Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 328, 20 Nowemapa 1891 Edition 02 — Page 2

ʻaoʻao PDF (1.15 MB)

This text was transcribed by:  Stacey Kawano
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

MA KE KAUOHA.

 

KUAI O KA HOOLIMALIMA O KA LOKO O OPU.  MA PAWAA, OAHU.

            Ma ka Poakolu, Dek, 16, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke alo komo aku ma mua o Aliiolani Hale e kuai ia aku ai ma ke kudala, ka hoolimalima o ka loko aupuni o Opu ma Pawaa,, Oahu.  Ka ma nawa he 15 makakiki, ke kumukuai koho mua he $50 uku makahiki, e uku ia ma ka uku hapa makahiki mamua.

C. N. SPENCER.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina Nov. 14, ’91.  324 3tsd.

 

KUAI O ELUA APANA AINA AUPUNI MA KAAUWAELOA, PALOLO, OAHU.

            Ma ka Poakolu Dek. 19, 1891. ma ka hora 12 awakea, ma ke alo o Aliiolani Hale, e kuai ia aku ai ma ke kudala elua apana aina aupuni ma Kaauwaeloa Palo lo, Oahu, oia hoi:  Apana 1.  Nona ka ili he 18 eka a oi a emi mai paha, kumuku ai koho mua he $500.  Apana 2.  Nona ka ili aina he 18 eka a oi a emi mai paha, kumukuai koho mua $500.

C. N. SPENCER.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov. 13, ’91.  324 3tsd.

 

            O ka Poaono la 28 o Novemaba nei, ka la hoi i loaa mai ai ke Kuokoa o Hawaii nei mai na Aupuni mai o Enelani a me Farani, he La Kulaia Aupuni ia, a e paniku ia hoi na Keena Oihana Aupuni a pau o ke aupuni ma ia la.

C. N. SPENCER.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov. 12, ’91.  324 4tsd.

 

NA A PANA AINA HOME LIILII MA PUNA HAWAII.

            Ke hoolaha ia aku nei ma keia:

            1 Aia he 20 mau apana ma Nauawale, Puna, Hawaii, e loaa no he mau apana kupono no ka noho ana kuonoono, mai keia mau apana aina home liilii mai.

            2 E ike ia no ke kii o keia mau apana aina, maloko o ke keena Aina o ke aupuni, ma Honolulu a i ole ma ke keena o J. E. Elderts ma Kapoho, Puna, Hawaii.

            3 Na J. E. Elderts, e kuhikuhi mai i na apana i ka mea e makemake ana e ike i ua mau apana la, a no ia hana ana e loaa iaia ka uku o $1.00 mai ka mea noi aku.

            4 O ka poe makemake i mau anana aina, e nonoi mai no, ma ke kakau ana mai i ke Kuhina Kalaiaina, maluna o ka pepa i pa’i hakahaka ia, a loa no ke kope oia mau palapala me ka uku ole mai a J. E. Elderts.

            5 Aole e noonoo ia ke noi a kekahi mea he aina ponoi kona.

            6 O kela a me keia mea nonoi e loaa iaia na makahiki oo ma ke kanawai.

            7 E ae ia o ka mea nonoi i umi makahiki e uku ai noka aina ma ia manawa, e hookuu ia no ka aina mai na auhau aupuni a pau.

            8 Iloko o hookahi makahiki, ke kauoha ia nei oe e kukulu i hale nou maluna o ka apana aina i lilo ia oe. a e hoomau aku oe i ka noho ana no ke koena o na makahiki he umi.

            9 Iloko o ekolu makahiki, ke kauoha ia aku nei oe e hoopuni i ua aina la me kekahi pa kupno a paa hoi.

            He mea pono ia oe e hookaa mua mai i kela a me keia hapa makahiki, i ka uku panee maluna o ke kumukuai o ka aina ma ka 5 pakeneka o ke dala i ka makahiki i hookahi; ua hiki no hoi ia oe ke hookaa i ke kumukuai holookoa, a o ka hapa paha, ma kela a me keia wa, he mea ia e emi mai ai ka aku panee.

            11 O ka aelike mua ana aole hiki ke hoolilo ia aku, a aole no hoi e hiki ke hoolilo ia aku ka aina, a hiki i ka hoeko piha ia ana o na kumu aelike.

            12 Ke haule hope ka hooko ia ia ane o kekahi o kela mau kumu i hoike ia ae la, he mea ia e loaa ole ai ka aina.

C. N. SPENCER.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina. Nov. 6, 1891.         

318-4t.

 

KUAI O KA AINA AUPUNI MA KE AWAAWA O LAUPAHOEHOE, HILO, HAWAII.

