Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 430, 12 ʻApelila 1892 — Page 1
This text was transcribed by: | Edy Nakamura |
This work is dedicated to: | Dedicatd to Kepo'o Kapu Okalani |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
Buke II. HONOLULU APERILA 12, 1892 @
HE MOOLELO
:NO KE KEIKIALII:
AWAREDA!
a me
KA UI LEILA
o Noremadi
(Kakauia no Ka Leo.)
MOKUNA IV.
Ka Kooilikaua Weliweli a me Kona Hopena Kumakena.
O keia mau ouli a pau e hoohaehae nei iloko o kona lolo, aole oia i hoike mai imua o kona makuakane, aka e like no me kona ano mau ka hoomaloka, pela no kona manaoio ole i ka Kaberana olelo wanana.
No ka mea, wahi ana, he kanaka no oia e like me kekahi poe e ae.
Aole anei oe e pane mai ana no keia ninau a’u e kuu keiki?
Aole anei ou manao ua loaa ia Kaberana n ai Odina mai ka ike kupanaha o ka wanana e ana i na mea e hoea mai ana ma keia mua aku?
E kuu makuakane, wahi a ke keikialii, mahope iho o kona noonoo ana i kana pane ne kekahi mau minute. ua ike no oe i ka nui o ko’u aloha ia oe, nolaila aole o’u makemake e hahai aku ia oe i ka mea hoopunipuni, ina au i ike, o ka oiaio he mea ia no’u e heokaumahaia ai.
He oiaio no paha, ua loaa ia Kaberana na mea pohihihi o ka manawa i hala a me ko ka wa e hiki ana mai na lani, aka nae, aole o’u manaoio he mea mau ia iaia, i na wa a pau, a aole no hei ia he mea no’u e hoopilimenai wale aku ai no, ina ua ike au ua kue loa kana i ka ko’u lunaikehala i ike ai he pono.
Aole ane au i oleloia i kekahi manawa e kuu makuakane, he opio manao uahoa, ae, he oiaio kela; a o ko’u ano io maoli ia a hiki i keia manawa.
Auwe, e kuu keiki, ua kuhihewa lea oe ma kou manao ana pela.
Ma na mea o keia ao, he oiaio no la e kuu keiki, aka ma na mea e e pili ana i ko ke Akua kuleana, he mea makehewa ia kakou e paakiki manao kanaka iho.
Nolaila, ke kaumaha a ke hopohopo nui nei au nou e kuu keiki.
Ina au i ike mua aole Hoko ou ka manao i ka mea naha oe i hana mai, ina la –
Uoki! e kuu makuakane, wahi a ke keikialii, mai hoololi oe i ko’u hilinai oie i ka Kaberana mea i olelo mai ai ia kaua, i mea no’u e hoopoina ai i ko’u mea nana i hana mai.
Ina o ka manawa e ola ana o Gizeva, oia ka’u e hilinai ai. Aole au i poina nona a hiki i keia manawa, a pela no hoi me kana mau olelo wanan i pau i ka hookoia ka hapanui.
Ina eia no ola ke ola nei, ina ua oi aku ka pono, a o kana wanana auanei ka’u e hooko ai; aloha no ia makua.
Aloha no paha, ae; aloha no ia makua, wahi a ka moi i kamailio ae ai me ka leo haahaa a ku i ke kaumaka io maoli.
O, he hoaloha oiaio oia a he makua hoopono, he puukalahala no ka manawa pilikia, a he kahuna no hoi i aloha nui ia e na mea a pau. no ka piha oluolu a akahai.
A he mea kaumaha no kakou kana mau keiki, kona make ana! Aka nae, o ka hopena hookahi ia o na mea ola a pau!
Oia aku la no hoi a hala aku la. aole i mahani ae ke kamkau ana nona-a owau aku auanei!
Aole, aka, e ola ana no oe, a nau auanei e huna ana ko’u mau iwi, wahi a ke keikialii.
Aole pela ko ka mea ohi manao, o ka hua i oo, malaila oia e ako ai a hoopiha iloko o na hinai, a o ka hua opiopio e like me oi e kuu keiki, e kali iki aua oia no kekahi manawa aku.
Me keia mau olelo a ua Koratina nei, pili ino la kona mau maka elua, a kulana aku la oia a hina aku la i hope iluna o na uluna i hoopuupuu ia a kiekie mahope mai o kona kua.
O ke kumu o keia, oia no ka hoonaueue ino ana ao a ke aloha no ke kahuna i make no kona uhane, a hoomaka mai la kona nui kine e hoike mai i ka emi liilii aku o kona ikaika me ka haikea pu ana ae o kona mau helehelena me he mea make la.
E hoomanawanui iho a ka la apopo hou aku, hoonuu ihe ana a kona i ka lei a kaua.
KA HOOLELO HOONANEA
O KA EUEU
MASANERO
Ke Kameha’i o Italia.
A I OLE,
O ka Lawai’a Kaulana Loa e Napeia.
MOKONA XIII.
Ka Halepule o Sana Chiara – Cosi-
la ka poukeemoa—Isabela ma
ke alo o ke Kanaka Lawa
ia me na kikoni olelo
walohia nui ana.
Ua lako pono no anei lakou i na mea kaua?
Ua makaukau lakoa ma na ano a pau.
Maikai. E ike aku auanei au ia Cosila. a o oe hoi ea, e huli hoi aku oe no ka halepule o Sana Chiara a i ike aku oe i kuu kaikuahine Iana, e hai aku oe iaia. eia no au ke ola nei, malia paha o pihoihoi mai oia ia’u a manao mai ua make la wau i keia mau aloalo kua-ua ana iho nei, a hoole aku oe.
