Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 340, 8 December 1891 — Page 2

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

MA KE KAUOHA.

    I keia ia i hookohu ia aku ai o DOROTHEA LAMB, i Notari no ka lehulehu no ka apana Hookolokolo Ekahi o ke Aupuni.     C. N. SPENCER.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina. Dec. 3, '91. 338-3td.

 

KUAI O KA HOOLIMALlMA O KA LOKO O OPU , MA PAWAA, OAHU.

 

    Ma ka Poakolu, Dek, l6, 1891, ma ka hora 12 awakea-ma ke alo komo aku ma mua o Aliiolani Hale e kuai ia aku ia ma ke kudala, ka hoolimalima o ka ioko aupuni o Opu ma Pawaa, Oahu .  Ka ma naw a he 15 makakiki, k e k ui nukuai koho mua he $50 uku makahiki , e uku ia ma ka uku hapa makahiki mamua.

C. N. SPENCER .

Ku h ina Kalaiaina

Keena Kalaiaiana Nov. 14, '91.    324 3t sd

 

KUAI O ELUA APANA AINA AUPUNI MA K AAUWA ELOA, PALOLO OAHU.

    Ma ka P eakol u Dek . 19 , 1891 , ma ka hora 12 awakea, ma ke alo @ Aliiolani Hale, e kuai ia aku ai ma ke kudala elua apana aina aupuni ma Kaauwaeloa Palo @ o Oahu, oia hoi: Apana 1.  Nona ka ili he 1 8 eka a oi a emi mai paha, kumuku ai koho mua he $500.   Apana 2.   Nona ka ili aina he 18 eka a oi a emi mai paha, kumukuai koho mua $500.

C. N. SPENCER .

Kuhima Kalaiaina.

Keena Kalaiain a , Nov. 13, '91. 324 3ts d

 

NA APANA AINA HOME LIILII MA PUNA HAWAII.

Ke hoolaha ia aku nei ma keia:

    1  Aia he 20 mau apana ma Nauawale, Puna, Hawaii, e loaa no he mau apana kupono no ka noho ana kuonoono, mai keia mau apana aina home liilii mai.

    2  E ike ia no ke kii o keia mau apana aina, maloko o ke keena Aina o ke aupuni, ma Honolulu a i ole ma ke keena o J. E. Elderts ma Kapoho, Puna, Hawaii.

    3.  Na J. E. Elderts. e kuhikuhi mai i na apana i ka mea e makemake ana e ike i na mau apana la, a no ia hana ana e loaa iaia ka uku o $1.00 mai ka, mea noi aku.

    4  O ka poe makemake i mau apana aina, e nonoi mai no, ma ke kakau ana mai i ke Kuhina Kalaiaina, maluna o ka pepa i pa'i hakahaka ia, a loa no ke kope oia mau palapala me ka uku ole mai a J. E. Elderts.

    5  Aole e noonoo ia ke noi a kekahi mea he aina ponoi kona.

    6  O kela a me keia mea nonoi e loaa iaia na makahiki oo ma ke kanawai.

    7  E ae ia no ka mea nonoi i umi makahiki e uku ai noka aina ma ia manawa, e hookuu ia no ka aina mai na auhau aupun i a pau.

    8  Iloko o hookaki makahiki, ke kauoha ia nei oe, e kukulu i hale nou maluna o ka apana aina i lilo ia oe, a e hoomau aku oe i ka noho ana no ke koena o na makahiki he umi.

    9  Iloko o ekolu makahiki, ke kauoha ia aku nei oe e hoopuni i ua aina la me kekahi pa kupono a paa hoi.

    He mea pono ia oe e hookaa mua mai i kela a me keia hapa makahiki, i ka uku panee maluna o ke kumukuai o ka aina ma ka 5 pakeneka o ke dala i ka makahiki hookahi; ua hiki no hoi ia oe ke hookaa i ke kumukuai holookoa, a o ka hapa paha, ma kela a me keia wa, he mea ia e emi mai ai ka uku panee.

    11  O ka aelike mua ana, aole hiki ke hoolilo ia aku, a aole no hoi e hiki ke hoolilo ia aku ka aina, a hiki i ka hooko piha ia ana o na kumu aelike.

    12  Ke haule hope ka hooko ia ia ana o kekahi o kela mau kumu i hoike ia ae la, he mea ia e loaa ole ai ka a ina.

C. N. SPENCE R,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov. 6, 1891.     318-4t.

 

    I keia la i hookohu ia aku ai o CARMEN E. VIDA, i No ta ri no ka lehulehu, no ka a pana Hookolokolo Ekahi o ke Aupuni.    C. N. SPENCER.

              Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Dec. 3, '91.    338-3td.

