Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 438, 22 ʻApelila 1892 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Lau-kanaka ka halawai a ka Aoao Liberala Hawaii i ka po nei. Ma Halemai Moiwahine ke puhi ohe o nehinei. O Iwalani ka i olali aku ma ka la inehinei no kona mau awa o Hamakua, Hawaii. Eia no ke Aupuni ke puanu uei i ka nuku o Mamala me Mekini Eli Awa. Ua hele makaikai aku o Prof M. M. Bcott o ke Kula Alanui Papu i ke Kula o Punahou ma ka Poakolu iho nei. - He mau balaama hou mai nei kekahi o ka pa hoki o ke Aupuni, a eia ke hoomaamaa ia nei i ka huki kaa lepo iloko o keia mau la. Ina aku ke au mai nei i ka moana kai uli kai hohonu ka mokukaua Farani Champlain no keia awa mai Kapalakiko mai. He poe makaikai kekahi i kakau i ko lakou inoa maloko o ka buke inoa o ka poe e haalele mai ana i keia awa maluna o ka mokuahi Mariposa o keia mahina ae. Iwaho o ke awa i ka auina la Poakolu nei ka Mea Mahaloia ke Kuhina Kalaiaina, no ka nana ana i ka holopono o na hana a ke kao eli awahou. @E haalele ana ka mokuahi Kiua ia Kapalakikp no keia awa ma ka la 28 mahina. a ma Kekahi la aku hoika AlamMa. He hookahi ia ka Uke ole mawaena o laua. Ta keep*onl makon i keia kakahiaka e oill | aku nei. aole he hot i ka welaweU; aka nae e alawa iki iho no i ka On I>it. aohe hewa o ittln fa-r«-(te. ■-; K« p«Mt M«u n«i inna kahi i p«u o ke nlaiiui BsriUm« i k* hooHMiIHW, a ua kokoke loa xona mau kahana lapaau • hiki akn i k« kula m ke alaaui B«ritaaia. K!» fca palapaUnoi k« pekaulua h«'« ia nei iuua o kekahi po« no kakauinoa ana, a w*tte «ka Unaaokaia Kau AhMlo a*,aok* aao bbi o ua pakpaia la. oiaMk* Mi «m • hooiakoia o K«lihi m ka «ai. ' I

; ilik miK««fci OUw» > m i—l» g»htif i ke kumu e kekaiia ia«» Keholoiwi • b eMo B»8l swi m kwmlm m p#a a a* Bftft hw>k», Alwki oo * fc»~ na poeo tft k» Akoui o ke VfrVwftkaafe&i6!i6L Kepii som a*nei kft «Mn« Dr, f«l«,s 'kft" JkMk' r&iKftiilMM l mfii Mft«Uftpqjta» Mi ijoMkaft iikftMft taal»nftiwi kfe i k«fcftki Mftami iuUft «» nm. U» k*l0« o J?A MeKamae,** m» hana pi«ku m ka MNii s«i me kekaki poioooiai n» ba& ipma Iwm. U* |ipikli imhmiw»» Uaui «list ukm teft kakioaa k«£akiil«fi*ig» haiei kameanaoae amaumeapaknoaea kaki oko lako« iakui «« blft SabOi i kala. : 0 kft dbio koolMilft ft kft aha eb* nieie a pili aaa eo ka make «•§• keia Pftke i ioa» ai iloko p keM, 1» make oia mamoii OMa aia palapu m&luoaoaamai kekalw*» mai a aa« ma paba I il» ole ku Uft koli& mai i« kekam polm la Adimaraia Baraanti i keia ma«lft aku nei. laift I pii āku ai ma ke aiapii oka iiak o W. W. Hail, ixft kftpdra ftkulft daii uapoiao k» po'i 0 kekaki o kona mau knh. '

O na kiapa «kola a makem i h«t» laha moa aku ai e Hlwi m mwA :

keiaawaakunoka maaolakM« kapalolu eam i KapaUlaka, «a hoio like lakoo a pao i ka Biatea iiel; Nawai la aoao«i o lakoo ka laaakUa?

M&waena ona ohua ihoiilmi m&i ma kā Aii9etefalia, o Hoo. K laea\mg kekaoi ame A.B. Wliik». ki oka moka o Kaa&i, a ma ko ahiahi o nehinei i huli hoi aka ii laua no ko iaOa homo ma malona o ka moknah'* Kaala.

Ua oau i ka Upaaoia na hama o ka aM makanka? ma i keia waammm m kapalau hou anamaliina omiI» hannpannpa o ka hohoaii; ae» manaoia, e hoooiaha aaa b Am» teralia a e lilo ana ike ffr kona wahi i)oko keia mahi&A aa.

