Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 497, 12 July 1892 — Page 2

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

MA KE KAUOHA.

 

OLELO HOOKO MORAKI.

I kulike ai me ko kahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o Chas. B. Wilson @ me Evaline M. Wilson, kana wahine mare, o ka aoao mea, a me James F. Morgan. @ ka aoao elua, ma ka la 16 o Maraki, 1888, i kakaa hope ia ma @ no ka hahaki ia o na olelo, pe@ uku ole ana i ka uku panee a me ke kumu paa.

A ke hoolaha hou aku nei, aia mahope aku o na pale ekolu mai keia la aku, alaila e hoelana ia aku a aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu, ma ka Poaono la 6 o Augate 1892, hora 12 o ia la.

Aia ma kahi o C.W. Ashford, loio no ka hope oka mea moraki mai, na olelo hoakaka no keia mea.

Hna ia i keia la 8 o Julai, 1892.

HENRY SMITH,

Mea Malama Waiwai.

O ka waiwai i paa malalo o ua moraki la, oia no ka pahale o na mea moraki aku e waiho la ma ke kihi Hakina o Alanui Piikoi a me oung, Kulaokahua, Honolulu, Oahu, i hoakaka pono ia me keia iho.  E hoomaka ana ma ke kihi aoao mauka o Alahui Young a me Piikoi, a e holo hikina ana ma Alanui Young 219.8 kapuai, alaika aku e holoakau ana he 150 kapuai, olalo aku e holo komohana ana ke Alanui Piikoi he 210.9 kapuai, a malaila aku e holo hema ana ma Alanui Piikoi 150.8 kapuai, a kahi i hoomaka ai nona ka iliaina he 831-100 o ka eka.

june 11dly @

 

KA LEO O KA LAHUI

JNO. E. BUSH.

Lunahoononopono a me Pau@a

 

POALUA, JULAI  12,1892.

 

Hannaele Ewa i ka Moae.

Ua nlu ae la kekahi hoohaunaele a kekahi poe wahine hulei lua ma Alanui Paipalapala.  Ua hoikeia mai ka oiaio o ka olelo a Solomona ei ana, ua like ka waha o ka wahine hookamakama me kekahi ana o na mea pelapela.  Ua ulu mai keia haunaele mamuli o ka manao lili o na wahine o Alanui Paipalapala i ke Keki Alii Ikalia, i kona wae i kona makemake a hookae i na maunu ekaeka e kuko ana iaia.  No keia kumu ua akoakoa mai la na Magadalena a pau o keia Alanui, e na kaa pio e pakaukau nei, e alu i ke kokoolua o ke Alii Italia, elike me na manu Piheetero ke hakaka a a apuepue no kekahi mea.  I ka hoomaka ana o na olelo pelapela e puai mai ana, ua akoakoa ae na kane a me na wahine i hiki ole ke hoea ia e hele i ka pule ma ka Luakini o ke Akua me ka pauku laau, ua @ ae i ke alanui e hoolohe ina olelo mai ka "lua hohono" o na mea ino, mai ka auwaha o na mea hewa, me ke kuku o na lihili@ @nui na maka, hamama na waha i ka makani a ku pololei na @ @like me ke kekake.  O keia wahine opio, a kona mau hoa e hookiki ana, ua kuhihewa oia he hana ku @ ka mahaloia kana, a he mau hana naauao, aka, ua pouli oia a ua haakei iloko o ka noho ana o ka poe nona ka lua ahi o Gehena o keia hope aku.

 

MAKE I ALOHA NUI IA.

Ma ke kakahiaka o ka Poaono i hala, Iulai 9, 1892, ua haalele mai la i keia ao i piha me na inea o keia ola ana, o Mrs. Lukia Kila, iloko o na pule elua o kona kaa mai ana, ma ko laua wahi noho ma Leleo ae nei, a lele maopu aku la kona uhane ka hanu o ke kino imua o ka Mea nana oia i hana, me ka haalele ana iho mahope nei i ka hoapili he kane, na luhi a laua, ka obana, na kini makamaka a me na hoaloha no ka paiauma ana aku nona mahope nei, mamuli o ka haawina nui kaumaha luuluu i haawe iho maluna o lakou e mokumokuahua weleaia ai ka naau, i ka hookulilipo ia e ka walohia paumako a pili pu i ke aloha, e paa ole ai ka waimaka; nolaila ke komo pu aku nei makou ma ka hookuu pu ana i ko makou waimaka me ka ohana i hookaumaha, e hamni makawalu, e hulu pakahi a e kaheawai, i hoike no ko makou kanikau pu ana me lakou.