 

NA AINA HOME MA HILO, HAWAII.

    Ma Keia ke hoolaha ia aku nei--

    1.   U a hookaawaleia he Umi (10) Pahale, ma Kaieie, Hilo, Hawaii no ka hoo lilo ana aku i ka poe e makemake ana e l oaa ia lakou na aina home i wahi e noho ai.

    2.  Ua hiki n o ke ike ia na kii o keia mau apana aina ma ke Keena Aina, Keena Kalaiaina, Honolulu, a i ole ma ke Keena o Mr. A. B. Loebensteni ma Hile, Hawaii.

    3.  Na Mr. A, B. Loeben s tein no e kuo hikuhi aku i na apana.aina i kela a me keia mea e makemake ana e ike, a n o ia hana ua kuleana oia e ukuia $1, mai ka mea e nonoi ana.

    4. Na kanaka a pau e makemake ana i na apana aina, e ui mai no lakou ma ke kakau i ke Kuhina Kalaiaina ma kekahi palapala pa'ihakahaka, a oia mau pa'ihakahaka e loaa wale mai no mai a A. B. Loeben s tein.

    5.  Aole kekahi nonoi mai kekahi mea e noonoo ia mai ka poe e noho ona aina nei.

    6.  O ka poe piha o na makahiki waIno ke nonoi mai.

    7.  E haawi ia no iloko o umi makahiki e uku ia ai ka aina, a iloko oia mana wa ua kuu ia mai na auhau.

    8.  E kukuhi hoi oia i hale noho maluna o ka aina nona iloko o hookahi ma kahiki a e hoomaka hoi e noho maloko o ia hale, a e hoomau aku no ke koena o ka manawa o umi makahiki.

    9.  E hoopuni hoi oia i ka aina, iloko o ekolu makahiki, me kekahi pa kupoho.

    10.  E uku hoi oia ma ka hapaha ma kahiki mamua i ka uku panee maluna o ke koena i uku ole ia o ke kumukuai, ma ka pa 5 keneta pa haneri.   U a hiki no i ka @ kuai ke hookaa pau a i ke kahi mahele paha o ka uku kumukuai i kela a me keia manawa, a i ka mea no hoi e oki ai o ka uku panee.

    11.  Aole e hiki ke hoolilo hou ia aku ka aelike mua, a aole no hoi ka aiua e hiki ke kuai ia a pau mua na olelo aelike i ka hooko ia.

    12.  O ka kaule ana o ka hookoia na kumu i aelike ia, he mea no ia e hoolilo wale ia ai o ka aina.

C . N. SPENCER,

Kuhina Kalaiaina.

Keena, Kalaiaina, Dek. 3, 1891.     4t s-d .

 

KA LEO O KA LAHUI.

JNO. E. BU SH.

Lunahooponopono a me Puuku.

 

POALUA, DEKEMABA 8. 1891.

 

E ke Hoa , Pehea keia?

    O ke poomanao maluna'e, oia n a kalaimanao o ka aoao kue Lahui, kue Aupuni a kue Nohoahi, i hoopuka ia ma ka nupepa "Hawaii Holomua,'' a e hilikau ana kana olelo i o a ia nei, e pai ana hoi oia i ka manao o D. L. Hunt s man, i hoopuka ia ma ka nupepa " Adverti s er."  Ke olelo mai nei oia, oia ka hoike nui ma ko lakou aoao, a na D. L. Huntsman i hoike aku, he hoohui aina keia mau hana e hana ia nei a pela aku.  A ke olelo maopopo mai nei hoi ua poai haawi aina nei, o "Ka Leo," he kipi oia.

    E ka makamaka, ke apakau ae la oe i ka lana manu ole, oiai, aole loa e hiki ia oe ke hooiaio mai he kipi o Hon. R. W. Wilikoki a me "Ka Leo," oiai hoi, ua hoiko maopono mai ke Kanawai i ke ano o ka hana i hana ia i lilo ai i kipi i'o, oia keia, ka ohumu e make ke Alii a e pau paha kona Nohoalii ana, a e kaua aku i kona aupuni, a e hui pu me kona poe enemi e kokua a e hoouluulu ia lakou.

    M a keia Kanawai, ua maopopo ke kahua oiaio e lilo ai i kipi, aole i pohihihi ke Kanawa:.eia wale iho no na ninau nui:

    1 .  Ua ohumu i o anei o Wilikoki ma e make ka Moiwahine?

    2.  He halawai malu anei kekahi a Wilikoki ma i malama ai i kekahi mau la aku nei, e olelo ana e pau kona Nohoalii ana? a i ole, e ka u a aku paha i kona aupuni?

