Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 295, 6 ʻOkakopa 1891 — Page 2
| This text was transcribed by: | Betty Yang Green |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
MA KE KAUOHA.
Ua hookohu ia ii keia la o Mr. S. E. Kaiue ii Komisina Ala Liilii a me pono wai no ka Apana o Wailuku, Mokupuni o Maui, ma kahi o Eugene Bal i waiho mai.
C. N. SPENCER,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Sept. 30, 1891.
293 3tsd.
I kulike ai me ka Pauku 1, Mokuna XXXV o ke kanawai o ka makahiki 1888. Ua loaa ia ke kuleana e mahele i na Pa Aupuni o Kekaha i elua apana, o kekahi apana aina aupuni makai o ke alanui aupuni o Kamanamana ma Kaloa Kona Akau, Hawaii.
I kulike ai me ka Pauku 2, Mokuna XXXV o ke kanawai o ka ma kahiki 1888. I keia la, ke hookohu ia aku nei o Mr. C. K. Kapa, ii Luna Pa Aupuni no Kamanamana, Koloa, Kona Akau Hawaii.
C. N. SPENCER.
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Sept. 29, 1891.
291 3ts d.
KA LEO O KA LAHUI.
JNO. E. BUSH.
Lunahooponopono a me Puuku.
POALUA, OKATOBA 6, 1891.
EIA MAKOUIMUA O OUKOU.
E ka Lahui Hawaii aloha, eia makou la imua o ko oukou mau kiionohi ponoi e noho iho la, oiai hoi na hoopii lehulehu i hoopii ia’i makou ma na ano like ole, a i keia Kau o Okatoba nei, e hoolohe ia ai ko makou hihia laibila a ka anela o ka maka welawela i manao ai e po’i po mai ia makou.
Aka e ka lahui aloha e o oukou na luna hooko o ke Kanawai imua o ka Aha Kiekie, a he kuleana ko oukou ma ua ano a pau; aka, no makou iho, ma o ka Haku ala, aia makou malalo o Kana alakai ana a me Kana kuhikuhi ana.
Oiai, oia ka lunakanawai o ka Aha Kaulike o kea o nei a pau, ahe puuhonua Oia e maha u na mea a pau. Nolaila, e ka lahui e, a i makemake oukou e loaa ka ike, ala ila, e haliu aku i Ona la, oiai, Oia ka mole, kea a, ke kumu o na ike a pau. A i ka hope loa, ua lanakila makou maluna o ka enemi.
MAKE MAINOINO MA LIHUE, KAUAI.
Ma ke ku ana mai o ka Miakahala, ua loaa mai la ia makou keia lono malalo iho:
Ma ka Poakolu Sepatemaba 30, 1891, ua loaa aku la ke kino make o kekahi kanaka nona ka inoa o Puupuuiki, he luaui keia no John Panui.
O keia Puupuuiki k, oia kekahi o na kanaka kuonoono o Koolau, Kauai nei.
O ka moolelo o keia lono kaumaha i loaa mai ia makou oia no keia malalo iho:
Ma ka Poalua, la 29 o Sept., ua nalowale iho la o Puunuuiki, oiai nae oia i hele ai i ahie hoomo’a ai, oiai oia ua makaukau e ho’a i kana wahi imu no ka hoomo’a ana i kana ai.
Mahope o ka makaukau ana o kana ai, ua helo aku oia i wahie, a ma ia hele ana i ka wahie, oia kona wa i ku mai ai i na inea o keia ola ana.
Ua loaa ke kino wailaa o Puupuu iki i kekahi pake mamuli o ka hanu ana o ka ilio, a pela oia i ike ai; a i kona ike ana, ua holo aku la eia a kahea aku la i kekahi kanaka maoli nona ka inoa o Kamani, a na keia Kamani i hele aku a ha’i ia Jno. Panui, me ka olelo pu aku, e kii oe i ko makuakane, a ina nolo oe e kii ana, alaila, e hoopii ana au ia oe. Ua kii ia aku, a ua owili ia mai i ka paahu, a ua waiho ia aku la hoi no kona lua lepo.
