Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 364, 11 January 1892 — Page 2

Page PDF (1.08 MB)

This text was transcribed by:  Uilani Paalua Campana
This work is dedicated to:  William H. and Ruth L. Paalua

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

MA KE KAUOHA.

I keia la. ua hookohu ia aku o C. L. Kookoo Esq i Luna Pa Aupuni. i loko o ka al@ana hookolokolo o Wailuku Makupuni o Maui. a kahi o N. P. Su@hiwa i make.  C. N. Spencer.  Kuhina Ka@aina.  Keena Kaia @ Dec. @ 1891.   346-3tsd.

 

I keia la, na hooko@ J M V@ Esq@   no ka @ Kona, Mokupuni, a Oahu.  C. N. Spencer. Kuhina Kalaiaina.  Keena Kalaiaina. Dec. 29 1891 @ 3-3t@d.

 

KUAI O KA KOENA AINA AUPUNI MALAMA AINA MAUI.

Ma ka iloko @ Ianuari 21, 1892, oia @ keia @ o ka awakea @ ke ai iloko A.  e kuai kadala ia aku ai aia ke akea ke koena o ka aina aupuni @ Lahaina, Maui i ke ia ma ka imua!  Mauna K@ nona ka ili a pau. he loa eka, oi a@ emi mai paha. 

 

Kuniukua Hookuinu - @ $450.  C. N. Spencer.  Kuhina Kalaiaina.  Keena Kalaiaina, Dec. 23, 1891.  @

 

NA AINA HOME MA HILO, HAWAII

Ma keia ke hoolala ia aku nei –

  1.  Ua li@kaawaleia he Uini (@) Paliahe, ma Kaiele, Hilo, Hawaii no ka ino @ ana aku i ka poe e makemake ana e loaa ia lakou na aina home i wahi e noho ai.
  2. Ua hiki no ke ike ia na kii keia mau apana aina ma ke Keena Aina, Keena Kalaiaina, Honolulu, a e ole ma ke Keena o Mr. A. B. Loebenstein ma Hilo, Hawaii.
  3. Na Mr. A. B. Loebenstein no e kuo hikuhi aku i na apana aina i keli a no keia mea e makemake ana e ike, a no ia hana ua kuleania oia e ukuia $1. mai ka mea e noaoi ana.
  4. Na kanaka a pau e makemake ana i na apana aina, e mai no lakou ma ke kakau i ke Kuhina Kalaiaina ma kekahi palapala pa’ihakahaka. a oia mau pa i pa’ihakahaka e loaa wale mai no oiai a A. B. Loebenstein.
  5. Aole kekahi nonei mai kekahi mea e noonoo ia mai ki poe e noho ona aina nei.
  6. O ka poe piha o na makahiki waleno ke nonoi mai.
  7. E hawai ia na Hoku o @ makaliiki e aku na ai ka aina a iloko oia mana wana kuu ia mai na auhuu.
  8. E kukulu hoi oia i hele noho maluna o ka aina nona iloko o hookalii ma kaliki a e hoomaka hoi e noho maloko ia hale a e hoomau aku no ke koena o ka manawa o uni makahiki.
  9. E hoopuni hoi oia i ka aina. iloko o ekolu makahiki, me kekahi pa kupono.
  10. E uku hoi oia ma ka hapalia ma kahiki mamua i ka uku panee maluna o ke koena i uku ole ia o ke kumukuai, ma ka 5 keneta pa haneri.  Ua hiki no ka mea kuai ke hookaa pau a i kekahi mae@e paha o ka uku kumukuai i kela a me keia manawa, a i ka mea no iho e oku ai o ka uku panee.
  11. Aole e hiki ke hoolilo hou ia aku ka aelike mua. a aole io hoi ka aina e hiki ke kuai ia a pau imua na olelo aelike oka hooko ia.
  12. O ka kaule ana o ka hookoia o na kumu i aelike ia, he mea no ia e hoolilo wale ia ai o ka aina.  C. N. Spencer. Kuhina Kalaiaina.  Keena, Kalaiaina, Dek. 3, 1891.  4ts-d

 

KA LEO O KA LAHUI.

JNO. E. BUSH.

Lunahooponopono a me Pauku.

POAKAHI.  IANUARI 11, 1892.

NA MOHO AOAO LAHUI LA BERALA.

Eia mai na Moho o ka Aoao Lahui Liberala i wae ai, mai hawaii a Kauai.

 

HAWAII.

Na LIL

J. G. Hoaoili   6  Makahiki

NA LUNAMAKAAINANA.

HILO HEMA – JOSEPH NAWAHI.

HILO WAENA – HENRY WEST

HILO AKAU – JAS. MALIOON

KAU – J. N. KUPALIU

KONA – W. JOHNSON

KOHALA – G. P. KAMAUOLIA

HAMAKAA – Z. PAAKIKI.

