Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 496, 11 July 1892 — Page 1
| This text was transcribed by: | Kenneth Sato |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
Buke II. HONOLULU IULAI 11, 1892. Helu 496
HE MOOLELO KAILI PUUWAI
-NO-
SENIA LUTERA
-----
Ka Ui Puuwai Mabala
-:O:-
ENELANI KAHIKO
-----
A I OIE
-----
He Nanea Hooheno
no kekahi Kauna
Wahine Opio me
kana mau Aloha
Ekolu.
-----
(Mai ka peni mai a ka mea kakou o Avareda, a pela aku.)
-----
MOKUNA I.
-----
Heaha ke kumu nui i hookaumaha
ia ai kou mau helehelena, e hai
mai e ka ipo, i ole ai e wawahiia ko’u puuwai.
-----
Ma ia ano wale no e eo ai o Heneri ia’u, wahi hou a ua Enora nei, aia a he kaawale loa no kela lapuwale mai iaia aku! Ke hoohiki nei au pela a pau kuu ola, a na ko’u mau lima ponoi no auanei e kau aku i ka hoopai o ka make maluna ona!
Me keia mau olelo, alawa ae la na maka o ua Enora nei iluna i ka huina aouli iuiu, olai na ao hagulagula e pohai iho ana maluna me ka minoaka ana no na papaolelo oolea i malamala mawaena o ua mau io waliwali nei i na minute mamua iho, a me na ao hakumakuma e like me ka pouli saki o ka waenakonu po e alii ana maluna o kona ae la oia i keia mau huaolelo malalo iho me ka huhu nui, oiai kona mau maka poni uliuli e hoike mai ana i ke kaumaka o ke ano haulepio maoli o ka manaolana:
He Akua io no anei kekahi o na lani:? Aole, aole, aole akua! Nolaila, e pono au e manaoio i ka makua o ka Pouli!
A maluna hoi ona au e manaolana aku nei no na kokua ia mai; no ke mea ua maopopo no ia’u aole kona mau pepeiao e hookuli mai ana i ka’u mau uwalo ana aku, ina o ko’u uhane ke aku panai e hooke ia ai ko’u makemake!
Nolaila, @e hoolehe mai ia’u, ke malama nei au i ka’u olelo hoohiki oia hoi, na’u o Heneri Robata, ina no ia he mea e paumaele ai ko’u ko’u mau lima me na koko he nui o ka puuwai o kekahi poe e keakea ana mawaena ona a me a’u!
A mamua ae o kona kapa ana aku i kekahi mea e ae i wahine nana, e pepehi pu aku no au @aia a me a’u, a i hookahi ko maua make pu ana!
Aole i liuliu ka ua Enora nei ku malie ana iho, aia hoi hoea mai la o Heneri ma ia wahi, a mahope o na kakele olelo hahana ana mawaena o laua, huli ae la ua Enero nei a hoi aku la me ka puu ana o ka nuku, a no na minute pokole mahope iho nalowale aku la oia iloko o ka ululaau mai ko Heneri mau maka aku.
Iloko o keia manawa a Enora e hoi nei me ka huhu, aia no o Senia ke iho maile la ilalo o ke awawa, me ka minoaka mau ana i na manawa a pau, oiai kono poo ilalo, a o na noonoo hoi he nui no kana ke niniu poahi ana iloko ona ia manawa.
Ua hoopaa mai oia ia’u i wahine hoopalau nana, wahi ana i hawanawana malie ae ai iaia iho, a ma ka la inehinei ua ae aku au i kona makemake; nolaila nana au i keia manawa, aka @ae aole au i ae aku iaia e muki mai i ko’u mau leheleh a hiki i keia manawa.
Ua aloha oia ia’u, pela kana olelo mai, a he oiaio. ua ike au ua pololei oia ma ia mea. Aka no’u-auwe, ua aloha anei au iaia?
Ma keia wahi, hanu kaumaha ae la oia, a mahope noho malie iho ia no kekahi mau minute, me ka nana ana o kona mau minute, me ka nana ana o kona mau maka ilalo o ka umauma lahalaha o ke awawa, e waiho mai ana me ka maluhiha me he moena pawehe la imua ona nona na palena i hoopuluia e kekahi mau kahawai liilii e lele kiliopu mai ana mai na pali mai.
Oiai oia e nana ana i na mea a ka mea mana loa i hana ai, kupu hou ae la kekahi noonoo hou iloko ona e pili ana nona iho, a haloiloi mai la kona mau waimaka, iaia i kamailio ae ai:
Auwe! Pehea la au i ae ai e noho mawaena o keia poe hoi e hehi ino mai nei ia’u ma na mea a pau?
Ke hoohala nei au i ko’u mau la mawaena o keia poe kuewa. @ ke makemake mai nei kekahi oia poe e lawe i ko’u pulima?
No’u iho o keia poe ka’u i kamaaina, a ua ike hoi i ke ano o ka lakou mau hana a me ke ano o ko lakou ola ana.
Aole i pau.
_____
HE MOOLELO
--:NO KE KEIKIALII:--
_____
AWAREDA!
_____
a me
KA UI LEILA
o Noremadi
_____
(Kekauio no Ka Leo.)
_____
MOKUNA XI.
_____
O! Eia oe ke kalaiwa nei ia’u e pupule.