Ua hanauia ka mea i make ma ka  la 4 o Iune, 1844, ma Kipahulu, Maui; nolaila ua like me 48 makahiki, 1 mai ma , 5 la a me na hora kea e kona ola ana a kaupale mai la oia i ka ike ana aku a kona onana a niu ka lehulehu e noho nei me ke kaumaha nona.  Nolaila, ke komo pa aku nei makou a mahelehele ma ka auamo pu ana i ke kaumaha i lii iho maluna o ka ohana o ka mea i make, me ka pule na ke Akua e hoomama mai i ko lakou manao i hoopilihua ia, a pela hoi me ko lakou i haehaeia, ma ka holela ana mai i Kona lima aloha no ka hoolana ana i ko lakou uhane kaumaha, no ka mea o ka make oia ka hopena like o na mea a pau.

"Pomaikai ka poe i make iloko o ka Haku."

 

KAU AHAOLELO O 1892.

LA HANA 33.

Poaha, Iulai 7.

Halawai ka Hale elike me ka maa mau.

Ma ke noi a Kamauoha, komo ka Hale iloko o ka noonoo ana i na

Na Hana o ka La.

Ma ke noi Waika, noonoo hou ia ka Bila Helu 50.  Haawiia i kekahi komite wae.

Heluhelu 3 ana o ka Bila 52.  Hoololoia.

Nei mai ka Loio Kuhina, e haawiia ka Bila 88 i kekahi komite Aponoiia, ma ka haawiia ana i ka Komite Hookolokolo.

Heluhelu 2 ana o ka Bila 21 a. oia ke kanawai e hoololi ana i ka Mokuna 1419 o ka kanawai Kivila.

Mokuahana na hoa a hiki wale i ka hoomaha ana e ka Hale i ka ainaawakea, me ka maopopo ole o ka hopena, a noho hou i ka hora 2 auina la, mamuli o ka halawai a Aha Kuka Malu i ka hora 1.

AUINA LA.

Akoakoa hou ka Hale.

Heluhelu 2 ana i keia mau bila malalo iho:

Bila helu 32, haawi hou ia i ka mea nona ka bila.

Bila 57 haawiia i ke komite hookolokolo.

Bila helu 58 haawiia i ke komite pakiko.

Bila helu 59 haawiia i ke komite hookolokolo.

Bila helu 60, e hoopau ana i ke keena o ka luna hooia.

Noi mai o Makapolena e haawiia i kekahi komite wae.

Mahope o ka noonoo ana o na hoa; haawiia i ke komite waiwai, me ha pakui hou ana mai i mau hoa hou elua, oia o JM Hona a me Akipoka.

Bila helu 61, haawiia i ke komite kalepa.

Bila helu 18, waihoia ma ka papa.

Bila helu 63 noi mai o Kakina e hooholoia me ka haawiia ana no ke kakau poepoe.

Mahope o ka noonoo ana o na hoa haawiia na bila no ke kakau poepoe ana, a heluhelu 3 ia i ka Poalua.

Hoopanee ka Hale.

La Han 34.

Poalima Juila S.

Halawai ka Hale e like me ka maa mau.

@oike a na omite Kumau

Wiliama, ua pau na Bila 165, 106 a me 107 i ke pa @a.

Konuwela, i ka hoike a hapa mai a ke Komite Koa @o ka mea e pili ana i ka bila Haawina e pili ana i na Koa Kumau.  Waihoia ma ka papa no ka noonoo ana me ka hoike a ka hapa uuku o ke Komite.

Na ia Komite no i ka hoike e pili ana i ka bila 51, haawiia i kekahi komite wae.

Makapolena, i ka hoike a kekahi Komisina Kuikawa, haawiia i ke Komite Pa'i. @ e heluhelu 3 ia i ka Poaloa.  @ Hona, i ka hoike a ke Komite o na Loaa a me na Hoolile, e pili ana i na itamu 99,100 a me 106 o ka Bila Haawina.  Waihoia ma ka papa no ka noonoo pu ana me ka Bila Haawina.

 

NA OLELO HOOHOLO.

Kamauoha, ua hooponopono hou ia ka Bila 32, haawiia i ke Komite Pa'i.

Marsdea, no ka wa mua, heluhelu mai i ka bila helu 115.

Akina, hoolaha mai oia he kanawai e hoololi ana i ka Pauku 1493 o ke Kanawai Kivila.

Edemena, he kanawai e hooponopono ana i ka lawe ana i na ukana a me na l@aa ma ka apana o Wailuku.

Akina, he kanawai e hoololi ana i ka pauka 1 o ka mokuna 90 o ke Kanawai Karaima.

Kapaho, he mau ninau i ka Loio Kuhina.

Waipuilani, he mau ninau i ke Kuhina Kalaiaina.

