Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 490, 1 Iulai 1892 — Page 2
| This text was transcribed by: | Josie Apo |
| This work is dedicated to: | Mahalo Ke Akua |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
KA LEO O KA LAHUI.
JNO. E. BUSH.
Lunahooponopono a me Puuku.
POALIMA IULAI 1, 1892.
KE KUHINA HAWAII
Ke hoomau la no ko kakou Kuhina ma Wasintons i ka manao hoohui aina Ke hoopalai maka nei hoi ko kauhale poe aole lakou i ike la. Pela no, aka he hana keia i like me ka maia, he la no e hua mai ai.
Na Kanawai Hookamakama
He elua bila kanawai i lawe ia mai i keia kau e pili ana i ka hookamakama. Hookahi na Hon. S. Aki, a he hookahi na Hon. Wm. White (Uilama Aila) o Lahaina. Ina keia mau kanawai, he mau kanawai e hoomama a e hoopau loa ai hoi i ka hookamakama e hele makakeleawe nei iloko o keia kulanakauhale, iwaena o ka poe kiekie a me ka poe haahaa, alaila ua lilo ka keia hana a keia mau hoa o ka Hale Ahaole, he mau kia hoomanao no laua, iloko o ka naau e ka poe hoopono o ke kulanakauhale. He hookahi wale no kanawai a makou i ike ai, nana i hoopakele i keia lahui mai na poino o ka hookamakama oia hoi ka Bila Kanawai a aka Hon. J.L. Dowsett makua e ku nei ma ko kakou buke Kanawai. Na keia kanawai i hooemi mai i ka ma’i kaokao, ke kumu o ka mai lepera e laha nei a me na mai e ae o ke kanaka. Pomaikai keia mua aku ke homau ia ke kanawai a Kimo Laukeke i hana ai, a he kia hoomanao ia i kona manao aloha i ke kanaka Hawaii; a he hoike ana i kona naauao, me ka hookamani ole ma kana hana.
NA BILA KANAWAI
He nui na bila Kanawai kamalii i lawe ia mai e na hoa opio o keia kau o ka Ahaolelo, i like no ke ano a me ka hohonu me kekahi kio wai alialia o Kalia ae nei, aole he waiwai a aole he ano nui. Ualuku ia ka nui o keia mau bila hou e na hoa, a e hanau mai ana paha ma keia mua aku@ me ko lakou hakumakuma hemahema a ano ole, a aole no paha e nele ke kapu ola ia aku mahope, oiai he hanau kamehai ke ano o na bila kanawai o kela mau la. He ano makehewa, a ua hopohopo no ka poe e ake @ana e lawe mai i na kanawai kupono. o @hihewa ia iho e ka poe maka @ pu i ke kalua ia. Oia ih@ @ke emi nei ka lahui, a ke mimino pu iho la na lolo oo o ka aina, koe wale no o na punio ka kakou e ike aku la, ua malili nae
Na Hana Koho Peresidena.
Ua hui ae na Elele koho moho Peresidena mai na mokuaina mai o America Huipuia, ma ka aoaoa o na repubalika, a ua koho iho lakou ia Peresidena Harrison, no ka holo hou ana.
Ua haule iho la o Mr. Biaine, ke kanaka lolo o ka aoaoa republika, a kaili aupuni kaulana o keia mau la. Aka aole ia he ea hou ma na aina a pua. E hoohaule ia ana ke kanaka naauao no ka hopohopo ia a no kona punahele kekahi i ka lahui. Pela no maanei, o ka mea a ka lahui e makemake ai, oia iho la ka mea hookae ia, ho@no ia, a hoopaahaoia.
Aia ma keia mua iho e lohe ia mai ai ka moho o ka aoaoa Demokarata.
NA ANOAI O KA AHAOLELO
No Hana ke kii o Kuakii, a na Piimaiwaa i hahau aku i ka laau nakeke na ku o ua kii la o ka puu o Kauwiki.
Ma ka moolelo ake ike a ma Kahunapue o Hawaii nei, ua like ka ka maka o Diabolo me ko ka Mano Niuhi.
Ua hoohala o Uilama Aila i kona mahalo ia ma ia inoa i ka pahee o kana mau kalai ana. Ua like me kaua nihi pali ka hele nihi a ka loea o ka Malu ulu o Lele.
He halawai hoonohonoho Aha Kuhina hou kai malama ia e na hoa o ka aoao lahui hoomaemae i malama ia i keia mau po aku nei, o Uilama Aila kai komo aku i keia pohai, ma ke Koena Loio ma Alanui Kaahumanu kahi o ka hoopunana ana o keia poe, a ua huaelo nae.
