Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 427, 7 April 1892 — Page 1

Page PDF (993.11 KB)

This text was transcribed by:  Connie Watanabe
This work is dedicated to:  Jeanette Fuchikami Watanabe

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Buke II.                                                                                   HONOLULU  APERILA 7, 1892.                                                               Helu @

 

HE MOOLELO

 

---- :NO KE KEIKIALII: ----

 

AWAREDA!

 

a me

 

KA UI LEILA

 

o Noremadi

 

(K@k@ K@ L@)

 

MOKUNA IV.

 

Ka Hooilikaua  Weliweli a me Kona Hop@na Kamakena.

 

            Ua pane k@ke mai la ka keikialii i keia ninau a kona makuakane poino.  A @i@i oia @k@li ana ma ka aoao o kona luaui aloha, @ puana iho la i keia mau huaolelo ma na waimaka e hi@lo ana ma kona mau papalina:

            Eia no au ma kou aeae, e kuu papa aloha.

            Me ua lima palupalu o ka mea e kokoke ana e hele aku ma kela ao ma @, ka hele a koekoe pa, hapapa ae la kona mau lima me ka ma aa ana i o a i anei, apo iho la oia ma ka a-i o kana keiki, a puapuai mai kona mau waimaka mai kona mau lihilihi maka mai, e hoike mai ana hoi i ke kaumaha luuluu o kona puuwai no kana keiki aloha, ka hua hookahi wale iho no o k@na pubaka @ ana.

            He mea keia nana i hooulupuni l@ mai i ka puuwai o ka kaua lei makamae ke keikialii Avareda, no keia mau hiohiona o koua makua aloha, a haalulu a@ la kena kino @l@okou no ke aloha i kona wahi h@l@ makua hookahi.

            Kipaku ia aku la ka poe a pau o @ halealii e hele iwaho, pani ia aku la ka puka, mahope o lakou, a @ iho la ke kauka a me Avareda iloko o ka rumi, a me ka mea poino @ hoi kekahi e waiho ana iluna o @.

            He mau minute keia o ke kau@, a he mau @kona hoi no ka @l@, oiai ke keikialii e uwe ana @luna o ke poo o kona luaui ma@ne.

            Oiai, ua hookaumaha a ua haehae ia ka puuwai o ua Avareda nei, e ke aloha mauka, mamuli o kona lohe ana mai----he uku ka hala o ia po i kona makua, a ua hooi loa ia ae ka welenia o kona uhane i kona ike ana aku i na ao omamalu o ka anela o ka make e haakokohi mai ana maluna o kona luaui.

            No ia mea, ua hiki ole iaia ke uumi iho i kona aloha, a ma kona mau lehelehe e namunamu mau ana i kekahi mau leo pule, e nonoi  ana hoi i ka Hoola Nui, me kena naau a pau @e ka hoopakele ana ae i kona makua mai ke make m@i.

            Aole! aole! wahi ka m@i K@ tina, me na helehelena o k@ makua aloha keiki.

            Mai kaumalia @ no@ e @ keiki, no ka mea @ keia he manawa no ke kanikau ana.

            Aka, e ka ae @, e ka ana apala o k@la mau la kanikoo,  i nana aku ai ko'u ma@ maka maluna ou.

            He oiaio, ua hoike mai kau mau hana koa a wiwo, ole e kuu keiki ma ka la i nehinei, aia iloko o kou mau a@koko ke a@k@ uilani e ho@ nei iloko o kou @i makuakan@ ne@ a ina au e palekana maluna o keia uikikia, ke aloha mai o Odina ia'u, ua oi aku ko'u waiwai ia oe a a@na o ke kal@u@u o Noremadi nei.

            Aka, ina au e ma@ ana e kuu keiki, a koe hookahi iho @e i ke ao nei, he keiki makua ole, mai kaumalia oe no ia mea, no ka m@ ke ike nei au e ola ana no ko'u inoa ma ou la, nolaila he mea makehewa wale no ka pale ana aku i ka makemake o ka mea nana i hana.

