Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 360, 5 Ianuali 1892 — Page 2
| This text was transcribed by: | Paul Hanohano |
| This work is dedicated to: | Hanohano Ohana |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
MA KE KAUOHA.
I keia la, na hookohu ia aku o J.M. Vivas Esq. i agena haawi palapala ae mare, no ka @ana hookolokolo o Kona, Mokupuni o Oahu.
C.N.SPENCER.
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina. Dec 29, 2d. 355 3@.
KUAI O KA KOENA AINA AUPUNI MA LAHAINA MAUI.
Ma ka P@akolu. Ianuari 27, 1892, ma ka bora 12 o ke awakea, ma ke al@ho@ Aliiolani Hale, e kuai kudala ia aku ai ma ke akea ke koena o ka aina aupuni ma Lahaina, Maui. @ ike ia ma ka inoa o "Mauna Retreatand" nona ka ili a pau. In 164 eka, oi aku a emi mai paha.
Kumukuai Hookumu He $450.
C.N.SPENCER.
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Dec. 23 '94. 355-d3t
NA AINA HOME MA HILO, HAWAII.
Ma keia ke hoolaha ia aku nei
1. Ua hookawaleia he Umi (10) Pahale, ma Kaieie, Hilo, Hawaii no ka hoolilo ana aku i ka poe e makemake ana e loaa ia lakou na aina home i wahi e noho ai.
2. Ua hiki no ke ike ia na kii keia mau apana aina ma ke Keena Aina, Keena Kalaiaina, Honolulu, a i ole ma ke Keena o Mr. A.B. Loebensteni ma Hile, Hawaii.
3. Na Mr. A.B. Loebenstein no e kuo hikuhi aku i na apana aina i kela a me keia mea e makemake ana e ike, a no ia hana ua kuleana oia e ukuia $1. mai ka mea e nonoi ana.
4. Na kanaka a pau e makemakeana i na apana aina, e @ mai no lakou ma ke kakau i ke Kuhina Kalaiaina ma kekahi palapala pa'ihakahaka, a oia mau pa'ihakahaka e loaa wale mai no mai a A.B.Loebenstein.
5. Aole kekahi nonoi mai kekahi mea e noonoo ia mai ka @oe e noho ona aina nei.
6. O ka poe piha o na makahiki waino ke nonoi mai.
7. E haawi ia no iloko o umi makahiki e uku ia ai ka aina, a iloko oia mana wa na kuu ia mai na aukau.
8. E kukulu hoi oia i hale uoho maluna o ka aina nona iloko o hookahi ma kahiki a e hoomaka hoi e noho maloko ia hale a e hoomau aku ne ke koena o ka manawa o umi makahiki.
9. E hoopuni hoi oia i ka aina, iloko o ekolu makahiki, me kekahi pa kupono.
10. E uka hoi ola ma @ hapaha ma kahiki mamua i ka uku panee maluna o ke koena i uku ole ia o ke kumukuai, ma ka pa 5 keneta pa haneri. Ua hiki no i ka mea kuai ke hookaa pau a i ke kaui mahele paha o ka uku kumukuai, i kela a me keia manawa, a i ka mea no hoi e oki ai o ka uku panee.
11. Aole e hiki ke hoolilo hou ia aku ka aelike mua, a aole no hoi ka aina e hiki ke kuai ia a pau mua na olelo aelike i ka hooko ia.
12. O ka kaule ana o ka hookoia o na kumu i aelike ia, he mea no ia e hoolilo wale ia ai o ka aina.
C.N. SPENCER,
Kuhina Kalaiaina.
Keena, Kalaiaina, Dek. 3, 1891. 4ta--d.
KA LEO O KA LAHUI.
JNO. E. BUSH.
Lunahooponopono a me Puuku.
POALUA, IANUARI 5, 1892.
KA LAHUI, E KUKA PU.
O ke poo maluna ae ola no ka leo aloha o ka Emepera Napoliana Bonepate i kona mau makaainana, oiai oia i ike ai i na hana hoopilikia a kekahi mau aupuni, i na poe hai euanelio, e hoike ana i ka Ekalesia oiaio o ka Haku Iesu Karisto.
Oia no kona w@ i kuahaua koke aku ai a puni o Palani,
"E ka Lahui e Kuka pu." Oia no ka wa i nui koke mai ai na poe naauao, a me na poe waiwai a pau o ka aina, no ka noo ana, a hoolohe ana i ka manao o ka Emepeia, me ka manao pihoihoi o keia poe, oiai, aole i maopopo ia lakou ke ano nui o keia 'olelo.
A wahi a ko lakou koho ana, e kaua hou ana anei? Aka, aole e hiki ke ike lakou, aia wale no a hoike ia make ka Emepera.
