Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 720, 6 Iulai 1893 — Page 3

ʻaoʻao PDF (981.96 KB)

This text was transcribed by:  Kelly Murray
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

ka a kakou e hoao nei, e keia wa, e hoopale aku e like me ka hiki hoi mai ko kakou aina aku me ka nana ole i ka pono a me ko kakou mau olelo hoopaa ma na Kuikahi.  Ua ike no na Komisina i hiki mai no kakou nei, i ko kakou hoowahawaha i ko na Asia noho mai iwaena o kakou a no keia kumu ko ua Komisina makaukau e hana i kekahi pauku iloko o ke Kuikahi e pili ana no na Pake wale no, e hoopaa ia ai hoi lakou e noho ma ka Paeaina Hawaii wale no, me ka maopopo no e hoala ia ana ka ninau ano nui ku a ku ole hana i ka pono Kumukanawai.

            He mea moakaka loa no hoi, i na aole kakou e hana aku ana i na Amerika a me na Beritania e noho @ maluna o na mokupuni, ma ke ano, he poe i kuleana e kukulu i mau haawina no lakou iho e like me ko lakou makemake, me ka hoomaopopo ole ia o ka makemake o na kanaka e ae a pau, ua hiki ole loa hoi ia kakou ke apono aku i ka mea i waiho ia mai e na Komisina, aka, i na kakou e hana aku i ka olelo e ike ai a i keia poe a haawi aku i na kumu e mana ai ko lakou makemake, ma ka lawe ana mai i ka lakou makana i manao ai e haawi mai ia kakou, e lawe mai ana hoi kakou i na ano lahui a pau iloko o kekahi Huiaina i kukulu ia me ka manao ole ia e hookomo mai ia lakou, a e apono ana hoi kakou i ka hooakea hou ana aku i ke Ku@kanawai i hana ia no ka hooponopono ana o kekahi Huiaina o na aina ano like, a pili kokoke o ka mahele aina honua o Amerika Akau i manao mua ole ia, i mea hoi e hiki ai ke hoihoi ia malalo o kona maua, ma ke ano, he mahele hoi oia Huiaina, i na aina ano e loa o na lahui, kekahi mai kekahi ma ko lakou kino a ma ko lakou ano noonoo po hoi, mai na wahi a pau o ka houna e loaa ai ia kakou, i like ole me ko na ano kanaka mana a nona hoi i kukulu mua ia ai ka Huiaina o Amerika.  Ua hiki no i ka Peresidena a me ka Senate o Amerika ke apono iho maluna o ke kunuhana hoonui aku i ke kahua kumu e like me keia ae la, a e hoopaa i ke aupuni Amerika no na naanawa a pau, oiai, no ke kumu o ia hana ana no kekahi ano no ia wa wale iho no, a malia no hoi no ke ku i ka manao o ka aoao Kalaiaina e apaepue ane i ka mana aupuni.

Aole i pau.

_____

HOOMANAWANUI HOU AKU.

 

            O kau mau haina o Mr. Lihanona, i hoolaha ia ma Ka Lei Momi no na ninau Baibala a Mr. Sweet H. Kauilaokalani, aole i kulike me na haina i waiho ia mai ia makou, nolaila, i nui ke aho; hoomanawanui hou aku.  E hooikaika e na loea Baibala, e hooulu hoi i ko oukou noonoo ma ka hana maikai.

_____

HAULE I KA LIO.

 

            I ka malama ia ana o ka lealea heihei lio ma Waialua, i ka la 4 iho nei o Iulai, ua pakele ke ola o Kioula, mai lilo.

            Oiai, oia kekahi keiki nana e kakele ana kekahi lio, ma ke kahua heihei lio o Waialua, a malalo o na ulia, ua haule iho la oia, pau kona ike, kona lohe, a hoihoi ia aku la oia no kona home, ua hoike koke ia aku ka lohe i ke Kauka oia Apana.

            Ua hiki mai ke Kauka, a hooponopono iaia, a loaa iki ka maha; aka, ua aneane no oia e iho aku no kahi mau o na mea a pau; aka, na ke Akua no e kokua mai.

_____

Hookuuia o D. Kalauo Kalauokalani.

 

            Ma ka Poakahi nei, ua noho ka Aha Kiekie Kuwaena e hoolohe i ka hihia o ka Launakanawai D. Kalauokalani o Molokai.  I ka noho ana o ka Aha e hoolohe i ka hihia i hoopii ia ai o D. Kalauokalani oia hoi ka ona, na ike ka Aha he mau hana hoopilikia wale no keia aole no hoi he oiaio, nolaila, ua hookuu ia D. Kalouakalani.

            Ua kauoha pu ia aku oia e ka Aha, e hoi oe, a e malama i ka hana, e like me ke ano mau.  Haule pahu ka hoopii a ka poe hoohui aina, i ake ai e lilo lakou i mau lunakanawai, hilahila ole; ahu iho la ka hoka i kapakai.

