Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 715, 29 Mei 1893 — Page 3

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

mea kuai keia mau makana, aole au e lawe ana.

Eia ka pane: Na makou ponoi i hano i keia makana a me na wahine Aloha Aina e ae.

@a wa i apo koke mai ai oia i na makana, a puana ae la: Ke lawe nei au i keia me ka hauoli nui loa, a e hoike aku ana au i keia i ka wahine a ka Peresidena me ka hauoli nui.  Kukai olelo a hookuu me ka nani.

Hora 10 a.m.—Oia ka wa i hoea mai ai na waa kau@@@ ka pio, i hele a ohu i ka lau maile i noho kapena ia e Joseph Kekaualua a me Kahaku na kaeaea o ke one wali o Ohele.

Mamua o ke kau ana iluna o na waa, he mau hana papaaina ka na haole i hoomakaukau ai, me ka manao e hoohoka i na hoohiwahiwa: Eia ka mea nani, aole eia i hik@ no kela mau, hana ua puana ae oia i ka wa o ke kii i hiki mai ai,.,Aole ua e hiki aku.  no ka mea he nawaliwali ko’u.” hoi hou no me ka ho@a.

Ina waa ma ka uapo e kakali ana no ka hapalua hora a oi, na ike ia o Mrs. Blount me na ukali e iho mai ana, ua haawi mai oia i ke aloha i ke anaina, kau ma na waa me na leo huro, no Wailuku River. Eia ka mea nani, o na waa i ukali pu ia e na waapa o Ohele a me Puueo ma kai, o na kini lei lehua ma uka e huro ana me ka puana pu ana, “Ka nani e! ka nani!!” komo ka nani malalo o ka uapo o Wailuku, huro na kini.  Ua hele ka uapo a ohuohu me na ka@ pali i na makaikai, he la kanaka heia o Hanakahi.  Oia ka mea i puana ia “Le-i o Kohala i ka nuku na kanaka,” he kau na waa na Moomooiki, lele iuka o na pahoehoe o Paao, na @a i ka nani o na hana a na kupa @ui-pua.

Ua lele ia no na manawa elua e George Keawemahi o Piikea kawa, a o na wai paheehee @oi na kahi poe e ae, ua nui ka hauoli me ka puana p@ ae o ka malihini.

Auwe ka nani e! nui mao@@ k@@ hauoli no keia mau hana.  Haalele ia laila me na leo Huro.

Na hana Heenalu, he mea hilu keia ua kupono na hana @ keia i ka wa Okaikai, he wa malie loa keia ,lana na waa ma kai, o na makaikai ma uka.

Ua au o Miss- Ulii a me Miss Paalani, o ka mea epa, oi keia olelo aku nei o Paalani, e! auhea oe e Ulii, he keu ko kaua hilahila i kou mahaoi ana’ku nei o kaua ke hee.—

I ke aha hoi.  A aohe hoi he nalu e kohu ai ko kaua mau papa.  Eia ka Ulii, o ka hee ae paha, aole no paha o ka haloipu.  O ka—ohu ike—kakala eia ka mea nani, ua haawi mai n@’lii o ke kai, i hookahi nalu, o ka pae no ia noho, a ku iluna, u—oki oe e uwa ana i ka nani o na hana Eleu a Hawaii, a @@ ka Mrs. Blount i puana ae ai ka nani e! ka nani e !!

Hora 6 p. m. kau ma na waa me ka Hae Hawaii e welo ana.

Haalele ia Hilo Hanakahi me na leo Huro o ka lehulehu i panai pu ia mai me ka @owiliwili hainaka, kau iluna o ka wahine kui—pua, puana ae la.

Ina e manao ka’u kane e holo no Hilo nei, e hahai hou mai ana au maanei i puana ae ai au.

Nani wale Hilo Bay, I ka Lei—Lehua, kolokolo mai e ka Ohu Hui Anuanu.

Aloha pu e L. H. a me na keiki ulele hua—metala.

LEI-LEHUA O HILO.

Mei 23 1893.

