Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 254, 7 August 1891 — Page 3
This text was transcribed by: | Arnold Hori |
This work is dedicated to: | Hori, Mitsu of Kamuela, N. Hawaii and Kurume, Japan |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
Ka Lua Pele.
Ke hoomau ala ka pii o ka enaena ia ka wahine o ka lua. Ke piha pono ae la ua kowa a me na mawae, a me he la, heiloko ahi ka haale o ka pele. He wa kupono keia no ka poe ake ike i ka pele, e hele ai e launa me na hana a ka mana o ke Akua e hoohana nei ma na wahi a pau o ka honua, a ka poe hoomana kuhihewa hoi e hoomana nei i na unihi pili a e hookae nei i ka pule i ke Akua oiaio.
KA MOIWAHINE KAPIOLANI.
Ua minamina makou i ka hoike aku i ka loohia ana o ko kakou makuahine alii, i ka mai. Ua ilihia iho keia wahi mai iaia e paina ana; ua hoao aku oia e haawi i kekahi mea me kona lima, aka, ike koke iho la oia i ke kaumaha. O keia ma'i. ua ane like no me ko ke 'lii Poomaikelani. Eia oia ke waiho noi ma kona wahi moe, aka, aole nae he kaumaha loa a he ma'i e pilikia ai, wahi a kona kaua.
NU HOU KULOKO.
@ I na Luna Lawe Pepa o KA LEO O KA LAHUI, ke ha'i la ku nei ka loha ia oukou, ina he mau helu koe o ka la 3, 10, 20 o Aperila, a me ka la 5 o Mei nei, o ka nupepa KA LEO, ke kauoha ia aku nei e hoihoi mai ma ke keena nei.
Ma ke ka@a.
@ He leo kauoha, ke hai ia aku nei i na mea a pau e lawe ana i ka LEO a me ka OIAIO. e hookaa koke mai i ko oukou mau koena i koe. E hoolohe i keia leo, o i mai ananei no hoike mua ole ia aku ka hewa.
Ma ke kauoha
He 4,000 ka nui o na hala kahiki e hooili ia ana maluna o ka moku mahu Zelanedia i keia holo ana aku.
Mai hoopoina na hoa heluhelu i ke kuai manawalea a N. S. Sach e hoomaka ana i ka la 10 o keia malama.
Ma holehole lua ka ili o ke keiki alii o Italia, i ka pehia paha e ka ua Kukalahale pela io paha, nani no kela.
Mamuli o ka ulia ua poino ia ke ola o kekahi Iapana, oiai iluna o ke kaa hali lepo o ka hui ala hao o Oahu nei, ma ka Poakolu nei.
Ua hiu ia ae ka moku mahu Lehua maluna o ke ala huki moku i ka Poalua nei, e hoomaemae ia ai kona kilemu a me na palaho o kona iwi kileo.
I keia auina la hora 2 p. m. e puehu aku ai ke Kinau no kona mau awa maa mau. ma ka Hikina, o ka uleu no ka pono o haule auanei i muliwaa.
Ke ui ia mai nei, e ninau ia ai. heaha mai nei hoi ka mea a ke keiki alii Italia; eia ka pane, e hele e ninau i ka makai, oia ka pololei. Hu ae la ka aka.
Ua hiki hou mai ke kolu o ka paum@ o ka punawai wai aniani o Ewa. He mau pauma nunui loa keia, he 11 tona ke koikoi o kekahi apana hao o keia maa pauma.
He mea hauoli i na hoaloha o ka Kapena M. J. Staples, i noho luna paahao ai no Kawa. ua hoonoho ia aku la oia i Luna Nui no ka Hale Hookipa o na Sela ma Kapala kiko.
He umikumamawalu ka nui o na ohua makaikai ia luaui Pele o ka lua, i huli hoi mai ma ke Kinau. Ke pii mau nei ka poe makaikai.
Ua ku ae kahi waamahu kolomoku o Hilo, he 22 mau la mai Sana Diego mai. Ola ke awa o Hilo no na makani alai i na waa pea oia awa.
Ohuohu ke alii Kinau o keia ku ana mai nei. He 187 ohua, he 20 no ka Luaopele mai, he 44 o keia he poe ee kapena, a he 137 he poe ohua piliwale. He nui ekla, he mau ia.
Ua hookohuia aku o Dr. Chas. B. Cooper, i kauka no ka apana o Kau, ma kahi o Kauka Foote i kaa lele aku. Ke noho nele nei o Kona Hema a me Kona Akau i ke kauka i keia wa.
