Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 592, 29 November 1892 — Page 2
| This text was transcribed by: | Lianne Hee |
| This work is dedicated to: | Maxine Leinaala Porter Hee |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
MA KE KAUOHA.
Oiai ua haalele mai ka hapanui o ka Papa Luna Nana Koho Balota, no ka Mahele Ekolu, Apana o Hilo Hema, a oiai ua haiki ka manawa e hoopiha ai i ua hakahaka la, a e hooko ai i ka manao o ke kanawai mamua ae o ka la 29 o Novemaba, ka la i kuahaua ia e malama ia ana ke koho balota kuikawa ana no ka Lunamakaainana iloko o ia Apana, ke hoolaha ia aku nei ma keia ua hoopau ia ka olelo kuahaua i hoolaha ia aku mai keia Oihana aku malalo o ka la 4 Novemaba, 1892.
G.N. WILCOX,
Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina, Nov. 21, 1892
nov21 3ts.
KUAI KUDALA O NA LAIKINI AWA,
E Kuai Kudala ia aku ana ma ke akea ma ka Poaha, la 8 o Dekemaba, 1892, na Laikini Kuai Awa malalo iho nei, no ka manawa o Hookahi Makahiki mai Ianuari 1 aka 1893:
OAHU .
Waialua. 1. > Koolauloa 1.
MAUI .
Lahaina. 2. > Hana 1.
Wailuku. 2. > Makawao 1.
HAWAII .
Hamakua. 1. > S. Kohala 1.
N. Kohala 1. > Kau 1.
KAUAI .
Waimea. 1. >
O na Laikini o Oahu, e kuaiia ana ma ka la i hoikeia maluna ae nei, ma ka hora 12 awakea, ma ke komo ana aku mamua nei o Aliiolani Hale.
O ko na Mokupuni hoi o Maui, Hawaii a me Kauai, e kuai ia aku ana ma ko lakou mau apana pakahi, ma ka la, ka hora a me kahi hoi i waeia e na Makai Nui a i ole e ko lakou mau hope paha.
Ina mamuli o kekahi mau kumu i ikeia he mea kupono e hoololi ia ka la e kuai ai, e hoolaha hou ia aku no ma na pepa hoolaha pa’i alanui ma ka apana i olelo ia
Kumukuai Hookumu – Wailuku me Lahaina, he $300 ko ka laikini pakahi, a o na apana e iho a pau i hoikeia maluna ae, he $100 ko ka laikini hookahi.
Ke Kuai Ana – E haawi mua ia ma ke ano hoopaa ka iwakaluakumamalima pa keneta o ke kumukuai i ka wa e haule ai ka hamare, a e lawe ia no ia uku hoopaa ina aole e uku piha ia na dala o ke kumukuai o ua laikini la iloko o na la he umi mai ka la aku o ke kuai ana.
CHAS. T. GULICK.
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina
Honolulu , Nov. 4, 1892 tf-dly.
HOOLAHA KOHO BALOTA.
KEENA KALAIAINA
HONOLULU, NOV. 10, 1892
I kulike ai me ke kanawai Koho Balota o ke Aupuni, ke hoike ia aku nei ma keia, he koho balota kuikawa no ke koho alii no na mokupuni o Kauai a me Niihau, e malamala ana mawaena o na hora 8 A.M. a me 5 P.M. o ka POAKAHI, ka la 5 o Dekemaba, 1892, e hoopiha ana i ka noho hakahaka no na makahiki eono i koe i hoohakahaka ia mamuli o ka haalele ana mai o ka Mea Mahaloia George N. Wilcox.
O na Apana Koho Balota, na Mahele Koho, na wahi koho a me na Luna Nana koho Balota, eia mahope iho nei:
MOKUPUNI O KAUAI ME NIIHAU.
APANA EKAHI – WAIMEA.
Mai ka Oioina mai o Puuanaia, e huipu ana ia Kalaheo a me ka Mokupuni o Niihau.
Mahele Ekahi – O kela wahi a pau o Kalaheo e haipu ana me Hanapepe. Wahi koho: Halekula o Hanapepe.