E Lameka, e Lameka lapuwale, e akahele loa oe ia oe i keia manawa, no ka mea, hookahi wale no sekona i koe, he kanaka make oe e Lameka!
O oe e ka moi opio, e akahele ma kau mea e hana nei, wahi a ka pane.
Uoki, e keia ilio@ino!
Mai hapala hou mai kou alelo awa i ka lepo maluna o’u, e pepehi io aku ia oe a hiki i kou make ana, hu ka lepo haa ka naau.
Ma ka inoa o na lani, aole o’u makemake e loho hou i kekahi huaolelo ano ole mai kou waha mai, no ka mea ua nui ka manawa a’u i hoomanawanui iho nei!
Mai manao kuhihewa oe, aole oe i ike ia, aka, ua ahuwale oe elike me ka la i ke awakea.
Ua ae pololei mai nei ko waha ai ino nau ponoi no i lawe i na kiai a’u i hoonoho ai no ke kiai ana i kahi o Kamila ma.
A mamuli oia hana ana au i lilo ai o Leila, nolaila, aole he mea i koe, o kou hoike wale mai no i ka Koma ma wahi i lawe ai iaia ina ua ike a i ole ua lohe paha oe?
Aole au i ike, wahi a ka pane.
A ha, aole oe i ike – oia hoi aole oe e hahai mai ana ia’u?
E kamailio oe elike me kuu i makemake ai.
Aka nae, aole au e hahai aku ana ia oe.
E Lameka, i hookahi a’u ninau hou ana i koe ia oe – aia ihea o Lelia?
Aole au i ike.
Aole anei ua komo pu oe ma, na hoolala ana e pili ano no ka aihue ana iaia?
Ua hala loa kena ninau au mawaho o ka mea hiki ia’u ike pane aku ia oe.
No’u iho, aole he wahi e ae e loaa ai ka haina o kean ninau, o ke kuahu wale no o Odina.
Nolaila, e hele oe i ka heiau e ninau ai, i loaa mai ai ia oe ku ikaika no ka hana a na lani: makemake ai ia oe.
No ka mea ke makemake nei na manaainana e ike aku: kou h@oko ana i ka makemake o Odina.
O kou manao anei. ua makemake na makaainana e ike mai ia’u e mare me elevira, ke kaikamahine a Diana?
Ae, oia ko’u manao. wahi a La meka.
A ina au e hoole aku ana aole e mare me Elevira, heaha mai ka lakou hana maluna o’u a o ko’u mau waiwai paha?
E hao no lakou i kou mau waiwai @ pau mai a oe mai, a koe olohelohe oe i ke ao nei.
Alaila, oia oe ke hoao nei e kipi i ko oukou moi?
Ke kamailio aku nei au i ka mea a kou mau makaainana i hooholo ai.
Ma ka inoa o ko’u mau aumakua, o Lameka, ina oe e kamalio hou mai me keia imua nei o ko’u alo, e pepehi koke aku no au ia oe a hiki i ka haa ana o ka naau.
Nolaila, e akahele loa oe o Lameka.
He mau olelo maikai wale no kela a’u, wahi a Lameka, e lilo ole ai i mea nou e huhu ai.
Pela no aka, aole o kau mau olelo wale no ka mea nana e hapai mai nei ka huhu iloko o’u, aka, o kou mau maka kekahi – kau mau onina a pau – ke ano o kou leo – he mau mea wale no lakou a pau e pii ai ka inaina, a aneape e hiki ole ia’u ke hoomanawanui.
He pula iki kela iloko o ko’u maka, aka, pehea ke kaola nui iloko o kou, no ke mea e hoao nei e hookuli maoli i kona mau @ iho, i ole ai e loho i ka leo o na lani.
Ua kamailio ia mai na olelo maluna ae e Lameka me ke kuoo, nolaila ua hiki ole i ka kaua Awareda ke uomi hou iho i kona huhu, oiai na ulia hoopakalaki e pili ana i ka nalowale ana o Leila e hookupouli ana ikona noonoo maikai mai kona puuwai ae.
Aole i pau
_____
Halawai a na Komite Kuwaena o ka Hui Hawaii Liberala.
_____
Ma ka hulawai a ka Hui Hawaii Liberala i malamaia ma ke ahiahi Poaha i hala, June 16, @ ko@ na Keonimana malalo iho i mau lala no ke Komite Kuwaena:
APANA I.
Hon. R. W. Wilikoki F. H. Keiki
J. W. Kahalewai G. B. Elama
D. K. Kamakauwila.
APANA II.
Hon J. W. Bipikane S. Kaloa
J. Kahahawai T. Hoomaha
APANA III.
Hon. J. E. Buki J. K. Prendergast
I. Nauha J. S. Kekukahiko
APANA IV.
C. B. Maile S. Kanaauao
J. Holoua Alex Smith.
APANA V.
Hon. J. Nawahi W. Kalaehao
J. K. Paele D. W. Pua
_____
KO MAKOU MAU LUNA LAWE PEPA.
_____
Oiai na hoopauia kekahi mau luna o Ka Leo o ka Lahui, a ua paku’i hou ia mai he mau luna hou, nolaila no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu, a i hookoia ai no hoi ka pono a pua, ke hoike aku nei makou i ka papa inoa o ko makou mau luna e like me keia malalo iho –
D. Kahaleluhi S. Kua
J. W. Keanu Wile Buki
H. Kalei
Ma ke Kauoha.