 

MAUI.

 NA LUNAMAKAAINANA.

WAILUKU AKAU – L. W. P. KANEALII

WAILUKU HEMA – W. B. KEANU

MAKAWAO – J. KAMAKOLO.

HANA – P KAMAI

LAHAINA – WM. WHITE.

MOLOKAI – NAKALEKA.

 

OAHU.

NA LIL

A.     MARQUES – 6 MAKAHIKI

C.B. KAMAIIE – @ MAKAHIKI

WM. HOLT - @ MAKAHIKI

E.B. THOMAS – 4 MAKAHIKI

CAPT. J. ROSS – 2 MAKAHIKI

 

NA LUNAMAKAAINANA

APANA 1 W. H. CUMMINGS

APANA 2 J. W. BIPIKANE

APANA 3 C. W. AKEPOKA

APANA 4 S. K. AKI

APANA 5 S. K. PUA

KOOLAUPOKO – J. E. BUSH

KOOLAU-LOA & WAIALUA – R. W. W@

EWA & WAIANAE – J. KAULII LIKOKI.

KAUAI.

NA LIL

KALIA A ME LIHUE – A. K. MIKA

WAILUA A ME NIIHAU – J. A. AKINA

HANALEI – J. KAHILIUA.

 

O keia ka papa hoonohonoho i wae ia no ka Aoao Lahui Liberala, a e na Alii hoi, aole i lawa aka ina aku no a hoea mai a ua poe la he poe ia e kakou ana i ka Aoao Lahui.

 

O keia ka ouli a makou e ike nei, aole e hiki ke kanalua ia. nolaila. maua e Hawaii Ponoi. a e koho lo kahi i keia poe:  a na ke Akua e kokua mai. oia ka pahu hopu o ka lanakila.

 

NO NA PALI HAULIULI O KOOLAU.

Ma ke kakahiaka nui o ka ia one hinei. i hala aku ai na Hon. J. E. Buki me W. H. Kamaki. no ka lau na ana me na hoa makaainana o Koolau.  Ma ke alahele ma Waialua laua i holo aku nei a loaa aku ka Hon. R. W. Wilikoki malaila, alaila, hoomau aku lakou ma ko lakou alahele no Kaneohe, a hoi mai ma i e alapali.

 

Nolaila eia mai na inoho e Koolauloa a me Koolaupoko, na wahaolelo hoi e haaheo ai ou mau kakai pali nihoniho, na kae’ae’a hoi nana e hoomauene ka Hale Kau Kanawai, no ka imi ana i pono kaulike no oukou a pau.

 

Nolaila, e na Koolau e, e ala.  e ku a e lawe lokahi i ka halota o Hon R. W. Wilikoki a me J. E. Bush. a hoopau ma ko oukou mau puuwai; mai koho mai ia Kikila Balauuu a Kaulukou, no ka mea, no ka mea, he noho hoomaemae lona mailoko a waho.

 

Ua ike no oukou o Kaulukou no ka Kamuuu nana i hookuu i na haole e hoopae mai i na pu raifela iloko o ke kulanakauhale nei, no ka hookahuli ana i ke Kumukanawai o keia aupuni i kela la 30 o Iune poina ole, a he nui aku no hoi kana mau hana aloha ole ia oukou.  A aole no hoi paha oukou i poina i ka Kikila Baraunu hapa aloha ole ia oukou, ma’o kona hoohaahaa ino ana i ko oukou makemake, oia hoi na mea e pili ana i ke kuai aina o Kaalaea, a nana ole iho no hoi o oukou ka mea nana i noohanohano no ako iaia i na kau ahaolelo i hala.  No ia mau kumu, e kaupaona maikai i ko oukou noonoo, a e koho i ka mea oukou i ike ai he kupuno.

 

Eia mai laua ke hoea aku la imua o oukou, a e hoolohe mai i ka laua mau olelo, a na ko oukou luna kehala e kaana i ka mea pono.

 

KIPUIA KA BIPI A KANAKA.

Ua hoopii ia ae ka hui mahiko o Heeia e na kanaka no ke kipu ia o ka lakou pipi a hoopoino wale ia.  Ua waiho ia keia hihia a hiki aku o Kikila Baraunu.  Ka hana iho la ia a ka ewaewa a opu lokoino hoa hui o Kamaki a me ka Hamuku koa kaulana o ka hookahuli Kumu kanawai o Iune 30 ma ka aoao hoomaemae.  Ua ike ia oukou me ko oukou mau kolota o ka hookamani ua kolikoli ka no’a, a mai pani mai e na Koolau i ka pakika pahee o na olelo, no ka mea. na hamo ia ko lakou mau aoleo me ka aila pahee o ka aoao hoomaemae.

 

O J. A. KAMAKI.

