Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 301, 14 October 1891 — Page 2

Page PDF (1.10 MB)

This text was transcribed by:  Maggie Butterfield
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

MA KE KAUOHA.

 

            I kulike ai me ka Pauku 1. Mokuna ‘’’’’xxxv, o na Kanawai o ke Kau o 1888, ua hoololiia ka Pa Aupuni hoopaa helehewa, i keia la a Kealahou 1 a me 2 ma Kula, Mokupuni o Maui.   

            C. N. SPENCER

Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina, Oct. 12, 1891

300   3sd

 

KUAI O KA HOOLIMALIMA O NA AINA AUPUNI O KAHOIWAI MANOA, OAHU.

            Ma ka Poakolu, Nov. 18 ma ke alo iho o Aliiolani Hale, hora 12 awakea, e kuai ia aku ai ka hoolimalima o ka aina aupuni o Kahoiwai, Manoa Oahu, nona na eka he 17 ½  oi a emi mai paha.

            Manawa ke 15 makahiki.

            Kumu koho e hoomaka ai he $20 no ka makahiki.  Uku hapa makahiki mamua.

                                                C. N. SPENCER

                                                Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina, Oct. 10, 1891

299-4t

 

NA APANA AINA PA-HALE KUAI MA KA AOAO MAUKA O ALANUI WAILA, A MAWAEO ALANUI MAKIKI A ME KA LAINA O ALANUI KEWALO, MAKIKI, HONOLULU OAHU.

 

            HE 33 ka nui o na pa i hoolala ia, ma ka aoao mauka o Waila, a mawaena o ke alanui Makiki a me ka laina o ke alanui Kewalo, Makiki, mawaena ke nui o .75 a .79 o ka eka, a ua makaukau ano no ke kuai.

            E lawe ia no na palapala nonoi no keia mau apana aina pahale ma ke Keena Kalaiaina, ma na kumukuai e hookumu aku ai ke koho ana e loaa ana ma ke ke Keena Aina, e loli ana mai ka $250 a ka $500 no ka pa hookahi, e like me ka nui a me kahi e waiho la.

            E hoike mai hoi ka mea noi, he makemake kuai kona me ka manao e kukulu a hoohana hou ana ma ka aina.

            He kuike kuai ana, a i ole, he uku hapaha e like me ka makemake o ka mea kuai, a o ke koena, e uku ia ma ka puunane like ana iloko o hookahi, elua a me ekolu mau makhiki, me ka ukupanee he 7 keneta o ka makahiki e uku pa hapa makahiki ia.

            E hoopuni hoi ka mea kuai i ka aina me ka pa kupono a maikai ilo ke o hookahi makahiki mai ka lilo ana iaia, a e hoomoe i ka wai mai na paipu wai aupuni mai.

            E hoopuka ia aku no na Palapala Sila no ka aina ma ke kaa pau ana mai o ke dale.  E ike ia no ke kii o keia mau aina ma ke Keena Aiua a me na hoakaka ana a pau.

            Aneane e hoomoe ia aku na alanui, a e hoomoe ia na paipu wai o ke alanui e pili ana i keia mau pa aina ma keia manawa mamua koke iho.   C. N. SPENCER

                                                                                                Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Oct. 4,        299-10tsd

 

            I kulike ai me ka Pauku 1, Mokuna XXXV o ke kauawai o ka makahiki 1888.  Ua loaa ia ke kuleana e mahele i ua Pa Aupuni o Kekaha i elua apana, o kekahi apana aina aupuni makai o ke alanui aupuni o Kamanamana ma Kaloa Kona Akau. Hawaii.

            I kulike ai me ka Pauku 2. Mokona XXXV o ke kanawai o ka ma kahiki 1888.  I keia la, ke hoakohu ia aku nei o Mr. C. K. Kara, i Luna Pa Aupuni no Kamanamana Kolea, Kona Akai Hawaii.     C. N. SPENCER

                        Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Sept, 29, 1891         291    3ts d

 

 

KA LEO O KA LAHUI.

 

JNO. E. BUSH

Lunahooponoponoa nie Puuku.

