Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 626, 20 January 1893 — KA MOOLELO O HIIAKAIKAPOLIOPELE. [ARTICLE]
KA MOOLELO O HIIAKAIKAPOLIOPELE.
I HOOPONOPONOIA MAI KA POE KAHIKO MAI A ME KA POE I HOOPAAINA MOOLELO A ME NA KAAO KAHIKO O HAWAIINEI E JNO. E. BUSH A ME S. PAALUHI.
OLELO HOAKAKA. Mahope oka pau ana o ka Hiiaka oli ana i keia ka'u ua oh hou aku la no o Hiiaka T keia kau: P6 Puu'a ika ua-awa, Kinai 1 ka lele a ka ua, Ka ua lu lēhua i ka T>apa; Ka papa ku'i opihi na ka wnh:ne, Ku'i op-ihi o ke kila i Hopoe, Hopo—au. I ka oau ana o keia ka>\ oli hou aku oia i keia kau: |. 0 Pum. lo*-ua ula i ka papa, 1 ula kiUiio'a iluna o ka laau, Ula ai i& lehua o Puna 1 ke aJa, Alanuihele iuauka oke ala o Kahewahewa— Hewa l:a liuakai a ka malimni—e, Ke heU hewa i ka nahele o Moolu-a, Mai lau m i ke aloha ia'i;, £ alohnk iio—e. Ia wa i haalele iho ai o Hiiaka ma ia ii Ptiuonio«i a iho aku la i kai a nioe laua i Kauanahunahu. no ka Bjea, ua uhi mai ]a na ehsu oka po i keU manawa, uhi mai U ua-awa aua anuanu Ukou iko laium moe ana i kel|t po» alaila, 01l aku la o Hiiaka i »ia Hulihia;
Hulinia knkailani, Nei aku la 1 k« pili o Hooipo, Lele a ke ao mahuilani, Ka lele hewa i k& houpo o Kane, Keehia'e Ulunui, Haka lala, Anapu e a i ka maka o ka uwila, Ka ai inoino a ke akua wahine. Kui lei lehua obia o Kuaaokala, Kanaka kahea o Kuaalaohi», Keiki alo 1 ka ua o Kapohakau, Kamaiki noh« i ka ua o Kaawaawa, Hoolono leo lea o Kapololei, Palale leo lea i ka xika o Kaliu, 0 oe ana, owau atia kekahi—a,* Momoe aku kaua ika ua —a, ~ " Ka awaawa—e, 1 ke anu hoi —e.
0 Ulunui he wahine ia, ame Melemele he wahine no ia. he .xn.au - wahine laua na >fhkalii, Ua ike mai la laua ia Hiiakaikapoliopele e hele ana i K&uai, e kii ana ia Lohiau i ke kane a Pele' a oik kumu o ko Ululani ma hehi ana i ka lala laau a ka maka o ka iuvila, me ko laua ka oi oka mana, i hoi hope o Hiiaka noie'e hele i Katiai. Aka, aole i hoi hope o Hiiaaka ma, oiai ua hoo'iiau akn la no lakou i ka hele ana ma ka lakou hnakaihele. 1 ka wehe ana inai o ke alaula o kekahi ]a ae, tia laielale ae la lakou no ka hele ana. Ua hele akn la lakou ma kela huli o Hilo, a wai me keia akua kane, Panaewa kona inoa.
|Ua nai na hana hoomaka'nka'u a Panaewa ia Hiiaka m« t a ua hoolilo ao la no hoi oia (Pknaewa) ī kona k'*no rna ke ano kina lau, a hoomaka iho la lana e hiifcaka. Ma keia haknka ana a laoa, ua kn a pilikia maoii no o Hiiak« ia Panaewn, oiai he wahi ki«o uaku ko Hiiaka i kela manawa. Iko Hii;ika ike a:.a i kona piKkia oia kona manawa i huli ae ai a nana i ka a mui o ke alii a ke kaikuaana i ka lūa> oia kona manawa i oli aku ai|i keia hau: ■ ■ - | Lilo 1 Puna—c, lilo i Puna, i : I.ilo i Puna i ke au a ka hewahewa I hoi aku kahana i ka hale, Ua piha i ke ahua. a o kihi aku« | o W*!me* } L*hu& wale Waimea, * • Kini wale Waimea, f O |k& hea s ke#kwt Uli ■■ e, Hewa Mahiki, Aia Mahiki la, ke uala ko —a. |Mw keia oli ana a Hiiaka. ua lo» he aku la c Pele. * heoonaoao ae la I'--- - - ; . oia, eia kona kaikaina ke hakaka nei me Paoaewt, o ko Pe)« manawa. Aole i pta.