Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 325, 17 November 1891 — Page 2

Page PDF (1.11 MB)

This text was transcribed by:  Keoni
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

MA KE KAUOHA.

KUAI O KA HOOLIMALIMA O KA LOKO O OPU MA PAWAA, OAHU.

 

            Ma ka Poakolu. Dek, 16, 1891, ma ka bora 12 awakea, ma ke alo komo aka ma mua o Aliiolani Hale e kuai ia aku ai ma ke kudala, ka hoolimalima o ka loko aupuni o Opu ma Pawaa, Oahu. Ka ma nawa he 15 makakiki, kekumukuaikuho mua he $50 uku makahiki, e uku la mu ka uku hana makahiki mamua.

C.N. SPENCER.

Kuliina Kalaimua.

Keena Kalaiama Nov. 14, 1891.         324 3tsd.

 

KUAI O ELUA APANA AINA AUPUNI MA KAAUWAELOA, PALOLO, OAHU

 

            Ma ka P@akolu Dek. 19, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke alo o Aliiolani Hale, e kuai ia aku ai ma ke kudala elua anana aina aupuni ma Kaauaeloa Palolo, Oahu, oia hoi: Apana 1. Nona ka ili he 18 eka a oi a emi mai paha, kumuku ai koho mua he $500. Apana 2. Nona ka ili aina he 18 eka a oi a emi mai paha, kumukuai koho mua $500.

C.N. SPENCER.

Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina, Nov. 13, 1891. 324 3tsd

 

            O ka Poaono ia 28 o Novemaba nei, ka la hoi i loaa mai ai ke Kuokoa o Hawaii nei mai na Aupuni mai o Enelani a me Farani, he La Kulaia Aupuni ia, a e paniku ia hoi na Keena Oihana Aupuni a pau o ke aupuni ma ia la.

C.N. SPENCER.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina. Nov. 12, 1891. 324 4tsd.

 

NA APANA AINA HOME LIILII MA PUNA HAWAII

            Ke hoolaha ia aku nei ma Keia:

            1. Aia he 20 mau apana ma Nauawale, Puna, Hawaii, e loaa no he mau apana kupono no ka noho ana kuonoono, mai keia mau apana aina home liilii mai.

            2. E ike ia no ke kii o keia mau apana aina, maloko o ke keena Aina o ke aupuni, ma Honolulu a i ole ma ke keena o J. El Elderts ma Kapoho, Puna, Hawaii.

            3. Na J. E. Elderts, e kuhikuhi mai i na pana i ka mea e makemake ana e ike i ua mau apana la, a no ia hana ana e loaa iaia ka uku o $1.00 mai ka mea noi aku.

            4. O ka poe makemake i mau anana aina, e nonoi mai no, ma ke kakau ana mai i ke Kuhina Kalaiaina, maluna o ka pepa i pa'i hakahaka ia, a loa no ke kope oia mau palapala me ka uku ole mai a J.E. Elderts.

            5. Aole e noonoo ia ke nei a ke kahi mea he aina ponoi kona.

            6. O kela a me keia mea nonoi o loaa iaia na makahiki oo ma ke kanawai.

            7. E ae ia no ka mea nonoi i omi makahiki e uku ai noka aina ma ia manawa, e hookuu ia no ka aina mai na auhau aupuni a pau.

            8. Hoko o hookahi inakahiki, ke kauoha ia nei oe e kukulu i hale nou maluna o ka pana aina i lilo ia oe a e hoomau aku oe i ka noho ana no ke koena o na makahiki he umi.

            9. Iloko o ekolu makahiki, ke kauoha ia aku nei oe e hoopuni i ua aina la me kekahi pa kupono a paa hoi.

            He mea pono ia oe e hookaa mua mai i kela a me keia hapa makahiki, i ka uku panee maluna o ke kumukuai o ka aina ma ka 5 pakeneka o ke dala i ka makahiki hookahi: ua hiki no hoi ia oe ke hookaa i ke kumukuai holookoa, a o ka hapa paha, ma kela a me keia wa, he mea ia e emi mai ai ka uku panee.

            11. O ka aelike mua naa, aole hiki ke hoolilo ia aku, a aole no hoi e hiki ke hoolilo ia aku ka aina, a hiki i ka hooko piha ia ana o na kumu aelike.

            12 ke haule hope ka hooko ia ia ana o kekahi o kela mau kumu i hoike ia ae la he mea ia e loaa ole ai ka aina.

C.N. SPENCER

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina. Nov. 6. 1891.