    3.  I ka wa hea a mahea i malama ai o Wilikoki ma he halaw a i malu no ka hoohui aina ia Hawaii nei me ka R epu b alika nui o Amerika?

    4.  Owai na lala a owai na hoa e aa e hana ia hana?

    Eia ka pane ma ka aoao o "Ka Leo," aole! a he ole loa aku no; a nolaila, ke hoike aku nei makou i ke ano nui o ka huaolelo ohumu, oia keia:

    E like me ka ka Hui Holehole Iwi i hana ai m aluna o ke kino laahia o ko kakou lani Moi i hala e aku, Kalakaua, I.  Oiai hoi. aole i lohe ia a aole no hoi i m anao ia e hu'e hou ia ae a n a kona kino Alii mailoko ae o kona holowaa mua a ka holowaa hou, oia ke ano o ka huaolelo "Ohumu," he mea i hana malu ia a ua hooko ia nae

    Nolaila. ke waiho ia aku nei keia mau ninau eha, nau e ka "Hawaii Holomua" e hoike mai , oiai hoi, ua makaukau mau makou i na wa a pau e paio no ka pono o kona aina hanau, kona lahui ponoi a me ka Nohoalii, aole oia e hopo, a aole no hoi oia, e wi ana ma na ano a pau; nolaila, e ka Lahui Hawaii aloha, ke hoike aku nei " Ka Leo" me ka oiaio loa, aole he manao hoohui aina a kumuhana hoohui aina i hoolaha ai.

    E nana i na kumuhana o ka aoao Lahui Hawaii Liberala, mai ka pauku I a hiki i ka pauku XII, a "Ka Leo" e hoike akea nei, aole no hoi he ohumu ilaila, aole no hoi he kipi he oki loa no.

    Nolaila e na hoa makaainana a pau. o ke ano nui o keia mau hana a keia nupepa e hana nei, oia keia, he hooinoino i ke koo o ka Lahui, oia hoi "Ka Leo," kona kapena wiwo ole ka Hon. Jno. E. B ush. Hon. R . W. Wilikoki a me na poe e ae, e kakoo ana i ka aoao Lahui, ua kapa ia aku lakou a pau e ia nei, he poe kipi.  Nolaila, o kau mau kalai olelo ana a pau e ke hoa, he ona la wale no ia, a he lapuwale o na lapuwale, wahi a Kekahuna, a eia hoi ka Solomona, "Kaili ae la ka mea hewa i ka waiwai kipe, i kona hoohaunaele ana i ka aoao pono."   O keia iho la kou ano a me kau mau hana, a no "Ka Leo," e loaa ia oe ma keia mau hoakaka ana; ke kali nei "Ka Leo" ia oe e Hawaii Holomua, a me kou mea ho o holo, a ua makaukau "Ka Leo" e pane i na ninau naauao a pau, a e paio hoi maluna o na kulana naauao a pau, oia kona hauoli.

 

He U l uahewa paha keia.

 

    He uluahewa paha keia o na loio o ka hui ake hookahuli aupuni e upu nei, e hele imua o ka Loio Kuhiua e ninau ai i kona manao Kanawai e pili ana no na mea i kamailio akea ia e ka Hon. R. W. Wilikoki, a lakou hoi i kapa mai ai he kipi.'

    Eia ka pane, o na mea i kamailio akea ia e pili ana no ka Re pu ba lika a Hon. R . W. Wilikoki i hoike akea ai, aole ia he hoohui aina a aole no ia he kini, a aole no hoi ia he kamailio ana no ka R epubalika.

    Oiai hoi, oiai hoi, o kana i kamailio ai, he kamailio akea ana ia, a he olelo a'o no ka pono o ka noh o alii, ke aupuni a me ka lahui.   Oia ka pane a k a Loio Kuhina i kela mau komite 7 lala, a oukou e na loio uluahewa e upu nei e hele aku e ninau.

    Aloha wale ka hoi nele i ke kula loa o Malama, ehia ka hoi mea aloha o ka poe iloko o ke kanawai, ka puahiohio wale o ko lakou m au pahukani ia Kane i ka Alaneo, a o ka hopena o hoea mai ana i ua mau loea nei, he ma'i kou, aohe laau e ola ai.

    Nolaila e na loea kanawai , eia mai ka ninau, a na oukou ia e pane mai m e na hoakaka pololei ana,

1.  Owai ka Lunahoomalu o ke Aupuni i ka 1787?

2.  Ke mau nei no anei ka hano hano o ka nohoalii mai a Kamehameha III mai a hiki i keia wa?

3.   Ehia Moi o Hawaii nei i keia mau la e nee nei?

4.  Nawai i hakoko ka pono o keia lahui? a nawai hoi i hoike piha i na mea huna a kela poe i upu ai e hoolilo ia Hawaii nei no Ame r ika?