------------------

KO HILO MA@ ANOAI.

 

Mawaena o ka poai o ka aoao palupalu, he hookahi no ka Aina Pua, a he hookahi no hoi no ka Aina Iapana.  Ua hiki loa ia laua nei ke hookahakaha ae ma ka taona nei, me ka laua mau aumaka ukana o na mea ulu ai no ke kalewa ana e kuai aku.  A i kekahi mau manawa he mau pu-a wahie me na tini mea kipulu mea kanu, i hele wale no hoi a haiamu ia e ke kelekele; a maluna ae oia mau ukana, e kau ana no na kamaiki opio ma ke kua maloko o ke eke.

Oiai o Mrs. Blount ma Hilo nei, ua lawe ia ae he mea ono maluna o kekahi pa Dala, a waiho ia ae la ma ka Hotele i Niolopa, kahi i noho ai o Komisina Mrs. Blount.  Aole no i ike ia ka mea nana kela mea ono@ aole no hoi i @ke ia ka mea nana i lawe ae; na imiia, a ninauia, aole he maopopo, nawai la; aole no hoi i ai ia e Mrs. Blount ua mea ono ala.

Ma ka halawai o ka Hui H.A.A. o Hilo nei i malama ia i ka la 18 ae nei, ua hooholoia, e malama ka Hui i halawai haipule, ma ka hora 2 p. m. o kela a me keia la Kapule, maloko o ka Hale hoomana kii o na pake, ma ke keena o lalo.  Ua kue kekahi mau hoa, no ka mea he hale hoomanakii ia, a ua pono ole ka malama ana i ka halawai haipule i ke Akua maloko oia hale, he @a@mia ka &@.  Mahope o na hoohuoi manao ana.  ua apono ia no e ka hapa nui @ na hoa ka malama ana malaila i ka halawai haipule.

He 4 mau Kahunapule i kohoia e ka Hui H.A.A. no ka malama ana i ka pule, i na wa halawai o ka Hui.  Hookahi no ka aoao hoomana Moremona, hookahi no ka aoao hoomana Katolika, hookahi no ka aoao hoomana Kalawina, @o@ h@ no ka aoao i @ooma @ maopopo ole  Ia lakou nei wale no ia apana hana ano nui ke hiki i na wa halawai o ka Hui, aole i na poe e ae; koe wale no ko lakou pilikia maoli.

Maloko o ka halawai haipule o ka Hui H.A.A. i malamaia i ka la Kapule Mei 14, ua hoike ae kekahi Luna a hoahanau hoi o ka Ekalesia o Haili, no kona aloha a uwe maoli ana no i kona wa i lohe mai ai, ua kuu ia ka Hae Hawaii ilalo, a ua huki ia ka hae Amerika ma kahi o ka Hae Hawaii.  Ae!  he oiaio, he mea aloha ka Hae Hawaii, ke ea no ia o ka aina. Aka, mai poina oe i keia mele no ka Hae Hawaii:--

“E kau a mau kau hae la,

Kau a mau, kau a mau,

Kau hae wewelo nani,

Maluna o na puu &c.”

 

Hu ka makani i ke Kahunapule o Haili maloko o ka luakini i ka la Kapule nei Mei 21, no ka olelo ia ana ka ona, “i ka hoohui aina &c.” Pau okoa he elima kauna minute maluna oia poke iwi, e noke ana i ka paluku ia lakou ma, me na hamare a Noa; a o ka hopena, ua alanaia aku la i ke Akua, me ke koho ana i Komite e hele e ninau i ka Peahi launiu o Ohele.  i na he oiaio kana hooheno ana.  O ke kukaepele hoi nana i koe ae malalo o ke kahunapule, oia no kekahi hoa o ka aha Senate o Haili.  Nana aku ia la, ku ke’hu oia Poolelo maloko a ka halepule o Haile; a o na kauna minute ekolu a oi i koe, he hanu wale ana ae no ia, oiai, ua ha@@ni mua aku la ka waiu iluna o ka papahele.

