Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 380, 1 Pepeluali 1892 — Page 4
| This text was transcribed by: | Joanne Ha'o |
| This work is dedicated to: | Joseph Kamae Ha'o (KS1939) & Dora Naumu Ha'o (KS 1940) |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
KA LEO O KA LAHUI
POAKAHI FEBERUARI 1, 1892.
KA MOOLELO HOONANEA
O KA @
MASANERO.
Ke Kameha'i o
Iialia.
A I OLE.
O ka Lawai'a Kaulaua loa o Napela.
@A MAU HOINAINA@.
MOKUNA I.
KA MAU HELE ANA MA KA AE-KAI.
MA ka aoao hema ae o kahi a laua e ku nei, ke oili kilakila mai @ ka piko weliweli o ka mauna pei@ o Vesuviu, a ke omaka ae la na hana ahi pele me he mau lihilihi @uia e anapauapa ana i na kukuna o@oli@o @ka @a e iho aku la @ia kela aoao o ka poepoe honua.
Mahope aku o laua, maluna o na pou, e waiho mai ana ke kulanakauhale o Napela me he hale pohai la ke nana aku.
Ua oleloia o Napela e ka poe haku moolelo o ko Roma, he kulanakuhale nani a kaulana loa o Napela, nona ke kapuai i anai ia e ke @ai holopuni o ke ao nei. nona hoi ke poo i hunaia e like me kekahi o na akua wahine malalo iho o ka malu o Poailipo.
Ma keia wahi, ua hoonanea ai a hiki wale i ko laua haalele ana iho i keia wahi no ka pahu hopu o ko laua huakai.
MOKUNA II.
Ka huakai holoholo ma ka ilikai maluna o ka waa o ke kanaka lawaia--Pu@a e ka ino nui ma ka moana.
He ekolu makahiki i hala ae, o ke Duke @ Acosa ke kiaaina o ka Lahui o Napela e noho ana ia manawa a aole wale no hoi keia o ka mua o ke Isabela lohe ana i ka na kanaka kaniallio ana, a me na hooko ana paha ma na ano a pau.
He mea oluolu no ia i ua Duke la ke ae ana aku i kana kaikamahine ma na mea ana e makemake ai, a he pili paa no hoi kona aloha i kana kaikawahine. I keia manawa nae hoi, ke hoao nei oia e wawahi ae i kona noho hoomalu ia ana, a hooholo iho la oia e hoomaalo wale aku @a na alanui o Napela me @ Pederila.
Ma kona alo ma na paia o ka haleaiii Vicaria. o Dame Pederila a me @neza, a o laua na mea noho a malama iaia.
I kekahi manawa no nae hoi, ua komo pu aku la no o Isabela i ka huikau ana me na poe paahana ma ka nwapo. I ka wa ana e halawai aku la no hoi laua me ka poe nele a i@e o ke kulauakauhale, a ua haawi aku la i@l o P@lelila i na kokua ana ma ko Isabela aoao, ka mea i hana mau ole ia mamua iho, ia Isabela wale no.
E nee mama aku kakou imua no ko kakou moolelo, a e hoomau aku ke kakahele ana imua.
* * * *
Ua hiki laua ma kauhale o ka poe lawaia, kahi a Matanero e noho ana, a he mea maa mau loa ia Isabela ka @ lokomaikai ana i ka poe lawaia e noho ana ma na pupupu hale o lakou ma ke kapakahakai o Magelina, a ua hoopakele maoli no oia i kekahi ohana mai na poino mai a @a pololi.
I kekahi la, ulu ae la iaia ka manao ana e iho ma ka aekai, a e hele i ka holoholo waapa ma ke kaikuono o Napela, no na kapakai o Perocida i ka ai alani; oiai he mea nui ia ma ia mokupuni.
Nolaila, ma ua la nei, haele pu aku la no o Isabela me Dame Pederila ma ke ala e iho ana i ke kahakai, mai kekuhi aku o na hale o ka poe lawaia a hiki aku la laua ma ke kapakahakai o Makelina, a ma kahi a Masanero e hono upena ana, noi aku la iaia:
E ke kanaka opio, e ae mai ia laua nei e ho'o i ka mokupuni o Perocida maluna o kona waa, a me ke noi pu ana aku no ia Masenero o holo pu no lakou.
Pane aku ia o Masanero: Ua ae ia ko olua manao, na'u olua e lawe aku ma kahi a olua i makemake ai me ko'u kunukunu oio, a he mea pono loa nae, e lawe pu au me kuu kaikuahinine Iane, a e hele pu kakou e holoholo waa iki aku hoi a hoi mai no hoi.
