Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 289, 25 September 1891 — Page 2

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

MA KE KAUOHA

 

          Ua hookohu ia aku i keia la o Mr. Keaka Honokaupu, i Luna Pa Aupuni no Huelo, Mokupuni o Maui, ma kani o N. Opunui, i waiho mai.

                                                          C. N. SPENCER,

                                                          Kuhina Kalaiaina,

Keena Kalaiaina, Sept. 18, 1891.

 

KA LEO O KA LAHUI.

INO. E. BUSH.

Lunahooponopono a me Puuku.

 

POALIMA, SEPATEMABA 24, 1891.

 

KA HAIOLELO A KE KAHU AUPUNI, KE KEIKI ALII LELEIOHOKU

MA KA PANALAAU O KALAUPAPA, MOLOKAI.

Novemaba 28, 1874.

         

          E na makaainana o ke Alii ka Moi Kalakaua I., kekahi hapa hoi o kona mau makaainana; aloha oukou.

          O keia la, oia ka la i loaa ai ia kakou ka noho ana kuokoa maluna o ko kakou aina makuahine nei, a he la hoi keia nou e ke kanaka Hawaii e hauoli ai.

          Iloko nae oia hauoli ana, aia pu no hoi he mea e ehaeha ai, a e kaumaha ai no hoi o ka noonoo ana, ke aui ae, a huli aku i hope, a nana aku, aia hoi, aole ka wahine, aole hoi na keiki. a aole hoi ka ohana a me ka lehulehu a pau; oiai, ina o ke kane kai hookaawale ia mai e ke aupuni no Kalaupapa nei, auwe, he mea e ka ehaeha o kona puuwai no kona hoapili he wahine, pela no hoi ka wahine, e luuluu ana no oia no kana kane, a pela hoi ka makua i ke keiki, a o ke keiki hoi i ka makua, a pela aku.\

          E na makaainana o ka Moi Kalakaua I., e noho ana ho ma keia aina makamaka ole, a hookahi makamaka o ka malu o ke aupupuni.

          O keia haaawe a ka ehaeha i ili mai maluna o oukou, aole ia mai ka mana mai a na keiki a kanaka, aka, mai ke Akua mai no ia.

          Nolaila, e na makaainana aloha alii a pau, owau kekahi o ko oukou makua, aka, aole he mana i loaa ia’u, e haui ae i ka mana o ke kanawai, oiai hoi, ke noho haumana nei au nana, aka, he mea ehaeha nae no’u, ko’u ike ana aku ia oukou e na makaainana aloha, uaaui ae ka hiohiona o kekahi poe o oukou mai ka’u i ike mua ai.

          Aka hoi, ina he wa ma keia mua aku, e loaa ai ka mana koooa maluna o’u, alaila, oia ka wa a’u e huli ai, a e hooikaika ai hoi, e loaa ka maha maluna o kakou a pau, aka, aia wale no ia i ka manao o ka mea nana kakou a pau i hana.

          Nolaila, e na makaainama aloha, e kala mai oukou ia’u, a na ka mana o ka Haku e koku mai ia kakou a pau.

 

Na ka Lahui e Koho na Luna Aupuni.

 

          E ka Lahui Hawaii aloha, ke hoi ke aku nei mkou i ke ano o ke kohe ia ana o na Luna Aupuni ma na Aupuni Nui o ke ae nei, a me na la e koho ia ai.

          Ma Europa a puni, na ka lahui e koho i na Luna Aupuni a pau, e hoomaka ana mai ka oihana kuhina mai a hiki i ka oihana kiaaina; ma la Poakahi ke kohe ana, o kela a me keia malama.  Ua mau ia rula a hiki i keia la a oia ka hooponopono aupuni naauao loa i olelo ia ma na moolelo o ke ao ne.

          Oia ruloa hookahi no hoik kai ka rbupalika nui o Amerika Huipuia, a o ke koho ana ka like ole, oiai, o ke koho ana o ko laila mau Luna Aupuni, ma na Poalua mua ia o kela a me keia malama, e like me keia, a hookahi mokuaaina i koho ia i ka Poakolu; penei na hoonohonoho ana:

          Kaleponi, i ka Poakolu mua o ka malama o Sepatemaba; Arekanasa, i ka Poakahi mua; Maine, i ka Poakahi elua; Iova, i ka Poalua elua o Okatoba, Vireginia; i ka Poalua mua o Noveba; Kanasa, i ka Poalua mua; Makesuketa, i ka Poalua mua; Misisipi, i ka Poalua mua; Mesouri, i ka Poalua mua; Nu Ioka, i ka Poalua mua: Nu Ierese, i ka Palua mua; Peniselevania, i ka Poalua mu; Tekasa, i ka Poalua mua.

          O keia mau koho ana a pau, na ka lahui no ia, e koho ana kela a me keia Mokuaina iho i kona ma Luna Aupuni iho, e like me ke koho ana i na Lunamakaainana; a o ka mea e puka ana ma ke koho balota ana, oia ke noho maluna o ka oihana, o na hookolu ana oia wale no ka hana a ka mea e noho poo ana no ka Lahui.

          Mamuli o na hoakaka ana a na kanaka naauao loa o ke ao nei, no keia mea (Luna Aupuni) ua ike ia ua holopono ka hana, a ua kaulike hoi. oiai, i ka wa e hana pono ole ai kekahi Luna Aupuni, a ike ia hoi kona hana paewaewa, oia no ka wa o ka lahui e ala like mai ai, a kue aku iaia, a ia manawa hookahi no hoi, e kauoha koke ai ka lahui i ke poo o ke aupuni, e hoopau ia oia no ka wa e hooko ia ai, a pela wale aku.

          Mamuli o keia mau mea a makou i ike ai, ua manao makou, he rula kupono loa keia no na hooponopono aupuni ana o Hawaii nei, i ole ai hoi e hoonoho wale ia na punahele ma na oihana o ke aupuni.

          A ua manao no hoi makou, o keia kekahi o na kumuhana maikai loa e lawe ia ae ai iloko o ka Hale Ahaolelo i ke e hiki mai ana.

          A ina e holo pono ana keia kumuhana, alaila, oia auanei ka wa e lanakila ai ka puniu o na keiki a kakou, maluna o na punahele a lakou nei.