Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 646, 21 February 1893 — Page 3
| This text was transcribed by: | Beatrice Lawelawe Santiago |
| This work is dedicated to: | PuakeaN |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
HE MELE PULE LAHUI.
__________
E ka Makua Lani e!
E hoolohe mai ia makou;
Ke kulou nei imua Ou,
Na pokii luuluu nei.
__________
O makou na pua o Hawaii,
Ka luhi Au i hana ai;
E haawi mai i Kou aloha.
No ko makou one hanau.
__________
O ka makou pule nonoi,
E noho Oe ma Wasinetona.
E alakai i na Komisina,
No ka pono o Hawaii.
__________
O Kou Mana ke hooia mai,
No ka manaolana pomaikai,
O Hawaii ua lanakila,
Ua hoi hou ke ea o ka aina.
__________
Ia Oe ka hoomaikai, nui
Ka Makua, ke Keiki ka Uhane pu.
Kou Mana ka palekaua oi,
No na Paemoku o Hawaii.
____________
HE MELE NO HAWAII.
____________
Na mokupuni liilii nani
Ka Paredaiso o ka Pakipika,
Ua poniia me ke aloha,
O kona lahui ponoi.
__________
He momi nani oikelakela
Aole he lua ma ke ao nei,
Ka nani ia o Polonesia,
Ka Paeaina o Hawaii nei.
__________
He Edena au i aloha ai,
He ipo nau e hiipoi nei,
He makana na'u mai luna mai
Ke one hanau o'u kupuna.
__________
Hiaai au i ka nani
O kou mau kuaniwi kilakila,
Na awawa lipolipo,
I hoo-pe ia e ke ala.
__________
Na aheahe lau makani,
O na opua aopolohiwa
Na ale kai lelehuna
O kou mau kahakai.
__________
Ua paa mau no kuu aloha
No kou aina i hanau ai
O kuu ola nei no Hawaii
A kau i ka pua aneane.
____________
[Maluna no o ko makou mau poe nana i haku na Mele, ke koikoi o keia hana.]
____________
MELE NO KA PUNI LILELILE.
____________
Eia e ka lono ua hiki mai,
I lawea mai e ka makani Kona,
Ike ia ai na hana poholalo,
A na muhee o ka Aina,
Puni wale i ka mali leo panai,
Kuai i ke Ola me ka Uhane
Ua paa na maka i ke Kala.
I ka mea lilelile a ka haole,
Ua like me Iuda kumakaia,
Hoomaewaewa i kona Haku,
Aloha ole i kona onehanau
A i puka mai ai i keia Ao,
Ike ai i ka la he mea mehana;
Hanu ai i ke Ea o ka Aina
Haina ia mai ana ka puana,
No ka poe puni wale i ka lilelike.
MALUIHIKOLOHEIKAHUANENEA KAPOKOWAOLANI.
____________
PUA AHIHI SONG.
__________
Maemae ka hiona pua Ahihi,
Lei hoohiehie no ka wahine;
Kui ia hakuia u-o ia ko lei,
Kipona ia iho me ke aloha;
Hoopaa ia iho a paa ka manao,
E pipili e mamau me kau pua;
Ilaila oe a e ike iho ai,
I ka hana ahiuhiu o Uwahi
Haiha ko lei pua Ahihi
O Kapuahanoiani no he inoa.
____________
LEI AHIHI SONG
__________
Aia i Mololani kuu lei nani,
Kahiko mau ia no ke Kawelu;
Kau aku la ka manao e ike,
I ka nuku kaulana a o Nuuanu;
Aia ka lai i Waisilosolo --
Wai makaikai a ka Malihini,
Alawa iho oe a o Kekele;
Ka noenoe a ka ua Apuakea,
Haina ko lei pua Ahihi
O kapuahanolani kou inoa.
____________
HE WEHI NO LILIULANI.
__________
He wehi keia no Liliulani,
Ke kuini Ihi kapu a o Hawaii;
Ke koni ae nei kou aloha,
Paila hana mau i ka puuwai.
Ua like me ka wai e haaleana;
Ke koii hana mau i ka iwihilo,
Ua milolii hoi kou aloha;
Ua paa i ka hilo kaakolu ia,
A aole oe poina kou Lahui;
Kau hana pookela, oi kelakela,
I manao ai hoi a e hooko;
I ka pono kaulike a o Hawaii
Ua hooko oe i ka makemake.
Ka Leo aloha o kou Lahui,
Ke hea mai nei ka Paeopua,
E hoi e Liliu noho i ke kapa;
E kau kihei a ke ae loa
I ke kiko waena o Haleakala
Hoike aku ana i ka Lahui,
Ua ola Hawaii kau i ka hano,
Hanohano ke kuini oi-kelakela,
I ka olu kohai o Wakinekona;
Ua o na ia oe e ke Kahikolu.
I Moi oe no Hawaii;
E ola o ka Lani a mau loa.
Kulia i ka Nuu a o ko kapu,
Haina ka puana a i lono ia,
O liliu o Loloku noho i ke kapu.