Buki, he ninau i ka Luna Hoomalu o ke Komite Hookolokolo, ahea la ia makaukau me kana hoike e@piliana i ka hoololi kumukanawai.  He ekolu laia i koe o ke komite aole i kakau inoa wahi a ka pane.

Na Hana o ka La.

Noonoaia ka bila haawina imua o ke komite o ka Hale, Kauhi ma ka noho luna heomalu:

Uku o ka elele ma Wasinetona $12,000, holo.

Na kokua kupakako me na lilo elele $2,000, haule.

Ma ke noi a Kamanoha, noonoo ia ka uku hoomau o ka Moiwahine Kapiolani.

Mahope o ke kamailio ena o na hoomaha ka Hale me ka pau pono ole.

AUINA LA.

Akoakoa hou ka Hale.

Hoopaneeia ka noonoo ana i ka uku hoomau o ka Moiwahine Kapiolani.

Keena o ka Loio Kuhina.

Uku o ke Kuhina $9,000, holo.

Uku o ka Hope Loio Kuhina, $6,000, holo.

Ilaumuku $6,000, hono.

Kakauolelo mua a ka Ilamuku $3,600 holo.

Kakauolelo elua a ka Ilamuku $2,400, haule.

Luna Paahao o Kawa $3,000 hooholoia.

Makai nui o Hawaii $5,000 hooholoia.

Makai nui o Maui $4,500 holo.

Makai nui o Kauai $3,600, holo.

Ma ke noi a Numana, haaleie ke Komite i kona noho.  Mahope o ka heluhelu ana i kana hoike, aponoia.  Hoopanee ka Hale.

 

Iluna o ke Alahaka o Malolo ka mokukuna Kulamanu kahi i hoopunana ai i ka Poaono nei no ka lapaau ana i kona kikala, a ma ia la no oia i hookuuia mai ai.

 

NU HOU KU@

Ua hoopa@a aku @ Ina Samoa noho luna ana no keia pepa, e hoike mai i ka lohe ma keia Keena; nolaila mai keia manawa aku, ua papaia ka uku ana i kekahi dala no keia pepa ma kona lima.

 

Ahaolelo ko keia la, hora 10.

 

Ma ka Ema Kuea ka bana kahi i kani @i i ka po nei.

 

He haiawai makaainana nui ke malamaia ana ma ke alanui Moiwahine i ka po o ka la apopo.

 

Ua eo i na keiki o ka Hui Kinipopo Kamehameha ke kiaha dala makana i keia makahiki.

 

Eia i ka huikaulua o ke kaona nei o Luna Kula Akinisona i keia mau la.

 

Ua ku mai i Honolulu nei maluna o ka mokuahi Kalaudine o ka Poahiku nei, ka Makai Nui H.G. Treadway o Maui.

 

He 13 ka nui o na paahao i lawe ia mai i ka Lapule nei mai Maui mai, he hookahi o lakou no ka hewa pepehikanaka.

 

Aia mawaena o Kamehameha me Hawaii ka hookuku o keia Poaono ae, nolaila mai poina i ke kinipopo ili-ulaula.

 

Nohea kou mau wahi kama@ aulii kolomanu?  No kahi no hoi o Kamika, ma ke Alanui Papu, e pili pu la me ka halekuai o Egana.

 

He mea kanalua ole ka olelo ana ae, ua lilo i na owau a me na popoki o ke Kula Nui o Kamehameha ka inoa mono kinipopo o keia kikina.

 

Ke pinapinai mai nei na lono, no ke ohohia ia o Hon. R.W. Wilikoki e na haole a me na Hawaii e lilo i hoa no ka Aha Kuhina hou.  He manaolana ko makou he oiaio keia mau lono.

 

Ma Honokaa, Hawaii ma k@la 5 iho nei o keia mahina, ua hanau mai ua ka wahine a Chas. D. Miller he kaikamahine, a @a ulua maopopo hoi e palahe ai ka palu o na lala ooleia ma keia mua aku.

 

Ma ka Poaono i hala, he onawaliwali kupilikii loa ko Mr. A.J. Kakalaika, Sr. aka ma na lono hope loa i loa@ mai ia makou ma ka la inohinei, ke @ loaa iki mai la ia ia ka maha.

 

I ke au o na Kamehameha o ka i i a me ke o-lao-la, o ka leo o na hapauea i ka pili o ke ao, oia ka mea nana e hoala ka hiamoe o na lei a lakou, aka i keia au e hele nei oia hoi ke au o ka Walu o na Lani, o Senia laua o Awareda ka m@ nana e koi nei kela a me keia e haalele i kona wahi moe mamua o ka lele ana o ka nalo.