318-4t

 

KUAI O KA AINA AUPUNI ILOKO O PULEHUIKI, KULA MAUI

            Ma ka Poakolu Dekemaba la 2, 1891, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o ke komo ana. Alii olani Hale, ma ia wahi i makemake ia ai e kuai aku ma ke kudala akea, ana i ke koena o ka Apana Aina Aupuni o Pulehuiki, Kula, Maui, a o kona ili he 13.97 eka oi a emi mai paha.

            Kumu hoomaka $5.00 o ka eka.

C.N. SPENCER.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov. 6, 1891.

319--3dts.

 

KUAI O KA AINA AUPUNI MA KE AWAAWA O LAUPAHOEHOE, HILO., HAWAII.

            Ma ka Poakolu, Dekemaba 2, 1891, ma ka hora 12 o ke awakea ma ke alo ino o ke komo ana o Alii olani Hale, ma ia wahi i makemake ia ai e kuai aku ma ke kudala akea ana; a e hoomaopopo ia hoi o Haawi a he wahi kupono hoi no ka noho ana ma kela awaawa o Laupa hoehoe Hilo Hawaii, a o kona ili he 50 eka, oi a emi mai paha.

Kumu hoomaka $500.

C.N.SPENCER.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov. 6. 1891.

319--d3ts.

 

NA KOHO ANA I SILA IA.

            E lawe ia ana ma ke keena kalaiaina a hiki i ka Poalua, Novemaba 17, 1891, ma ka hora 12 awakea no ke kukulu ana i hale laau noho ma kahi hooulu laau o ke aupuni, kihi o alanui Moi a me Keaumoku, Honolulu.

            O na kii a me na hoolala ana no ke hana e ike la no ma ka ninau ana ma ke keena o ka Luna Hana Aupuni.

            E kakau ia na palapala koho me na olelo mawaho o ka palapala, "Palapala Koho no ke Kukulu ana, Kahua Hooulu Mea Kanu."

            Aole e hoopaa ana ke Kuhina Kalaiaina iaia iho e lawe i ke kono haahaa loa a i kekahi koho e ae paha.

C.N. SPENCER,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov. 11, 1891-3ts

 

KUDALA AKEA ANA O NA LAI KINI AWA.

            Ma ka Poakolu Novemaba 9 '91, e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ana i kekahi mau Laiki Awa, no ka manawa hookahi makahiki, mai Ianuari 1, 1892 aku.

 

MAUI.

Lahina             1          Laikini

Wailuku           2               :

Makawao        1               :

 

HAWAII.

Kau                 1          Laikini

 

KAUAI

Kawaihau       1          Laikini

Waimea           1               :

            O keia mau laikini o keia mau mokupuni o Maui, Hawaii a me Kauai, e kuai kudalu la aku ana no ia iloko o ko @kou mau apana pakahi iho; a @ ho ke ia aku no na ano a pau e pili ana ia mea ma ia wahi, a ke waiho ia nei ka mana malalo o ka makai nui, a i ole ia, o kona hope paha.

            Kumu koho mua no ka laikini o Lahaina me Wailuki $300, o ka laikini hookahi a no na laikini e ae o kekahi mau Mokupuni e ae $100, hoomaka aku oia no ka laikini Lookahi.

            Ka Manawa. E uku mua ia he 25-keneta i ka wa e haule ai ka hamale.

            A o ke kaena aku, e uku ia no ia i ka piha ana o na la i hoike ia.

            Ina aole e uku ia ke koena iloko o na la he umi mahone iho, alaila, e lilo no kela uku mua ana i mea ole.

C.N. SPENCER,

Kuhina Kalaiaina.

Keeua Kalaiaina, Nov 11, 1861-3ts

 

KA LEO O KA LAHUI.

JNO. E. BUSH.

Lunahooponopono a me Puuku.

 

E KOHO ME KA LOKAHI, I NA MOHO O KA AOAO LAHUI.

 

            E na hoa makaainana, ka poe i loaa ia lakou ka mana koho balota, e hoomanao i kela poo manao e kau ae la maluna. E Koho me ka lokahi i na moho o ka aoao lahui.

            Ma keia mau la koke aku e hoea mai ana, e pahola aku ana makou imua o oukou i ka papa inoa o na moho e ola ai ka aina, ka lahui ke aupuni; oia hoi, o na moho e wae ia ana, mai na apana koho mai no ia, oiai no hoi o ka mea a ka apana i hilinai ai oia ke wae ia, a aole nae i makemake ia ka poe hoopilimea ai, ka poe ake hanohano, a pela wale aku.

