Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 573, 27 ʻOkakopa 1892 — Page 1

ʻaoʻao PDF (852.63 KB)

This text was transcribed by:  Diane Poche
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

Buke II.     HONOLULU  OKATOBA 27, 1892.     HELU 573

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

---NO---

SENIA LUTERA

Ka Ui Puuwai Mabala

---:O:---

ENELANI KAHIKO.

 A I OLE

He Nanea Hooheno

no kekahi Kauna

Wahine Opio me

kana mau Aloha

Ekolu.

(Mai ka peni mai a ka mea kakau o Ava-

reda, a pela aku.)

MOKUNA XIII.

"E ike no oe i kou mau kulu wai-

maka e kahe aname lie koko la,

e like me ka ula rose e kau

la ma ka umauma!!

O kela mau lehelehe o kau ipo. au hoi e kuwili nei me na honi hoomau he nui, e hoea mai ana he manawa no laua e hoohewa mai ai ia oe no kou imi loaa ma ka hoopunipuni me he aihue la.

A o kona poli pumehana au e hio lani mau nei me ka poina ole, aia iloko o ke ko ana a ke au o ka manawa e kupale mai no auanei oia ia oe, i ka la hoi a me ka hora au i moeuhane mua ole ai.

Mai hoopupuku iho hoi kou mau maka a hoomaloka hoi kou naau i ka'u mau mea a pau e hoike aku nei no ka mea aole e loihi loa na la mai keia po aku e ike no auanei oe i ka oiaio o keia mau mea a pau.

No kou manaoio kapekepeke, nolaila ma keia kuahu a'u e ku nei a i keia po hoi, ke hoohiki nei au imua ou, e hiki mai ana he la, e kulu kahi ai kou mau waimaka. kekahi mahope o kekahi, me he koko la i oi palua aku kopa ula ohelohelo mamua o ka ulaula o ke na mau pua roselani e hoomaha la maluna o kou umauma aiai e like me ka waiu.

Ano, e ka wahine opio, mamua o ka hookuu ana o ka kaua papa hana, e hookokoke iki mai kou poo ia'u, i hiki ke hawanawana aku i kekahi mau huaolelo pokole iloko o kou mau pepeiao maemae, e ulono ana hoi ia oe no kou pono a nou wale no.

Aole ua Senia nei i hoopanee no kekahi wa aku, aka ua hooko koke mai la oia, a oia no hoi ka manawa a ua wahine kilokilo nei i hawanawana mai ai i keia mau huaolelo penei---e hoi hou ihope, e ka ui me ke kane kuewa au e manao kuhihewa nei ua make, no ka mea eia no oia ke ola nei--ae, ke ola nei no oia no kuu pono e ka nani.

Ua like keia mau olelo a ua wahine kilokilo nei i hawanawana mai ai me kekahi uala wela i hoopili ia mai mana pepeiao o ka wahine opio, nolaila kuemi ino mai la oia i hope me ka auwe kapalili ana me ka hoao ana e holo no kahi a kana ipo e kakali ana me na maka pololi no kona hoea aku.

Auwe, pehea no la hoi oia i ae e komo mai iloko oia wahi weliweli?  Heaha no la hoi kona mea i ae ole aku ai i na olelo a kana ipo e kaua mai ana iaia, a pela hoi me kona hoaloha?  O keia na ninau a ua Senia nei i i iho ai iaia iho, iaia i ike ai i ka hopena o kana mea i hana ai, aka nae he mihi make ia no ka mea ua hala ka manawa pono ho ia hana.

Nolaila, o ka lohe kou a malama mai poina i ka'u mea i kamailio aku nei ia oe, wahi aua wahine nei i paa i ke ope ia me ka uhi maka. me ke ani ana mai i kona lima e hookaawale mai o Senia iaia iho mai iaia mai.  Ano, e hele oe mai hana hewa hou aku.