He palapala a he kope pu no ke kakau inoa aku o ka poe koho balota, no ke noi aku i ke Aupuni Kuikawa, e weheia ma ke koho balota ana ka ninau e pili ana i hoohui aina.  Ua lawe ia ae ia palapala imua o ka Hui H.A.A. ma ka la 22 nei, a me ke kope pu, @no ka apono ana mai a ka Hui.

Aka, me he akua lapu la ua leta nei a me ke kope pai hakahaka pu i lapu mai ai i ka Hui: Na ka Hope Peresidena i iniki ae ma n@ o---o ua mau palapala nei, a na ka Hui holookoa hoi i hoopa@ku ae i ka naau a me ka o@u o ua mau palapala nei, aohe hupe i kahe iho no laua.  Ma ka aoao o na haole kumakaia, k@kakau inoa nei.

Ma ka halawai o ka Hui H A. A i ka la 22 nei, i heluheluia mai ai kekahi mau leta ano nui mai Honolulu mai; a he nui ke ohohia a me ka hauoli o na hoa i ka lohe ana ia mau mea hoolana manao.  Mawaena oia mau leta, @e mea e ka walohia o kekahi mau olel@.  I haawiia mai i ka Hui e Mrs. Ema Aima Nawahi, e uwe aloha maoli mai ana no i ka aina hanau, mamuli o na hana hoohiwahiwa a ka Hui ia Mrs. Blount, a oiai i hiki aku ka heluhelu ana a ke Kakauolelo i ua leta nei, ma kahi e hiki ole ai ke nu@@i iho i ke koni ana a ka puuwai, ua puana ia mai la e Mrs. P. Kumalae kela pauku 2 o Aloha Aina, “Aloha i kuu aina.” U@ huip@ ka halawai e hahai m@ ia himeni, a pau pono ia pauku, alaila, heluheluia aku la ke koena oia leta a pau; pule o J. S. Kalana.  He mau minute kela o ka ilihia i kau iho maluna o ka Hui a mao ae la.

Nawaliwali loa ka aoao o ka poe hoohui aina kumakaia, eia nae na pepa, na kumukanawai, a me buke hoohui aina, ke ku wale nei i ka makani me he puahiohio la.

O kekahi o na kahunapule o Kapaiaala o Puna, kai olelo ponoi mai no.  ua olelo aku iaia kekahi keiki a ka makua mikanele maikai i m@@ D. B. L. “Aole pono e pule i ke Akua no ka Moiwahine a pela aku,” aole nae kela kahunapule i hoolohe aku i kana; pule no oia i ke Akua, “E aloha mai i ka Moiwahine a pela aku.  Eia ke kau leo ana mai la, “I nui ka pule ana, nonoi ana, hoomaikai ana, no na kanaka no na ‘lii a pela aku.”  ITim. 2:1 2.

Welo mikanele kue i ke a’o ana a ka Palapala Hemolele.  Ua hiki mai anei ka wa e ike ia aku ai lakou he poe aia?

Nui ko makou mahalo ia D M. Punini Jr. no kona eleu me ka makaala lua ole, i ka hoouna ana mai i ka makou nupepa ma kela aoao mai o ka aina, a ike koke makou i na mea hou o ke Kapitala, mamua ae o ke ku ana mai o ke Kinau.

He maluhia ka noho ana o na makaainana o ke Aliiaimoku ma Hilo nei: ke upu nei loko, aia ke kokoke maila kealaula o ke ao, a e ao mai ana no.

ALOHA AINA.

Hilo, Mei 25, 1893.

 

-----------------------

HE LEO KAHEA.

-----------

Ke kauoha ia aku nei na Luna Lawe pepa a pau o KA OIAIO, a puni ka Paeaina, i na he mau @elu koe o KA OIAIO Helu 52, o keia makahiki, e hoouna koke mai i keia Keena, me ke kali ole.  E hoolohe i keia leo, i lawa ai hoi ka makemake o ka poe e kauoha mai nei i ka nupepa.

JNO. E BUSH.

