Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 789, 12 ʻOkakopa 1893 — KA HANA MA AMERIKA. [ARTICLE]

KA HANA MA AMERIKA.

Nui ko kakou lohe mai na misionLiri a me na lioohui aina e ao e noho nei nia Hawaii nei i ka nani o ka hui ana me ke aiipuni Amerika, aka ua liiki ole i ka poe i ike i ka heliihein i ka olelo Enolani ke moni i keia mau olelo hoopunip.uni, koe aku ka poe ai pala nmunii hoopiliineaai o ka lahui Hawaii. Ua olelo makou he hoopunipuni na olelo hapaimemeue a na misionari no Amerikā i koia wa, no ka nani o kona noho'na aupuni, maluhia o ka noho ana, a me ke kaulike o ka hookōia ana o na kanawai. He minamina makou i ka olelo ae, me he la 0 Amei'ika ke pookela ma ka noho ana powa, aihue, moekoloho, pepelii-kanaka a hahaki kanawai niamua o na. lahui nialamalama e ae o ka honua nei. Ke alawa iho ka mea heluhelu i na kolaniu o na mipepa o Amerika, e ike mau ana oia i na haiia hahaki kanawai a ka laliui kanaka e : noho la ma Amerika i keia wa. Ua kohu anake, huikau kanawai ole ka noho ana ma kekahi mau mokuaina. E pepehi ia ana na Lunakanawai ke hana e like me ke kanawai, e pepehi mau ia ana na Ilainuku a me na Makai, a e kaihi mau ia ana na pio make kanawai. a e li ia ana a ki ia paha i ka pu, e ke aluka kanaka mamua o ka hookolokolo pono ia ana a akaka ka hewa, He nui ka poe i li kanawai ole ia e ka lehulehu, i ike ia mahope iho aole i liewa, a. e hoopahemohemo ia ana lioi ka poe pepehi kanaka e na' Aha Hookolokolo i na he waiwai ia mea, a he ohana waiwai paha kona, Ua ane liio ka pono a me ke kaulike he mea i liaku ia maluna o na t pepa, a he mea ole ma ka hooko ia ana. He pakui a he maewaewa na hana daimonio e hoolalia māu ia ana ma na nupepa a pau e hiki mai nei 1 o kakou nei mai Amerika mai. Aole hoi pela ma na wahi e ae. He oiaio aole pela ko keiaaupuni kulanamamua. He maikai kona mau kanawai a hiki no i keia wa. He maikai no hoi na kanaka mua na-> na i kukulu ko Amerika kulana anpuiu a me ka lakou malama ana i ka mana o na kanawai a me ka maluhia o ka noho ana. Aka. ua haale-

110 mai ia ano a nie ia poe ia |Amorika, a he uukn ka poe Amerika oiaio e ola nei i like me na kupuna nana i kukulu ia aupuni. Ina e hoomaopopo ia, he poe Enelani ka hapa nui o na kanaka nana i kukulu ke kuokoa o Amerika, a ' nana hkukala kona kuokoa, a i haku ke kumukanawai. A |me he la oka poe ano maikai |no o Amenka e noho nei, oia !no na mamo a keia pof. He kumu ko keia ano inaikai ole o ka lahui Ameiika; a o kekalii kumu i loaa ai keia kulana maikai ole, oia no k6 konio keakoa ole ia ana o na kanaka maikai ole o kela a me ieia lahui o Europa mai, Ua kuu akea ia ka puka e hit ki ai i ke unu a me ke ino e holo no Amei'ika e imi i pono no lakou, a i ka wa akea o ke | kahua e oluolu ai me ka hikiwawe o ka waiwai ana a me ke kuonoono ana o ua poe la, aole he liewa i ike ia ae ia manawa Aka, ikawa i piha ino mai ai o ka aina i na olulo o Eui'opa mai a me ka lni pu ana hoi nie na pukana o keia poe i hele mai i Amerika mai na kanaka o ka papa inoino a naaua® ole a me ka lieluna haahaa o Europa, ua hoomaka mai ka heokeke, ka paio, ke kuko ame ke ake e waiwai koke, a i ka wa i nele ai, ua hoomaka hoi keia poe e hana kanawai ole e ikea nei i keia mau makahiki. | A o keia iho la ka noho'na ana misionari e pai mai nei he kupono ia kakou e lioohui aku. Alolia wale na misionari i ka hoohalike ia lakou me na anela i lianle mai mai ko lakou mua, ke ao mai ikapoe !a na makua o lakou i ao ai e hookaawale mai ka poe liana hewa, e hui hou aku ka me ka poe hana hewa. Nui na liana ino o ka lahui Amerika e liana nei i keia manawa. Me he la, ua haalele mai ka Uhane o ke Akua ia lakou e liana aku mamuli o ko lakou makemake* a e iike me na mea i ike ia i ka wa kahiko, ke hana noi lakou i na hana ana kanaka i haisi ai mamua o ka hiki ana mai o ke kai-lioee a lukuia ko ke ao, a e like hoi me na mea i lianaia ma Kokoma a me Komora., Pomaikai o Hawaii ame ka poe e nohoana ma Ilawaii, ke hoomanawanui i ka pono a ke Akua i haawi ai ia lakou, — lie aina nani a he momona a ina e malama aku i kona mau kauoha a hoolohe i kana mau ao ana e lilo no o Hawaii i aina maluhia a ola oluolu o ka noho'na o na kanaku apuu me ka manao ōle ālgti; e-hoo-hui mo keleahi aiipuni e aku. Ua lawa kakou i ka noliokuikahi a me ka nolio aloh&mna.