Ua hao aku ka mokumahu Bihopa me kekahi hao mekini koikoi no ka wili hou o Kahuku. Emi no ke kopaa,. aka, hoohana no na mahiko-@ He uwe hoouweuwe wale iho no paha keia e kani nei o ka poe iloko oia hana.
He wahi maia kupanaha, elua no kapuai ke kiekie na hua oia, e kolu no hua o keia wahi maia aia makai ae nei o Honuakaha, ma ka oa o ka Moiwahine Kanemake, o ka inoa o keia maia ke No'u.
Nui ka wela o keia mau la, aole e loaa he oluolu maikai o ke ola kino, e hou hewa ana io a ia nei, no ka nui o ka wela, aia na kiaha wai hau huihui ma kahi Haka, nana e hooma-u i ka houoo wela.
Ma kekahi mau po aku nei, ua hoao aku la o Juno Davis, e powa i kekahi pake ma ke alanui hele. He hana mau no ka keia i keia kanaka. O ka hua iho la no ia o ke kuko hewa, a make no ka hopena.
Ua paa ka uwea olelo mai Mahukona aku a Kawaihae i keia pule aku nei. Akahi iho la a puni ka mokupuni o Hawaii i ke kahei uwea olelo nana e uwila na manao o ka poe kamailo aku kamailio mai. He ola keia.
He leta ke waiho nei i ko makou keena nei, mai a J. Kamaka mai, o Kawaiki ae nei, e hoike mai ana i ka hookuukuu wale ia o na pupule mawaho ae o ko lakou mau palena, a ua ano pilikia kekahi wahine a me kana pepe i ka pupule. nolaila, e na kiai o ke aupuni, mai hana hou oukou pela.
He wahi kaikamahine Pukiki ka mea nana i hoa kolohe ke ahi ma kahi o na 'lii wahine o Puna a me Hilo i kela la aku nei. Ua olelo ae oia, i ao ia e hana pela e kekahi mea e mai. E makaala kakou. oiai e enemi ia ana kakou me ke kumu ole, hookahi no kumu o ke kuko kolohe a manao iho.
Ua kukulu iho nei kekahi poe keonimana, i kekahi hui kanu i na hua ai, e laa ka hala kahiki, ka alani. lemi, maia a me na hua ai e ae, i hiki ke hoouluia i ke kakou aina nei. Ua kuai a ua hoolimalima keia hui i kekahi aina no lakou ma kahi e pili ana ia Kulanakauhale Momi, ma Ewa.
I ka Poakolu iho nei, ua moku ae la ke kaula hao e hoopaa ana i kekahi kaa lawe pohaku o ke alahao o Oahu, a holo hookahi aku la ua kaa aia a kahi kahuli ai Maluna o keia kaa e kau ana hookahi Iapana, a i ke kahuii ana o keia kaa, ua holo aku la na huila maluna o ke kino o ke Iapana a make koke iho la ia. Ua ao ia po na paahana aole e au maluna o ke kaa ukana.
Ma kekahi ia. olelo aku nei ka Ilamuku i ke kaikoeke o ka Makai Nui o Hilo, "Aha, ike oe, ua holo mai nei o Hikimoki i Honolulu nei ia'u. A ua hooko mai oia i koo makemake." Pane mai nei ke kaikoeke o ka Makai Nui o Hawaii. "Ua paha ka hiki mai o Hikikoki ke hoolo ia ala o Aiwohi, au i hoouna aku nei e lilo i hope makai nui no Kohala a hoopaa ia aku la na keiki e ka aoao hoomaemae a Hikikoki i hoonoho ai no Kenala a me Hamakua." Hu ae la ka aka i ka punahele a ka Moiwahine.
Ua lohe ma makou e haalele ana kekahi k@kauolelo o ka Aha Kiekie no ka hale i Amerika i ke ao lolo, a o Wa@aha@ga ke pani ia wahi. Ua lohe ma@ makou e haalele ana no hoi kekahi kakauolelo o ke Keena Waiwai a he opio Hawaii i hoon@uao ia e kela aupuni ma Enelani ke pa@ i@ aku ana ma ia makalua i ho@hakahaka ia iho la. Ke oiaio ka hapa hope o keia itamu, alaiia, nui ko makou mahalo i ke Kuhina Kamika no kona ike iki ana iho ia kakou Hawaii.
HE ANAINA HOOMANA MA
BRITS HALE.