POAKOLU OKATOBA 14, 1891

 

KA MEA E IKE AI I KO KE AKUA MAKEMAKE

 

He Haiolelo imua o na hoahanau o ka Hoomana Enelani ma ka Luakini Sana Anaru, a ka Bihopa A. Willis, maluna o ka poolelo:  “No ia mea, mai noho a naaupo oukou, aka, e hoomaopopo i ka makemake o ka Haku.”

 

            Ma kahi mamua o ka ka Aposetolo palapala i ka hoomana ma Epeso, ua ao piha aku oia maluna o na hana i kupono mai ka poe ae i “ike ia Karisto,” e hoike ana hoi ua kue loa i ke ano o ke Karistiano na hoopunipuni a pau na hana apuka a pau, na olelo ino alakai hewa, awahia a inaina hoi, alaila, hoomau aku la ma keia mau olelo o keia poolelo a kakou no keia Lapule:- “Nolaila, e nana oukou i hele pono e like me ka poe naauae, aole me ka poe naaupo, e malama pono ana i ka manawa no ka mea, he mau la ino keia.  No ia mea, mai noho a naaupo oukou, aka, e hoomaopopo i ka makemake o ka o ka Haku.”  Hoomaopopo ana  - aole wale o ka ike ana i ke ano o ko ke Akua makemake ma ke ano he mea oiaio, aka, ma ka ike naauao ana i ke ano oia mea, oia hoi ka makuahine o ka hoolohe aloha ana.  Oia iho la ka ka Aposetolo e hoike nei ma ka hua olelo – hoomaopopo ana.

            Ina ua ike ia ke kupono o ka hoopuka ia ana o keia mau olelo i na la o ka Aposetolo, aole no i emi mai ke kupono oia mau olelo no keia manawa.  I ka hoomaopopo ana i ka nui o na hoowalewale o ike ia ana ma na wahi a pau aole emi mai na ino o keia mau la i ko na la oia wa, a ke hoopili ia hoi me ke ano o na walaau ana o kekahi poe e hoomaikeike ana ia lakou iho he poe Kumu Kaeistiano, he nui na hopohopo i na popilikia aole wale i ko oukou ike – kuhihewa – ana i ke ano o ko ke Akua makemake, aka i ko oukou alakai kaokoa lalau ia i ke ano o na kahua o ka hoopono.

            Nolaila, e ae mai hoi oukou ia’u i keia kakahiaka e waiho aku imua o oukou i kekahi mau puana hookahi a elua puha o ka olelo oiaio moakake. nona na apona paa e hiki ai ia oukou ke hoomau aku iloko o na mea a oukou i ao ai a ike a e hoopakele ai hoi ia oukou mai na pailewa ia me na olelo ao o kela a me keia ano, mamulu o ka hana akemai a ka lima o kanaka a me na hana maalea a lakou e manao ai e kaali aku e aloha i hewa.

            Ano, ma na mea hoi e pili ana i ka kakou e hana aku ai i ke Akua a me ke kanaka ua hoike ia mai anei ka makemake o ka Haku me ka moakaka loa e hiki ai i ka mea e holo ana ke holo a ike hoi i kana e heluhelu ana?  I keia mea, eia ka makou pane.  He mea oiaio loa ua hoike moakaka loa ia mai.  Ua apo ia iloko o na kauawai he umi na palena a pau o ka ke kanaka hana; i mea e hiki ai hoi kakou e ana aku i ka lakou hohonu me ka ana ku hoopololei o ka Euanelio, he loaa ole ka hopohopo iko kakou manao kuhihewa ana.  Heaha ia ka makemake o ka Haka.

            E hoike aku no au ano iho, ina he nui ka manawa, i ka hiki ana i na kanawai ke hoopiha i na ano a pau o na palena o ka ke kanaka mau aho hana a pau e hana ai i ku iaia.

            Aka, o ka mua, ua makemake au e hoolawa aku i na pane i na kuo i hoala ia mai i ke kulana a makou e hoopaa nei, oia hoi, o na kauoha ho nui oia no ko ke Kaeistiano rula o ke ola.

            Ua paio ia, mai aole loa hoi he mana i koe o na kanawai e hoopaa iho , oiai oia no kekahi o na mahele o na kanawai i haawiia i ka lahui Isaraela, a oia kanawai, mahope o ka hooko ana i kana hana ua hoopau ia, i ke au o ka Euanelio i komo mai ai.