I ka wa a ka Emepera Napoliana I hoike mai ai i ke ano nui o kana i kuahaua ai, oia no ka wa i haawi mai ai na mea a pau i ko lakou mahalo a me na kakoo ana, a kue ana hoi i na hana ino e hana ia ana maluna o na haipule.
O keia Emepera, he kue loa oia i na hana pono ole o kela ano a me keia ano.
He kue pu oia i na poe alanu mana aupuni a pau o na ano like ole.
Nolaila, e na hoa makaainana, e pono kakou e lawe keia a e kaana mawaena o kakou iho, oiai o keia kekahi olelo waiwai loa; no ka mea o ke kuka pu ana o ka Lahui me ka nohoalii, ma na mea e pili ana i ka pono o ka aina, oia ka mea e hooi ia aku ai ka mana, a me ke kuokoa o ka aina; aole hoi e pono e kuka ma na mea ano ole, a kohu kamalii i ka nana aku, e like me ka Kaulukou ma i hana ai.
Oiai hoi, he kohu ole loa kela, a he mau hana hilahila no hoi.
Nolaila, e ka Lahui, e ku kapu. Ua mau ke ea o ka aina i ka pono, a o ka pono hoi ke hana ia a haule mai na Lani.
PULELO KE AHI O MAKUAIKI.
Ma ka papa Koonohonoho o na hihia o keia kau, o ka mua loa o ko ka Hon. J.E. Bush; ke ahi kaulana o na Pali Hauliuli o Koolau-poko, ke kiai nana ole hoi ou e Hawaii.
Ma ka noho ana o ka Aha Jiure i i@a la inehinei, i hoomalu@a e Lunakanawai Makale, a ua piha-u ae ke keena hookolokolo i na loio, a me ka poe makaikai, oiai ka aha e nohe ana, a aia hoi imua o ka Ana, ua hoopau wale ia ka hoopii o Hon. J.K. Bush, oiai aole i pili ka hewa iaia.
Eia ka Solomona, ma ka pono, a me ka hoopono, a me ka polole. Oia ka ka Hon. J.E. Bush i hana ai, aka, ua hewa nae, aka kokua mai no ke Akua i kona poe kanaka. A wahi ana i i mai ai penei: "Owau pu no me oukou a hiki i ka hopena."
O KA INOA KA MEA NUI
Ma ka la 25 o Dekemakaba iho nei, na malama ia ke kikipu nololei mawaena o na makai, a me na koa: a ua kaa ka hanohano o ka la i ka makai kuhuina, oia o Mr. Baker, oiai ua kaihi aku la oia i kona papa helu a ka 23, a ua loaa iaia ke ke'a o ka lanakila, a me elima dala ma ke gula.
Nolaila, e na poe o ka oihana ma kai, aohe pauai kupono e ae, a oukou e panai aku ai ia Mr. Baker, ke kanaka nana i hookau aku la i ka hanohano maluna o ka oihana makai, me kala ke'a gula.
Eia wale no; e hapai ae i ua kauaka la ma kekahi kulana o ka oihana makai, a oia ka panai kunono nona; oiai wahi a Napoliana o ka hana a ke kanaka e hana ai i kekahi hana i ka la hooili kaua, a i ike ia kona koa, a lanakila oia, alaila, e pono no e loaa iaia kekahi makana, a i ole ia, e hookau ia aku oia ma kekahi oihana; o keia ka Napoliana hoakaka, ne na kanaka o keia ano.
Nolaila, ke waiho aku nei makou na na poo o ka oihana e ike ia mea. Aka, aole makou e kanalua, e loaa ana no he panai kupono iaia.
HEAHA KELA?
He akaku kai hoea mai io makou nei, mai Waialua mai, a o ke ano o ua akak@ la, oia k@
I ko kakou Moiwa@ aku nei ilaila, aole ka oia i ike ia maie na makaainana, a aole no hoi i kona papa aina.
O ke kumu nui no o keia, oia no keia, no ka huli kua o ko kakou Moiwahine ia kakou; a oiai hoi, ua a'o mua aku no makou iaia, aka, aole mae he hoolohe ia mai.
Aka hoi, ke hoike nei makou i keia, aole me ka manao ino, aka, me ke aloha no.
Nolaila, e ka nohoalii e, ahea oe ike i kou mau makaainana ponoi, oiai he lahui makee alii keia i na 'lii i hala aku la; oiai wahi a ke alii na'i aina, e ike i ke kanaka nui, a me ke kanaka iki, e ike hoi i ka mea kiekie a me ka mea haahaa. O ka leo keia o ke ola e ualo aku nei, hoolohe ia mai, a na ke Akua no e kiai mai.