E ola ke kuini o Liliulani,
A ili, a kau, kau i ka hano.
Haku ia e MRS. KALA.
Honuakaha, @eb, 16, 1893.
____________
He Pule no ka Ea o ka Aina.
__________
E kulou e ka Lahui Hawaii aloha.
E hoomana aku e na mea ola apau;
E pule a e nonoi me ka haahaa
E mihi me ka naau walauia,
Imua o ke alo o ko kakou Hoola
Ka puuhonua o ko ke ao nei apau,
Ke kaiahala o ko kakou mau hewa
Ka hoopakele o ka poe i hoopilikiaia
Oia ko kakou alakai no ka pomaikai
A he Lamaku hoiia no ka poe haipule
Ka mea hookahi nana e hoomama mai
Ka naau luuluu o Kana poe Kauwa
E ala e na Haipule Oiaio o ka Aina hanau
E hooiana i ko oukou mau manao no ka pono
E pepelu i ko oukou mau kuli me ka oiaio
A e nonoi me ka manaoio ikaika
Iaia e maha ai ka poe i hookaumaha ia
A e lanakila mau loa ka poe i hoehaeha ia
E hookeai no ke Ea o ko oukou Aina Makuahine
A me ke ola o ko oukou Lahui
I mau ai ka Noho Alii o Hawaii
A me koa Moiwahina maluua o ke Kalaunu
E hal@u aku ko oukou mau maka ina Lani
A e hoomanao i Kona mana Kahikolu aloha
E hoonani aku i ke Akua Kiekie Loa
Ma Kona wahi Hoano Kapu Ihiihi
E malama a e hoomalu me ka maluhia
E lokahi me ka puuwai akahai.
Iloko o Kona lokomaikai palena ole
E loaa ai ia kakou ka maha mau
A e lanakila hou ai oe e Hawaii
Kou Moi a me kou Lahui kanaka
I ka paulele ana aku maluna Ona
Ka Mea i kaulia ia maluna o ke Kea
A kahe maila Kona koko hala ole,
No Kona aloha i ko ke ao nei apau.
Amene,
Miss. Kekoaohiwaikalani.
Puahaulani Hale,
Honolulu, Feb. 24, 1893.
______________
KE KOMISINA MAKAPOLENA.
__________
O. E. C. Makapolena ke kuhina nui mua o ka Moiwahine Liliuokalani a oia hoi kekahi e holo pu ana no Wakinekona. Ua hoike ae oia i ke ahiahi nei i kana i manao ai a pela pu me kekahi poe Hawaii e ae i ka hana lima nui a ke Kuhina Amerika Kivini.
O Steven [Kiwini] a me kekahi poe e ae i kokua nui ma nei mea he Hoohui Aina i keia manawa, a o kekahi poe lehulehu wale paha o lakou ua malama mau he mau halawai iloko o ko Kiwini hale, a ua hoao lakou ma na ano a pau e hiiinai ole ia ai ka Aha Kuhina Hawaii oia ke kumu i ulu mai ai ka hookahuli Aupuni.
E hoike aku au ina i loihi iki aku ka manawa e noho mana ai ke Aupuni Repubalika ina ua kaheaia o Steven e hoi mai.
______________
NA LETA.
__________
[Kakauia no Ka Leo o Ka Lahui.]
Aole o makou makemake e lawe i ke koikoi o na hala no na manao i hoopuka ia malalo o keia poo e ko makou poe mea kakau.
HE MANAO HOO@UOI.
__________
E ka Luna Hooponopono.
E ae mai ia'u e hoopuka manao aku maluna o kekahi mau olelo i pahola akea ae, e olelo ana penei:
He mea ino loa ka Loteri!
Aohe makemake o ke Aupuni o Amerika e ae i ke Aupuni o Hawaii nei, e hana ia hana pelapela ino? --
Ke ninau nei au, mawaena o na hewa elua, ka Loteri a me ka Hookamakama; owai ke ino loa? --
Ma na kanawai he umi o ke Akua, ua papa ia ka Moekolohe (oia no ka hookamakama). Aole nae ka Loteri, (oia hoi ka pili waiwai), ua akaka loa ka oi o ke ino o ka moekolohe mamua o ka pili waiwai!
Ma ke ano hana hewa, ua oi ke ino o ka moekolohe; oiai ua pi@ pono i ke kino ponoi: o ka loteri, ua kaawale ia mai ka kino ponoi, aia oia maluna o ka waiwai mawaho mai.
He piliwaiwai no na pepa hahau, na poke laau luuluu, ke hoohanaia i mea hoolilo waiwai, a ua like na kulana me ko ka loteri; a ke hana mau nei kekahi poe ia mau mea piliwaiwai, me ka hoahewa i ka loteri.
He oi ka pelapela maoli oka hookamakama ma na aina naauao e hana ia nei, a pela no ma Amerika mamua o ka loteri, e hanaia nei ma ia aina hookahi no: aka, ua nalowale iho ka ino a me ka pelapela o hookamakama ia loteri? --
No ke aha? ke manao nei au, no ke kue maoli i na pono kalai waiwai o kekahi poe, aole no ke ina loa a me ka pelapela, e like me @ olelo e pahoia ia nei.