O Keoni Kamaki kekahi noho a ka hui Kalaiaina.  Mekanika a me ka hui Oiwi i koho ai no ka holo alli ana i ke a kau.  Aole no paha oukou i poino iaia, oiai, ua loaa nua iaia ka hanohano mai a oukou mai i ke kau ahaolelo i hala. a ua hoohiki aku no hoi oia imua o ke Akua a me oukou. ka poe nana oia i kohe, e hele ana oia e hana i ko oukou makemake, a e kupaa hoi mahope o na kumuhana a ka aoao @  Eia nae ka mea i ike ia, na hehi ino oia ia oukou ma o kona kue ana i ka mea a kona lahui i makemake ai, oia ke Kumukanawai hou.

 

Nolaila, e noonoo me ke akehele, a e koho mahope o ka poe i kupaa mahope o ko oukou makemake i ke kau i hala.

 

NUHOU KULOKO.

He eha mau waapa okoho’a e ku ai kudala ia ana i kela la:

 

Ua hala aku o Kakina no Maui no ka hooikaika holo balota ana no ia apana.

 

He aha mele ka na keiki o ke kula Kamehameha e haawi ana ma ha poo ka la 21 e hiki mai ana.

 

Mai hoopoiua i ke hoomaalo ana ae ma ka Ema Kuea i keia ahiahi, malia o imi hewa ae kela ia ae.

 

Ua hopu ia kekahi kela o ka moku okohala i pau ai i ke ahi. no ka aihue ana i ke kuka o ka malama moku.

 

Ma ka Ema Kuea ka hana kahi i kani ai i ke ahiahi Poaono nei, he mea ole ka hoi ka ua i ua poa puni lealea.

 

Ke noke mai nei ka poe hoopilimeaai mahope o ka poe waiwai, aole ka he kupono o ka loaa hou ana ia Hawaii i kumukanawai hou.  Pela anei oe e Hawaii e noho pio ai malalo o ke kumukanawai elau pu a ka poai hoomaemae, i hookikina ai i kou Moi e kakauinoa iloko o 24 hora?  Aole pono pela, e koho e na Hawaii a pau i ka paa balota ka aoao Lahui Liberala, a e ko no auanei ko oukou mau iini.

 

Nui ka ohohia ia o ka haiolelo a ke Aoao Lahui Liberala i ka po Poaono nei.  Ka ai ana ia o ka i’a maikai i ka pilo no oe lihaliha.

 

E malama ia ana ka la 29 o keia mahina i la kuiaia.  O ka la keia i noho ai ko kakou.  Moiwahine ma ka noho hooponopono aupuni ana.  Ua lohe wale ia e puka ana ka hui hololio ma ia la.

 

Eia kahi Elele ke hailaku mai nei ia Mr. Makuika a me Kapena Roke. no ko laua hui ana mai nei me ka aoao Lahui a haulele aku ia hoi i ka hui Mekanika.  He oiaio aole e hiki i keia mau keonimana ke hoohauiia ia laua me ka poe kokua i ka hoopae malu ana i ka opiouma a me ka poe pakapio.

 

Ua hopu i akekahi mau pake ma Waikele, Ewa ae nei ma ka Poalima i hala, mamuli o ka loaa ana aku o ka opium iloko o ko laua poli.  Ua lawe ia mai laua imua o ka aha hoomalu, a ua hoopai ia he 50 dala o kekahi a he papaloa iho ko kekahi.

 

Ma ka la mua iho nei o keia mahahiki, ua pahu ae la kekahi mea hoopahu iloko o ka lima o ke keiki a Mr. Adler, a ua loaa iaia kekahi mau palapu, a ua lapaau ia, a ke pii muu ae nei kona maikai; aka, ma keia mau la koke iho nei. ua loaa iho la ua lima eha nei i ke anu, a ua ili hou, iho ka pilikia maluna ona, oia hoi kona loaa ana i ku’iaki, a ua hoea aku ekolu kauka no ka lapaau ana iaia.

 

“Lawe a lilo. hiu a wela a komo i ka pahu balota na moho o ka Aoao Lahui Liberala.”  O keia mau olelo maluna ae, oia kekahi o na olelo keha a kekahi o na moho a alakai wiwo ole o ka lahui, ma ka po Poaono i ani aku la; nolaila, e lokahi ka manao e ka lahui Hawaii, a e lawe i ka balota o na moho o ka aoao e imi ana i ka pono kaulike o ka lehulehu.  a e ko noauanei keia mau olelo keha e kau ae la maluna.