            Ma ka Poakolu, Dekemaba 2, 1891, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o ke komo ana o Alii olani Hale, ma ia wahi i makemake ia ai e kuai aku ma ke kudala akea ana; a e hoomaopopo ia hoi o Haawi a he wahi kupono hoi no ka noho ana ma kela awaawa o Laupa hoehoe Hilo Hawaii. a o kona ili he 50 eka, oi a mei mai paha.

            Kumu hoomaka $500.

C. N. SPENCER.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov. 6, 1891.

319—d3ts.

 

NA KOHO ANA I SILA IA.

            E lawe ia ana ma ke keena Kalaiaina a hiki i ka Poalua, Novemaba 17, 1891, ma ka hora 12 awakea, no ke kukulu ana i hale laau noho ma kahi hooulu laau o ke aupuni, kihi o alanui Moi a me Keaumoku, Honolulu.

            O na kii a me na hoolala ana no ka hana e ike ia no ma ka ninau ana ma ke keena o ka Luna Hana Aupuni.

            E kakau ia na palapala koho me na olelo mawaho o ka palapala, “Palapala Koho no ke Kukulu ana, Kahua Hooulu Mea Kanu.”

            Aole e hoopaa ana ke Kuhina Kalaiaina iaia iho e lawe i ke koho haahaa loa a i kekahi koho e ae paha.      C. N. SPENCER,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov. 11, 1891-3ts

 

KUDALA AKEA ANA O NA LAIKINI AWA.

            Ma ka Poakolu Novemaba 9 ’91, e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ana i kekahi mau Laiki Awa, no ka manawa hookahi makahiki, mai Ianuari 1, 1891 aku.

MAUI

Lahaina           2          Laikini

Wailuku           2          :

Makawao        1          :

HAWAII

Kau     1          Laikini.

KAUAI.

Kawaihau        1          Laikini

Waimea           1          :

            O keia mau laikini o keia mau mokupuni o Maui, Hawaii a me Kauai, e kuai kudala ia aku ana no ia iloko o ko lakou mau apana pakahi iho; a e hoike ia aku nno na ano a pau e pili ana ia mea ma ia wahi, a ke waiho ia nei ka mana malalo o ka makai nui, a i ole ia, o kona hope paha.

            Kumu koho mua no ka laikini o Lahaina me Wailuku $300, o ka laikini hookahi, a no na laikini e ae o kekahi mau Mokupuni e ae, $100, hoomaka aku oia no ka laikini Lookahi.

            Ka Manawa.  E uku mua ia he 25 pa-keneta i ka wa e haule ai ka hamale

            A o ke kaena aku, e uku ia no ia i ka piha ana o na la i hoike ia.

            Ina aole e uku ia ke koena iloko o na la he umi mahope iho, alaila, e lilo no kela uku mua ana i mea ole.

C. N. SPENCER.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov. 11, 1861-3ts

 

KA LEO O KA LAHUI

JNO. E. BUSH.

Lunahooponopono a me Puuku.

 

POALIMA, NOVEMABA 20, 1891.

 

Ua Hala, ua kuu ka Luhi o Hon. H. A. P. Kaaka.

            Ma ke ku ana mai a ka mokuahi Alameda, ua loaa mai ka lono i ke kapitala nei, ua nalo, ua hala.  ua kuu mai i keia ola ana o Hou. H. A. P. Kaaka. ko ke aupuni Hawaii nei Kuhina Noho ma Wasinetona.

            I ka pahola ia ana ae o keia lono ma ke kakahiaka o nehinei, oia no ka wa i haawi mai ai na kahakahana like ole o na hae ia lakou iho, ma ka hoike ana mai ma ka hapalua o ko lakou mau apahu, e hoike ana hoi i ke kanikau kumakena lihaliha a ka aahu eleele a ke kanikau.

            O ka mea hanohano H. A. P. Kaaka, he keonimana oiaio oia, he kalaiaina i hilinai nui ia, aka, i ka la o ka haku, aohe loea ilaila, oiai, ua like kona la me ka aihue i ka po.

            Ua kuu mai oia i na inea o keia ola ana, mamuli o ka hoomailo loihi ana a ka ma’i iaia, ua nui no ko na huli ana i kahi o kona maha, aole nae he loaa iki a hiki wale i kona moe ana aku la i ka moe kapu o Niolopua.

            Ua haalele iho oia no keia ao i kona hoa pili he wahine, kana mau keiki, na kaikuaana, na kaikaina a me na pilikana no a pau a me na hoaloha e paiauma aku nona

            A no ia mea, ke komo pu aku nei makou e auamo pu i na luuluu o ke kanikau ana nona, a e hui pu hoi me kana wahine a me kona oha na a pau iloko o ke kumakena ana.

 

HE LAPUWALE NA OLELO A NA OPU LOKOINO.

