Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 564, 13 ʻOkakopa 1892 — Page 1

ʻaoʻao PDF (1.03 MB)

This text was transcribed by:  Beryl Tyau
This work is dedicated to:  Marvis Chun Peralta

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

HONOLULU OKATOBA 13, 1892

Helu 564

Buke II

 

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

 

-NO-

 

SENIA LUTERA

 

Ka Ui Puuwai Mabala

 

-O-

 

ENELANI KAHIKO

 

A I OIE

 

He Nanea Hooheno no kekahi Kauna Wahine Opio me kana mau Aloha Ekolu.

 

(Mai ka peni mai a ka mea kakau o Avareda, a pela aku.

 

MOKUNA XI

 

Manao au ua ike aku nei au i na helehelena o kekahi mea i ala mai mai ka lua kupapau mai!

 

O na hoku hoi o ka poiuiu lani iluna ana lakou ke awihi mailie mai la me ko lakou wahi malamalama moouwini maluna ona hiona lawe a lilo o ua Senia nei, a ona olelo hooheno a kana aloha ehone ana i ke kumu o ka hana, ua lawa ia no ka makala ana ae ina haawe o ke kaumaha i hoopaaia ai me na kaula o kona puuwai.

Aka nae mahope iho ano eena iho la ua Senia nei: i ka manawa o kana aloha i kamailio mai ai i ke kahi mau olelo i kulike ai me ka Heneri i kamailio mai ai iaia mahope iho o ko laua maia ia ana, ma kela po a ka ua e haluku ana a o kamakani hoi e nou ana.

No ke aha la o Movila i kamailio ole mai ai i mea okoa aku oia ua nohoa nei ia manuwa ua mai a nawaliwali ma ka puuwai? Ua nele anei oia ina olelo e ae, na olelo hoi i kupono no ua Senia nei ia manawa o kona luuluu, na olelo hoi nana ehoihoi hou mai i ka ikaika i koka uhane?

Aka nae aole ua Senia nei i pane aku, a aaole no hoi i kea kea aku, o kana i hana ai ia manawa, pili iho la kona mau maka elua, a hookuu aku la ia Mevila e kamailio i kana me ka hone ana a ka manae iloko ona.

Oiai nae ua Mavila nei e hoomau ana i kana kamailio ana, ala hou mai la na hoomanao ana iloko o ua nohea nei no na helehelena o kana eha mua o ke kau i hala iaia i ike hope loa ai iaia, ua haikea e like me ka mea make, me ka pahikaua a kona luaui makuakane e paa ana kon kino, a o ka wai hooluuu ulaula hoi o ke koko e kahilihili ana ma o a maanei iluna o ka mauu uliuli makahi ana i hina ai, me ka huli hou ana mai o ua Heneri nei e nana hou iaia oiai oia e holo ana no kahi o ka lio o kona makuakane e ku ana, mamua ae o ka pili hope loa ana o kona mau maka ma keia ao.

O he mea e kaweliweli o kela mau hiona; a o kana mau hoao ana a pau e hoopoina, aole loa i kapae ae kela mau hiona kau kaweli mai kona poonoo aku!

o kekahi mea nana i pauma ikaika mai iloko ona ua hoomanao ana no kela wanaao poina ole, mamuli no ia o ke kahuli ano e ana ae o ko Movila leo, oiai oia e kamailio ana, a ma kana lohe aku, ua like loa ko Movila leo ia manawa me ko Heneri ke kuewa. Ua maopopo no iaia ua make o Heneri, a aole hoi e hiki hou iaia ke hamabaga  hou mai iaia, aka no ke aha i poina ole ai kana mau hoomanao ana nona, oiai oia e makemake ana e hoopoina loa iaia ma na ano a pau?