Ua kauoha ia e na Ona Baneko ke loli ka Aha Kuhina, alaila e hoonoho hou ia no o Kamuela ma kona wahi. O kumukahi me Palamoa ka inoa o keia mau Ona Baneko, he ohule kekahi a he leo nui kekahi.
Ua hookauhua ae ka Loio Kuhina, a e like e ka hoolana hanau nui ua hoopuka mai he ohana bila Nui kana e hana mai ai i kekai la o keia mua aku ke hiki pono iho kona kuakoko hoonee.
Ke pii ae la ka pahee o ke Kuhina Paka ma ka olelo, koe wale no keia, ua haalele i ka olelo naauao, e akamai e like me ka nahesa a e maikai e like me he nunu la. He akamai ala no e like me ka nahesa, a ke hai aku la i ke ino a ua nahesa la, he hookahuli i ka oiaio.
Ua makemakeia @a lala a pau o ka Hui Hookuonoono o Kapuukolo e akoakoa pau ae ma ko lakou hale halawai mau ma ke ahiahi o ka la apopo, Iulai 2, hora 7:30 P.M. No laila, e makaala ae e na hoa.
KAU AHAOLELO O 1892
LA HANA 26
Poalua, Iune 28.
Mai nehinei mai.
Hoike a na Komite Kumau.
Komite Waiwai, i ka bila e pili ana i ka malama ana i na buke helu o ke aupuni ma na olelo elua, waihola ma ka papa no ka noonoo pu ana me ka bila.
2. I ka bila e hoololi ana i ka Baneko Hale Leta, waihola ma ka papa me ka bila.
3. No ke koi a Keoni Kolohana e kue ana i ka Papa Alanui waiho ia ma ka papa.
Komite o na aina aupuni, e pili ana i kekani papapala hoopii haawina alanui, aponoia
Komite Kalepa, no ka mea e pili ana i ka hale @ aila o ke aupuni, waihola ma @papa i bana kuikahi no ka Poaha.
Komite Waiwai, e pili ana i ko James Kapahu auhau palua ia ana aponoia.
Komite Pa’i, ua pau i ke pai ia na bila 65 me 66.
Na Olelo Hooholo
Wilimana he noi e poopoo hou ia ka uku o ka Lun Leta Nui, aponoia.
R.W. Wilikoki, he kanawai e hoololi ana i kekahi mau pauku o ke Kumukanawai.
Loio Kuhina, he mau hoolaha kanawai like ole he 12 ka nui.
Wihama, kela hanawai mua no ana e pili ana i ka iole ai moa.
Buki, he kanewai e hoololi ana i kekahi mau pauku o ka mokuna 52 o na kanawai o 1890.
Keoni Ina, he mau hoolaha kanawai elua.
Aki, he olelo @hooholo e pili apa i ke Komite Wae ma’i no ka holo ana i Molokai Haawiia i ke Komite Malama Ola.
Makapolena, he kanawai o hoomana ana i ke Kuhina Kalaiaina, e hookaawale i kekahi aina no ka Home o na Luina.
D.W. Pua, he kanawai e haawi ana @ uku hoomau no ka wahine a Kaulua.
J.M. Hona, he olelo hooholo me elua hoolaha kanawai.
Mahope o ke kamailio loihi ana o na hoa, ua
Hoopanee ka Hale hora 12
AUINA LA.
Akoakoa hou ka Hale i ka hora 1:30.
Edemona, he @anawai e @aikiniia na kaa ma Wailuku. 2. E hookaawale ke Kuhina Kalaiaina i kekahi wahi o Wailuku no ka pono wai oia apana.
Aki, i kauku noho paa no Kalaupapa. 2. E hoihoi ia mai na mai ano mama i Honolulu nei no ka lapaau ana. 3. E laikiniia na kalaiwa kaahapaumi.
Akina, i haawina no ka hana ana i palewai ma Waimea, haawiia i ke Komite e na Hana Hou. 2. he olelo hooholo e ae ia na kauka i aponoia e ka Papa Ola e hele pu me ke Komite i Molokai, a pela hoi me na kakau nupepa, haawiia i ke Komite Malama Ola.
Wiliama, he kanapai e hoololi ana i kekahi mau pauku o ke Kanawai Koho Bel@ta.
Kakina, he kanawai e hooponopono ana i ka Auhau Halemai.
Na Hana o ka La@
Heluhelu 2 ana o ka Bila Helu 32. Mahope o ka hoololi ana, waiho no ka heluhelu ekolu.
Heluhelu 2 o ke kanawai e pili ana i ka Lunakanawai Hoomalu o ka apana o Hana, Maui. Waihola no ka heluhelu ekolu ana.
Hoopanee ka Hale.
LA HANA 21.
Poakolu. June 22.
