Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 560, 7 October 1892 — Page 2

Page PDF (1.15 MB)

This text was transcribed by:  Patty Mancini
This work is dedicated to:  For Auntie Maiki

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEO O KA LAHUI.

JNO. E. BUSH.

 

Luna hooponopono a me Puuku.

 

Po Alima, OKATOBA 7, 1892.

 

I na Luna Lawe Pepa.

 

            @ poloai ia aku nei oukou e ohi @ i na aie o ka pepa nai, o na malina i hala, a e hookaa mai i ka mea hiki i keia la i ke Keena o KA LEO.                                    J. E. B.

 

KE KULANA O KE AUPUNI.

 

            Ua hookuonoono iho ka Aha Ku@na i ak Poakolu nei mahope o @ lanakila ana o na moho o ka aoao pili alii, me ka hilinai ua hala ne la ka make. Pela io paha, a i na pela io ua pomaikai ka Aha Ku@ a me ko lakou mau koo; aka, @ hiki ole hoi ke olelo ia e like ! ka pomaikai o ka lahui mamuli o keia Aha Kuuina.

            No lakou pilikino aole a makou olelo ana, oiai he mau hoalauna a hoaloha no lakou a pau no makou, a he mau keiki papa no ka aina, i hoonoono a i ohana iloko o Hawaii nei. Aka, aole nae mamuli o keia mau ano, e hiki ai ia makou ke @ ae i ke kaupaona ana i ko lakou kulana e pili ana i ko lakou @ hana, he mau luna hoopono @ aupuni, a me ko lakou kupono ko lakou hiki ke hilinai ia e hooko pono ia ana ka hana o ka la@ no ka pono o ka lahui.

            Ma ka huina o keia Aha Kuhina. @ hiki ke ae ia, ua oi aku lakou ma na ano a pau i ko ka Aha Ku@na i hala, ma ka ike o k@ loea @wai i komo iho la, me keia mau @ aupuni, a ma o kekahi mau @ iho@ ma kani nae o ka hooko ana i ka lakou hana me ka awiwi ole a me ka hoopono, ua oi aku ko makou hopohopo i keia Papa Kuhina. E like me ka oi o ka naauao @ i pakui ia iho la ma o keia @ luna hooponopono aupuni kou, pela no e oi aku ai ka mihi, a me ka maalea o na hookele ia ana aku o ke ka lehulehu hana ma keia mua aku, ke mau hoi lakou ma ko @ oihana. He mea maopopo @ ke ano o ka hoonoho ia ana mai o keia Aha Kuhiua@ mamuli o ia onoonou ia e na koo a me na alakai kua mahope mai a me ka @ Hooko, he aupuni pilikino keia; aole hoi i ku i ka makemake o ke Kumukanawai he aupuni ma Pa lahui, mamuli o ka mana ko@oe o ka lahui  Ina kakou e hoomaopopo, ua hala ia Kumukanawai, a me na mana pilikino i ae ia ma ia Kanawai, eia kakou ke noho nei malalo o ke Kumukanawai hou. he mau keehina maluna ae o ka mea kahiko a maluna he o ke kahua akea ae.

            Ma keia ano, ua mau ke kumu kupono o ka hoohalahala e hilinai ole ai o kekahi hapa nui. ka hapa @no. o ka Ahaolelo. Ke ake nei na aoao i hui a kulai iho nei i ka aha Kuhina mua e hooko ia ke kulana neemua o ko kakou nookele aupuni ana e like me ia malalo o keia Kumukanawai. Oia mea aole i hooko piliaia. Ua ae ia mai no e ka Mana Hooko; ua alo ia nae ka hooko pololei ia ana o ka makemake maoli o ke Kumukanawai. Aka, aole kakou e hopo ana e loaa aku ana no ka hookele ia ana o ke aupuni maluna o ka pololei. maluna o ka holomua a me ka hoopono. oia wa aole i mamao loa, -- e hiki mai ana no ia me ka hiki pono ole ia kakou ke hoomaopopo i ka manawa; ke hiki mai nae, he mea pono no e noho naa@ao kakou i hiki ke apo aku i ka nee ana mai o na pomaikai a pau e hoea pu ana, a hoolilo i mea e pono ai ka aina, a e mau ai ke ola ana o na kanaka o ko kakou noho pu ana.