HEAHA KA MEA O KA PAA ANA.
He lono kai loaa mai nei ia makou, eia ka poai o ka aoao hoomaemae ke pee imai nei ma ke kua, a ke onou nei i na kii makaliilii mamua, a o lakou mai mahope.
He mau hana maka'u wale keia a he h@he wale, a o ke kanaka o ke ia ano, a mau kanaka paha, he poe hipa eleele maopopo lakou, a aole ke noe kupono no ke kahua paio. Nolaila, e ka lahui nana pono ia mai keia poe; a mai koho ia lakou.
AINA PA-HALE MA KAMAKELA.
Ke poloai ia aku nei ka lahui Hawaii, e hele mai e kuai i na apana aina i koe, a ka Hon. C.J. McCarthy e hooloha nei, oiai he anoano koe o pau loa.
ALOHA HAPE NUIA
Owau o kekahi makai o ka uwati ekahi, ke haawi aku nei au i ko'u mahalo i ka Lukanela o ka uwati elua, no ka maemae maoli o kana pap@aiha i hoomakaukau ai no ka La Hape Nuia, ua like ia me ka pa paaina a ka poe hanohano loa e noho nei iloko o keia Paeaina.
Mahalo piha ia Mr. Kaeona, Lukanela o ka uwati elua.
J.E.K. Maia.
NUHOU KULOKO.
I ka wa hea kakou e loaa ai ka maha, i ka wa anei a ka anela uhi e hoea mai.
He mau kulu paka ua kai helelei iho kakahiaka onehinei; e ole nae hoi ia, ma-a iki ai ke taona nei.
Ke haulani la ke ku'e o na mea hana o kekahi mau mahiko o Hilo i koia mau la, aole ia he ku'e, aka, he ola ia no na @ o ketaona nei, ina aku a kapa'i @ ka aio Nakona. Oia ka nau.
He nui na lono e pa-e mai nei, mai Maui mai, na a'o ia aku nei ko laila poe e kekahi mana aupuni, aole e koho i ka Aoao Lahui.
He Uwati ua haule a o ka mea e ioaa ai, e hoihoi ae ma kahi o Kale Kaaka, a e loaa no i ua mea la i loaa ai ka uwati he umi dala.
He mau hana kohu ole ka makou i lohe ai, e pili ana mawaena o ko makou hoaloha; nolaila, e ka makamaka, e hoopau i kela hana e pono ai, mai hoomau e poino auanei.
O ka nui o na hihia o keia kau he 83, he 16 no ke jiure Hawaii, 18 no ke jiure hui, a he 43 no na jiure haole, mai ke karaima a ke kivila, he 3 mai kela kau mai, a he 3 no ka aha piha.
I ka hora 12 m@ o keia la e holo aku ai ka mokuahi Auseteralia, a e lawe pu aku ana oi@ i na akana a me na leta, mai ko kakou Hale Leta aku; no ka hau oki o Kaleponi ka pahu hopu.
Ma ke ahiani nei, ua haawi ae la ka Puali Puhi Ohe Hawaii, he anai na hoolaulea o ka lakou mau hokeo kani, malalo o ke alakai ana a D.K. Naone; ne ku i ka milolii i ka hoolohe aku.
Ma Manamana, ma ka la 25 o Dekemaba i hala aku la; ua hanau mai la na Mr. J.P. Paleka me Mrs Namahana, he kaikamahine nui nepunepu; a ua kapa ia iho la no hoi kona inoa o ka la Hanau o ka Haku.
Mai kunukunu a nukunuku hoi oukou e na hoa paiauina o keia nupepa, no ka puka ole aku o ka moolelo o Masepa, ma ka pepa o keia la; no ka mea, aole he kope me makou ma ka la inehinei, malia o puka aku ma ke kakahiaka o ka la apopo.
HE MELE KANIKAU ALOHA.
Akahi ka wela o ka houpo e
Ka hapahapai a ke aloha e
Ke lalawe ae nei puni kuu kino
Ke hou hewa nei i ka puuwai
Nawai e ole ko'u aloha
A he pua imihala i kuu poli
O oe hookahi ka'u mea nui
O ka haa mua loa o kuu puhaka
Hakahaka kuu poli aole oe
Aia ma ka lima o ka lokoino
Iaoino pono ole kahi manao
I ka noho a haopu pii ke aloha
He alohanei Home e waiho nei
Home hoola'i hoi a kuu lei
Hula aku no wau o mai oe
O Manuha Aipo kou inoa.
$10 MAKANA.