            E kuu makuakane aloha, ua ike no oe i ka nui a me ka hohonu o kuu aloha ia o@ nolaila mai kamailio mai i kekahi mea e pili ana no ka make, wahi a ke keikialii me ka hiolo nui ana o kona mau waimaka me he kuaua lani pili la.

            Oiai, wahi hou no ana i hoomau mai ai, aole o'u manao o keia wahi eha wale no ka mea nana e hookaawale ia kaua, oiai he wahi pilikia uuku wale no keia a ka nana ih@.

            Auwe, e kuu keiki, wahi a ka Koratina me ka luli ana ae o kona poo, aole ke@a pilikia he pilikia uuku e kuu keiki.

            Oiai au e alakai ana i ko'u m@u naita no ke kiko waena o na enemi, halawai iho la au me kekahi alakai o Wolefa, a mahope iho o kona make kanu ana ia'u, oia ka nei kekahi wahi lapuwale ua kokoke loa ma ko'u aoao ia manawa.

           

KA MOOLELO HOONANEA

 

O KA EU@U

 

MASANERO

 

Ke Kameha'i Italia.

 

A @

 

O ka Lawai'a Kaulana loa o Napela.

 

MOKUNA XII.

 

Masanero imua o ka Vikeloe, he

 

maka no, he maka----Ulupaia

 

na pani @ka o ka Vi@aria

 

H@lo ke Kuaha@a.

 

            O na wahine a me na keiki, aole pono e ike hou ia ak@ h@k@ ma na alanui o Napela a m@ na ipuka hale e kuewa, wale ana a make iho i ka pololi a ka ai.  O keia mau m@a a pau o ko makou @i n@ ia.

            Ho@ ka ahaka@ka a p@u @ k@ p@a mai ana:

            Mai h@ aku i kana ma@ hoo@o@o@ili, @o@ wale mai @o ia i ko hak@ makemake e pono ai, a i ole pele, e mak@ loa @ia an@.

            Pio a@ ia ka Vikeloe a pii pu @e @a ka l@na @ k@ mau papalina a @ l@ me ka @ p@ ana ae:

            @ ia ko@ makemake?

            N@hau hookan@aha a na lah@i @aluna o m@, @ hoopau @a ae. Wahi a na kanaka.

            Ua hoomakaukau anei oukou i kekahi palapala @ ai ia'u ke kakauinoa @aku, a @ me ke aha la wau e hana aku ai?

            No keia aina@ a ka Vikeloe, ua hu@i like ae @a na maka a pau ia Masanero, me ka pane @o ole, a e ake aku ana hoi, o ka unuhi ae o ko lakou haka aiakai i ka lako@ palapala i hoopa@ ia ai na kuahaua ekolu maloko o laila.

            Oiai ka lehulehu e kau ana na maka ia Masanero, ua pane koke ae la ke Kanaka Lawaia:

            Aole i hala ae he hora, ua kukala @e au ma ka makeke, iwaena o kou poe keikoi a pau, he ekolu o na kuahaua pili aupuni i aponoia e ka lehulehu, @ke ake pu n@i makou e apono pu mai ka moi o ka lahui Se@ania, a mamua o ka napoe ana o ka la i keia la @ kuokoa @ Napela nona @ me @kulanalana ole, a e ike no oe @ia @.

            Unuhi koke ae ia ke Kanaka Lawaia i ua pepa @a mai kona poli ae a heluhelu ae la me ka leo nui ma ke alo ponoi no o ka Vikeloe.

            E hooiaio aku ana wau i ko oukou makemake, aka e ae mai oe ia'u @ hui pu au me ko'u mau poo ma ka oihana, a e ike pono no oe, e hooko io ia mai no ko oukou mau makemake a pau.  Wahi a ka Vikeloe e paipai iho ana ma ke kua o ke Kanaka Lawaia.