 

HE NINAU.

 

            Koi ia aku nei kekahi hoa Hale Ahaolelo e hookaa mai i kona aie i kekahi haole he haneri dala, a hala he mau mahina; mahope o ke kali ana hoea aku nei ka mea aie, i ka la mahope iho o ke koho ana i ka olelo hilinai ole i na Kuhina iho nei a haule ai a hookaaakunei--eia ka ninau he mana anei keia mai ka Lani mai, he unihipili anei mai Gehena ae?

 

KE KANIUHU NEI.

 

            Ua lohe iki mai makou ua hoomaka mai ka leo kuko o ka poe i kakoo iho nei i keia Aha Kuhina e kaniuhu. Oiai ka mana ai o na la i hala ke mimino la, a ke komo mai la na haawina o ke ano Kolola i na hoa i keia mau la o ka Hale, ua ulu ae keia leo kuhalahala, kai no ka hilina ana aku nei, he mau hana hou a he mau ano nui hou aku ka keia Aha Kuhina, aole ka; ane pololei io paha anei ka olelo a na alakai o ka lahui, i olelo ai ia lakou, he poe hoopiliwale, a he mau lima hoohana aku ana na Kale Wilikini.

 

He Hawaii Paha.

 

            Ke wawa mai nei na leo kohokoho no ka mea e hoonoho ia ana i Kanikela Nui ma Kpalakiko. Ke manao aku nei kekahi poe, oiai ua hooikaika iho nei o Kahoonei a me Kanui, e lilo ana paha kekahi o laua Ina he oiaio keia, alaila. o ko ana kela olelo, no na hoaloha elua. e lawe ia ana kekahi a e koe ana kekahi, a no ka mea e lawe ia ana. ka makou e kalokalo aku nei. ina e komo oia i kona aupuni hou e hoomanao mai hoi ia makou mahope nei, He hewa keia la!

            He ekolu keia mau hoa o ka Ahaolelo nona na inoa i koopokole ia. a ua pak@ ia aku hoi ka hoohololoa ana i ku ai e ka hanohano e like me ke kulana oia mea he Honebala, a penei ka hooholo loa ana "Bila Aila o Lahaina," ka mua, "Bila Rabati o Waikapu," ka lua, a o "Bila Nahenahe o Koloa.
 ke Kolu.

            He makuakane ka "Bila" mua no "Bila Pakapio," @Bila Lulu Lotere," "Bila Opiuma" a me na "Bila lapuwale no apau i hua@ae i keia kau Ua kaulana hoi o "Biia Waikapu" i ka "Bila Paka" "Bila Rabati," a me ka "Bila Hotele." He hooikeike hoi. "Bila Koloa" no ka "Bila Hoopae Pake,"

 

KAU AHAOLELO O 1892.

 

LA HANA 100.

            Poaha, Sept. 29.

 

            Halawai ka Hale e like me ka maa mau.

            Wai@a, i ka hoike a ke Komite Kalepa e pili ana i ka Bila192. Waihoia ma ka ppa a noonoo pu me ka bila.

 

Na Olelo Hooholo.

 

            D. Pua, he olelo hooholo e kaohi ana i ka hoihoi ia ana o na mai ma Kalihi no Kalawao e like me na mea e lohe wale ia nei, a hiki i ka manawa a na kauka akamai a ka Papa Ola i kauoha aku nei e hiki mai ai.

 

            Ma ke noi a Kakina, haawiia i ke Komite Malama Ola.

 

            Kamauoha, mawa no o na rula waiho mai oia i ka hoike a ke komite wae e pili ana i kekahi mau olelo hooholo no na haawina kokua i na kulu kuokoa @iloko nei o keia Aupuni.