            Alaila, healha la ka oukou pane i makaukau e pane aku ai i keia manao.

            O keia hoi ka oukou pane, aole he kahua e ku ai o keia mau manao.  O keia mau Kauoha he Umi, i haawi ia i ka wa e ku’i ana ka hekili o ka Mauna Sinai  uo ka mea, he oiaio hoi, i haawi mua ia ma kamalama ana o ka lahui i wae ia, ma ka lima aku o Mose, ka mea e ku ana he uwao mawaena o ke Akua a me ke kanaka, - no na manawa no ia a pau a ao na lahai no hoi a pau.  Aole keia mau kauoha he umi i hui ou me na kau kanawai ana i hana ia me ka manao ia no ka lahui Iudaio iloko o ka manawa o ko lakou moolelo mamua aku o ka hiki ana mai o ka Hua i olelo mua ia.  Nolaila ke waiho la no na mau kanawai la he umi aole i hoano e ia mamuli o ka hoopau ia ana o na kanawai Iudaio, a me ke komo ana mai o ka berita hou.

            He hiki loa keia ke hooia ia me na hoike moakaka loa.

            Ma ka haawi ia ana mai o no kauoha he umi, aole i hoike hou ia mai ko ke Akua makemake i ke kanaka, aole he mau kauoha hou.  O ke kanawai e kukala ia ana iloko o na hekili a me na uwila ana, a haawi ia i ka Lahui Iudaio i mea na lakou e kukulu mai ai i alakai i ko ke ao o ka hoolohe i na kanawai la, aole no he kanawai hou.  O keia no ke kanawai hookahi i kakou ia iluna o ka puuwai a me ka lunaikohala o kanaka mai kinohi mai.  No iwakalua-kumamalima keneturia ua waiho ia ke kanaka i ke alakai a ka malamalama o na hoomana i ku i ke ano maoii iho.  Aka, mamuli o ka emi a haahaa loa o ko ke kanaka mau ano kanaka, aole oia e lawa ia malamalama.  a ua huikau a nao powehiwehi ka huakakau maluna o ka papa o ka puuwai o ke kanaka.  Oia ka manawa o ko Akua i hoike hou mai ai i Kona makemake maloko o keia mau kanoha he umi i kakauia ma na pa pa pohaku elua i mea e hoopoina hou ole ia ai lakou a e hoonalowale hou ia ai hoi.

            He kupono eale no e hoike ia aka kekahi mau wahi e pili ana ia mea i ike ia ai oukou, o ke kahua e moe ana malalo ae o na Kauoha he Umi ua kakau ia no ia maluna o ka puuwai kanaka mai kinohi mai oia hoi ke kahua o ka hoopoono.

                        Aole i pau.

 

E Waiho mai ana i ka Hana.

 

            Ua lohe mai makou, i ka la 15 iho o keia mahina, e waiho mai ai o Mr. Jno. Holt i kona noh luna kiai ana no ke awa o Honolulu nei, oiai, wahi a ko makou lohe mai, ua makemake oia e waiho aku i ka hana o ke aupuni mamua o ka inaihoia ia ana nopa.

            He keiki Hawaii keio, a he opio no hei i hoonaauao maikai ia, a i na la omaka mua o kona noho ana ma keia oihana, ua nui na huhu e akiaki ana iaia a ma ia ano na uiha oia i ka hana inau ia, nolaila, na hooholo oia i ka moa kupono e hana ai, a ua ike oia o ka hana po no wale no o ka waiho aku i ka hana, mali’a oia ke alahele e loaa ai iaia o ka maha, a e palekana ae ai oia, mai na huhu o keia ano.

            He minamina makou i keia opio, oiai, aohe i li’uli’u aku, hoomaka e no na ale e po i malluna ona.

            Nolaila, ke hoike nel makou i keia, oiai o ko makou lohe keia, ina nae he oiaio, oiai hoi, o Honolulu no keia, nunu aku a nunu mai, aka na ke au o ka manawa o ka manawa e hoike mai, a oia ka wa e ike ai kakou he oiaio paha, aole paha.