Halawai ka Hale e like me ka mau.
Na Paiapala Hoopii.
Akina, i haawina no ka hana a@a i palewai ma Waimea, Kauai, haawiia i ke komite o na aina aupuni.
Kamika, he koi poko na S. Ha@ puku o Lihue, haawiia i ke Komite o na aina aupuni.
D. Pua, he mau palapala hoopii i Kumukanawai Hou, waihoia ma ka pap@ me ka bila. E koho ia na luna aupuni a pau waihoia ma ka papa me ka bila.
Kamauoha, e kuai @dala ia na laikini opiuma, haawiia i he komite opiuma.
2. I $50 ka laikini o ka poe tela lole, haawiia @ ke komite no ia hana.
Nahinu, he koi poho o $1,000 na kekahi kanaka i ke aupuni haawiia i ke Komit o na aina aupuni.
Kamauoha, i $100 k@ uku o ka laikioi kuai bia me waina e haawiia ana ma kela a me keia apana .
2. E hooemiia ka uku o pa @ikini kuai waiona, i $250, haawiia i ke komite kalepa.
Akina, i haawina no ke kula @o bana lima o Kauai, haawiia i ke komite hoonaau@o.
Hoike a na Komite Kumau.
Wilimana na pau i ke pai ia @a bila bila 70 me 73.
A.S. Wilikoki, he kanawai e pili ana i ke dute ana i ka raiki. 2. I haawina no ka hana hou ana i ke alanui mawaena o Haena a me kekahi wahi ma Kauai, haawiia i ke komite o na aina aupuni@
Bi@ikane, he kanawai e hoololi ana i ka mokuna 72 o na Kanawai o 1890.
Akipoka, he mau hoolaha kanawai like ole he 10 ka nui.
Hona, he kanawai e hooponopono ana i na hora hana o na limahana aupuni.
Waipuilani he mau hoolaha k@ hawai like ole he 10 ko lakou nui.
Kamauoha he kanawai e kue ana i na hoa o kekahi mau hui malu aole e lilo i mau luna aupuni.
D. Pua, e haawiia ke silo nui i kekahi poe mea kuleana aina i loaa ole ia mea.
Aki, he kanawai e hookaawale ana ia Honolulu nei iloko o elima apana auhau.
Kanealii, he kanawai o hooponopono ana i ka uku o na koa. 2. E kaheai@ i aha olele hana kumukanawai.
Balauwina, he kalawai e hooponopono ana i kekahi mau palapala hookaa dala aupuni a@pela aku.
Koahou: E hooholoia, ua loaa i ke komite e holo ana no Molokai ka mana e hookuu i na mai a lakou i ike ai he pono, mahope o ke kuka pu ana me ua kauka. Haawiia i ke Komite Hoonaauao.
Loio Kuhina, he mau hoolaha kanawai like ole he 3 ka nui.
D.W. Pua, e haawiia i haawina no ka hana ana i uwapo ma Niihau. Haawiia i ke Komite o na Aina Aupuni.
Waipuilani, he olelo hooholo e pili ana no ka hookomo ana i na it@mu hoohoihoi kanu kope ma Kona iloko o ka Bila Haawina. Haawiia i ke Komite Aina Aupuni.
Aole i pau.
Na ka mokuahi Waialeale ana e lawe manawalea ke Komite Malama Ola no ka panalaau o Molokai, ma ke ano mana@ @ ke mea maa mau. @ ka poe kakau nupepa ke ole @ u e kukihewa, he manawa e holo pu ai me ke komite.
Maluna o ke Kalaudi@e i kela ahiahi aku nei i haalele mai ai i ke kulanakauhale nei ka Hui Himeni o ke Kula Punahou, i ukaliia e kekahi mau kumu no ka holo ana’e malama i mau aha mele ma Maui a me Hawaii. Ua manaoia, aole e emi malala o 3 aha mele malamaia ana ma Maui. mamua o ke lakou holo loa ana no Hilo, Hawaii.
OLELO HOOLAHA
Ua kapu ka hele ana o na Puaa ma kuu aina ma Honuaula, maui, i kapaia.
ROSE RANCH
Ke loaa e hele ana malaila e pepe hi ia uo.
Ua kapu no hoi ke hele ana o na kanaka ma keia wahi, aia no a loaa mai ka ae ia e Chas. Buchanan (Kale) ka haole malama i kela aina ua pili keia i ka poe e kii malu nei i na holoholona a lakou, ka pou wawahi pa, a wawahi i na puka. E hoolohe i keia kauoha, o ili @auanei he pilikia mamuli o na @anawai.
KIMO PELEKANE (J. I. DOWSETT)
Honolulu, Iune 28, 1892
june 30 1m