Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 543, 14 Kepakemapa 1892 — Page 2

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

MA KE KAUOHA

 

HE $20 MAKANA.

 

  E haawiia no ka uku makana i ka mea a mau mea paha e hele ae ana e hoike imua o ka Papa Alanui i ka mea a mau mea paha nana i lawe ka ipu-kukui i kau ia ma kahi i hanaia o ke alanui Moi kokoke i ke alanui Alapai i ka po o ka Poalua nei. Angate 16. E hoomauia aku no ia uku makana pela, i na hana kolohe a pau oia ano e ulu mai ana ma keia mua aku, na na wahi a pau o ke alanui e hana ia ana.

       Ma Kauoha.

  Honolulu Augate 17, 1892.

  aug18 2wksd.

 

KA LEO O KA LAHUI.

 

JNO. E. BUSH.

Lunahooponopono a me Puuku.

 

POAKOLU, SEPATEMBA 14, '92

 

He Ola Pokole.

 

  Ua lohe mai makou ua hooholo iho ka hapanui o ka Hale Ahaolelo, oiai ua ku ole i ka makemake o ua hapanui la. ka poe i hoonoho hou ia mai i Aha Kuhina, e hoike aku i ko lakou hilinai ole, ke noho hou ka Hale.

  O ke kumu o keia hana ana i ka Aha Kuhina hou, aole no oa manao pilikino, aka, ua hana ia no mamuli o na hoopano ana elike me ke ana manao e malama ia nei ma na aupuni malamalama a elike me ka makemake o ke Kanawai. He aupuni koho ko kakou. Ma ke koho ana i Moi ai o Kalakaua. me ke koho ana i lilo ai kona Kaikuahine i hooilina nona, ma ke koho ana a na 'lii i lilo ai o Kaiulani i hooilina no Liliuokalani. ko kakou Moiwahine.  O keia mau koho ana a pau, ua hookumu a ua mana ma o ke koho ana a ka lahui,--a pela i hookoia ai ke Kumukanawai, a lilo ai na hana mana a pau no ka lawelawe ana i na oihana o ke aupuni ke koho ana o ka lahui--nona ke aupuni i kukulu ia a i oleloia, "he aupuni o ka lehulehu. mai ka lehulehu mai, a no ka lehulehu." O keia ke kahua e ku nei o na lahui kaulaua a pau, a o na aupuni i ka pouli paha kai koe aku. E hoomaopopo no hoi kakou, o ke ana maoli no @oi keia o ka pololei. "Ua haawi mai ke Akua i na kanaka a pau he m@u pono e pilipaa loa ia lakou Malalo o keia pono a ke Kumu@anawai o ka aina i hoakuk@ @ ua loaa ke kuiea@a like i na kana@a a pau, oia hoi, ua loaa he leo, @ ke k@ho, ma na kanawai, na @ona kanawai ana e hoakaka ai i @ rula o ka hooponopono ana i ko @kou noho ana he aupuni, i hiki ai ke paewae@a ole ka noho ana a hookoikoi wale kekahi maluna o kekahi. Ma ke Kanawai ua mahole ia he ekolu mahele hooponopono aupuni--ka mua ka Aha Kau Kanawai, ka lua ka Mahele Hooko Kanawai, ke kolu ka Aha Hookolokolo Kanawai--hookahi no nae kumu mai o keia mahele ekolu, oia ka lahui. Malalo o ke kanawai, he poe paahana wale no keia no ka lahui. Ua uku ia lakou mai na loaa mai o ka lahui.

  Ma keia wahi, aole makou e ka mailio piha ana no na mahele a pau, aka no ka mana hooko, a me na mahele aku malalo ona. O ka mana hooko, oia ka mana nana e hooko i na kauoha o ke kanawai a e hoonoho aku i na luna hooponopono aupuni, elike me ko lakou koho ana i kela a me keia elua makahiki ma ke kanawai i hana ia e ia poe a ma ka leo o ka hapanui o ua poe la.

  Ua koho ka lahui i ka hebedoma mua o ka malama o Fereruari i hala, i ka poe e noho nei he mau wahaoleloino lakou maloko o ka Aha Kiekie hookahi o ka aina. oia ka Ahaolelo, a o ka hana a keia Aha, oia iho la no ka manao o ka lahui, ke hooko pono ia elike me na olelo a ka poe i koho ia i hookahua ai imua o ka poe koho. I ke kau koho i hala, ua maopopo i na mea a pau o kekahi olelo i waiho ia aku i ka poe koho, oia no ka hoopau ana i ka Aha Kuhina. Ua hookoia keia olelo, a ina ua ike ka Mana Hooko i keia hana ma ka aoao o ka lahui. hookahi wale no mea maikai i ku ka pono, e wae oia i na poo nana e hookole ke aupuni i ka poe ma ka aoao hapanui.