Me ka naau luuluu no na mea a ua Senia nei i lohe ai, huli ae la ia me na kaina wawae kaumaha a oili aku la iwaho, a no na kauna minute pokole mahope iho, aia hoi haawi hou aku la ua nohea nei iaia iho iwaena o na pua nani he nui a me na kukui e a ana, waiho maule aku la oia iloko o na lima o kana aloha.

He mea e kou nanakea, e kuu aloha, wahi a Mavila i ninau iho ai oiai oia e puili ana i ua Senia nei mahope iho o kona hapai ana ae i kekahi lima o ua nohea la a hoolei ae la maluna o kona ai.

O kekahi no hoi o kou mau lima ua like ke anuanu me ka hau.  E hai mai e ka ipo heaha kana mau mea i kamailio mai nei ia oe nana i hahao mai i ka maka'u iloko ou?  Ua hai ia mai anei oe e kekahi uhane ino o ka po?

Auwe, olelo mai nei oia ia'u aole au e mare aku ana me oe, kuu upu kuu li'a, a oia hopunaolelo hookahi, ua lawa ia no ka hoopuanuanu ana i kou puuwai a ua unhi ia e ia ma ka olelo haole penei: (broke my heart) oiai kona kino holookoa wahi a ua Senia nei i kamailio mai ai me ka hoao pu ana ae e minoaka he mau minoaka, pamalo, no ka mea aole i ukali pu mai kona puuwai a me ka hauoli iloko olaila.

Aole i pau.

 

HE MOOLELO

---:NO KE KEIKIALII:---

AWAREDA!

a me

KA UI LEILA

o Noremadi.

(Ka Kakauia no Ka Leo.)

 

MOKUNA XIX.

He Make Olelo Hooholo no

Awareda.

O ka ha---Ua ukali makano aku oia me he mea la ua uluhia e kekahi uhane ino o ka po, mahope o ka meheu o kekahi wahine opio, me ka naau i hookupouli ia i ke aloha pio ole nona, poina ke aloha o kona mau makaainana, a me ia ano pupule hahai aku la oia mahope no kahi a Odina i kaili aku ai i ua wahine la, oia hoi ke kaikamahine a ka wahine kanemake Kamila.

O ka lima--Ua pepehi oia ia Lameka me ke aloha ole a make loa, kekahi o na naita kaulana o Noremadi nei, a pela hoi me ka hapanui o ka poe i hele aku nei e huli iaia. he poe keiki haipule oiaio na Odina, mawaho ae hoi o na mea a pau, o kekahi hapa no ia o kona mau makaainana, a ua make mamuli o ka makemake ana e hookoia ka pono a pau.

O ke ono, a oia no hoi ka hope loa--Ua haalele iho oia i kona kalaunju a ua mahuka aku, poina i kona mau makaainana a me ka aina, a ukali a ku la no ka imi ana ia Leila me ka naau i piha me ke aloha hehena nona.

Nolaila e na makaainana o Noremadi. heaha ka kakou hoopai kupono e hana aku ai maluna ona?

E make oia!  E make oia e pono ai!  wahi a ka naita Teorino i hooho mai ai me ka leo nui oiai na olelo a ke kahunapule Kaberana e pili ana i ka make pepehi ia ana o kona hoahanau Lameka e lalawe ana ia loko lilo o kona puuwai, a paila ae la ke ahi o kona huhu a me ka inaina no Awareda a puni kona kino ka mea nana i hookau aku ia hopena manaonao maluna o ua Lameka la.

Pehea ka nui manu o oukou e kuku mai nei, e hookuu anei kakou iaia e kani malu kana aka, a i ole ua oi aku paha ka ae ana e make ko oukou enemi, i ole ai e hiki hou iaia ke kumakaia hou mai ia oukou a i mea no hoi kekahi e ao aku ai i ka poe a pau e noho aku ana ma ka nohoalii ma keia mua aku, aole e hiki i ka lahui kanaka o Noremadi nei ke fulu wale ia.

ua pono o Teorino, E MAKE OIA! wahi a kekahi mau haneri leo i olo walu like mai ai i ka manawa hookahi, no ka mea ua komo pono aku la ka lili iloko o lakou mamuli o na olelo maalea a ku i ka hoonaukiuki a Kaberana.