 

Ua hae ae ka Bipikane me ka i ae, e koho aku iaia i wahaolelo no ka lehulehu, a e kupaa no oia ma ka aoao nana oia i hoohanohano. a ke kue oia i ko lakou makemake, ua aa oia e lawe i ka ehaeha o ke ki poka ia ana o kona lae mawaena o kona mau hao (kiwi).  Bipikane ka moho ola o Hawaii, nolaila e na hoaloha.  e alu ka pule i Hakalau a papahi o Bipikane i ka lei hanohano o ka la koho balota.

 

Ke noke mai nei ka poe hoopilimeaai mahope o ka poe waiwai, aole ka he kupono o ka loaa hou ana in Hawaii i kumukanawai hou.  Pela anei oe e Hawaii e noho pio ai malalo o ke kumukanawai elau pu aka poai hoomaemae i hookikina ai i kou Moi e kakauinoa iloko o na hora he 24?  Aole pono pela; nolaila ai ake oe i kumukanawai hou, eia iho na moho o ka aoao Lahui Liberala ke waiho ae la, lawe ne no me ke kanalua ole a koho, alaila aole auanei he mea nana e keakea i kou makemake.

 

HE MAU WAAPA OKOHOLA NO KE KUDALA.

Ma ke kauoha a Kapena Huntley o ka moku okohola J. P. West. e kuai kuai kudala aku ana au ma ke kudala, he 4 mau waapa okohola maikai, i ka hora 12 awakea o keia la, Ian. @ Kuike ke dala. ma ke gula Amerika.  L. J. Levey, Luna Kudala. 364-1td.

 

Ua makemake @ Lawe Papa a pau a ka @ ha OIAIO.  e @ nui @ keena nai, i ha hora 10 a.m. @ kakahiaka Poalima.  no ka @ ana i kekahi hana i manao ia.

 

HOOLAHA PA AUPUNI

Eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei, he mau lio a me na hoki hele hewa  1. hoki a hulu ioia e poe ai eha wawae eleele, nola hao @.  2.  hoki ia, hulu iole apowai, eha wawae eleele, aole hao kini.  Lae wahini eleele, elina wawae kaikao hope.  o keia lio @ oleloia maloko o ka nupepa Buletina aole he hao kuni. na ike ia ke kani aia, maluna o ke kua; oia hoi ka hao kuni i like me kela Z.  Lio k ulaula kiki keokeo ma ka lae, aole i ike ia ka kao kuni.  Lio w keokeo ahinahina, aole i ike ia ka hao kuni.  Lio k melemele puakea, kiko keokeo ma ka lae, elua wawae mua i paa i ke kapuai hao, he kuni paha nole paha.  O ka mea a mau mea nona keia holoholona. e pono e kii koke inni o hala na la he 14. e kuai kudala aku no au ke hiki aku i ka la 28 o Ianuari nei.  1892.  hora 12, awakea Poaono  D. Kaoao, Luna Pa’Aupuni.  364 – dtf.

 

HOOLAHA HOOPAU MALAMA AINA.

Ma keia, ua hoopau aku au ia Kailima’i k@ole ona kuleana e nono maluna o kuu aina ma Kukuluaeo; a aohe no hoi ona mana mana mea e ae a pau mai keia la i aku o Ianuari, 1892, a mau loa.  Owau no me ka oiaio.  Mrs. Vikolia Ward.  361-1wd.

 

A Hering.     M. Pauly

Ka Hale Hana Novelty.

E lawe no laua a e hana i na ano hana kalai a hana hoonihoniho ina ka laau a ma ka niho palaoa paha; hoohinuhinu a anaanai ana a mania na pupu a me kukui, a me na pena hoonani o na kaupoku o na rumi; hooponopono hou, hoomaemae ana o na pila, na pu, na mea kaupaona a mea mama oia ano.

 

NA HANA MEA UWILA, NA HANA MEKINI, A ME HANA LAKA.

E hana ia no na kuui, na ana kii, a pela aku, e like me ke kauoha.

 

E hele mai io mana. 

132 alanui Papu, Honolulu   335-tf-d.

 

O kahi Emi Loa

-A MF-

Kahi Kupono loa

E PA’I AI OE I KOU

KII,

AIA NO IA MA KE

KEENA PA’I KII ALOHA!

(Alanui Nuuanu, ma kekahi aoao mai o Ema Hale).

 

E pa’i ia ana na Kii o na ano a pau

e laa hoi na- kii puulu o ka oha-

na, na keiki, na bebe, na

hale noho, na papa-ai-

na luau, a me na

kino make.

 

Na Kii hoonuiia a hoemi ia mai uaha mai na Kii e ae!

 

Nolaila, mai poina i ke pa’i ana i kou oukou mau Kii ma ke Keena Pa’i Kii Aloha. e loaa ana ia oukou na Kii maikai loa me ke emi loa ma Hawaii nei.

Theo. P. Severin: - Kapolena.

 

Keena Pa’i Kii Aloha, ma alanui Nuuanu me Beritania ma o mai o Ema Hale.  324-3md.