            Oia hoi paha, e kau mua iho oe i kou inoa malalo o keia.  Wahi a Masanero

            E ke kanaka opio, aole ia he hana kupono nau e hana ai, aole anei he hiki ia oukou ke haamanawanui a hui pu makou a pau @ma kahi hookahi me ke kuka like ana?

            Aole loa makou e ae aku i kau mau hoolalau, i@ loaa ai kau mea e apuhi ai ia makou.  Wahi a ka lehulehu i hooha mai ai, ua hele a nau na kui.

            Pipii ae la ka ula weo ma na papalina o ka Vikeloe, lalau mai la i ka palapala kuahaua a paa ae la ma kona lima, a kau malie ae la ma@ua pono o kona mau @ka, a hilinai ae la o@a ihope.

            I keia manawa koke @e i ha@ku mai ai na la@a@i @k@ ka hale, me ke ake nui ana aku e ikemaka i ka pulima o k@ @ke nui o Ae@sa @i iho @ palapala kaah@ a @a@ou i h@kau @i.

            @ope p@ ka Vikeloe, he paia i @ki@ e @ ha@ akamai, a @ kekahi paia hoi @ keka@i a @ o ua keena la h@ aku @le olona ke kau kuuw@ mai ana

            Alaalawa ae la kona mau maka ma o a maanei, ku ae ia oia iluna a alo@aio ae @a kona maka, a me na kokoo moau ana me @e Okarika la i ka ae@ne, na nalo koke aku @a me ka palamimo iloko o ua paku la, me ka maopopo mua ole ia Masanero e pahalahiu aku ana la hoi ke kupua o ka Lue Hao a kapoo iloko o ke ehuehu o ke kai.

            Hoaa wale iho la no ke Kanaka Lawaia, aka me ka eleu nui o ka kaua aikane, ua hoao aku la oia e uhai aku mahope o ka Vikeloe i holo aku me ka haalele iho i ka palapala kuahaua.

            Aka e like me ka malihini o ke Kanaka Lawaia i na keena o ke Kakela Nuovo, pela no kona hoaa hele ana ma o a maanei, e kuokaa ana i na rumi nunui a me na keena liilii, a olepe aku la i na wahi aneane e ke Kakela Nuovo, aohe wahi m@hou loaa aku.

 

OHE HAWAII.

 

            E loaa no ma ke Halekuai Haukilima o HART & Co. na ohe ku pono i ka hana ie papale a hana p@ahi.  E kipa mai e ike nou iho, oiai he oluolu na kuka ana, a he oluolu no hoi ka ah@au.

            Honolulu, Feb. 15, 1892.

389d-3t@.

 

Kauka Yong Kam Pung.

 

APANA.)

 

Helu @ Alanui Maunakea

 

Ke Kauka Loea o ka

 

Aina Pua!

 

 

Ua hiki ke hooia ia kela a me keia an@

ma'i, mai ke @a kane, wahine a @

na keiki l@hi.  O na ma'i ha-no

@a hkik @oa ia ke hooia ia me

ka maaiala.  Aona ma'i

e p@i ana @ ka maka

@a@ p@ @a i ka

@.  Ke @

ke ia aka @

@ k@ia ia @ei, @

@ p@ ka@au

@a@ pilikia @anau

keiki @ @ui @alia o ke kok@

a paa a @ paina ka hanau ana, pa

pai@ o ka @, e hele nui mai @ o'a @

 

            @ E K@A mai e ka @oe i hool@ me @a haawina piiihua a ka ma a aa@a oukou e @olu aku.

 

KAUKA YONG KAM PUNG.

 

Honolulu Sep@ 2, 1891.                                                                                                                                                                                            272-d3@

 

E Kuai Hoopau

 

Ana!

 

Na Kaa Huila Lua

 

a me

 

Ili Kaa Malalo o ke Ku

 

mu Lilo

 

Ma kahi o----

 

S. G. Schuman.

 

Alanui Hotele kokoke i ke kihi @

 

Alanui Pap@.                                                                                                                                                                                                              3@-1wd.