E Kaberana puuwai eleele, wahi a ua moi opio nei me ka unuunu ino ana i kona mau kauiahao i hoopaaia ai, a o oe ka hoopuoipuni o na hoopunipuni no ka mea, o kau mau olelo a pau e kamailio nei oia kekahi o na hoopunipuni kiekie loa a pili kino maoli, a me he mea la mawaho aku o kau mau mea e kamailio nei i ka noonoo maikai o ka opu i piha me ke aloha. aole he hoopunipuni hou aku i koe malalo aku o ka paepae kapu o ka noho'lii o ka moi o na keiki o ka lua hohonu!

Ha, uoki kau olelo pegana! wahi a kahi moi kuapuu i puiwa mai ai me na maka ioena, iaia i ku ae ai iluna maluna o kona mau kapuai kupolo, a poha ae la ke pa'i a kona mau lima elua; no ka mea eia oe ke hoao nei i haili@li a e hoohaahaa ino i ke kauwa aloha a Odina imua pono o ko'u mau pukaihu, a ma ko'u ano he keiki na Odina, he mea hiki ole ia'u ke hoomanawanui no kau mau olelo kuamuamu!

E Hubata, aia, oe mahea? wahi hou no a ua eepa nui nei i hoomau mai ai.  Ma ka inoa o na aumakua o ko'u mau kupuna, e moku koke ke poo o keia ilio i bapetizo ole ia e pono ai, no ka mea ua oi aku kona ino mamua o na ino a@apau.  e Hubata, e hele koke mai oe maanei no ka hooko ana i mkau apana hana me ke kali ole no hookahi sekona hou aku!

E hoomalu ia oe iho e kuu keiki no ka noea aole oia i ike i kana mea e hana nei, wahi a kaberana iaia i lalau aku ai i kekahi lima o Morica a huki mai la i hope no ka noho hou ana iho maluna o kona noho.

He oiaio, ho pegana maopopo oia a ua like ho@ kona mamao mai ke akua mai, e like me ke kaawale o ka honua nei mai ka lani mai, aka aole e lilo kana mau olelo lapuwale o na lapuwale, i mea no'u e welawela ai, e like me ka poino ole o na anela o ka lani i na hana hoole akua.

No ka mea hoi e pili ana ia'u, na ka'u mau hana e hoike no'u iho imua o ke akea,--aole anei na'u na Kaberana i hoopakele ia Noremadi nei mai ka luku ia ana mai e ka inaina nui o Odina.

Nolaila, o ka lehulehu a pau kou mau hoike, a o ka poe i ike i ka'u mau hana aole loa lakou e ae ana e kulou malalo o na olelo hoino a keia holoholona akua ole, e like me ko'u a@ ol@a kekahi hoole akua e holoi ko'u mau wawae, no ka mea he daimonio ino maopopo oia mai ka lua po mai.

Aka mawaho ae o na mea a pau, e hoomalu mua oe ia oe iho, alaila haawi aku au i keia puhi ino iloko o kou poholima, wahi hou a ua kahunapule lokoino nei i hoomau mai ai; aka nae, e hoomanao oe, mamua o kou makemake ana e hoomoe i ka hamare paluku a ka mea ku'i hao me ka ikaika oiai o mau ana ka enaena o ka paukau hao, ke kau leo aku nei au ia oe e keli iki, mai pulale a lohe mua kaua i ka manao o ka hapanui o na makaainana, a o ka hoopai a lakou e koi mai ai no ka hookau ana aku maluna ona, oia auanei kau e hooko aku ai me ke kali ole no hookahi sekona; ke maopopo ala anei ia oe ka'u mea e kamailio nei?

Aole i pau.