            Nui na olelo pelo a na hipa eleele, e lohea ia nei i keia mau la, he poe hipa kahu ole keia, a o laou nei mawaho o ka pa.  A ke pahola nei ka lakou mau olelo pelo ma o a ma nei, a puni ke kapitala nei.

            Nolaila, ke pahola aku nei makou imua o oukou e ka lahui, he mau olelo lapuwale wale no ka lakou, aohe waiwai, oiai eia mai na alakai wiwo ole o ka oukou e ka lahui Hawaii, oia hoi o Hon. Jno E. Bush, J. Nawahi, R. W. Wilikoki, L. W. P. Kanealii, W. White a me na puuwai aloha aina e ae he nui, o ka aoao lahui.

            O keia poe, @e poe loea kalaiaina maopopo lakou. he wiwo ole a he hupo ole hoi; nolaila, mai nana a mai nana a mai hoolohe i na olelo pelo a keia poe, oiai he aloha lehelehe ka lakou, aia no mawaho loa o ke kuka, a i ka puliki aku, aia ilaila ka moo kelagona kahi i opu ai, e kali ana i mau dala e ake ana o ka loaa mai.  Nolaila, kapae ia aku he make aku ia, he ahi he mea wela.

 

KE KIALUA BEAGLET.

            O keia wahi moku, kahi moku i hopu ia iho nei e ke aupuni i ka nui o ke dala, i Honolulu iho nei no oia, a hoi aku nei i kona wahi i holo mai ai. me ka manao ia no hoi ua hoi loa aku nei, eia ka auanei ua pelu kua hou mai nei, a oi ae i Koolau ae nei, ala ilaila e kalewa hele mai nei,  peia mai ko laila poe ia makou.

            O kahi moku keia i manao ia ua hoopae malu mai i kekahi kaa ma ke i Hawaii nei, oia hoi ka opiuma a he hana aka no hoi keia wahi mo ku oiai i Hilo ke ku mua ana, mai laila mai a Lanai mai Lanai mai a Oahu nei.

            I keia hoi ana aku nei hoi, eia ka auanei e oioi mai ana no kela i Koolau ae nei.  Nolaila, he mea ku pono loa i ka Ilamuku, a i ole ia i kona mau hope paha, e hakilo i ke ia kupuino, malia paha a oi pau ke la laau dala nui wale o ua wahi mo ku la.

 

PAKELE KE OLA MAI POINO.

            Ua lohe mai makou mai ko makou kiu mai o na mea huna pohihi hi, mai pono ka ke ola o J. L. Kaulukou ma ka auina la Poalua nei, ma ka hora 4 o ke ano ahiahi, a pe nei lahi moolelo pokole no kona poino a makou i lohe mai ai:

            Ua holo mai la o ua e J. L. Kaulukou a me kana wahine, mai ko laua home mai, mai uka mai o Nuuanu, a mamua iho o kahi o J. A. Cummins mauka ae nei o Hanaiakamalama, ua haawi ke aloha mawaena o laua.

            A iaia i haalele hope aku ai i kona hoaloha, ua holo mai la oia a loaa kekahi puulu e holo nei, a ua hele like mai la lakou, aka, ua nanea loa o Mr. Kaulukou i ke kamailio me kona puulu, oia no ka wa i hookui aku ai o kona kaa me ka pou uwea olelo, a hemo aku la ka lio mai ke kaa aku, a pahu ana ke kaa ilalo.

            Aka, aole nae i poino laua, o ka lio hoi keia ke ahai la ka pupuhi, a mamuli o na kokua ana paa aku la ka lio, a ua palekana.  He hoailona keia o heia mua aku.

 

HOOPII KOI POHO $7000 DALA.

            Ua makaukau kekahi hoopii koi poho e waiho ia ae imua o ka Aha Kiekie no kekahi huina dala nui o $7000 dala, o keia hoopii, na Mrs Hana Makaena no ia o Puueo, Hilo Hawaii, e hoopii ana i ka Makai Nui o Hawaii oia hoi o E. G. Hikikoki, ma o ke komo hewa ana o kona mau makai ma kahi o Mrs Hana Makaena.  A nolaila, ke koi nei oia i kona poho imua o ka Aha Kiekie ma Honolulu nei, ma o kona mau loio la, oia hoi o J. Nawahi a me D. L Huntsman.  A ma o ke ia hoopii e komo pu mai ana me ka Ilamuku, ke poo hoi o ka oihana makai.

 

KAUKA HAMONA.

            E haiolelo ana o Kauka Hamona imua o ka Hui Kalaiaina Hawaii Liberala, ma ke ahiahi o ka Poaono e hiki mai ana, a he mea kupono no hoi e lohe kakou i kana mau ka laiaina ana.  Nolaila, e hele mai kakou a pau, hele hookahi, hele mai elua, hele mai no a pau.  Ina aole e loaa na kuia ia Kauka Hamona, alaila e lohe ana kakou i na leo nahenahe o keia loea, a me kana mau kanaenae ana no keia lahui.