 

            Ke hoike ia aku nei ka lohe i na poe lawe pepa a pau a Mr. Palao, ua hoopau ia kona lawe ana i ka nupepa “KA LEO,” a ua oki ia aku kona moa mai na luna aku no keia pepa; nolaila, o ka poe i aie i keia pepa, e oluolu e hookaa mai ma keia keena.   Ma ke Kauoha.

 

            Malalo ae nei o Laie, ua pahu ia iho la e ke giana pauda hoopa-hu i’a, a lele-ka lima o ka malama mo ku o ke kuna Lavinia, a ua holo mai me ka manao e hoihoi mai i Honolulu nei aka, make e iho la nae, a ua hoihoi hou ia aku no Laie e kanu ai.  O Hale kona inoa.

 

HALAWAI HUI KALAIAINA

 

            E halawai ana ka Hui Kalaiaina nia na ahiahi Poalima a pau o kela pule keia pule ma ka hora 7:30 p. m. maluna ae o kahi o Robikana, ma ko kihi o na Alanui Moi a me Nuuanu.

 

 

            Ke kauoha ia aku nei na luna Iawe nupepa a pau o KA LEO e hoiho mai i na pepa o ka la 11, 14, 15, 16, 17 o Sepatemaba, ina he mau helu koe o keia mau la ia oukou.   Ma ke Kauoha.

 

            E na Luna Lawe Pepa o ka LEO O KA LAHUI, ke hai ia alu nei ka lohe ia oukou ina he mau helu koe o ka la 3 o Augate nei, oia hoi ka Poakahi mua, alaila e pono e hoi hei mai i keia keena.

 

                        HE HOOLAHA

 

            I na mea a pau no lakou kakahi aina ma Kalihi Oahu i loaa he pono wai, e akehele mai oukou i ke kakau ana i na inea o oukou maluna o kekahi palapala noi e lawe hele ia nei e kakahi poe, e hana ko aupuni i mau lua hooki’o wai mauka o Kalihi, no ka mea, no ko oukou mau aina no ka wai, aole e hiki i ke Aupuni ke lawe wale i ko oukou mau pono wai me ko oukou ae ole a me ka uku pu hoi ia oukou no ia pono wai i lawe ia.  Ina e kakauinoa oukou i ka palapala noi, ua like no ia me ko oukou ae ana e hoouele ia na aina o oukou i ka wai, nolaila, e akehele mai oukou.  Aole wai i koe o ke aupuni ma Kalihi, ua pau na aina i ke kuai ia, a ua lilo pu me ka wai i ka poe mea aina.  E akehele, mai puni wale aku.  Owau ino no me ka oiaio.  W. L. WILCOX

 

 

He Kuai Nui Hoopau aku.

 

E HOOMAKA ANA I KEIA

POAONO, AUGATE 1, 1891.

 

Ua Lilo ko makou Waiwai he mea Mohai wale!

 

Ua Hoemiia ke Kumukuai ilalo. aolo i ko Makou Pono, aka nou no

 

Papa Kumukuai no 30 La wale no:

 

200 paa lihilihi keokeo puka aniani ......$ . 90

 20 u-a Kalakoa maikai .............            1.00

 12 keokeo 1 i-a laula..                           1.00

  8 keokeo 1 i-a laula                             1.00

150 kakini kakoke o aa Kamalii ( huluhulu   .45

 93 kakini ka’e waihooluu o na wahine           .05

Huluhulu no na paa lole kupono, .25 keneta o ka ia a, e kuai no makou i keia mau la no 7 i-a no  1.00

Papale Kula o na Kamalii        .25

Na kawelw nuani, 2 no                       .25

Kakini eleele maikai                            .25

Na l’apule i kahiko maikai ia             2.50

 

RUMI HANA AOLE MALUNA, HOLOKU etc, HANA IA ME KA OLUOLU LOA.  E HOOPAA AKU NO MAKOU NO NA KUMUKUAI MALUNA NO @ LA  NO KE DALA KUIKE WALE NO KEIA KUAI ANA.

                        C. J. Fishel

 

ia makamaka @@@@ Wahinie. ola hoi ma alanui@@@@@, kahi i ha @@@@