Aole no hoi oe e pono e hele hou mai i o’u la a hiki i kuu wa e kauoha aku ai ia oe, no ka mea ua makemake au ia oe e ku kiai aku oe i hookahi po hou aku, aole i maopopo pono ia’u keia mau aku. Wahia Masanero.
Pehea noi. aole anei he mea e ne ma Napela au i alopa ai?
No wai kau e kamailio nei?
No kela kaikamahine ni opiopio ne hoi la i hoopau ai i kela pilikia i loohia ai mainna o kakou mai ka Vikeloe mai, oiai kakou ma na wahi pupupu hale o kakou.
Huli ae la ua Masanero la me na nanaina haikea, a me na mapuna leo pihoihoi, a ui ae la ia Pietro:
Alaila pehea la oia i keia wa?
I kela wa no hoi a lana me Fanedesa i oili mai ai mai ka pa alii mai, a i ka hiki ana ae ai ma ka ipuk-pa, a hoomaka ai kakou e hoepuni ae me ka uluaoa nui ana, a o ko luna wa no ia i kapoo koke ae la laua iloko o kokahi kaa oiai na kanaka e hoopini ana me ka pioo nui, a na’u a me Cosila i hoepakele ae iaia, a e mahalo pu lu e Madona no kona kekua pu ana mai ia maiou a ela ua Isabela la i keia wa i kahi mamao, ne ka mea ua lawe aku au iaia i-
Aole i helopono loa aku ka Pietaro olelo ana, ua puaho koko mai la ke Kanaka Lawaia me ka i ana:
Uoki! Ua lawa kau! Aole no ka paha auanei hoi au e hui hou ana me ia a aole hoi o ike i kona wahi ana i noho ai. E huli hoi ana au i ka luakini o Sana Chiara, a e hui hou aku ana no kaua.
Laew ae la ua Masanero la i kana pu ma kona poohiwi, a ma ke poo o kona laina koa, lawe ae la no oia i kona kulana alakai, a hoomaka aku la e haalele iho la i ka paalii Vikaria.
Kai huakai ae ia lakou me na leo hooho o na kane a me na wahine, aolo i kanamai ka uauaoa a me ka wawalo o na leo e hooho ana no ke Kanaka Lawaia.
Kai malie ae la oia mawaena o ka lehulehu e hooho ana me na kaina wawae like me he nalu la e ha’i ana i ka puie one.
E na hoahanau, e hamau kakou, a e neenee ne ke kakou kuokoa maka naau haahaa a akahele, a e malama i na wahi pono o na kamaaina a i na wahi hua ai hei e ola ai lakou, a e kipaku aku hoi i ka noe haowale i ko lakou mau pono. Wahi a Masanero.
E make ka poe haowale e pono ai me ke kah ole.
Haawi ae la o Masanero i ke kanoha i kekahi o kona mau aliikoa: E Paolo, e lawe ae ano i elima haneri o kou mau kanaka wiwo ole, a e pani-ku iho ina ke kapakahakai mai ke awa a i ka puka pa o Marina, a mai ae aku i kekahi mea o ko Cosila mau koa e puka aku iwaho, a e maki aku makou ma keia aoao aku a hui kakou.
Hooko ae la o Paolo i ke kauoha a me ka hiehie nui. ua maki aku la lakou malalo o ke kauoha.
Alakai aku la ke Kanaka Lawaia i kona mau koa lawaia, maalo oe la lakou ma ka ipuka o Marina, a aole i liuliu iha ua halawai koke ae la lakou me ko Cosila mau koa e pehai ana ma’aila.
Cosila, e hahai koko mai oe mahope o makou. Ua hoowaiwai ae nei ka oe ia kakou.
Ae, aele hoi paha ou, nau hoi i luku iho ka poe Sepania me na hua ai a ka poe kalepa.
He pono kakou e imi i pono kanlike no ka lehulehu, aele hoi e kau hoao ana e haowale i na pono e ka lehulehu a manao ae e waiwai kakou ma ia hana. Aole ia he hana i kupono i ke kanaka e hawa ai.
OHE HAWAII.
E loaa no ma ka Halekuai Haukilima o HART & Co. na ohe @ pono i ka hana ie papale a hana peahi. E kipa mai e ike nou ihe. oiai he oluolu na kuka ana a ho oluolu ne hoi ka ahua@.
Honolulu, Feb, 15, 1893.
889d-8ta.
Kauka Yong Kam Pung,
(APANA)
Helu 53, Alahui @aenal@a
Ke Kauka Loea o ka
Aina Pua!
Ua hiki ke hoola ia hela a me kela ano
ma’i, mai ko na kaue, wahine a @
na keiki lilihi. O na ma’i ha-ao
ua hiki loa ia he hoala ia me
ka @ maiahi. A e na ma’i
e pili ane i ka maka
pau pa ia i ke
ola. Ke ho-
ike ia aku nei,
ma keola ia nei, me
ka oluolu pu o kahi au-
hau. Ka poe pilikia ma ha pau
keiki a hele nui paha o ke keke
a paa a lohi paha ka hanau ana, pa
paha o ka waiu, e hele nui mai i o’a ae
E KIPA mai e ka poe i hool@ lau ia me na naawina pilihua a ka @ a na’u oukou e hooluolu aku.
KAUKA YONG KAM PUNG.
Honoljulu Sept. 2, 1891. 272-dS@
E Kuai Hoopau Ana!
Na Kaa Huila Lua
a me
Ili Kaa Malalo o ke Kumu Lilo.
Ma kahi e-
S. G. Schuman.
Alanui Hotels kekeke i ka hiki e
Alanui Pau. @