 

            Kula Hanai o Hilo                             $1,500

            "      "            Kohala                        $1,500

            "           "           Iolani                           $1,100

            "           "           Makawae                     $1,500

            "           "           Kauai                           $2,000

            "           "           Kawaiahao                  $1,500

            Ma ke kanana pono ana o na hoa waihoia a noonoo pu me ka bila

 

            Nana no, i ka hoike e pili ana i ke kokua ana i na kumu a me na haumana o kekahi mau kula o Kauai a me Hawaii. Waihoia no ka noonoo ana me ka bila.

 

Na Hana o ka La.

 

            Oia ka heluhelu ekolu ana i ka Bila Kanawai o na Aha Hookolokolo. Ma ka ninau ia ana, ua aponoia e like me ke noi a Kakina.

            Heluhelu elua ana o ka Bila Helu 112. Noonoo pakahi ia ma na pauku.

            Pauku 1, 2, 3 a me 4. Hooholoia.

            Pauku 5. Mahope o ka hoopaapaa ana o na hoa, haawiia i kekah komite wae.

            Awakea, hoomaha ka Hale,

                                                            Auina La.

            Akoakoa hou na hoa i ka manawa kupono.

            Na Pauku, 6, 7, 8, 9, 10, me 11-- hooholoia.

            Pauku 12--hooholoia me ka hoololi.

            Pauku 13, 14, 15 me 16--hooholoia

            Pauku 17, 18, 19, 20 me 28-- hooholoia me ka hoololi.

            Mahope o ka noonoo akahele ana o na hoa, haawi ia ka bila no ke kakau poepoe ana.

            Kamika mawaho o na rula, i ka hoike e pili ana i ka Bila 157A, a e lilo ia bila i hana no keia Poaha ae.

            Hoopanee ka Hale a hiki i ka Poakolu Okatoba 5.

                                    La Hana 101@

                                                Poakolu; Oct. 5.

 

            Halawai ka Hale e like me ka maa mau.

                        Na Palapala Hoopii.

Iosepa:1. E kue ana i ka hooholoia o ke kanawai loteri. Pap me ka bila.  2. Aole e ae ia na wahine e lilo i mau kumukula. Komite o na Hoopii Huikau.  3. E pa ia na aina e pili ana i na alanui Aupuni. Komite o na Aina Aupuni.

            Waipuilani: 1.  Aole e hooholoia ke kanawai loteri.  Papa me ka bila: 2.  He koi poho na kekahi mau kanaka olua o Kona, Hawaii. Haawiia i ke Komite iaia na bila. oia ano.  3.  I kula olelo Enelani no Honaunau. Komite Hoohaauao.

 

            Kaunamano, aole e hooholoia ke kanawai loteri. Pap me ka bila.

 

Na Hana o ka La.

 

            Oia ka noonoo ana i ka Bila Haawina.

            Kukulu a me Hana Hou ana i na Hale Aupuni. 14900. Aponoia me ka hoololi.

Kula Hanai o Hilo                 $1.500.      Holo.

  "        "           Kohala            $1.500.            "

  "        "           Iolani               $1.500.            "

  "        "           Makawao        $1.500.            "

Kula hana lima o Kauai          $2000              "

Kula hanai o Kawaiahao         $1500              "

            Waipuilani, i $2000 kokua no he kula o Sana Lui, haule,

            Nana no, i uku kokua o $500 no ke Kula Hanai o Kona, holo.

            Awakea, hoomaha ka Hale.

                                                                        Aole i pau.

 

NU HOU KULOKO.

 

Ahaolelo ko keia la, hora 10.

 

            Aole he kinipopo o ka la apopo, aka aia i kela Poaono ae.

 

            Eia no ke hoomau ia nei na hoeuiui hou ana i kahi mokuahi Akamai i keia mau la.

 

            He mau lealea hoopauau puapua ka i malamaia i ka po nei maloko ka Ha none Hale. O ka Moiwahine pu kekahi.

 

            I keia la e hiu-palaka ia aku ai ka mokukuna Moiwahine iluna o ka haka o Nualelo, no ke pahonohono ana i mau pono hou ma kahi o kona mau pono mua i apulu.