Nolaila ina oe e makemake e hele pu io kakou me Iane, alaila e kii aku oe iaia e hele pu mai olua, i e@ pu ae kakou a holo aku.
Aole loa i ike o Masanero o Isabela keia a o ke kaikamahine hoi a ke Duke o Acosa.
Aka no ke kauoha a ke kanaka luwaia, ua hoolohe aku la no o Isabela me ka pane ole mai: a aole no hoi i emo hoea like mau la laua.
I ka nana aku i ko Iane kulana, he hiehie a he kino loihi hoi, me na hiona wainohia maluha ona, a he kulana kilakila maoli no kona.
Aka aole paha oia i noomaopopo iho, o kona koalua euhaele pu la, o ka mea huna pohihihi ia o ke alo alii o ke Duke o Acosa, ka mea i hoonalonaio iaia iho a like me kekahi o na wahine o ka @apa haahaa loa, ka mea hoi nana e kaa aku ke kahua loa, a e haulani aku ke kai kapu a ke konohiki. No ka nui o ka ua i nehinei hoi e mai hoi makou.
NA MOHO AOAO LA HUI LI BERALA.
Eia mai na Moho o ka Aoao Lahui Liberala i wao ai, mai Hawaii o Kauai--
HAWAII.
NA LII.
J. G. Hoapili 6 Makahiki
NA LUNAMAKAAINANA.
Hilo Hema--Joseph Nawahi.
" Waena--Henry West.
" Akau--Jas. Mattoon
Kau--J. N. Kapahu
Kona--W. Johnson
Kohala--G. P. Kamauoha.
Hamakua--Z. Paakiki.
MAUI.
NA LUNAMAKAAINANA.
Wailuku Akau--L. W. P. Kanealii.
" Hema--W. B. Keanu
Makawao--J. Kamakele.
Hana--P. Kamai
Lahaina--Wm. White.
Molokai--Nakaleka.
OAHU.
NA LII.
A. Marques 6 makahiki
C. B. Kamaile " "
Capt. J. Roes " "
E. B. Thomas 4 "
Jas. Gay 2 "
NA LUNAMAKAAINANA.
Apana 1 W. H. Cummings
" 2 J. W. Bipikane
" 3 C. W. Akepoka
" 4 S. K. Aki
" 5 S. K. Pua
Koolaupoko--J. E. Bush.
Koolau-loa & Waialua--R. W. Wi-
Ewa & Waianae--J. Kauhi [ likoki.
KAUAI.
NA 'LII.
Koloa a me Lihue--A. K. Mika
Waimea a me Niihau--J. A. Akina
Hanalei--J. Kahilina.
PAPA ALANUI.
SAM'L MAHELONA--ABRAHAM FERNANZER--S. C. DWIGHT.
O keia ka papa hoonohonoho i wae ia no ka Aoao Lahui Liberala, a o na Alii hoi, aole i lawa, aka ina aku no a hoea mai, a ua poe ia he poe ia e kakoo ana i ka Aoao Lahui.
O keia ka ouli a makou e ike nei, aole e hiki kekanalua ia, nolaila, imua e Hawaii Ponoi, a e koho lo kahi i keia poe; a na ke Akua e kokua mai, oia ka pahu honu o ka lanakila.
NO KA LEHULEHU.
NO KA PAPA ALANUI.
JOHN PHILLIPS.
H. F. BERTELMAN.
JAMES F. MORGAN.
NO KA LEHULEHU.
NO KA PAPA ALANUI.
H. F. BERTELMAN.
A B. NAONE.
JAMES F. MORGAN
NO KA LEHULEHU
NO KA PAPA ALANUI
JOHN PHILLIPS.
R. LISHMAN.
JAMES F. MORGAN.
HOOLAHA PA AUPUNI
E ike auanei na kana a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei ke kahi mau lio hele hewa. Lio k ele ele. 1 wawae keokeo hope hema eha ia ke kua. hao kuni ano e. kohu omole ke ano o keia hao kuni hope hema; lio w ulaula, paa na wa wae i kau@aihao, 4 wawe eleele, 2 kiko keokeo ma ka lae, aole ikeia o ka hao kuni. O ka mea, a mau mea nona keia lio, e pono e kii koke mai, o hala na la he 15, e kuai kudala aku no au ke hiki aku i ka la 30 o Ianuari, 1892, hora 12 awakea Poaono D. KAOAO.
371-dtf. Luna Pa Aupuni,.
HOOLAHA A NA LUNA NANA KOHO, APANA 5 o HONOLULU MAHELE 1.
