Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 457, 17 Mei 1892 — Page 3

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

kumu hoopilikia wale keia, a he mea hooulu haunaele iloko nei o ka aina.  Aka, ua hoopaiia ka Pake imua o ka Aha Hookolokolo no ke kipe, a ua hoopii loa aku la ka hihhia imua o ka Aha Kaapuni.

                                                                      KOU KIU

Kohala, Mei 12, 1892.

 

OLU AKU LA O HAMAKUA.

Nui ko Hamakua uwe mamua aku nei no ka pamalo, aka nae ma ke awakea Poalua iho nei, ua haule iho ka ua me ka ikaika ma ka apana o Hamakua, i ua wale ia no a hiki i ka manawa a na mokuahi Iwalani a me Kilauea Hou i haalele aku ai ia awa no Honolulu nei, olu aku la ia aina kua.

 

NU HOU KULOKO.

He puhi ohe ko ka Emma Kuea i ka po nei.

 

Honolulu me Kamehameha i keia Poaono iho.

 

I keaia la e kapalulu mai ai ka mokuahi Austeralia.

 

I umamalu wale ia no ka la inohihinei a hiki i ka po ana.

 

Me he la i kekahi mau la o keia pule e halulu mai ai kekahi mau moku o na aina e.

 

He lua kalai ko ka mahina i kela mau po aku nei.  O ua kahoaka kamehai nei i na alii o keia lahui.

 

Mahope iho o ka hoomaha ana iho nei no kekahi mau la, ua hoao hou ia ka mea eli awa i ka Poaono iho nei.

 

Ua hookohuia o Mr. J.A. Thompson i kakauolelo no ka Aha Hoomalu o Honolulu nei.  Imua e ka opio ma ka hana pono.

 

Ua haalele mai i keia ola ana ma ke kukahiaka o ka Poalima i hala o Mr. C. F. Gurney, i ka 23 o kona mau makahiki ma keia ola ana.

 

He puhi ohe huiia ko keia po ma ka Hotele Hawaii, mawaena o ka Bana Hawaii me ko ka manuwa Kapalakiko.

 

Ua ulu ae he wahi hoopaapaa mawaena o ka ona o ka hui kaa hapaumi me kekahi ona aina o Kapiolani, e pili ana i ke alahao e manao ia nei a hoomau aku a hiki i ke kahua heihei lio, a me he mea la e hele loa aku ana i ka nui.

 

Mamuli o ka hoolala’o o ka pili aoao o kekahi ili ulaula me ka ulua hou, ua haunaele ae la Kalia i ka Maoa, ma kekahi o kela mau po aku nei, mahope iho o ka haluku ana a ka ua lani pili.  O ka makou i ua kaikuahine la o makou mao Adamu la me Ewa, e hoalualu mai kona kakai o like me ka mea ana hora a Ahaea, aole e hoohalike hou me ka iole ka holo i ka nahelehele pau loa ka manawa.

 

He poluluhi ua ko ka la inehinei a mahi pu wale ae no.

 

He elua aha mele o keia pule, he hookahi i keia po Poaha iho, a o kekahi i ka po Poaono.

 

Oiai kekahi kanaka o Kauai e pii ana i ka  pali i ka awsa, ua kakaa mai la oia, a haule ilalo a make loa, ma ka haki pu ana o kona kani ai.

 

O ka hapa nui o na moku holo pili aina o kakou nei ka i pau nui aku i ka puhee ma ka la inehinei no jko lakou mau awa like ole.

 

He pohaku nui ka Mr. C.K. Polikapa o Auwaiolimu i olohu mai ai ma ka lima o kana luna ma ka la inehinei no kana nupepa KA LEO o keia mahina.  Owai hou ae?

 

Ua haalele mai i keia ola ana i ka Poaono nei, maloko o ka Halemai Moiwahine, o Mr. C. Effinger.  Ma ka auina la Sabati nei i malamala ai kana huakai hoolewa.