E na Lani! o ka leo io no anei ia o kana ipo hou e lohe nei ai ole he elua anei leo? He mea kupanaha keia, no ka mea me he mea la maiwaho mai o ka pukaaniani kekahi leo ana e loheana, a e like mekapua i hele i ke ala, a o ua Senia nei hoi i hele me ka noonoo maikai, hoolohe aku la oia i ua leo hanehane la o ka po, a oiai he mea nani no kaua ka lohe pu ana me ka mea nona keia moolelo i na mea ana i lohe ai; a oia keia malalo iho;

Hauoli au e ka ipo, ina oe e make,

I haawi aku au i ka mea hiki ia'o;

O ke kaawe ana he mea i wiwo ia,

Ua 'oi aku ia mamua o ke ola ana

O na huaolelo hope loa ua kamailio ia mai ia me ka leo kakana o ka mea i hoopiha ia ka opu me ka huhu hoomauhala, a i ka manawa a ua Senia nei i huli ae ai e nana ilalo o  ka malapua aia hoi no ke sekona hope loa ike aku la oia i ka nalowale ana aku o kekahi kino kanaka me he kino wailua la mai kela ao mai, malalo o ka malu ona laau o ka malapua, a haalele iho la i ka malamalama hoolailai o ka mahina e hoouakea ana ike oho o na laau imua ona kiionohi o ua Senia nei.

Aole i pau.

HE MOOLELO

-NO KE KEIKIALII-

AWAREDA!

a me

KA UI LEILA

o Noremadi

(Kakauia no Ka Leo)

MOKUNA XVIII

Hopu pio io o Awareda a me kona meu hoaloha.

A oiai hoi o ke kanaka e hookikina ana ia'u e hana pela o ko'u enemi no ia, no ka mea o na kanaka koa a wiwo ole ko'u makemake, a o oe hoi Awarda ka lua ole o lakou a'u i ike ai - he koa, he wiwoole me ka piha eleu.

Ma keia wahi, e hooki kaua i ka kaua kamailio ana, ua lohe aku la oe, - ua hoike aku la au ia oe i ke kumu, nolaila e paa ka waha a hiki aku kaua i Noremadi.

Aka mawaho ae o na mea a pau e hoomalu ia oe iho, alaila aole ko'u mau kanaka e hoouluhua wale aku ia oe: E aloha auanei.

Me keia mau olelo huli ae la ua Teoreno nei a haalele iho la i ka mai pio, no ka hele ana e haawi i na kauoha i kona mau leina e alaume ana na lima i ke kaula me hokeko la a me kekahi mau mea e ae e pili ana i ka hooholo ana i ko la kou moku imua no ka pahu hopu i makemake ia.

Ma keia wahi, he mea pono ia kaua e hookuu aku ia Awareda e hoihoi ia ana no Wavela, a e hoaui hou ae kaua i ka kaua uana ana no kana aloha Leila a me Diana pehea aku la laua?

Aole i maopopo ia laua ko Tanahusa ma lele ana mai iuka ia wanaao, a me ko lakou hoopuehu liilii ia ana o Awareda ma a pela no hoi me ko Terino ma hoea hou ana mai, aia wale no ko laua hoomaopopo ana, a hiki i ka manawa i malamaia ai ka hooili kaua wliweli o ke awakea, oiai ka haluku o na koi kaua a me ke kani o o na metala kila e wawalo  hele ana ma o a maa nei iloko o ka ululaau.

No ka mea aole loa o Dulipa i hoike iki ia laua i na mea e hana ia ana ma kahaone mawaena o Awareda ma a me na enemi ma ia wanaao, a hiki wale i ke ana o ka lanakila ma ko ka moi opio aoao o lilo auunei ia imea no laua e ano e ai.