 

KE KOHO ANA ILOKO O NA MOKUAINA HUI O AMERIKA.

            Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Mariposa mai ka hema mai, ua loaa mai na lono e pili ana i ke koho ana o na Mokuaina Hui o Amerika a oia ka makou e pa hola aku nei i mua o ko makou poe heluhelu.

            Hauliuli, no ka hikina Mele Aina 10,000 ka huina o ka poe koho.

            Pua o Nu Ioka, 16,000 ka huina.

            Makinile, Ohio 10,000 ka huina.

            Ka Repubalika, ka poe hoi e ake ana i na oihana a me ka huina o ka Pilakelapia, ka poe koho a pau i huli mai, he 40,000 ka huina

            @a poholo ia ma ka @ o ka muliwai o Columebia, kekahi moku hae nui, nona ka inoa o B. S. Siai d @e, oiai oia e hookomo aku ana i ke ana o ke kapena a me na kela elima, ua poholo pu lakou ilalo o ka moana.

 

E HUI AKU ANA NO KAKOU.

            E na hoaloha, na makamaka, na makua. na kaikuaana na kaikaina a me na kupuna.  Ke hoike aku nei au imua o oukou, e huli hoi aku ana no au, oiai o oukou ko’u poe makua, ka poe hoi nana i hapai ia’u, nolailai e na kini o Puna paia ala i ka hala, a me na makua o Hilo Hanakahi, mai kanalua oukou no’u, oiai aole au e haalele ia oukou.          Ka Oukou Keiki,

J. NAWAHI.

Novemaba 20, 1881.

 

            Ua makemake ia na Luna Lawe Pepa a pau o ka LEO a me ka OIAIO, e akoakoa mai ma ke keena nei, i ka hora 10 a. m., o ke kakahiaka Poalima, no ka noonoo ana i kekahi hana i manao ia.

 

HOOLAHA PILIKOKO.

            E ike auanei na mea a pau ma keia, oiai, ma ka la 13 o Novemaba nei, 1891, ua make o Luka Kahului w, no Lahaina Maui, a i kona wa i make ai, ua waiho mai oia ma ko’u lima he palapala Sila no kona aina ma Lahaina Maui, a ua kuhikuhi mai hoi ia’u he mau palapala e ae kekahi no kona mau aina e ae ma Lahaina a me Waikapu, ma Maui.  Nolaila ke hoike ia aku nei ka lohe i na mea pau loa i pilikoko i ka mea i make e hele mai a hui me a’u ma Honoulu Oahu, no ka hoomaopopo ana i keia waiwai o ka mea i make a’u e paa nei, a na ka poe i kuleana e hana aku no lakou.

            Owau no o      KELUIA [w]

            Ma o Nawahi a me Hunstman.

Honolulu Nov. 19, 1891.  328—1md.

 

HOOLAHAPA AUPUNI.

            E ike auanei na kanaka a pau, eia ma ka pa aupuni o Makiki nei kekahi mau lio helehewa.  Lio k ulaula, keokeo loihi ma ka lae, 4 wawae eleele, hao kuni ano e uha hope ak, ke ano @ keia hao kuni Hema, ina aole hema hao ano e.  Lio k, hulupala ulaula, elua wawae keokeo hema, keokeo loihi ma ka lae, paa na wawae i kapuai hao. haokuni oHo uha hope ak.  O ka mea a mau mea nona keia mau lio, e pono e kii koke mai, o hala na la he 15, e kuai kukala aku no au ke hiki aku i ka la 5 o Dek., 1891.

D. Kaoao.

Nov. 19, 1891.                        328—dtf.

 

“PONO KAULIKE!”

            NA MOHO no na Luna Nui o ka Oiahna Kinai Ahi i waeia e na Hui Kaawai malalo iho, e koho ia ana ma ka la 7 o Dekemaba, 1891, no na wahi pakahi e pili ana ia lakou:

“Holokahana.” — HUI KAAWAI HAWAII HELU 4.

“Ko Makou Akenui, ka Pomaikai o ka Lehulehu.” — HUI KAAWAI MEKANIKA HELU 2.

“Ma kahi a ka hana e hea ai, malaila makou e loaa ai.” — HUI HOOPAKELE PALAHUKI A ME ALAPII HELU 1.

“Lanakila.” — HUI KAAWAI AINA PUA HELU 5.

 

Luna Nui:

JULIUS ASCH.

Kokua Ekahi:

JAS. H. HUNT.

Kokua Elua:

D. L. KALAWA@A.

328—12td.