 

I ka mokuahi Montserrata i haalele mai ai i keia awa i ke ahiahi Poaono nei ua ahai pu aku oia i kela moi o Butaritari no kona aina hanau ma na kai o ka Hema.

 

He oiaio anei, eia kekahi poe Manuela ke lawaia mau nei ma na la Sabati a pau, me ka ike no o na maka uunui i ke kanawai hoomalu Sabati o ka aina nei?  E makaala ae e na kiai i keia mau hana kue kanawai.

 

Ma ke kakahiaka o ka Poalua i hala, oiai ke Kinau ma Pepeekeo ua loaa he ulia poino i ka wawae o kekahi o kona mau eneginia.  A oiai ke Kinau ma Hilo, ua haaleleia ka mea poino ilaila malalo o na lapaau ana a ke Kauka Wiliama.

 

O kekahi mau paahao mahuka o Kaa he mau mahina loihi i hala ao nei, ua paa hou i ka hopuia ilalo o Koolau i ka Poaono aku nei i hala, a ua hului hou ia mai no ke kulanakauhale nei, a me he la e kilohi hou ana laua i paia anoano o ua hale kakela ala.

 

Me ka moeuhane mua ole ia, ua leohia ka poino i ke keiki a Adimarala Baraunu aona na makahiki 9 make ahiahi Poaono nei, oiai oia e lalama ana ma ka lanai o ka hale o kona makuakane ma ka Hotele Hawaii, ua haule iho la oia ilalo a haki kekahi mau iwi o kona lima akau.

 

He elua mau Iapana no laua na inoa Otsuka a me Masuda, i lawe ia mai maluna o ke Kinau i ka Poaono iho nei, mai Olowalu mai, Maui, no ka hoomalu ana maloko o ka halepaahao.  Ua manao wale ia na keia mau Iapana i pepehi kela Iapana nona ke kino make e aumeume ia ana e ka ilio ma ka la Sabati i hala, kokoke i ka mahiko o Olowalu.

 

Na Leta e waiho nei iloko oka Hale Leta a hiki i Aperila 30, ’92.

 

KIKIHALE.

Halemano w 2, Makamada, D.W. Kukahiko, Naone Kuhia.

KAUMAKAPILI.

Kamakoa, Kalei Awa, Kapai, Waahila, Meleana, Kekaulike, Keaho.

KAKAAKO.

Mrs. Telia, Malie, John Polapola, P. Kekuailiahi, Kahili, Kauahi.

KALIA.

D. Kama, Kalai, Kaholelio, Kaina, Kuioliu, Kalehuamanu.

WAIKAHALULU.

Iosua Kahele, Hinai, Kalili, Kekauawikani.

PELEULA.

Kaahanui

J H Kahiolani

MAKIKI.

J M Nakipi

Pai Petere       

KUNAWAI.

James @namu

Kauhane

KAPUAHI

S Kenoi

Mahiai

KULAOKAHUA.

David Liwai

Keoki

S W. Keau

E Kekai

APUA.

Kaaihueai 2

Kaoaka

Kalapao

ALANUI

Aliona Pake

Kalai

K Mahiai

AUWAIOLIMU

Keapo

Peter Davis

Keapo

PAUOA

Hawea

Kahuakai

KAOPUAUA.

Kelalaina

Pohaku

Hiram Kauai

Miss Laa

NIOLOPA

Kailianu

Kahauanu

LELEO

Lahela Moke

KAWA.

Kapahu Lilia

PALOLO

Kapa

KAAKOPUA

Lukela Kaaimanu

KAPAMOO

Loka Ohiokalani

HAIMOEIPO.

Kaahanui

ULAKOHEO

Iosia Kini

MOANALUA.

Iola Hanuanaka

MANAMANA.

Kekuewa

KAULUWELA.

Kapaea

Kahaawiaupuni

Kaiakaumaka

Liwa

KAHEHUNA.