Na Luna Nana – H.O. Perry,
P. R. Holi.
Hookohuia no ka la Koho Balosa wale no.
S.M. Nawai.
Mahele Elua – O kela wahi o ka Apana i oleloia e moeana mai Hanapepe a hiki i ka laina i kahaia mai ke kai mai a hiki i ka laina mauna makahi he 200 ia ma ke komohana o Waimea Mill, a e huipu ana hoi i ke awawa o ke Kahawai o Waimea a me kona mau lala.
Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Waimea
Na Luna Nana – T.H. Gibson,
James Kamalemi,
C. B. Hofgaard.
Hookohuia no ka la koho Balota wale no.
G. L. Cope
G. W. Kaona.
Mahele Ekolu – O kela wahi o ka Apana i oleloia e moe ana mai ka Mahele Elua mai a hiki i ka Lae o Puuanaiea. Wahi koho: Halekula o Kekaha.
Na Luna Nana – W.I. Wells,
David Kua,
W.E. Smith.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
J. K. Kalua,
J. Kamikino.
Mahele Eha – Mokupuni o Niihau.
Wahi Koho: Halekula.
Na Luna Naua – J.H. Kaika
J. B. Kaomea,
W.H. Keale.
Hookohuia no ka la Kohe Balota wale no.
J. Pulawa
J. D. Kaili.
APANA ELUA – LIHUE.
O kela wahi a pau o Kauai, mai a e huipu ana ia Kalaheo a hiki i ka huipu ana mai me Hanamaulu.
Mahele Ekahi – Apana o Lihue.
Wahi Koho Hale Hookolokolo o Lihue.
Na Luna Nana – R.W.T. Purvis,
W.G. Smith,
J.B. Hanaike.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
S.R. Hapuku.
Mahele Elua – O ka Apana o Koloa, mai kono pale me Lihue a hiki aku i ka huipu ana mai me ka aina o Lawai. Wahi Koho Hale Hookolokolo o Koloa.
Na Luna Nana – J.K. Burkett,
J.M. Kahalawai,
Louis Kahalbaum.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no,
E. Strehz.
APANA EKOLU – HANALEI.
O kela wahi a pau o Kauai, e huipu ana mai Wailua a hiki i ka Lae o Puuanaiea.
Mahele Ekahi – O kela wahi o ka Apana i oleloia e waiho ana mawaena o Waimea a me ke Kahawai o Kalihiwai
Wahi koho: Hale Hookolokolo o Waioli.
Na Luna Nana – H. Peters,
Jno, H. Barenaba
J.M. Naeole.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
S.P. Kalaikini.
H.J. Wells,
Mahele Elua – O kela wahi o ka Apana i oleloia ae nei, e moe ana mai ke Kahawai o Kalihiwai, a hiki i ka huipu ana me ka aina o Papaa.
Wahi koho: Halekula Kilauea.
Na Luna Nana – W.O. Muller,
J.W. Kahee,
John Lovell.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
Hiram K. Anahu.
Mahele Ekolu – O kela wahi o ka Apana e waiho ana mai ka aina o Papaa a hiki i ka huipu ana me ka aina o Wailua. Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Kapaa
Na Luna Nana – H.Z. Austin,
J.M. Kealoha,
S. Kaiu.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
F.B. Smith,
G.B. Meheula,
G.N. WILCOX.
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Nov. 14, 1892.
nov14 3ts-dly.
OIHANA KALAIAINA
HONOLULU , NOV. 4, 1892.
I kulike ai me ke Kanawai Koho Balota o ke Aupuni, ke hoike ia aku nei ma keia, he Koho Balota Kuikawa no ke koho ana i Lunamakaainana e malamaia ana ma ka Apana o Hilo Hema, Mokupuni o Hawaii, mawaena o na hora 8 A.M. a me 5 P.M. o ka POALUA, la 29 o Novemaba, 1892, no ka hoopiha ana i ka makalua o ka noho i hoohakahakaia mamuli o ka haalele ana mai a ka Mea Mahaloia Joseph Nawahi.