Ke hoolaha ia aku nei, e noho ana na hoa o ka Papa Nana Koho Balota Apana 3 o Honolulu, he elua' hora o ka la, ma ke alanui Ema, e hoomaka ana mai ka hora 7 aku o ke ahiahi, penei:
Poakahi Ianuari 18, 1892
Poaha " 21, "
Poaono " 23, "
Poalua " 26, "
No ka hooponopono ana i ka papa inoa koho balota o ka mahele a me ka pakui ana mai i inoa hou a e kapae ana i ka inoa o ka poe koho i make, i haalele i ka mahele a i kupono ole ke koho malalo o ke kahi kumu ma ia mahele. Ina e ike ia he kupono e malama ia no he mau halawai hoopanee ma ia wahi, a aole e oi aku mamua o ka la 28 o Ianuari nei, a no ia mea, e hai ia aku no ma ka wa o ka halawai e hoopanee ai.
Ma ke Kauoha a ka Papa Nana, @
W. C. SPROULL,
371--tf-d Lunahoomalu
HOOLAHA PAPA NANA, APANA 5, MAHELE 1.
Ke hoike ia aku nei ma keia hoo laha o malama ana na lala o ka mahele i olelo ia, he eono mau hala wai o elua hora i na la a pau, ma ka hale o ka Hui Kaa Hapaumi, kihi o ka pa kula Kamehameha, ma ka hora 7 o ke ahiahi o na la malalo iho:
Poakahi, Ian. 18, 1892
Poalua, " 19, "
Poakolu, " 20, "
Poaha, " 21, "
Poakahi. " 27, "
Poalua. " 28, "
No ka hooponopono ana i ka papa koho balota a me ka papa koho o ka apana ma ka hookomo ana i na inoa hou a me ka holoi ana i na inoa o ka poe koho, e like me ka poe make, nee aku mai ka apana a mu kekahi ano paha e kupono ole ai ke koho iloko o ka apana i olelo ia. Ina he mea pono e malama ia no he mau halawai hou ma kahi mau, aole nae e oi aku mamua o ka la 30 o Ianuari, 1892; ina e hiki e hoike ia aku no ma na halawai ha'i ia. Ma ke kauoha a na lala o ka Papa. M. R. COLBURN.
Lunahoomalu.
Honolulu Ian. 12, 1892. 1-15-tfd.
HOOLAHA A NA LUNA NANA KOHO BALOTA. APANA 5 HONOLULU, MAHELE 2.
Ke hoolahaia aku nei ma ke akea e malama ana na Luna Nana Koho Balota he ekolu halawai akea ana ma ka halekula Hoopololei, ma Keoneula, e hoomaka ana ma ka hora 5 ahiahi penei:
Poakahi, Ianuari 25, 1892.
Poalua, " 26, "
Poakolu, " 27, "
No ka hooponopono hou ana i ka papa inoa o ka poe koho o keia Ma hele, me ka pakui ana aku i na inoa hou. a holoi ana hoi i na inoa o ka poe koho i make, i haalele i keia Mahele, a i kupono ole paha i ke koho ma kekahi ano e ae e koho ana ma ka Mahele 2. Ina i ikeia he kupono e malamaia no he halawai hoopanee ma ia wahi no. ma ka la 28 o keia malama, a e hai ia aku no ka manawa o ia hlawai hou ana ma ka wa e hoopanee ai.
Ma ke kauoha a ka Papa Nana.
W. L. WILIKOKI.
3ts-d. Ian. 25, Lunahoomalu.
HOOPANEE IA.
Ua hoopanee ia ke kuai kudala ana i na aina o ka Moi Kalakaua mai ka la 30 o Ianuari nei, a ka la 18 o Feberuari. Ma ke Kauoha.
JAS. F. MORGAN,
Luna Kuai Kudala.
NA LUNA NUI A ME NA KOMITE O KA HUI AOAO LAHUI LIBERALA.
Hon. JNO. E. BUSH Peresidena
" J. NAWAHI Hope "
Mr. J. K. PRENDERGAST Kakauolele
" C. B. MAILE Poaku.
KOMITE.
Hon. R. W. WILIKOKI
Nob. D. W. PUA
Mr. J. K. BIPIKANE
" A. SMITH
" GEO. MARKHAM
" D. W. KAHUAKAI
" M. A. PAOA.
KOMITE WAIWAI.
Mr. J. K. PRENDERGAST
" C. B. MAILE
" J. ALAPAI
" J. W. KUALAKU
" SAM. KEKUKAHIKO.
KOMITE AHAOLELO.
Hon. J. E. BUSH
" J. NAWAHI
" R. W. WILIKOKI
" W. P. KANEALII
Nob. D. W. PUA
Mr. J. ALAPAI
" D. M. PUNINI.
KOMITE ELELE.
APANA I.