Lokalia Moke

Helekahi

S K Silver

KEPOHONI

M Kaoio

Hake Akin

KAWA

M R Palau

E E Poka 2

KAMAKELA.

Daniels

MANOA

Kolii

Kapopo

WAIKIKI

Khia Mahoe

KAMANUWAI.

William Laehu

Koa

Kaua

Hanaululani

Kapahukeleawe

Kahelemanna

KAWAIAHAO.

Daniela k

Haneleiaka

Jessei Apelahania

Welunika Lokae

Laieikawai

Kahaleka

Luep Kaikai

Kailinaoa

Peter Kalua

KAPUUKOLO.

E Kaahiki

Kanoamahi

W Fredenberg

Kahale Kahau

Lahela

Liilii Ako

KAPALAMA

Antione, J.U. Unauna 2, Kama, Kahoowalewalu, Huiili, J. Kamanuwai, Ah Fat, Kaumaka, Poai, Kuhia Waiaioha, Paahao, Kamalama, D. Lukela.

HONOLULU.

Kamuela Kanabeck, K. Maka, Paakea Alapai, Kooholana, Mary Kealii, Poalinui, Kalawaia, Kahina, Kanehoe, Nalopi, Keala, Kualanika 2, Malohi, Komo & Luika, Malie Kiliona, Kahiko, Kona Apana, Kahekili, D.M. Kaheaka, Kaiu Nawelu, Pamalo, Pakika (Jap).

O ka poe @ kakou na Leta maluna ae a ninau mai ma ao Leta i Hoolanaia.

WANTER HILL,

Luna Leta Nui

may 18 td.

 

Na Paikini Hou

Na Paikini Hou

O NA ANO A PAU, E KINIKOHU AI O KE ANO AHIAHI E LOAA NO MA KAHI-

Chas. Fishels,

KIMI O ALANUI PAPU A ME HOTELE,

Ko makou halekuai hoopau nai, ma o @ END

E’hele mai i hookahi, e hele mai no a pau loa, mai ka nui a ka liilii.

                                                            Chas. J. Fishels.

350-tfd.                                      Halekuai alakai o na kumukuai haahaa loa.     

 

HOOLAHA NO KA MANAWA.

 

EGANA & GUNN.

ANALUI PAPU, Na Hale Hou o BURUA MA, Heiu 100

MAI A MAHOPE AKU O KA LA EKAHI O APERILA, E HOOKELE ANA MAKOU I KA MAKOU KUAI ANA MA KE DALA KUIKE WALE NO.

Ua makemake makou e hookaa ia na bila e aie nei ia makou ma ia wa

E hoomau ia aku no ke makou kuai hoopau ana a hiki i ka la mua o Aperila.

I loaa ai ho he kowa kupono no na WAIWAI HOU o kela ano keia ano he nui loa, i kupono hoi no ke Kau e linohau ai:

Na Mikilima aulii,

Na Ribine hoohuelo,

Na Lei-a’i, na Silika pahee,

Na Paa Lole Huluhulu pahee o na ano like ole.

Na Kanimea o na ano a pau,

Na Paku nanahe no na moe e hoopulelo ai,

Na Pale puka aniani a me na pale puka komo, e kiaikohu ai ke nana aku,

Na Paa lole hoopumehana o na kama a kakou, hui pu hoi me ka panio o na papale,

Na Papale Kapu,

Na Papale hulu,

Na Eke paa lima,

Na paiki ili palua i kupono no ka helemoku,

Na A’ikala o na ano e pau,

Na Kakini hoopumehana, o na ame ho nui.

A PELA AKU, A PELA AKU.

HELE MAI HOOKAHI, HELE MAI ELUA, HELE MAI NO A

PAU LOA. E WAE OE NOU IHO A KU IKE KOIIKOI.

ALAILA HIU AE, LAWE NO A LILO

E hele mai e ike i nakuai hoohaule nui ana a makou e kukala aku nei i ke akea:

 

EGNA AME GUNN.

ALANUI PAPU, HELU 100.  35-3wd