O na Halawai i malama mau ia iho nei ma Ariona Hale, ua uwai ia ae nei ma Brits Hale, ma ke kihi o na alanui Moi a me Kamika. E hoomaka ana ma ua Lapule a pau ke anaina haipule i ka hora 10, o ka haiolelo ana i ka hora 11. mao ka mahele olelo la, a i ka hora 7 ahiahi no na mea a pau i lohe i ka olelo haole. Lunakahiko A. Haws.
HE WEHI NO KUU KAMA.
He iini he aloha no kuu kamalei
E hoi e pili pali o ka makua
Kuu lei daimana e anapa i ka la
Kuu pua melia onaona i ka ihu
Kuu lei hulu mamo kahiko i ke kino
Kuu ahuula nani kau i ka poohiwi
Kuu lei alii i ka pili umauma
Kuu hiialo hoi o na la opio
Kuu pua hoonani kahiko o ka hale
Hoi mai kaua ka la'i i Apuna
I ka home pilipaa me ou kupuna
E ola mau oe e kuu kamalei
A hiki a kau i ka pua aneane
Haiua ka puana o Kaiwaokalani.
KOU MAMA.
Kuloloia. July 31, 1891.
He Mau Aina Kahua
Hale, Halekuai a
Mau Waiwai
e ae.
Ua loaa mai ke kauoha ia'u e kuai kudala akea aku mai ko'u Keena Kudala, ma Alanui Moiwahine
MA KA POAHA, AUGATE 13, HORA
12 AWAKEA.
I keia mau waiwai malalo iho:
HALE a me AINA--ma ka aoao Komohana o Alanui Hotele a me Kekaulike, e pili la me ka waiwai o Mrs Mary Foster, a nona hoi ka ili o 1425 kuea kapuai, me ke alo. 33 kapuai ma Alanui Hotele a me 34 1/2 kapuai ma Alanui Kekaulike; a me kekahi apana aina e holo ana i hope mai ke aianui aku. E hoolimalima ana ma ka mahina no $20. Aole he hoolimalima maluna o ka aina.
2. HE PA AINA--e kokoke la ma ke Komohana o Alanui Alakea a me Moiwahine, he 3667, ka ili. Ua hoolimalima ia i ka Hui Hana Hao Union, no 15 ma kahiki mai Maraki 1, 1891, me ke kulea na hoolimalima no 15 hou aku makahi ki, ma ka uku kaokoa o $150 o ka maka hiki i ukuia ma ka hapaha. Na ka Hui Union e uku na lilo auhau aupuni a me auhau wai.
3. HE AInA ma PAUOA--e waiho la ma ke Alanui Pauoa, kokoke i kahi o Keo Pu, 137, 100 eka. he kahua hale a me ke kahi mau aina lo'i ko keia aina. He kn lana hoi e ike pono ia ai ke kulanakauhale a me ka moena. Hoolimalimaia ia Tai Fook Co., (Yee Wo Chan, agena,) no $100 o ka makahiki, ma ka hapa ma kahiki e uku nana ai. He 6 1/2 makahiki i koe o ka hoolimalima e paa mai ka ia 1 o Iulai, 1891. Kala kuike ko na kuai ana a pau.
E ike ia no na kii o na aina a e loaa no hoi na hoakaka ana ma ko'u Keena Kudala. ma Alanui Moiwahine.
JAS. F. MORGAN,
250-@sd. Luna Kudala.
KUAI HOOPAU NUI.
Mai keia manawa aku a hiki i ko Makou hoonee
ana aku iloko o ko makou
HALEKUAI HOU.
Ma ke Alanui Papu, --(NA HALE BURUA.
E hoolilo aku ana Makou i ko Makou waiwai a
pau o na ano Lole:
NA LOLE NANI,
NA LOLE I MUMUIA,
KAPU A ME PAPAIE
PAHU LOLE, a pela ak@
No na Uku Hooemi Loa Nae.
Egan & Gunn.
ALANUI MOI kokoke i ke ALANUI PAPU. tf--d.
OLELO HOOLAHA
E ike auanei na kanaka a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei, kekahi mau lio hele hewa. Hookahi lio kan@ ulaula kiko keokeo ma ka lae. hao kuni 67 ma ka aoao akau o ka a i a aia ma ka uha hope ak Y hao kani hou no ma ka uha hope hema me keia *. A he hookahi lio kane hulupala lae ke'a a o na kapuai apau he keokeo wale no a ua paa no na wawae i ke kapili ia i ke ka pili ia i ke kapuai-hao hao kuoi T hema. o ka mea a mau nona keia mau lio e pono e kii koke mai o hala auanei na la h@ 15, pau ia'u i ke kudala ia i ke awakea Poaono o ka la 8 o Augate 1891 e hiki i ka hora 12 nae.