            Aka, o ka poe i loaa ka uhane hoopono, i lawa hoi me ka naauao, a me ka noaau, oia kai makemake ia. A ma keia no hoi, ke hoike ia aku nei ka lono ia oukou, oia keia, ua makemake ia kela apana koho keia pana koho, a puni ka Pac Aina, e hoouna mai i mau komite elele ma Honolulu nei, i ka wa e loaa aku ai-ke kauoha ia oukou, oiai hoi ua kukulu iho nei ka aoao Lahui Hawaii oiaio i kekahi hui nona ka inoa ka "Hui Kalaaina Hawaii Liberala," a ua hooholo ua hui la, o ka mea e makemake ana e holo balota alii a lunamakaainana paha, ua makemake ia oia o hoohiki mai maluna o na kumuhana i hoolaha ia e ka hui nui, oia hoi na kumuhana i hoolaha akea ia e ka nupepa ka Leo a me ka OIAIO; a maluna oia mau kumuhana e ike ia ai, owai la ka moho e aa ana e ku iho oia ma ia kahua, a i mai owau.

            Ke hoike aku nei makou, aole loa hookani, iwaena o ka aoao kue lahui, e hiki e hooia mai, e hiki ana iaia, a ia lakou paha ke hoohiki mai me ka oiaio, loe wale no ka aoao lahui. Nolaila, e ka iwi o na iwi, ka i'o o na i'o, a me ko koko o na koko, e ike ia kaua hoa kanaka mai kipa hewa ke aloha i ka ilio, oiai aia kona ike i ka huelo.

            E kali oukou mo ka hoomanawanui a hiki i ka hoolaha ia ana aka me ke akea; aka mai poina ia oe e Hawaii ponoi, oiai, nou o luna a me lalo, a nou ma na ano a paa, a uau @onoi no e kumakaia aole na hai.

 

            Mai poina i ke kilohi ae i ka makou mau hoolaha Ma ke Kauoh@.

 

UA ALA HOU MAI KA MOI DA VIDA LAAMEA KALAKAUA I.

            Ma ka hora 12 ponoi o ka la hanau o ka Moi Kalakaua I., ua haawi mai la ka papu o Kakaako a me ka mokukaua Penesekola i na kipu aloha ana, no ko kakou moi i aloha nui ia, a ma ke kani ana o na pu aloha, oia ka wa a makou i noomanao ae ai, ua ala nou mai ka mea nona ka la, oiai hoi, ua hoike mai ka leo o na pu i ke anoano eehia, a me he mea la, oia pu no kekahi e luakaha pu ana iwaena o ka kou, kona mau makaainana.

            A o na olelo aloha ole a ka poe epu keemoa, ua lilo i mea ole oiai wahi a ia puulu hipa, he hoopunipuni keia mau hoolaha a Buku, oiai aole loa e hiki ke ki ia ka pu, ua make oia, a aole no hoi i haua kanawai ia, aka a hiki mai i ka wa i owa mai ai ka leo o na pu-kuniahi, oia ka wa i lilo ai o ua poe hipa la i mea ole i keia nupena.

            Nolaila, e na makaainana aloha alii oiaio a pau, e pulama i ke aloha o ko kakou @@@ moi, e like me kou ano mau e @@@ lahui Hawaii oiaio; oiai hoi, ua hoka loa na enemi, ua hopu i ka i'a o ka heka he alamihi. Nolaila, ua lanakila o Buki a me kana nupepa wiwo ole, a nolaila ke hoomanao ae nei makou i keia mau lalani mele o ua lani la a kakou--

 

Malauia o ke ao kou kokua

Ka Hoku Loa no kou alakai

Lilo i mea ole na enemi

Lehelehe eueu hana lokoino.

 

HE POINA IO PAHA

 

            He pahaohao ko makou i ko makou lohe ana mai, he poima ka ke kumu i haule hope ai ke kuahaua la kulaia a ka Aha Kuhina o ka Moiwahine, no ka hoomanao aua i ka la o ko kakou Moi i aloha nui ia.

            Ina pela i'o ke kumu o ka emi hope ana, alaila aole no i lawa ke ia Aha Kuhina i ka puniu, oiai hoi ua hooholo mua ka Aha Kukamalu o ka Moiwahine, e malama a ka la hanau o ka Moi Kalakaua I., oiai hoi o na kuhina no kekahi mau lala o ua Aha Kuka ia.

