Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 250, 3 August 1891 — Page 4
| This text was transcribed by: | Genny Lowe |
| This work is dedicated to: | Mother-Mary Ting, Brother-Chauncey, Claire, Families & Friends in Hawaii |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
KA LEO.
John E. Bush.
Luna Hooponopono a me Puuka.
POAKAHI, AUGATE 3, 1891
He moolelo
No
KAMAPUAA
KE KEIKI PUAA A KAHIKIULA ME HINA-KA
MOOPUNA PUAA A KAMAUNUANIHO-KA
HOA PAIO HOI O PELE, KA WAHINE
O KA LUA I KILAUEA, A HALA LOA
AKUINA KUPUNA O KUKULU O KAHIKI
O oe ia e Haunuu, e Halulani
E Haalokuloku
Ka Mano e ka I’a nui
E ui, e Uilani
Ko inoa Puaa ia e o mai.
Aka ke hele au i ka mahiai a hoi mai, ua pau ka i’a i ka ai ia e ka ilio, a ua wawahi ia ne ipukai, a o kona hanalepo a me ka mimi ka mea waiho iho iloko o ka ipukai a me ka umeke.
He ilio maoli anei ia, a i ole he ilio kupua paha, a owai kona inoa, a aia ihea ka home noho o ua ilio ala?
He ilio kupua, o Laniloa kona inoa, a aia i Laie kona wahi paa i noho ai.
Aia hoi ha ka hoa e lealea ai; ina o ka’u i’a kai pau ia ilio, make oia ia’u aohe e ola, he kau no hoi oe a ka ikaika ole.
I ku no paha ko’u ikaika i ka ha lawai aku he alo a he alo, i ko’u hi ki ana aku i ko’u hale, o koi ala neee aku la no ia i ka holo, aohe he loaaaku ia’u, he mama ka ilio i ka holo.
E mama ana no paha ua ilio ala i ka la o kona mama, a hiki mai kona la mama ole, wi ka niho o ua kalohe ala.
Nolaila, e hoomakaukau oe e Kuolokele ia oe iho no ko kaua hele ana i ke noi i’a, imua o na alii o Oahu nei.
I mai la kona kupunakane, na makaukau au i @@ wa a pau, aka e oluolu nae oe e kuo Kama, e moe kaua ma keia po ma ko’u hale nei, a ma ke kakahiaka ka ia apopo e he@e ai kaua, hele aaa ia he la okoa i ohi aku kaua ma ke kula aku nei i laulau no ka i’a, oia hoi, ke kowali a me Kuanoa.
I aku la o Kamapuaa, ua pono ia manao ou e Kuolokele, e pono io kaua e moe ma keia po, ua makaukau na mea ai a laua ia Kuolokele, a no@o iho laua paina, ua haule aku la laua hiamoe.
A ma ia kakahiaka ae, ua ala ae la laua, a paina iho la ko laua aina kakahiaka, a mahope oia manawa, ua haele aku la laua mai Waikele aku, a hiki i Kalauao.
E ulu ana ke kowali, a me ke kaunoa, ma kahawai o Kalauao, a i ka ike ana o Kamapuaa i ka ulu o ke kowali a me ke kaunoa.
Ua ulelo aku la oia ia Kuolokele aia ka laulau o ka i’a a kaua la ke ulu mai la.
Ae aku la o Kuolokele, me ka olelo ana aku ia Kamapuaa e hele oia uhuki kowali.
I aku la keia, o kaua pu no ke hele e uhuki.
I mai la kona kupunakane, e nui ana no ke kowali na’u wale no e uhuki, e noho ae no hoi oe maanei.
E noho nhoi ha wau wahi a Kamapuaa, a i nana aku nae wau i kau uhuki mai a i uuku ke kowali a kaua a me kaunoa, alaila, e hele aku no wau e uhuki pu i nui koke hoi.
E awala aku ana no hoi o Kuolokele i ka uhuki i ke kowali, e like me ka ikaka o kona mau io hoohana, pii ka akau hele ka hema, aia ka pono o ka nui koke ae.
I kona ike ana ua nui ke kowali a laua, hoomaka mai la oia e pu a i ke kowali a laua a paa.
A hana iho la oia i ka haawe, me na kaula aweawe o kana haawe.
I aku la o Kamapuaa, ia Kuolokele, aohe paha i nui ka laulau o ka i’a a kaua.
Ua nui ka laulau o ka i’a a kaua wahi a Kuolokele, he uku hoi ka haawi ia mai e na ‘lii a nui ka i’a a kaua.
Ina he wahi waa hookahi he nui ia, wahi a kona kupunakane i hoomau aku ai i ke kamailio ana i kana moopuna.
Aohe o kaua nana ma ia mea, e hana no kaua a nui ka laulau o ka i’a a kaua.