Hon. J. E. BUSH
Mr. J. W. KAHALEWAI
" D. K. KAMAKAUWILA
APANA II.
Mr. J. W. BIPIKANE
" D. K. KAHUAKAI
" J. KAHAHAWAI.
APANA III.
Mr. J. K. PRENDERGAST
" SAM. KEKUKAHIKO
" J. AULD
APANA IV
Mr. C. B. MAILE
" G. W. KUALAKU
" R. PALAU
APANA V.
Nob. D. W. PUA
Mr. W. KALAEHAO
" J. B. KANOA.
KUMUKANAWAI O KA HUI AOAO LAHUI HAWAII LIBERALA.
Ua hookumuia keia Hui, i kulana no ke kukulu ana i na manao aloha Aina a aloha Lahui. A i mea hoi e hoomau aku ai i ka noho ana kuokoa o Hawaii nei. A e hoopaa loa ai hoi i na hooponopono aupuni kaulike no ka lehulehu.
KA INOA.
PAUKU I--E kapaia ka inoa o ka Hui, Ka Aoao Lahui Hawaii Liberala.
NA LALA.
PAUKU II--O na Lala o keia Hui, oia no ka poe a pau i komo mai, a kakau inoa malalo o keia Kumukanawai
NA LUNA NUI.
PAUKU III--Eia na Luna Nui o ka Hui. He Peresidena, Hope Peresidena, Ka kanolelo, Puuku. E noho no lakou ma ka oihana no ka manawa, elua makahiki, mai ko lakou la i koho ia ai ; oia nae, e hakahaka no ka make, a haalele, a hoopau ia paha no kekahi hewa. E paniia ia hakahaka e ka mea i koho ia no ka manawa wale no i koe; i piha ai na makahiki elua.
NA HANA A NA LUNA NUI.
PAUKU IV--Na ka Peresidena, a i ole ia o kona hope paha, e noho hoomalu i na halawai a pau o ka Hui, a nana no e hooia i na kanoha a pau o ka Hui.
Na ke Kakauolelo o malama i na Buke, Pepa a me na moolelo o na halawai @ pau o ka Hui, a e hoopaa hoi i na huina dala i loaa mai a i hoolilo ia aku.
Na ka Puuku e malama i na dala a me na waiwai a pau o ka Hui. a e hoike i na loaa mai a me na hoolilo ana imua o ka Hui, i na manawa a pau e makemake ia ai. Aole nae e hiki iaia ke hoolilo i kekahi dala o ka Hui me ka ae ole o ka Hui, a me ka apono ole hoi o ka Peresidena.
PAPA KOMITE HOOKO.
PAUKU V--E koho ia ehiku lala mai loko mai o na Hoa e ka Hui i Papa Hooko. A ina ia Papa e imi a e waiho mai i ka Peresidena, i na Kumuhana mai nae ia no ka Hui.
KOMITE KUMAU.
PAUKU VI--E koho ia mai waena mai o na lala o ka Hui i elima Hoa i Komite Waiwai. Ehiku Hoa Komite Ahaole lo, umikumamalima Hoa Komite Elele, iwakalua kumamakahi Hoa Komite Lahui oi Kuwaena.
A -- Na kekahi Komite Waiwai e hooponopono no na mea pili i ka ohi dala ana.
B -- Na ke Komite Ahaolelo e hooko na mea pili i ka Ahaolelo.
C -- Na ke Komite Elele, e noonoo a hoike mai i na inoa o na poe i manao ia i mau moho balota no ka Aoao Lahui, no ke kau ahaolelo e hiki mai ana, a na ka Hui e hooko loa.
D--O ke Komite Lahui, oia no ke Komite Kuwaena i@oko o k@ia Pae Aina ho lookoa. Na ia Komite no e hoolaha aku ma ke akea, no na poe a pau loa i apono ia, no ka holo moho ana iloko o keia au puni ma ka @ L@ na ia Ko mite no e poloai aku i na Komite o na apana Mokupuni no na hana ano nui a ka Hui i manao ai e halawai.
NA HUI MA NA MOKUPUNI.
PAUKU VIII---O na Hui p ka Aoao La hui Hawaii Liberala e ku nei, a e kuku lu ia aku ana ma keia mua aku ma na apana Mokupuni: i ku like na manao Kalaiaina no ka pono o ka Aoao Lahui o lakou no na Aha Hui Lala no keia Hui.
NA HOOLOLI ANA.
PAUKU IX -- E hiki no ke hoololi a pa kui mai a hoopau loa paha i keia Kumu kanawai mamuli o ka haaholo ana a ka hapanui o na Hoa o ka Hui. i hiki mai ma ia halawai, i kahea ia no ia hana.