Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 645, 20 February 1893 — HE OIAIO ANEI KEIA? [ARTICLE]

HE OIAIO ANEI KEIA?

[Mai ka nupepa "Examiner" inai o Kapalakiko, Feb 3, 1893.] Ke panee aku oei makou imua o . ko makoo poe heluhelu i kekahi noanao a makou i ike ai ma ka nupepa nona ka inoi i hdtte ismalo> ko o ke kaha apo uialuna ae, me ka pu ana, Ht oiaioanei keia? Na ka mea heluhelu e hoohuoi wa-

le iho iioko ona, a ninau iho paha, me ka niahaniaha ana iho —Ae hoi, He •iaio «ne! .hoi keia ? E hoomaopopoia hoi, oa olelo ae ua nnpepa n»i, na kekahi o na Kahina o ka Moiwahine "hookua Kohoalii «na4alo o ke kue" i kakau aku i keia manao, a oia iho keU: "O k& liaim mua a ka MoiwahL- j no mahope iho o ka heluheluia ana 0 ka olelo kuahnua a ke Aupunij Koikawa.oia ka hoouna ana aku 11 palapa}a i ke Kuhinā Amenka. e ninau ana iaia ina paha ua ike oia 1 ke Aupuni Knikawa. Ua pane koke mai la oia, ua ikē io no oia., Na keia pane i kmw i ka Moiwa-1 liino e hooholo, aole e kue i na poe i kipi. A ano, he pono ia'u e hoakaka lea ae i ke ano o ka malama | ola a waiwai i lawelaweia e na kanaka o ka mokukaua Bosetona. Ua kukuluia lakou me na pu-wili ma| nae iho o ka Hale Aupuni: Heaha I la ko lakou mea i koho ai ia kulana? Heaha la ka waiwai Amerika e waiho ana mawaena o ka waha o ka pu-wili a me ka pa halealii i kaulonaia aku ai ua pu la ? Ua lawa no na makaukau o ke, Aupu* ni Hawaii, e hiki ai ke kieai elua kulana oni ana e like me ia ae la. ina i malie ia, eia nae, ma u* wahi la na kanaka o ka mokukaua Bosetona, a ma ka lawe lima ana [eoiip de main] ua lilo mai la ka Hale Aupuni a ikeia a!:a la e ke Kuhir.a Amerika he Aupuni defacto * * (jrovernm*eut defacto (Aupuni deJaeto). He aupuui ia i komo me ke kue kanawai a paa i kamana hooponopono o ke Aupuni ku i ke kanawai, a hoopaa iaia iho ma ia walii, ma ka ikaika a me na mea kaua, ma ke ano kue i ka makeniake o ke aupuni oiaio, a o ka hoao ana iria ka aoao o ka Moiwahine e kinai i ke kipi, ua like ia me ke kue ana &ku i na koa o Anierika Huipuia. Aole au e ninau. ma ka mana hea la ke Kuhina o Amerika Huipuia, ka mea i hoo.noho elele kuhina ia ma ke alo o kahi alii o keKalii aupuni, e hik; ai ma kt- ano maemae ke ike aku i kekahi hana kipi, iloko o hapaiua hora wale no mai kona hookumuia ana, koe wale no ka mlnuo ai.a ae ua komo.pu oia īloko o keia hana holookoa. Ua kak<#(Hft keia manao ma o ke kue ana 'ia e, na luna* nui o na aupuni e ae. ia wa hoi, ua koi aku na poe kipi e haawi pio ia mai ka pa-koa a me ka halewai. A he mea hoi e haohna a', he heokahi wale no ha* ie nobko o na aupuni nui eha, i paa i ua poe kipi, a oiai hoi ua lako no ka Moiwahine me kekahi pualikoa nui me na.pu*<uniahi maīaln o kana kauoha, eia nae ua hoike ae la ke Kuhina Araerika % ma k<k aoao o na poe kipi, "aia ma ka lakou paa ana ke Kapitala." O ka meA oiaio, ua hoole ka Ilamuku i ka haawi pio ana, a biki i ke kauoha na ana mai, e ka Moiwahine a me ka Aha Kuhin%, e hana p«U, a ma ko'u manao, aoh« kanalua, ina

' kela knlana hoohoa ikaika o na koa Ameiika. ina no 'uā 'kinai ia ke kipi. Mamua o ko ka Jkfoiwahipe ae. ana aku. na waiho aku la oia i kana olalo.pane kue. Aole nehoi ola (ka Moiwahine) i'ae i ka haaleie kōke an«v ibo, mamua o ka loaa ana mai iaia o ka ae ia ana mai e i kana olelo-kue a me ka -moololo o na hana ma ka mokuahi e lawe aku ana i ka hoike a ke Au- ; puni Kuikawa I kinohi, na hoole i hakanu mai ke komite (o ke Aopu- | ni i keia olelo. aka, ma« ! hope % ae mai, nie ke ano laelae ole. i O kela wale no ka manawa i haawi | ai ka Moiwaliine i ke kauoha i koj ha poe makaainana hoolohe.. e ae | i abu i ke kulana aupuni i hoea mai,j īa mamuli ka hoohihiaia nna e ke kulana makamaka ole o ko i Amerika luna aupuni, a i mea hoi e kapaeia ae ai ka hookahe kokoi ame ka halawai ana he alo a he | alo me na pualikoa o ka Repubalij ka Nui, ka mea i lilo he hoaloha I nona. • "Ke hilinai maopopo nei oia i (Moiwahiue) maluna o ke kulana | hoopono a kaulike o ka lahui Amej rika. * * * * Aole i hoea | mai ha hopena. Aole o'u manaōio ! e ae ia mai ana ka hoole ana a kekahi poe kakaikalii |i na kuleana a me na pono hanau o kekahi lahui i oi ko aloha i ko lakou kuei koa mamua o na rnea e ae."*' . | * • * * *