O ka hana wale no a ua Dulipa nei, mahope iho o ko Awareda haalele ana ahu iaia oia ka opihapina ana ia Leila me ua olelo hoolana manao, na olelo hoi e manao ai ua nohea nei aole he poino e loaa ana ia lakou ma o ko Tanahusa hiki ana mai, a mamuli oia ano, ua mau ka lana malie ana o ko Leila noonoo ma ke ana iliwai like, a hiki wale i kona wanawa i lohe ai i na leo hooho o ke kaua, ka haluku o na koikaua a me ke kani koele o na pahikaua, ia manawa mamua ae o ka manawa a Dulipa i moe uhane ai, ea ae la ua Leila nei iluna a holo pololei aku la no kekahi wahi ano kipauali, he wahi hoi e hiki pono ai aia ke ike aku me ka moakaka ina mea a pau e hana ia mai ana ilale o kahaone a i kona ike ana aku i kana ipo lii, e hoopuni ia ana e na enemi, oiai hoi o Teoreno e ka ana me kona maunaika he  nui ma ke ano he poe koena na ka make, ua uwe kapalili ao la oia iaia i ke aku ai i ke kaona oiaio a ka moe.

Iloko o kona noonoo kupouli no kana mea i aloha ai, ua hoopoina iho la oia iaia iho, a me ke kali ole hoomaka koke mai la oia e hoi ilalo o ua wani kiekiena nei no ka holo ana e puliki i kana Awareda a e make pu hoi me ia, aka nae ua paa koke aku ia oia i ka hopuia e Dulipa.

E kuu alii wahine aloha, ka milimili hoi a kuu haku alii kane wahi a ua Dulipa nei oiai oia e alii ana mamua o kahi a ua Leila nei i holo ana mai ana me ka pupuahulu, aole kakou e pono e haalele i keia wahi e Leila, e pono kakou e hoolohe i ke kauoha a ka moi opio ia kakou.

Aole i pau.

 

OLELO HOO@HA.

Ke kauoha aku nei ka mea @@@ ka inoa maloko nei i ka poe a paa i ale ia ia  e oluolu e hookaa @@@ ko lakou aie iloko o hookahi ana hina mai keia manawa aku. E pono na hoaloha e hoolohe i keia la, i lilo ai i mea pono no na aoao elua.

S. AH FAT.

Waikapu, August 31, 1892

aug31 1nid sept 2 1mw

 

Hoolaha a ka Malama Waiwai

 

Ke hoolaha aku nei ka mea @na ka inoa malalo ua hookohu ia aku oia i Malama Waiwai o na Waiwai a pau o Lydia K Kamakaia a me Samuela Kamakaia kana kane ma keabi palapala  hookaa malama waiwai i hana ia i keia la Ke hoolaha ia aku nei ma keia e hookaa koke mai ka poe aie @ ko'u lima.

Honolulu, Sept 10, 1892

sept 14 1m

Ke hoike aku nei ka mea @ ka inoa malalo nei o na aie a pau i hoaie ia e Lydia K. Kamakaia a me Samuela Kamakaia kana kkane m@re mahope o ka puka ana o keia hoolaha aole no e uka ia me kou kukau inoa ole a  ke kauoha pu aku nei ka poe he mau aie ko keia lakou, e waiho koke mai i ka lokou mau koi ma ka la hope o na mahina a pau.

Abraham Fernandez

(Aberahama)

Ma kahi o E. O. Hall & Son

Malama Waiwai o Lydia K. Kamakaia me Samuela Kamakaia

Honolulu. Sept 14, 1892

sept 15 1m

 

KAUKA YONG KAM PUNG

APANA

Helu 53 Alanui Maunakea

Ke Kauka Loea o ka AINA PUA!

 

Ua hiki ke hoola ia kela ame keia ame ma'i mai ko na kane wahine a me na keiki liihi. O na ma'i ha @ ka maalohi. A o na ma'i e pili ana i ka maka pau pu ia i ke ola, Ke hoike  ia aku @ ea ke ola ia nei @ ka oluolu pu o kahi @ hau. Ka @ pili @ ka@ keiki a hele mai paha o ko koko a paa a lohi naka ka @@@ paha o ka waiu, e hele @@@

E KIPA mai e ka @ la me na @@ @@ a ka @@ a @@oukou o @@ .

KAUKA YONG KAM PUNG

Honolulu Skept 2 1891  @@