 

            Oia maloko o ka Herau o Kawaiahao na lealea pa-ko-li me @a kaula keleawe eono o Uwehone i ka po o ka la apopo. nolaila mai poina i ka hoonaue ana ae, o lohe eeiao auanei.

 

            Aohe kuai hoopau o ka Heiau o na Paikiki i keia la.  hoalo ana a hiki i ka la apopo, alaila hoomaka hou e kuai e like me ko keia mau la iho nei no ka hoonohonoha poon ana i kekahi mau waiwai hou i loaa mai nei maluna o keia mokuahi mai nei.

            Ua hookuu maemae ia e ke k@ Hawii ka Poakolu nei, o Mr. N@aieona, ka mea i hopuia me ka manao ua hawahawa na lima i ka hewa piliwaiwai.

 

            He lono ka i hopupio ia e makou ia e makou i ka po nei, e i ana; aole ke mokukaua Bosetona e haalele koke mai ana i keia awa a hiki i ka manawa e ku mai ai ka Alliance.

 

            He halawai ka na hoa o ka papa o na Luna nui o ka Oihana Kinai ahi o Honolulu i ka po nei, maloko o kekahi keena o ka Hale Bele Towela, No na mea kae i malamaia ma na halawai la aole i loaa mai ia ia makou.

 

            Ma ke Hotele Hawaii ke puhi ohi o ka ponei a na Keiki paupauaho ole o ka Bana Hawaii, a mawaena o na alalaua waha ulaula, o ka makou wahi aholehole kiai loko kekahi. a mai iaia mai hoi ko makou lohe ana he nui na mele mikomiko i hokiokio ia i ka ponei.

 

            Laukanaka ke alanui Hotele e kokoke ana i ke alanui Maunakea ma ke awakea onehinai, no ka makaikai ana i kela Pake Kilokilo e poalo hele nei mawaena o ke kulanakauhale i keia mau la. O ka mea lealea@ loa ia nae; mawaena o ke lauka o na keiki o ka Aina Pua, he mau kumulau Hawaii kekahi.

 

            Oiai kekahi mau Pake e@ a e huki ana i kekahi kaa kauo ukane me na pahu elua ma ke alanui Moiwahine i ka auina la onehinai. a i ka hiki ana ma ke alanui Nuuanu aia hoi nuha iho la kekahi huila o ua kaa la a haalele mai la i na pili me ka nihoniho, a o na pahu hoi keia a me kekahi aoao o ke kaa, hoohalahala iho la iluna o ka lepo. Ua kauka koke ia no nae mahope iho, a o ka pau no ia o ka pilikia.

 

            Ma ke ahiahi o ka Poaono i hala. Okatoba 1, ma Helumoa, Waikiki. ma kahi noho o Mr. Kaleleku, ua hoao ae kekahi mau wahine Hawaii, e hehi maluna o ka aina gula o ke kanaka makua, ma ke kukulu@ana i ahahui hookuonoono malalo o ka inoa, "Ka Ahahui Hookuonono Puuwai Lokahi." Imua e na kaikuahine, ma ka hana maikai, a na ke Akua e kokua mai ia oukou i hoomauia ai ka holomua o ka hana nui a oukou e hapai nei.

 

            Ma ke alanui o Waikiki i ka Poakolu nei ua hoololo@ auwai iho la kekahi kaa kikane lawe lepo mawaena konu o ke alanui, mamuli o ka hemo ana o ka puka lina hao e apo ana mawaho au o na kukuna o kekahi o na huila hopa. No keia poino i hoike ia ae nei, ua hananee koke iho la kikala o ko Hilo kini, no ka mea ua ku iho la i ka paku ku a ka awaawa. Ma na lono hope loa nae i loaa mai ia makou i ka @inehinei, i ke alanui no ua kaa la i hoaumoe ai i ka po Poakolu nei a ao ae onehinei. akahi no a lawelaweia na lapaau ana nona.