  Ua ike ia keia he kanawai a he rula ma na aina malamalama a naauao a pau. Ua hoike mai ke alakai, ma o na hana a Vitoria. i alona ia e kona lahui, o ka waiho mai i ka hana ma ka lima o na alakai o kela a me keia aoao. e like me ka lilo ana o ka hapanui o ka lahui, a o ka hoi ana a noho mai i ke kapu alii, oia ka hana kupono ma ka aoao o ke poo o ka Mana Hooko, me ka wae mai i ka poe i hilinai ia e ka lahui, i poe nana e hooponopono ke aupuni.

  Oiai aole keia i hana ia ma o ka hookoho ana mai nei a ka Moiwahine i keia Aha Kuhina hou. ua maopopo e pau ana lakou, malalo o na kumu--aole i hoolono ia ka leo o ka Lahui, ma o ka hapuui o ka Poe i koho ia--a oia leo, o ka leo no ia o ke Akua.

 

  He hoopii poho ka Mr. George Dilinahama i keia Aupuni no kela poino i loaa ai iaia mai kona keola ia ana aku mai luna aku o kona kau, a loaa ai iaia kekahi poino. O ke kum@ no ka hoohom@hei@a o ke Aupuni i ke kau ana i kukui ma kahi i hana hou ia o ke Alanui ua kau @a no ke kukui, eia nae ua aihue ia e kekahi poe kolohe, a ua paa kekahi keiki @ Kawa no kona aihue i ke kukui. He $10,000 ke koi poho, ua banakarupa ke aupuni, pehea la keia koi.

 

He Leta Haule.

 

Ahu Wale no mea

Huna.

 

He Kamakmilio Malu.

 

HOOHENOIA NO KA LEO O KA

LAHUI.

 

  Aka, ma kekahi ano ona, he hoe oia no ke kai uli kai hohonu, he kapae wale ka alaala ke hoopakuku ia mai, oia hoi, he helelei wale no kona kupaa ina e onou ia mai kekahi haawe mahope o kona kua.

  E hai aku au ia oe o kuu makamaka aloha, ua noho au a kupa i ke alo o na Ilamuku mua eha, a ua kamaaina hoi i ke ano o ka lakou mau hookele oihana ana. oiai ua lawalaweia keia hana e kou hoa nei mai ka wa opiopio mai.

  E haawi ae ana au a ko'u mau kanaenae aloha ana no Mr. Paka, ka Ilamuku nana i hookiekie ae i ka hiipoi ia o ke aloha iloko o ka umauma o ka poe paahana ilihune o keia kulanakauhale, i hamabaga ia e ka poe haku hana apiki a me ke kolohe.

  A ua manao no hoi au, ua kupono i ka Ahaolelo ka hookaawaleana i uku hoomau no kana wahine, a i ole i kekahi haua o ae paha e hookaulana ia ai kona inoa iloko o keia lahui.

  No Kaulukou, he hiehie oia ma na ano a pau, a ma ke kulana hanohano, a eo ka oihana Ilamuku iaia, a ua hiki ke manaoia aku, e ola ana la hoi kakou iaia, a e lawe ana la hoi oia i ka mana o ka oihana a paa iloko o kona linia.

  Eia ka he keikei pue uwala wale i@o no, ua ohaka oloko.

  Oia hoi, e hoomanao oe e kuu hoa ma ka la 30 o Iune, 1887, ua pepe oia i ka wai o Niulii, a ua like oia me ke kii o Nanahoa, ke ku mahe i kahi hookahi.

  Ua hamau ka leo, ua pe'a na lima i ke kua, a ua kulou ke poo ilalo, e hooha@lulu ana i kona pauku kino mailuna a lala.

  A oia ka'u e hooheno ne nei:

    Pili wale ia e pili wale.

    Pili wale ka Pa o Piliwale;

a ola ka ue hoike aku nei ia oe me ka hookamani ole, he kanaka ia i lawa ole me ka makaukau hoohana no kekahi hana koikoi i ke aupuni. a o kaua mau kauoha oihana ana a pau. he pale@hua a me ka opala.

  A no'u iho, he hoowahawaha au i na kanaka kumakaia i ka Moi a me ka aina hanau.

                Aole i pau.

 

NUHOU KULOKO.

 

Ahaolelo ko keia la, hora 10.

  Aole i holopono loa na hana a ka Enekini helu ekahi, ma ka hookiki wai i malama ia makai o Ainahou i ke ahiahi Poaono nei.

 

  E malama ia ana ma ka ia 4 o Okakopa ke koho balota hou ana no ka hoopiha ana i na noho i hoohakahaka ia o na Alii Makapolena me Numana.

 

  Ua hooholo ae kekahi poe kakaikahi e hoouna aku i palapala mahalo i ka Moiwahine, no kona piha naauao i kona hookohu ana mai i kona Aha Kuhina Hou. E wiki ka oukou mau palapala o haule e auanei ka manawa pono.

 

  Ua hoike ae kekahi auwaa lawaia i ko lakou ike i kekahi wahi moku uuku e pokaa hele ana mawaho ae o Waianae. O kahi mai no ia o ka ia.

 

  Oiai kekahi wahi moku uuku, i manao wale ia o ka Hae Hawaii e hookomo mai ana ilokoo Kalaupapa, ua nonoi mai la ke kapena ia Uilama Tell e ae ia oia e hoolele mai i ka ukana iuka i manao wale ia he lanahu. Ua hoole ia aku kona makemake, a ua holo hou aku ua wahi moko nei, a ke haohao ia neiaia la i hea e nalowale nei.