_____

NUHOU KULOKO,

 

            Ua waiho aku o Robert W. Boyd i kona kulana ma ke Keena Anaaina, mamuli o kekahi kumu.

_____

            Ua eo ka paani popo o ka la eha iho nei, mawaena o na hui Kamehameha a me Mahina Kihikihi, i ka inoa mua.

_____

Ua hopu ia kekahi wahine nona ka inoa o Kaahanui, ma ka po Poaono o ka pule i hala, no ke kuai waiona me ka laikini ole.

_____

            Aia no o Koolau ke noho ala no, i na pali nihoniho o Kalalau, aohe eu nana e hooni aku iaia, oiai wahi a ua kaeaea la, aole e haawi pio a hiki i ka hopena.

_____

            Eia mai KA LEO ke oili aku nei ma na kahi kelekele a ka puumoniai e haupu oe a ko'u ka puu i ka wai a ka Naulu.

_____

            He mea kupanaha kai ike ia ma ka lewa Lani, i ke ahiahi Poalua nei, e lele ae ana maluna o ka hale o na keiki o Keanauia, me he mea la he Hoku lele.

_____

            Ma ke iwakea onehinei, ma Kapuukoi ae nei, ua a ele lima ae kekahi mau pio @ aoao palupalu, e huki ana hoi hoki mai i ko laua lauoho, me ka nana ole i ka poho ae a ka makani malalo.  E wahine ma no hoi e, e akahele ka manao -e aha ana no hoi elua !

 

            I ka la apopo e ko mai ai ka mokuahi Peru no ke aiahele e hoea aku ai i Kapalakiko.

_____

            Nui ka makaikai ia o na kaikamahine Hawaii o ka pahuia o Honokaupu, e paani la ma Kapalakiko ma ka Hale Keaka Wigwam.  He mea hou loa, a ua kaulana hoi ka hula Hawaii no ka polokeloke o na ami a pau o ke kino.

_____

Na Leta e Waiho nei Maloko o ka Haleleta a hiki i June 30, 1893.

 

NIOLOPA.

Maolioli

Kimu Kalehua

Mrs. Kaili.

 

KAOPUAUA.

Keo Ilihune

 

KAHOI OAKEAHOLE.

H. Kalawaiaopuna

 

KAMANUWAI.

Puakalehua

Kaahanui (w)

 

KAHEHUNA

Mrs. Moeikeanu

 

PUUNUI.

C.K. Keawe

Liikapeka Iona.

 

MOANALUA.

Ulii Kaahiki'Mrs. Helen Kaumaea

Nawahine.

 

KAPUUKOLO.

Kini-liilii

Noanoa

Beke Achi

Mrs. Pae.

 

PALOLO.

Jack Naiwi.

 

KEPOHONI

Kapena

Aukai

 

KAMOILIILI.

Uma

A.George.

 

KALIHI.

Kahinu

Lili

Keano

Palakiko

J.K.Kalawe

Kumakalehua

Paahao Kamaile

 

IWILEI.

Kulia Simona

Malie Kamalii

Kolomona Palenapa.

 

MANA.

G. Kaloa

John Keahi

Hoomanawanui

Beatrice L. Eldredge

John H. Cummings

 

LELEO.

Oliwa

Ana Puaolina

Aumoana

Nohunohu.

 

KAWAIAHAO

Malia Nunui

Rebeka

Kemalie Alapaki

Maalea

Kaai @

Lucy Bango

Eilen Clark

Depola Poi

Sarah Pookela.

 

PAUOA.

Maka lii

Mary Osmer.

 

AALA

Daniel Nakolowaa

Ka ia

David Kekoa

 

HAIMOEPO.

K.@ Kukelehiwa

Hugo Kawelo

 

KAAKOPUA.

J. Kailiki

@

 

WAIKIKI-KAI.

B.W. David

Kamakaea

 

KAKAAKO

Koma

Daniel Hao

Sam Kania

Malia Pauahi

Moke Palau

John Kealoha 2

Kaiminaauao

 

KAPALAMA.

Kamoonohu

Mrs. J.C. Hattie

John Kamanuwai

Enoka Kaiewe

Ioane Keoahu

Emeki

Luisa Kapahi

H.P. Kawaokalani

A. Kalamaikai

Kaunuhi

Kaolulo

Solomon Kalua

Maau Joe

Kahinelua

 

NA ALANUI.

Julia Paha

Kapono

 

APUA

Mary Kahoonei

Ilianu

 

KAUMAKAPILI.

Manuai 3

Pahu

Meheula Papai

Kalai 2

 

KALIA.

Kaaua

Kopia

Kauhi

 

KIKIHALE.

Leikaimana

Kamalokai Kaia

Keala Kaia.

 

KAWA

Keohomaewaokalani

Kamahui

 

KULAOKAHUA.

Mrs. Halaki

Kapukini.

 

KAPAUHI.