______________
HOOPONOPONO
________
Ua komo hewa ka hoonoho ana o kekahi mau huaolelo mai ka ike ae a ka maka, a ke hooponopono nei makou elike me keia:
Ma ke kolamu elua o ka aoao 3, e pili ana, Ka Paredaiso o ka Panipika, me He ipo nau e hoopii nei, a me Ua aheahe lau makani, i hoopukaia ma ka pepa onehinei, a penei ka pololei:
"Ka Paredaiso o ka Pakipika; ma kahi o Ka Paredaiso o ka Pa@ipika; He ipo nau e hiipoi nei, ma kahi o He ipo nau e hoopii nei, Na aheahe lau makani ma kahi o Ua aheahe lau makani.
______________
NU HOU KULOKO.
______
Ma ka la inehinei, i ku mai ai ka mokuahi Kina mai Kapalakiko mai, me na mea hoa ano nui.
______________
Ua hookohu ia ae nei he mua Makai haole hou no ke Aupuni e ka Hamuku o ke Aupuni.
______________
Ua huli hoi mai ka Bihopa e Panopolis mai kana huakai aku nei ma na Mokupuni.
______________
He oluolu maikai no ke ola kino o na Komisina o ka Moiwahine; a ua hala aku lakou no Wasinetona, mamua aku o ka holo ana mai o ka mokuahi.
______________
Haukawewe lua ka hoi na Luna o Ka Leo o ka Lahui i keia mai ahiahi, me he Pahi Palahowana la, ka olali i ke kumu o ka hana. Huro! Pu-a ka uahi i ka Laka-heke.
______________
Piha ou ka Hale Leta me na pee e ake o loaa na mea hou o na Aina. E mai, maluna m ai o ka mokuahi Kina ma ke awakea onehinei, mai Kapalakiko mai. A i ka makou hakilo aku, ua ake wale i ka Hoohui Aina.
Ua loaa oiaio mai ia makou @ lono e pili ana no ka mokuahi Australia i keia hoi ana aku nei, @ kela lono mua a makou i hoolakou aku ai, ai lohe ia mai ai ma ka Mariposa ka poino i loaa i ka Australia e piliana i kona haleku Hoe i pau i ka nanaha.
______________
O ka la apopo ka la hanau e Wasinetona, ka makuakane o ka lahui Amerika. E lilo ana ia he la hoomanao no na Amerika e noho ana ma na aekai aloha o Hawaii nei, a e hooi loa ia aku ana ka malama ia ana i na makahiki i hala aku nei.
______________
Ma ka po Poaono nei, hapalua o ka hora 9 o ka po, ma ke awawa e Pauoa, ua hamu ae la ke ahi o ka ipukukui i ke kino o kekahi wahine Pukiki, ma o ka a ia ana kona holoku e ke ahi o ka ipukukui. Ua lawe ia ka mea poino i ka Hauka@ila no ka lapaau ana i kona ma@ palapu. Ua lohe mai makou, ua loaa ka @anaolana no kona pale@ana.
______________
OLELO HOOLAHA.
E ike auanei na kanaka a pau ma keia, ke papa loa ia aku nei na mea a pau, aole e hele maluna o na aina o Kahikinui a me Auwahi i lilo mai ia maua malalo o ke kuai me ka hoolimalima a lawe aihue i na manu Pelehu. Pikake a me na ano manu e ae apau loa e hele ai@ maluna o ua mau aina nei. A me keia hoolaha ke ae aku nei maua e haawi aku i uku makana he $25 i ka mea a mau mea paha nana e hoike mai ia maua, a hookolokolo a hoopai ia e ke kanawai no ka lawe aihue i kekahi o ua mau anemanu nei, e hoike mai ma ko -- aua Hale Kuai ma Wailuku. Ua kapu pu ia no hoi na kanaka a pau, aole e hele maluna o ko maua @ aina kula no ka lawe ana i na Bipi. Lio a mau Holoholona e ae, me ke noi mua ole mai ia maua a i komaua Luna paha, oia o Frank Freitas e noho ala maluna o ka aina.
A. ENOS & CO.
feb9 3msw. Wailuku, Maui. Feb. 9th, 1893.
______________
HOOLAHA AINA.
E ike auanei na kanaka a pau ma keia Hoolaha, owau o S. K. Kila Opio, e noho ana ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ke hoike aku nei au ma ke akea owau wale no ka pilikok@ pili loa i na aina o Kila (@) Kepola (w) a me Ku (k) i make e waiho la ma Kahuku Kau, Mokupuni o Hawaii. O ka mea a @ mea i kuai a hoolimalima paha i keia mau aina, aole i mana ia @ana ana, ina he mea a mau mea paha e @aa nei i ua mau apana aina @, e hoike koke @ai ia'u, a i ole e kipaku no au ia lakou.
S. K. KILA OPIO.
4ts-wkly. Honolulu, Feb. 17, 1893.
______________