Nui ka hoikeiko niho o kdkaM makai o ka uwapo i ke PwJoa wA. mamnli oka Wnhi hala aaa ilalo o ke alaa«hi«ki Aoeeleralia a me kekahi poa oteu Aka nae, aoie he mau poioo i a aoe wale no ko kua hmammm* oke kikala o kekahi poe oo ka pokoie. ' He mau ia hoomawaa iho mI keia no na Kaawai Htlu I a m| ! ka ho)o me ko laua ma« )io wm oa alanui o ke kulanakauhala a ika nana aku, ua hoiomon moa a pau. a ua . hiki ka hai h» haawi koke ia na kokoa ana iaa 1m hale pauahi iloko o ka ~"nra pokole loa. Mawaho ae o na obM Mb m* lihini o ka Poaiua ma, o Mhi K. Cam«ui(tge kekahi ' lf>liipiiat i «4a oia ke noho mi ma iahi o«U. ame M». A. Hap*. Oh* Min Cummla9i ka aap«Q maWae C«M*hm i kama«ioa i Mahi pat o BmMi MiMMia. •

He maaawa ku wale mai n* no h» Kinau i ka la apopo. Ua hoonoe īa ae la na Lmiaka* Mwai o ka Aha Kiekie Bikekona a Wk* Poie ma na anuu maiuna ae. K<* hnnaia nei ka hoopii kipaku » Okuu ia J. A. Cummtns imua o ASabiti a me ke Kiure Hawaii. Mawvwa o Mahina Hoaka a me Kamehameha ka paani kinipopo o Imlaapapo. I keia kakahiaka e niau aku ai 3ta Malulani no ke Kai Maokioki e X<ma me Kau. E hui ana na Bana a elua o ka Hawaii a me ko ka Manuwa, a e paani ana ma ka pa Holele . keia fb.kahi ae. Hapopo ka ike o ka moi KoratiM oUllau na olele i keia kakahiaka. Aloha ino ka luaui makualane o ua Awareda nei a kaua. Ua hookohuia ma kaia 16 iho 001 kMa mahina oS. E. Kaleika# i Agena Homaio Palapala Kepa no ka Apana o Wailuku, Maui. Ma ka la 19 iho nei o keia mahina, maloko o ka Hale Hoohanau Keiki Kapiolani, ua hanau mai na Mrs. Mary Akaka he kaikamahine nui nepunepu. Eia ke hoomaamaa ia nei kekahi ami Uo heihei ma na wanaao ponipoei, ma ke ka-make ana ī ka hoh a puni o Kapioiani Paka, i ole ai e iā ko lakou aanawa hoīo e keiiahi poe mea lio e Ma ke Poakoiu iho nei, mawaena # na loea ao kanawai hou i aiki aku mma o Lunakanawai Kiekie Alapaua U«a ia Mr. Chas. WiHlam® o Hawaii, ka laikini loio no na aha haahaa o keia aupuni; a •ks hapa nui iho aohē maopopo. He halawai ka ka Hui Liberaia Hawaii ma ke ahiahi nei. Nolaiia, ika £b nei ī lohe ia ai ko Akepoka leo, Nawahi a me kekahi poe e ae. j £ka poe aloha aina, a e na lala o ka Hui Liberala, e makaala ae i keia ahiahi, he ole ka lohe pepeiaa He 500 daia ka uku makana a ka Ilamuku o ke Aupuni i ka mea a ma«i mea paha nana i pepehi ke--1» Pake i maopopo oie kona : noa, aona ke kino make i loaa aku iloko o ke awa ma ke kakahiaka o kt & 17 iho nei. Nui no k'ela mahana. £ia ke kbi |»a ia nei ka moku*hi Australia i hiki ole ai ke hoopae ia mai ka opiuma i manaoia he 2si maiuna ona Na ka Papai kkaa 3aka eleu, he Papai hoiomua Ma, aole he like me kahi huiu aMkua hoio hope e noho la i ke kal hawanawana. Ua oieloia mai makou, ua omoia »la eka ha omo wai lepo oka Eli Awa Hou, ua opa pu ia akn la V©kahi pauku hao a pelupu a pae ana » kula Ke 010010 ha teri paoua ke koikoi, he ane eono kapuai ka loa. Hehiki io paha i keia hao i ke peltraomo ia ilokoo ke paipu. a pae aku i Kapua, aka, he puua nae kem moolelo ma'i' ke Keena niai e hookamaemae ana i ka Kli Awa Hou. Ka ka moku kiakahi hou Kniu>am ka eo a laua me ka mokukunu Mokuola ma ke ku mua iialo o aai Houohilu aku nei. -o akahi auinte ke kowa mawaena o laua; eW o Mokuola ka mua o ka holo aaa mailuna net aku no kekahi mmu haneri i-a, ahe hope ,\ku ke kakahi Kaiulani. Ua a«i ke palnhao ona ona nona keia moku aka pu-a okt oahi o kaoa hoakai iMki

Ua makemakeia k» poe ooi hana no ka hoom*em*e hou aoa i ka rina o Kapiolani aka UA. J. Cartwright ik® awakeao kda la. E ulou ae e ka poe makapehu hana o keia wa wi oka aioa, aohe he hewa oka hookokoke makapo aku, matia o haule po &ku ika lua, kani ka aka aia kiui, ke a mai la ke ahi.