Ma keia lono i loaa mai ia makou, ua hoehaeha mai ia i ko makou lunaikehala a me ko makou waihona noonoo, a mamuli o ko makou ano, he kiai no na mea a pau o keia lahui, nolaila, ke hoike nei makou i keia, mamuli o ka uho la eehia ana iho o keia lono kauma ha maluna o makou.
O keia Puupuuiki, aole i koronelo ia, a aole no hoi i hoike ia aku imua o na luna hooko o ke Kanawai.
Ma keia mea, ua ehaeha loa ia makou, a no ia kumu, ke hoike aku nei makou i ka olelo a ka Haku i waiho mai ai i keia ao: - “E malama oe i kou makuakane a me kou makuahine, i loihi ai kou mau la maluna o ka aina a Iehova kou Akua i haawi mai ai ia oe.”
Aka, i ka wa i loaa mai ai keia lono ia makou, ua ehaeha ia ko makou lunaikehala; a ma keia no hoi, ke pahola ia aku nei ka olelo a’o maikai, e akahele kakou e na keiki oiai, mamuli o ka nui o ke ahonui o ko kakou mau makua, pela kakou i hauoli ai i keia mau la; aka, aole he hana maikai, ka ne ana aku i na hapauea o keia ano e hana nona iho, he mea pono na kakou na na keiki e hana a hanai aku i na makua. Aloha ino!
NO KE KULANAKAUHALE MOMI.
O ka paina i haawi ia e ka loko maikai o ka hui O. R. & L. Co., ma ka Poaono nei ma Manana, ua malama ia me ka maikai. Ua hiki aku ma kahi o 245 poe i akoakoa aku ma keia paina, e nanea pu ana hoi i ka pa ahe oluolu malie mai hoi a ka makani, a ua hoohala ia hoi ko lakou manawa malaila me ka hauoli.
O ko kakou Makua Moiwahine kekkahi i kono ia mai e ka lokomaikai o ka hui kaaahi, a ua kaulua iki ka holo o ke kaaahi no kona hiki aku, aka, aole no nae ia i hiki aku.
I ka pau ana o ka hoonanea ana ma Remond Grove ua nee hou aku la ke kaaahi no ke kulanakauhale Momi, e haawi ana hoi i kela a me keia he manawa kupono nona e nana a e koho ai hoi i apana aina nona e like me kona makemake no ke kumukuai oluolu loa, a ua nui no ka poe i wae i mau apana aina no lakou. Me he ala o kekahi aku ana keia o na kulanakauhale nani ma keia mua aku, ke paa i na hale maikai, a he wahi maikai io no hoi no ka hoamaha ana aku mai ke taona aku nei, nolaila, o ka manawa kupono keia i kela me keia e nanea ai. Ina oukou e makemake ana i apana aina no oukou, alaila e pono e wiki mai hookaulua hou aku no kekahi manawa hou aku, he oluolu ke kua ana me ka Luna Hui o ka O. R. & L. Co., no ke kuai ana i kekahi apana aina mamua o ke kali ana mahope, o pii mai auanei ke kumukuai a loaa ole kahi e ku ai o kahi home oluolu.
Ua manao wale hoi kekahi poe e pena i ke kulanakauhale momi a ulaula i ka Poaono mei, eia nae, ua haule ko lakou manaolana, ma o ka ae ole ia ana e lawe i ka lakou mau omole pena me lakou.
NUHOU KULOKO.
Ma ke kakahiaka lapule nei ii ku mai ai ka mokuahi Iwalani mai Hamakua mai.
O ka Lunakanawai Kiekie A. F. Judd ka mea nana i wehe mai ke Kau Kiure o keia malama.