David Kaoao.
Luna Pa Aupuni.
July 27, 1891, 5ts-d *
Hale Hana Wai
Momona
WAI-ANIANI
Sam, had me John Grace na Ona.
Ka poe wale no na lakuo e hana nei
NA WAI HOONAENAE KOKO KAULANA
oia hoi ka
SASEPARILA
-- A ME KA --
WAI-HAO
NA WAI MOMONA AWAPUHI,
SASEPARELA, LEMI, WAI
PIPII, SODAMAOLI, STDA,
KAMEPENA, &c.
Mutual 330 TELEPONA Bell 298
@ E hooia ia ana ka maemae o na wai a pau. E hookoia no na kauoha a pau loa mai na Mokupuni mai a me ko ke kulanakauhale nei. 231 1yd
Aila Kuai.
E LOAA NO MA KAHI' O
J. F. COLBURN.
(KEONI KOLOBANA.)
Ma ke Kihi o na
Alanui
Nuuanu
-- A ME --
Moi.
E loaa no ao ke kumukuai haahaa loa o $2.50 o ka pahu. Hele mai hoolo@lii hele mai elua, hele mai no a pau loa.
Ko oukou hoaloha.
J. F. COLBURN.
Honolulu, Iulai 8, 1891. 232 dtf
HE KAUKA PAKE AKAMAI, A
HE LOEA MA KA LAPAAU.
E ka nupepa KA LEO O KA LAHUI
Aloha O@:--
E ae mai oe e lawe hele aku i keia manao mai Hawaii a Kauai, ka poe e noho ana i ka ehaeha o kela o keia ano mai.
Oiai ua makaukau au e lapaau me ka pauaho ole, i ke kamaka i loaa i na ano mai a pau loa. He nui ka poe i hele mai imoa o'u. ua hana au ia lakou a ua loaa ke ola.
Ua makaukau mau au i na manawa a pau loa. no oukou e n@ kanaka Hawaii, a me na lahui e ae; e hele mai i ike maka, he ole ka lohe pepeiao.
O kekahi kumu naua e hooia mai; oia hoi keia : Ua lawe mai o A. M. Kahulanui opio i kana bebe imua o'u; ua loohia i ka ma'i, ua loaa ia oia mai kona hanau ana mai, 1 makahiki 4 malama, i ka ma'i ua nana au iaia, a ua haawi aku au i ka laau, a me ia laau oia i inu ai a hiki i ka loaa ana o kona maha, a ke noho nei ia bebe @e ke ola maikai; me ka hooia mai o ka makua nana keia bebe, i ka nui o kona lilo i ke kauka haole; aole nae he loaa ike i ka maha, a he nui aku na hooia e pili ana i ke ola, aka, aole e hiki ia'u ke helu papa aku ia mea.
He oluolu ka auhau, a he waipahe na kukai kamailio ana me na makama.
Owau iho no me ka oiaio.
DR. LEONG KENG SONG.
[DR. AKINA.]
Huina S. Kamita & Hotele H. Oahu.
July, 27, 1891.
July 28th 1891 3ts-d.*
Kuaka Yong Kam
Pung.
[APANA.]
Helu 53, Alanui Maunahea.
Ke Kauka Loea o ka
Aina Pua!
Ua hiki ke hoola ia kela a me keia a@
ma'i, mai ko na kane, wahine a me
na keiki liilii. O na ma'i ha-@o
na hiki loa ia ke hoola ia me
ka maalahi. A o na ma'i
e pili ana i ka maka
pau pu ia i ke
ola. Ke
hoike ia aku nei,
ia aku nei.
eia ke ola ia nei, me
ka ola@'n pu o kahi
auhau. Ka poo pilikia hana@
keiki a hele nui paha o ke koko,
@paa a lohi paha ka h@au ana, paa
paha o ka wain, e hele nui mai i o'u nei.
@ K KIPA mai @ ka poe i hool@ lau ia me na @aa wi@a p@ a ka ma'i, a na w@ @ukou e honl@ulu aku.
KAUKA YONG KAM PUNG.
Honolulu Iune @, 1891. 200-d@m*