            Nolaila, ua minamina loa ia makou, i ka puni ole o keia Pae Aina i keia kuahaua, oiai hoi, o ka moku o Kauai kana wahi i kipa mua aku ai, e ike i na makaainan, oiai oia i pii ae ni ma ka nohoalii o Hawaii nei, aka, ua haule hope lakou, a pela no hoi a pau na moku.

            Nolaila, i ko makou wa i lohe ai i kela mau mapuna olelo, na kulu iho la ko makou waimaka me ka ehaeha, oiai he mau hiona kela o ke au i kaa hope aku a aole i kupono no keia au naauao aui wale: aka, o ka lahui Hawaii aloha, aole e hewa ke kiai o ka lahui ke kaena ae, ua eo ka hanohano i ka Leo a nana hoi na huaolelo kanaenae mua loa, i pahola aku imua ou e ka lahui Hawaii, me na huaoleio moakaki, ka la 16 o Novemaba: a nana no hoi i heike piha aku @ haawi ana ka hui @@@ Mam@@h@ paina hoomanao ma ia ia.

            A nolaila e ka iahui aloha, ke ka nei ke kiai o ka lahui me ka makaala ma na ano @ pau @@@ hoi @@ mea e poina mai kona waihona @@@ noo aku; a o na laihoahoa ana no ka Moiuakine Kanemake @@ @@.

 

HE MOKU MAKAIKAI HONUA SAINT GEORGE.

            Ma ke kakahiaka onehine i, i ku ma ai keia moku maikai io kakou nei.

            He moku keia no kekahi poe keiki waiwai loa o Enelani, a ua kapa ia kona Inoa ma o Kekahi hale ka hiko loa o kela moi o ka lakaku pee Rikeke ka Nui.

            He poe waiwai loa keia, i oi aku mamua o kela mau keiki Pelekane i hopu ia iho nei no ka nui o ke dala, a pohea ana la keia poe, e hopu ia ana no paha, oiai, aole o ka'e mai ua mea he aa; ea, e akahele loa o poohu auanei ka lae, kahi ke pohue, oiai he lapa manu ole aku ia; he hi'a pai ole, no ka mea, ua nui na olokaa.

            Oiai hoi, ke moe nei kela hoopii a kela mau keiki Pelekane ia oe e Hawaii; nolaila, e nihi ka hele'na mai hoopa, mai pulale wale aku i ka ike a ko maka.

            Ma ke kahua kinipopo na keiki puhi ohe kahi i hoolaulea ai i na makaikai i hoea aku no ka nana kinipopo, ma ka auina ia onehinei.

            Ma ka Ema Kuea ka bana i ka ponei, kahi i hoolaulea ai i na kini pepeiao i hoea aku malaila, hookahi nao hoi mea i pono loa ai, o ke kaaloalo mau ae o na ulua olala o ke taona nei.

            OLELO HOOLAHA

            E ike auane na kanaka a pau, eia mo ka Pa Aupuni o Makiki, kekahi mau lia hele hewa; lio k melemele, keokeo lokihi ma ka lae, huelo poemuku, 2 wawae eleele mua, 2 wawae keokeo hope; hao kuni R H uha hope akau. Lio k eleele keokeo lokii ma ka lae, 1 wawae keokeo hope hema, 2 wawae eleele; hao ko ni D hope akau. O ka mea a mau mea nona kela mau lio e pono e kii koke mai o hala na la he 14, kuai kukala aku no wau ke hiki aku i ka la 31 o keia malama, ma ka hora 12 o ke awakea Poaono.

David Kaoao.

Luna Pa Aupuni.

Oct. 20, 1891. 304 3td.

 

O kahi Emi Loa

--A ME--

 

Kahi Kupono loa

EPA'I AI OE I KOU

 

KII,

 

AIA NO IA MA KE

 

KEENA PA'I KII ALOHA!

(Alanui Nuuanu, makekahi aoao mai o Ema Hale)

 

E pa'i ia ana na Kii o na ano a pau

e laa hoi na kii puulu o ka oha-

na, na keiki na bebe, na

hale noho, na papa-a:

na luau, a me na

kino make.

 

Na Kii hoonuiia a hoemi ia mai paha mai na Kii e ao!

 

Nolaila, @ai poina i ke pa'i ana i ko oukou mau Kii ma ke KEENA PA'I KII ALOHA, e Ioaa ana ia oukou na Kii maiki loa me ke onii loa ma Hawaii nei.

 

THEO. P. SEVERIN--kapoiena.

KEENA PA'I KI@ AIONA, uia alanui

Nuuanu me Beritania, ma o mai u

Ema Hale.       334smd.