia oe a me ko kakeu haku alii wahine Laukaieia me ke ni kane, o keia po iho e hui ai oi*t uie Kaohauilp, nolaila ua makemakeia e hiki at oukou malaila, aole i pau keia mau olelo ana a laua n* ? , u» lohe mai la o L.iukaieie i ka leo e kamailio nei mawaho noUila ua ninau mai ] la oia īa Laukieleuln. Owai kou hoa e kamailio nei ūi waho?