Piha pono na kaa ahi ii ka Poaono nei, no ka Paina Manawale’a a ia hui ii haawi ai ma Manana.
I keia kakahiaka hora 10, e niau aku ai ka mahimahi Malulani no kona mau awa maa mau o na Kona.
Ke hoomaka hou mai nein a hana pahaohao i keia manawa, mamua ua lohe hoi kakou i ka lilo ana o ka opiuma i poi me ka pohaku, a i keia manawa hoi he pahu opiuma, ua nalowale honua me ka ike ole ia.
Ua lawe aku kekahi poe pake makai ae nei o ka uwapo i ka lapule ihe nei, a kiola aku la iloko o ke kai i ka moa, raiki, a me kekahi mau mea e iho. He ano mohai paha keia no ka uhane o kela mau pake i pi-ho ai iloko o ke kai.
Maluna mai o ka Malulani i ka Poalima nei, i ili mai ai kekahi palaai nui, a eia ma ke Keena o ka nupepa “Advertiser” kahi i kau ia ai, no ka makemake ia e ike ka lehulehu. Ke ole makou e kuhihewa na Mr. Smith o Kona i kanu keia hua nui koikoi.
Ke lohelohe wale ia mai nei, ua ike ia aku kela wahi moku hookala kupua i manao ia ai he opiuma ko luna ona, a eia oia ke hoomaalo hou mai nei ma ko kakou mau kaiaulu nei. Aole no paha i poina ka lehulehu i keia wahi moku, anna hoi i hului pau aku i ko kakou mau puali kaua, maluna hoi o ka mokuahi Kalaudina, a hoi nele mai no hoi me ka hoohana ole ia o ka lakou mau poka hoopahu.
Aole o’u makemake e koho balota me kekahi kanaka kipi, wahi a kekahi kanaka i hoopuka ae ai, ahe, pela i’o ka hoi, pehea ka hoi oukou i hele ai imua o ka Moi e hookikina ai i Kumukanawai hou; aole ia he kipi, akahele ka waha i ka hoopuka,
HE HOOLAHA
I na mea a pau no lakou kekahi aina ma Kalihi Oahu i loaa he pono wai, e akehele mai oukou i ke kakau ana i na inoa o oukou maluna o kekahi palapala noi e lawe hele ia nei e kekahi poe, e hana ke aupuni i mau lua hooki’o wai mauka o Kalihi, no ka mea, no ko oukou mau aina no ka wai, aole e hiki i ke Aupuni ke lawe wale i ko oukou mau pono wai me ko oukou ae ole a me ka uku pu hoi ia oukou no ia pono wai i lawe ia. Ina e kakuinoa oukou i ka palapala noi, ua like no ia me ko oukou ae ana e hoouole ia na aina o oukou i ka wai, nolaila, e akehele mai oukou. Aole wai i koe o ke aupuni ma Kalihi, ua pau na aina i ke kuai ia, a ua lilo pu me ka wai i ka poe mea aina. E ukehele, mai puni wale aku. Owau iho po me kaoiaio.
W. I. WILCOX.
Ua Hoemiia ke Kumukuai ilalo, aole i ko Makou Pono, aka nou no-
-Papa Kumukuai no 30 La wale no:
200 paa lihilihi keokeo puka aniani ……………………………………………………… $ .90
20 i-a Kalakoa maikai …………………………………………………………………... 1.00
12 keokeo 1 i-a laula ……………………………………………………………………. 1.00
8 keokeo 1 i-a laula ……………………………………………………………………. 1.00
159 kakini lakeke o na Kamalii (huluhulu………………………………………………... .45
93 kakini ka’e waihooluu o na wahine………………………………………………….. .05
Huluhulu no na naa lole kupono, .25 keneta o ka i a, e kuai no makou i keia
Mau la no 7 i-a no………………………………………………………………… 1.00
Papale Kula o na Kamalii………………………………………………………………… .25
Na Kawele nunui, 2 no…………………………………………………………………… .25
Kakini eleele maikai……………………………………………………………………… .25
Na Papale i kahiko maikai ia……………………………………………………………. 2.50
RUMI HANA LOLE MALUNA, HOLOKO etc., HANA IA ME KA OLULU LOA. E HOOPAA AKU NO MAKOU NO NA KUMUKUAI MALUNA NO 30 L.A. NO KE DALA KUIKE WALE NO KEIA KUAI ANA.