O na Apana Koho, na Mahele Koho, na Wahi Koho, a me na Luna Nana, eia iho no ia mahope nei:
APANA EKAHI- HILO HEMA.
Oia no o Puna a me Hilo ma ka hema o ka moeana kahawai maloo o Pukihae, e moe la mai Kau a hiki aku a e hoohui pu mai ana ia Kehena. Wahi koho: Halekula o Kalapana.
Na Luna Nana – J.M. Kauwila,
S.H. Haaheo,
J. Kahoomana.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
J.A. Kaaukai,
D. Kahaulelio.
moe la mai Kehona a ka Palena o Hilo, koe aku o Keaau a me Olaa. Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Pohoiki,
Na Luna Nana – J.E. Eldarts,
D. Kapele,
S. Kaulupali.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no:
W.L. Haau,
J.K. Kalawe.
Mahele Ekolu – Oia no na Aina o Keaau a me Olaa ma Puna, a me kela wahi o Hilo e moe la mai ka Palena o Puna a ka moeana kahawai maloo o Pukihae. Wahi Koho: Hale Hookolokolo ma Hilo.
Na Luna Nana – F.S. Lyman
G. Hapai,
Joe Sisson.
Hookohoia no ka la Koho Balota wale no:
J.T. Brown,
G. Nakapuahi.
CHAS. T. GULICK,
Kuhina Kalaiaina,
Keena Kalaiaina. 11-7-3ts-dly.
KA LEO O KA LAHUI.
JNO. E. BUSH.
Lunahooponopono a me Puuku.
POALUA, NOVEMABA 29, 1892.
HOOHENO O KA AHA OLELO
Ua hoole ae ke alii J.M. Hona, o ka hooilina Moi o Hawaii nei, aole oia ne Moiwahine, aole oia he Pope, ka mea hiki ke kaapuni i ke ao me ka hanohano nui, nolaila ke kue loa nei au i keia itamu.
Ua olelo ae ka luna hanohano o Kona, he mea kupanaha ko’u lohe ana aku nei i ke Kuhina Waiwai e kue mai ana oia i keia noi oiai, o keia dala he dala kupono keia e hoolilo ia no ka Hoolina Moi o Hawaii nei, oiai hoi, na ke Kuhina Waiwai ponoi no i lawe mai i kekahi noi, e hoomahuahua i ka uku o ka Moi, a hiki i ke $33,332, a pela hoi ka uku o ka Puuku $5,667, dala aohe kue iki o keia Kuhina.
Ua hooheno ae ka luna Hanohano o Hamakua, i kekahi ma@ kalani mele penei.
Akaaka wale no Haleakala.
Kauwe a ke kini o Koolau.
Oiai oia e kamailio ana i ka itamu e pili ana i na Kuhina, a wahi hou ana, e hookohu mai ana anei ka Moiwahine ia lakou nei, i mau Anela, aole pela.
Ua kue ae ka mea hanohano o Lihue a me Koloa, i ke koho ana o na Kuhina ma ka mea e pili ana i ko lakou uku, oiai aohe o lakou kuleana, wahi hoi a ke Alii Kukina ua hiki no.
Ua hoike mai ke Kuhina Waiwai, ma Wasinetona wau, i kela haule lau aku nei, a ua ike au i ka hooikaika ana o ke Kuhina e noho nei ma Wasinetona, i ka imi ana e loaa ona Kuikahi hou, aka, ua hoike ia mai iaia, aole hiki i keia wa oiai, ke kokoke mai nei ke koho balota hou aole i maopopo, o wai la ke lanakila ana.
Ua hoea ae i ke Keena Ahaolelo, ke Kuhina Samuel Parker o ke Keena o ko na Aina Ema mua iho nei, me ke ola maikai, a oia ka KA LEO e hooheno ae nei.
Maemae wale Kaikena aku.
Ua noi ke alii R.R. Hind, o kauku o ke Kuhina noho ma Wasinetona he mea pono ke kapae loa ia Aupuni iaia oiai, aole oia i hoao iki, e loaa kekahi mea e hoomau ai keia Aina, ma ona la i poino keia Lahui.