 

  Mamua koke aku nei ua hoike ae o Makapoleha he mea naakiki nona ke komo pu ana iloko o ka Aha Kuhikna, me Numana, aole loa oia e ae, a aoie ia e hana ana pela, a aole oia e hoohaahaa ana iaia iho. A i keia manawa nae o kona koa ia iloko o ka Aha Kuhina. Ano e no paha kahi poe, he okoa ka olelo i ka la mamua aku, a okoa hoi na hana i ka la mahope mai.

 

  Oiai kekahi mau keonimana i holo aku mawaho aku nei o ke kulanakauhale no ka hoohala manawa ana maluna o ko laua wahi kaa huilalua. ua kapeke ae la ka pili o ka ninoniho o kekahi hao o lalo o ko lana wahi kaa, a hiki ole i ka palena o ka laua huakai, a ma ka lokomaikai o kahi poe, ua haawi ia mai la i kaa hou, a ike hou ana i ka maka o ka ohana. No ke koikoi no kahi o keia mau kamahele.

 

  I kekahi po halailai o ke kulua@moe, oiai hoi ua kukuna @aioio o ka mahina. e oili ae ana ma ka pae kuahiwi o konahuanui. E noho ana ma kao o ka muliwai he mau paa ipo a ke onaona, a ua kokoia ia ko lakou mau pauku kino iliko o na hukoko ana o ka aina @uhane o Kanehuna@oku. Ia wa i puoho ae ai kekahi o lakou, a hoonakeke iho la oia i ke kumu o ka moena, me he mea la, ua nahu ia e ka uku lio. Paolio ino ao la kona mau hoa moe, kapeku na lima me na wawae, pahemo a pohoio aku la ka hi@ipukukui la iloko o ka wai, a haha poele aku la ka papai o Honolulu  Aloha no.

 

  Ma ka ia inehinei i palami@ aku ai ka mokuahi Kalaudine no kona mau awa maa mau.

 

   => Kula Ao Kaa Hehi Wawae ma ka Hale Paikau ma Manamana, alanui Beritania. E ao ia no ma ke ao a i ole ma ka po paha, e like me ka makemake. Na kaa no ka hoolimalima ana no ka la hookahi. a i ole a hora paha. Hana hou ana i na kaa oia ano. a pela aku.

  sept9 5ts-dly.

 

  Ma ka ia 17 o ka mahina i hala, ua ulu ae he kauakuloko ma Tenese. Amerika, mawaena o kekahi poe eli-lanahu me na koa o ke Aupuni, a ua nui ka poe i make a i hoehaia hoi, mahope iho o ka hakaka ana no kekahi manawa loihi. He mau haneri ka nui o na koa ma ka aoao Aupuni, me na pu-kuniahi wili kue ia 150 ma ka aoao o ka poe elilanahu, me na pu ki iole rabati. O ka hopena. ua kaa ka lanakila i ka aoao lako pono me na mea kaua.

 

Hoolaha a ka Malama Waiwai.

 

  Ke hoolaha aku nei ka mea nona ka inoa malalo, ua hookohu ia aku oia i Malama Waiwai o na Waiwai a pau o Lydia K Kamakaia a me Samuela Kamakaia. kana kane, ma kekahi palapala hookohu malama waiwai i hana ia i keia la. Ke holaha ia aku nei ma keia e hookaa koke mai ka poe i aie ma ko'u lima.

               ABRAHAM FORNANDEZ.

                       (Aberahania.)

    Ma kahi o E. O. Hall & Son

  Honolulu.  Sept 10, 1892.

    sept14  1m.

 

HOOLAHA PA AUPUNI

 

  E ike auanei na kanaka a pau eia ma ka Pa Aupuni Makiki nei kekahi mau lio ame mau pipi hele hewa.

  Lio w. eleele keokeo lokihi ma ka lae ua eha ia kekua 1. makapaa hema 2 wawae keokeo hope 1 wawae keokeo mua hema hao auo e kuni hope hema hao U kuni hope akau hao U kuni hou uha mua akau.

  Lio K ulaula 3 wawae keokeo ka lae he wani kookeo maluna o ke kua hao vvv kuni hope akau hae kuni hua Pake kekahi.

Lio K eleele keokeo ma ke kua hao O kuni hope hema hao U kuni hou hope akau.

  Pipi keiki w eleele 4 wawae keokeo keokeo maluna o ke ka aoao hope aku keokeo ka huelo aole hao kuni.

  Pipi keiki w ulaula keokeo ka h@i@ @ole h@ k@ni.

  Pipi w ulaula aole kiwi keokeo ka opu hao S kuni hope akau aole iku pono keia hao kuni poahiahia.

  O ka mea a maa mea nona keia mau hol@holona e pono o kii koke mai o haia na la 15 e kuai kukala akea aku no ua k@ hiki aku i ka la 24 o Sepat M. H. 1892.

                  D. KAOAO

  sep@ 13 tf.