C. J. Fishel
Ka makamua o na Hale lako o na Wahine, oia hoi ma alanui Papu a me Hotele, kahi i hanau ia ai na kuai hoopono a ano nui no hoi. 249-dt
OLELO HOOLAHA.
Ua makemake ia i 50,000 kawowo Alani momona, aole e emi malalo o 6 iniha ke kiekie, a e uku ia no he 5 keneta o ke kumu hookahi. No na mea ae i koe, e pono e hele ae e kuka pu me Dilinahama.
B. F. DILINAHAMA.
Luna Nui O. R. & L Co.
Hoolaha Hookapu.
Ke hoike ia aku nei ka lohe i na ano kanaka a pau loa. Ua hookapu loa maua i ko maua mau Apana Aina ekolu i kapaia o Kalaheo, Kahaleula a me Puuoihala, no lakou na eka 202 e waiho la ma ka Paa, Kailua, Koolaupoko, Oaleau (w) mai. Nolaila, ke papa loa ia aku nei na holeholona o keia a me keia ano, aole e hookuu wale ia maluna o ua mau Apana Aina la, a o ka mea a mau mea paha e kue ana i keia, e hopu ia no e maua, a i ole ia, e ko maua mau hope paha, a e hooko ia e like me ke kuhikuhi a ke kanawa. O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e pono lakou e hele mai e hui pu me Mrs. C. I. HIRAM, a ii ole ia, me DAVID DAYTON, a i ole ia KUNA.
Owau no me ka Haahaa.
MRS. C. I. HIRAM.
Honolulu , Oahu, Oct. 8, 1890. 3me-d.
OLELO HOOLAHA.
E ike auanei na kanaka apau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei, kekahi lio hele hewa, lio w. ulaula, 4 wawae keokeo, kikokiko keokeo ma ke kua, kiko keokeo ma ka iae hao kuai ano-e hope ak. O ka mea a mau mea nona keia lio, e pono e kii koke mai, o hala na la he 14 e kuai kudala aku no au ke hiki aku ii ka la 17 o Okatoba 1891.
D. Kaoao
Luna Pa Aupuni
Honolulu , Okatoba 5, 1891. d-3ts.
I keia la, ua hookohu ia aku o JACOB KALA ESQ., ii Agena haawi Palapala Mare, no ka Apana o Koloa, Mokupuni o Kauai.
C. N. SPENCER.
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Aug. 31, ’91. 2710d3t.
Ka Buke Akeakamai.
……. A O …….
KE KI GULA
NO KEKAHI MUA MEA HUNA POHIHIHI I HULUA E KA NOEAU O KE KANAKA.
KAKAU mua ia e ka Mea Hanohau DAVID KALAKAUA a me kekahi poe e ae he nui, a ii Hoouluia, Hooponoponoia, a Hoomahuahua hou ia e Levi-i-Levi ole ia ka Akeaka, mai Hawaii o ke Keneturia 19.
Mahele o ka buke
MAHELE I.
VIOLA – Hoike Ouli ma na kau Ouliu o LO laua Mahina.
GZOI ILA – Hoke ADAIE ka
oke kanaka.
MAHELE III.
METRAGARATIMA – Ka hoike Ouli ma ka Hoonohonoli Huahelu ma ka Helu Kahala.
MAHELE IV.
ONEIROLOGI.
MAHELE V.
Ka Papa Konane Hoailena Pomaikai.