 

---------------

NUHOU KULOKO,

----------

Ua o@u@olu maikai no ke ola o ka Lani a ka Lahui e walea mai nei i ka olu Hale o Wakinekona.

--------------------

Ua lohe mai makou he halawai makaainana ke malamaia ana i keia ahiahi, aole nae i maopopo ia makou ke kumu o keia halawai i kahea ia ai.  Oia ka kakou hoopii e waiho nei imua o ke Aupuni o Amerika, e noho kakou me ka hoomanawanui, me ka hilinai nui ana i ka hoopono o kela lahui nui hanohano, a hoaloha maikai hoi.

--------------------

(image of pointing hand here) Ina luna lawe pepa o KA LEO O KA LAHUI, ke kauoha ia aku nei oukou, e hoihoi mai i ka helu 707 o Mei 17, i na he mau pepa koe oia la ia oukou.

MA KE KAU@@@A.

 

Ua laweia aku maluna o kekahi kaa kikane kekahi pahu nui i pani ia a paa me ka ike ole ia aku o ka ukana oloko, iuka o Auwaiolimu ma ka Poalima o ka pule i hala, i ke kokoke ana aku o keia kaa me keia pahu nui ma kahi o kekahi poe kanaka o Auwaiolimu e noho ana. ua hoohuoi ae kekahi o lakou no keia pahu nui ano e, ua pane a@ la hoi kekahi, he pahu piano paha, i ka hiki ana aku ma ko lakou wahi e noho nei, ua ku iho la ke kaa, a kani ae la ka hopio a ke kalaiwa kaa, ia manawa i puka koke mai loko mai o keia pahu, he poe makai, ua hopu aku la na makai i keia poe, a lawe ae la i ka halewai, no lakou na inoa Larsen, Kamana a me Makaila.  Ua hoike hou ia mai no ka lohe, ua hookuu ia no ua poe ala, no ka mea, aole he mau pepa kipa i loaa aku ma ko lakou mau kino.  Pau e no keia poe i ka hoolewa ia, a he ola kino wale iho no paha, aole he uhane.

======================

HE UMI (10) APANA AINA

HOME MAIKAI NO KE

KUAI.

----------------

Aia he Umi apana aina Home maikai loa no ke kuai aku e waiho la ma Kalia Waikiki, Oahu, mawaena o kahi o Hon. Chas. L Hopkins a me Mr. Marcfarlane a i keia mamua o ka aina o G. W. Keawaeamahi.

A oia no na apana aina pa hale lnani loa i koe iloko o ke kulana kauhale nei.

He oluolu loa ke kumukuai.  He maikai ke kuleana.  Na ka mea kuai mai e uku no na Palapala.

No na mea i koe e ninau ia William C, Achi Honolulu Maraki 27, 1893.

tf.

 

--------------------------------

OLELO HOOLAHA.

-------------

E ike auanei na kanaka a pau ma keia, ke papa loa ia aku nei na mea a pau, aole he hele maluna o na aina o Kahikinu, a me Auwahi i lilo mai ia maua malalo o ke kuai a me ka hoolimalima a lawe aihue i na manu Pelehu.  Pikake a me na ano manu a ae apau loa e hele ala maluna o ua mau aina nei.  A ma keia hoolaha ke ae aku nei maua e haawi aku i uku makana he $25 i ka mea a mau mea paha nana e hoike mai ia maua, a hookolokolo, a hoopai ia e ke kanawai no ka lawe aihua i kekahi o ua mau ano manu nei, e hoike mai ma ko maua Hale Kuai ma Wailuku.  Ua kapu pu ia no hoi na kanaka a pau, aole e hele maluna o ko maua mau aina kula no ka lawe ana i na Bi@i, Lio a mau Holoholona e ae, @@ ke @oi mua ole mai ia maua a i ko maua Luna paha, oia o Frank Freitas e noho ala maluna o ka aina.

                                                                          A. ENOS & CO.

Wailuku, Maui, Feb. 9 ^th , 18@@

feb9 3m@w.