Wahi a C.W. Ashford, o ka itamu e pili ana i ke Kuhina noho ma Wasinetona, ia olelo nei au aohe waiwai, oiai, o kela Kuhina e noho nei ma Amerika, aole oia he kupa Hawaii, aka, he kupa amerika oia, a aia no oia ma Bosetona e noho nei, aole ma Wasinetona a oiai hoi, aole oia i hoao iki e kue i kela kanawai a Makinile, nolaila, ke kue loa nei au i keia itamu $12,000, a he mea pono ke hoemi ia i $4,000 dala.
Nui ka hoopaapaa ana ona hoa no ka itamu e pili ana no ke Kuhina noho ma Wasinetona ua piha hookahi hora a oi o ka no ke ana, a i ka hope loa ua hooholo ia $12,000
Aole a makou Ahaolelo o keia la, ua hoopanee ia apopo oili aku.
UA HAMAMA “KA LEO” A ME “KA OIAIO.”
E na hoaloha na makamaka na kini no a pau, e noho ana maluna o ke one oiwi o Hawaii Aina Hawaii Lahui a me Hawaii Aupuni.
Ke kono ia kau nei oukou a pau e hoouna mai i ko oukou mau manao kalaiaina naauao ana, na maneo o kela a me keia ano, na nuhou ano nui, a koe na manao pili kino. Oiai, ua makaukau mau KA LEO a me ka OIAIO, i na wa a pau, e apo aku i ko oukou mau manao naauao e na makamaka, a pahola aku iwaena o ka aina holookoa, a ua makemake pu ia no hoi na mele kanikau, na olelo hoolaha, na hoinainau o ka wa maopopo ole.
A o na manao hakuepa, imihala koilua, akiaki, nonohua, makona a pela aku mai hoouna mai, oiai ke kue aku nei keia mau kiai i na hana oia ano.
Oiai hoi o ka noonoo i loaa i ka Lunahooponopono o keia mau pepa he noonoo kaulike ia, oiai hoi o kona alahele aia no ia maluna o ka olelo a ke Akua.
Aole oia i ike i ka hoopili meaai, aole hoi i ke kue wale me ke kumu ole, aka, ua kamailio oia maluna o na mea a pau mai ka Moi ma ka noho alii a hiki i ka lapa kuakea, no kona aloha, aole no kekahi mea e ae.
Nolaila, e hoomanao e na makamaka i keia leo kalahea, ina he poe kekahi o oukou i inaina i ka L.H. o keia mau pepa; noi ia aku nei oukou e kapae aku.
Oiai, eia ka ka Haku, mai hoomau oe i kou inaina a napoo ka la.
E aloha aku oe i kou hoa launa, e like me kou aloha ia oe iho, a ua like no hoi ka lua me ia, e aloha aku oe i kou Akua me kou naau a pau, a o ke aloha ka mea i oi ae mamua o na mea a pau.
A no ka wa, e hoike ai kela a me keia mea i kona manao kuokoa, na kalaiaina naauao ana, na olelo ao, e ola ai ka lahui, na kalai ana e holomua ai ka aina. Ua ae ia na mea a pau, a e hoomanao i na wehewehe ana.
NU HOU KULOKO.
Ahaolelo ko keia kakahiaka hora 10.
Ua hooholo loa ia ke kanawai, e hookuu ana i na mea hana, e pili ana i ka Hala kahiki, ma na dute ana a ke aupuni, no 10 makahiki a hookahi wale no mea i koe, o ka pau i ka heluhelu ekolu ia, a lawe aku e apono mai ka Moi.
Ma kahi o elua haneri Iapana i ka Poaha nei i hiki mai ai i ke taona nei no ka hoopii ana i ko lakou Kanikela no ko lakou hana ino ia e ka poe mahiko. No Ewa ae nei keia poe limalima, a ua hiki aku ke Kanikela malaila, e ninau pono ai i ke kumu o ka haunaele.