Ua haule ma Honolulu nei, ma ka Poalima, Dekemaba 4, he Wati Gula wahine me ke kaula lei; mawaena o kahi o ka Ponogarapa a me ka Makeke o Mrs S.A. Carter [Kipela.] Ua pa no i ka inoa; a ina o ka mea o loaa ana, e oluolu oia e hoihoi mai ma ke keena o Kaaka, a e loaa no ka uku makana maluna ae. Chas. L. Carter.
380-3tsd.
HOOLAHA PA AUPUNI.
E ike auanei na kana a pau, oia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei kekahi mau lio hele hewa lio k@ ulaula, 8 wawae keokeo, keokeo lokihi ma ka lae, hao kuni ano e akau, hao kuni K@hema o ka a-i, hao kuni ano a; lio k@ lokia, 3 wawae eleele 1 wawae keokeo akau hope, haa kuni @K hope akau, kiko keokeo ma ka lae; lio k puakea 4 wawae eleele kiko keokeo ina ka lae, hao kuni X hope akau. O ka mea a mau mea paha nona keia mau lio e pono e kii koke mai o hala na la he 13, e kuai kudala aku no au ke hiki aku i ka la 16 o Ianuari, 1892; hora 12 awakea Popono. D. KAOAO,
380-tfd. Laua Pa Aupuni.
Hoaloha Hookipa
Ke hoike ia aku nei ka lohe@ ea @ kanaka a pau loa. Ua hoo@ ua i ke maua mau Apana Aina @ i kapala o Kalaheo, Ka@ a me Puanihala, no lakeu na aka @ @ waiho la ma ka Paa, Kailua, Koolaupoko, Oahu, i hoolimalima la @ maua mai la Keleau (w) mai. Nolaila, he papap loa ia aku nei na holoholona e kela a me hoiano, aole e hookaa wale ia mak@ ua mau Apana Aina la, a o ka mea a mau mea paha e kua ana i keia , e hopu ia no e maua, a i ele ia, e ko maua mau hope paha, a e ho@ko la e like me ke kuhikuhi a ke kanawai. O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e C.I. HIRAM, a i ole ia, me DAVID DAYTON, a i ole ia KUKA.
Owau no me ka haahaa
MRS. C.I. HIRAM
Honolulu, Oahu, Oct. 8, 189@. 3@-d.
HOOLAHA PA AUPUNI.
E ike auanei na kanaka a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei kekahi mau hipi helehewa. Bipi w. melemele ulaula, oki ano e ma ka pepeiao akau, hao kuni P B, uha hope akau Pipi w melemele ulaula, keokeo loihi ma ke kua, haokuni P B uha hope ak@ Bipi keiki oleale, aoao akau, aole kuni. Bipi keiki w melemele ulaula, aohe kuai. Bipi keiki w. eleele, eha wawae keokeo, keokeo ka opu, keokeo ka huelo, aohe kuni. Bipi keiki k. ulaula aohe kuni. O ka mea a mau mea paha nana keia mau bipi, e pono ia lakou e kii koke mai, o hala na la he 12, e kuai kudala aku no au ke hiki aku i ka la 26 o Dekemaba nei 1891; Poaono, hora 12 awakea.
D KAOAO.
351-dtf. Luna pa Aupuni.
A. HERING M. PAULY
Ka Hale Hana Novelty.
E lawe no lana a e hana i na ano ha na kalai a hana hoonihoniho ma ka laau a ma ka niho palaoa paha; hoohinuhinu a anaanai ana a mauia na pupu a me kukui, a me na pena hoonani o na kaupoku o na rumi; hooponopono hou, hoomaemae ana o na pila, na pu, na mea kaupaena a mea mama oia ano.
NA HANA MEA UWILA NA HANA MEKINI, A ME HANA LAKA.
E hana ia no na kaui, na ana kii@ polu aku, e like me ke kanaka.
@ E hele mai lo maua.
133 Alanui Papa, Honolulu 3@5-tf-d.
O kahi Emi Loa
A ME
Kahi Kupono loa
E PA'I AI OE I KOU
KII,
AIA NO IA MA KE
KEENA PA'I KII ALOHA!
(Alanui Nuuanu, ma kekahi aoao mai e Ema Hale).
E na'i ia ana na Kii o na ano a pau
e laa hoi na kii puulu o ka oha-
na, na keiki, na bebe, na
hale noao, na papa-ai-
na laau, a me na
kino make.
Na Kii hoonuiia a hoemi ia mai @ha mai na Kii ae!
Nolaila, mai poina i ke pa'i ana i ko oukou mau Kii ma ke KEENA PA'I KII ALOHA, e loaa ana ia oukou na Kii maikai loa me ke emi loa ma Hawaii nei.
THEO. P. @VRRIN. Kap@lena.
KEENA PA'I KII ALOHA, ma alanui Nuuanu me Beritania ma o @ Kina Hale. 394-3@d.