    Maluna o keia mau ninau, ke noi aku nei Ka Leo ia oukou e pane mai me na hoakaka pololei ana, aole me ka hilo-kaamola, oiai, ianei iho no ka ike kanawai la hu'e pau mai; oiai, ke ake nei makou e hana ia ka pono kaulike o na mea a pau.

Ka Buke Akeakamai.

AO

KE KI GULA

NO KEKAHI MUA MEA HUNA POHIHIHI I HULIIA E KA NOEAU O KE KANAKA.

 

KAK A U mua ia e ka Me a Hanohan DAVID KALAKAUA a me kekahi poe e ae he nui, a i Hoouluia, Hooponoponoia, a Hoomahuahua hou ia e Levi-i-Levi ole ia ka Akeakamai Hawaii o ke Ke ne turia 19.

Mahele o ka Bu ke.

MAHE L E I.

    VIOIA--Hoike Ouli ma na kau Oulin oALO     lana Mahina.

GZOi ILA--HokeADAIEkaal I     G

oke kanaka.

MAHELE III.

METRAGA R ATIMA--Ka Hoike Ouli maka Hoonohonoh @ Huahelu ma ka Helu Kahala.

MAHELE IV.

ONEI R OLO GI .

MAHELE V.

Ka Papa Konane Hoailona Pomaika.

 

AINA A KU AIMA KAMAKELA.

 

He Umi Aina Pa-hale ma Kamakela.

 

    He 50 kapu a i ka laula ma ke aio, a h e 150 Kapuai ka averika hohonu.   Ua pili i ka Home o ka Ohana Buckle, a he oluolu ke k omo ana aku.  He wahi e puka aku ai ma Alanui Liliha, a ma ke Kula Nui o Sana Lui.

    No na ninau hoa aku e pili ana no keia mau aina, e u-i aku ia

C. J. Mc CARTHY.

338-dtf.                             35 Alanui Kalepa, Honololu H. I.

 

MALCOLM BROWN!

(Palaunu.)

 

NOTA RI O KA LEHULEHU, Aliiolani Hale, Honololu H. I.     337-tf.

 

HOOLAHA PILIKOKO.

    E ike auanei na mea a pau ma keia, oiai, ma ka la 13 o Novema b a nei, 1891, ua make o Luka Kahului w, no Lahaina Maui, a i kona wa i make ai, ua waiho mai oia ma ko'u lima he palapala Sila no kona aina ma Lahaina Maui, a ua kuhikuhi mai hoi ia'u he mau palapala e ae kekahi no kona mau aina e ae ma Lahaina a me Waikapu, ma Maui.  Nolaila. ke hoike ia aku nei ka lohe i na mea pau loa i pilikoko i ka mea i make e hele mai a hui me a'u ma Honolulu Oahu, no ka hoomaopopo ana i keia waiwai o ka mea i make a'u e paa nei, a na ka poe i kuleana e hana aku no lakou.

Owau no o     KELUIA [w]

Ma o Nawahi a me Huntsman.

Honolulu Nov. 19, 1891.     328-lmd.

 

HOOLAHA KUAI AINA.

    Mamuli o ke Kauoha a Hoa, ke ho ike ia aku nei ka lohe i na mea a pau, ua makemake maua e kuai aku i kona kuleana aina a pau loa iloko o kela apana aina e waiho la ma Haiku, Hamakualoa, Maui, nona ka Palapala Sila Nui Helu 183, no W P. Alekaneke r o i iilo mai i ke kahi poe hui.   E loaa no na kuka ana no ke kumukuai me maua ma Honolulu.

NAWAHl & HUNTSMAN.

323- dlm .     Na Loio no Hoa

 

"PONO KAULIKE!"

 

    NA MOHO no na, Luna Nui o ka Oihana Ki n ai Ahi i waeia e na Hui Kaawai malalo iho, e koho ia ana m a ka la 7 o Dekemaba, 1891, no na wahi pakahi e pili ana ia lakou: " Holokahana." -- HUI KAAWAI HAWAII HELU 4.

"Ko Makou Akenui, ka Pomaikai o ka Lehulehu." -- HUI KAAWAI MEKANIKA HELU 2.

"Ma kahi a ka hana e hea ai, malaila makou e loaa ai." -- HUI HOOPAKELE PALAHUKI A ME ALAPII HELU 1.

"Lanakila." -- HUI KAAWAI AINA PUA HELU 5.

 

Luna Nui:

            JULIUS A S CH.

Kokua Ekahi:

            JAS. H HUN T .

Kokua Elua:

            D . L. KALAWAIA.

328-12t d .