H.K. Kauaohilo

Manele

Lonoikahaupu.

 

WAIKAHALULU.

Wahineheleloa

K. Kealohanui

S.H. Kulani

Lahela

Naoiwi.

 

HONUAKAHN.

Louisa M.

 

KUNAWAI.

D.Kailihune

M. Kalakala.

 

WAIKIKI

Maka

 

MANOA

M.Kalahanohano.

 

HUEHUE

Apikaila Kepani

Meaole

J.K. Keawehoulu

 

Na Leta i hoihoi ia mai na Mokupuni mai.

Awaheakalani

Keaupuni

Kalapouli

Kaopuola

Mukini

Geo. Hekelekele

Kahuakainui

Napela

S. Kaahu.

 

HONOLULU

Lnua Kalua

G.P. Kaaa

Meliaka

Keliimaewaewa

Kaimhanu

Moses Hailama

@

S.D.Nuuhiwa

Laumaewa

Alana

John Keaha

Mahea Kalani

Lonowahine A.Hooipo

Wahalama

Kahala

P. Kahinakua

@ Keawe

Abbie Kamalii

Mailou Poepoe

D. Keliimoku.

 

            O ka poe na lakou na Leta maluna ae e ninau mai ma na Leta i Hoalahaia.

J. M. OAT.  Luna Leta Nui.

july4 1wk-dly

_____

OLELO HOOLAHA

 

            Ua makemakeia no @ ka Papa Alakai o ka @ aina, e akoakoa ae i ka @ hora 2p.m., ma ko lakou @ lawai mau; a o na lala hoi a @ o ka Ahahui Kalaiaina ma ka @, la 8, hora 10a.m., no ka noonoo ana i kekahi mau kumuhane ano nui.

S.H. MEEKAPU

K.H.K.H

Iulai, 3 1893

_____

OLELO HOOLAHA LIO.

 

            E ike na mea a pau ma keia hoolaha.  Ke hoike ia aku nei, eia ma ko'u lima kani i paa ai o kekahi lio k., puakea 3 wawae keokeo kiko keokeo maka lae.  I kuni ia i ka hao kuni ano e akau.  Ua paa wau i keia lio no ka makahiki hookahi, e kii koke mai ka mea nona keia lio me ka uku pu mai i ko'u mau pohe a pau no ka malama ana.  I na e kii ole mai, a hala ka malama hookahi, alaila, lilo loa kei lio, ia'u.

KAULA KAAE.

Pulehuiki, Kula.  Apr. 27, 1893.

may10 1mw.

_____

HE UMI (10) APANA AINA HOME MAIKAI NO KE KUAI.

 

            Aia he Umi apana aina Home maikai loa no ke kuai aku e waiho la ma Kalia Waiki, Oahu, mawaean o kahi o Hon. Chas. L. Hopkins a me Mr. Macfarlane a i keia mamua o ka aina o G.W. Keaweamahi.

            A oia no na apana aina pa hale luani loa i koe iloko o ke kulana kauhale nei.

            He oluolu loa ke kumukuai, He maikai ke kuleana, Na ka mea kuai mai e uku no na Palapala.

            No na mea i koe e ninau ia William C, Achi Honolulu Maraki 27, 1893.

_____

HOOLAHA IMUA O KE AKEA.

 

            E o'u mau makamaka maikai o ke one oiwi o Kakuhihewa mai Hawaii a Kauai o Mao, eia au ko oukou hoaloha oiaio, ke hoike aku nei imua o oukou i ka mea oiaio e like me ka manao maikai i kono ia mai e kou hoaloha, a na oukou no hoi ia e kilohi pono iho, a oia keia; oiai au iloko o na la a ka ma'i e noho ana, he ma'i hoi e noho pu ole ai me ka lehulehu a me kekahi ano ma'i e ae no hoi e pili ana i ko'u kino, ua ani no hoi ko'u kau maha a me ka'u kane no ka nui o na pilikia i ili iho maluna o'u nolaila ua imi aku la maua i kahi o ka pono, a ua loaa aku l la keia Leong Keng Pong Kauka L. Akina, ma Alanui Notele helu 40, ma kana mau lapaau ana ia'u a na loea mai no hoi ka lanakila a pau no hoi ke kaumaha o ka naau, a ua haawi hou mai oia ia'u i ka pomaikai o ko maua noho ana i ka laau hoohapau keiki a na ko no ia mau lawelawe ana a keia kanaka me ka noeau loa a ua loaa ia maua ia hua maikai iloko o na la i noho loihi ai ma ke pale ia ana aku o na pilikia mai u'a aku, nolaila e ou mau hoaloha oiaio i loaa i na pilikia a i hoonele pu ia hoi no ia hua laha ole, e hele ae imua ona i puu ka pilikia a hooko ia mai hoi ka makemake o ka ole ka lohe pepeiao, e hele imua o Akina i pau kuhihewa.

            Me kea oiaio.

LOKELE NAHAU.

may26-1m*