Ina no hoi paha e au’a na alii i ka i’a, malia paha o komo ke aloha i na lawaia a laua, alaila, e haawi mai a nui ka kaua i’a.
A o ka mea pilikia wale no ia kaua o ka uuku o ka laulau, nolaila e hana no kaua a nui, aohe he hewa o ko kaua hele aku me ka makaukau.
I mai la o Kuolokele, ke manao nei au e kaumaha ana wau i keia haawe kowali nui, a ina paha e kau iho ka i’a, kokoke e hiki ole ia’u ke haawe mai.
Aole pela wahi a Kaunapuaa, e noho oe maanei, a e hile koa ae au e uhuki kowali.
Ua hele io aku la no ua Kamapuaa nei e uhuki kowali, e like me kona makemake.
Ua noho iho la o Kuolokele e hoomaha, me kona namunamy ana lokoiho ona.
He keu ka hoi keia a ka moopuna hoopaakiki, e nana aku hoi au i kou oolea, me kou ikaika hoi, maia io hoi paha o oe ka oi, o ka’u ai keia a me ka’u i’a, o ka ikaika.
Hoao ia aku nei kou ikaiki, aole emo ia uhuki ana mai a ua Kama nei kokoke e pau loa ke kowali o kela kahawai o Kalauao.
A iaia no ka ike ua nui, ua hoakoakoa ae la keia, a nakiikii iho la a paa ke kowali i ka haawe.
A hoohui pu iho la i kana haawe kowali me ka Kuolokele, aole i kana mai o ka nui hewahewa o keia haawe kowali.
Ke hoomaepopo nei o Kuolokele i ka ikaika lua ole o ka laua moopuna.
I ko laua nei hana pu ana i ua haawe kowali nei a laua a paa pono.
Aole i pau.
I na Luna Lawe Pepa o KA LEO O KA LAHUI, ke ha’i ia’ku nei ka lohe ia oukou, ina he mau helu koe o ka la 3, 10, 20 o aperila, a me ka la 5 o Mei nei, o ka nupepa KA LEO, ke kauoha ia aku nei e hoihoi mai ma ke keena nei.
Ma ke kauoha.
Kuai Kudala
O NA
Pa-Hale ma Kalihi, Honolulu, Oahu
Ua loaa mai ke kauoha ia’u e kuai aku ma ke kuai kudala akea, ma ko’u Keena Kuhdala, a Alanui Moiwahine, i ka POAKAHIIUNE 29, 1891, HORA 12 M. He 36 mau Paa aina Noho Nani, mawae na o alanui Moi me Beckley, he aneane hapaha mile ma Ewa aku o ke Kula Kamehameha. Ua mahele ia keia mau apana ma kekahi ano, a me ka nunui ku pono i hiki ai ke komo mai iloko o ka li ma o kela a me keia mea ka loaa ana e like me ka makemake, kekahi home no lakou ponoi iho iloko o ua palena mamao kupono i ka piko o na wahi hana o ke kulanakauhale.
Ke kulana a me na pono lehulehu e ae o keia mau apana aina, ua hiki ole ke hoohalike ia me na aina e ae o keia ano i kuai ia iloko o keia kulanakauhale i na makahiki i hala e aku.
O ke ano o ka waiho ana o keia mau aina, ma ka waha aku o ke awawa o Kalihi ma ke kiekiena kupono, ua loaa mau ke ea oluolu aikai a me ka maikai mao li no o ka noho ana.
E huli ana keia mau aina pa hale a pau i ke alanui Kalihi, he 55 kapuai, oia noi ke alanui oi aku o ke akea ma na wa hi e pili kokope ana i ke kulanakauhale o Honolulu, a e holo ana hoi mai alanui Moi a puka i a alanui Beckley.
Aia malalo iho o ekolu minute ke hele wawae aku a loaa kela mau apana aina mai kahi o ke alanui kaahao (Tramcar) e pau ai.
Ka wai. E hoomoe ia ana he paipu kumu wai, he 8 iniha ke ana-waena e hoomoe ia ma ke alanui Moi, mai na hoomoe ana paipu o ke aupuni, e hooia ana i ka lawa i ka wai. Ano e loaa no ka wai mai ka pa kula Kamehameha mai.
E ike ia no kekahi palapala kii aina o keia mau hale pa hale ma ko’u Keena, kahi no hoi e loaa ai na hoike i makemake ia e nin o aku.
Ke ano o ke kuai ana. Hookahi hapa ma ke @ala knike, ke koena iloko o hookahi makahiki ma ka ukupahee o 9 keneta pa-haneri i hoopea ia ma ka moraki.
O ne lile o ka palapala kuai, me ka mea no ia e kuai ana i ka aina.
JAMES F. MORGAN.
Luna Kudala.
Honolulu Mei 29, 1891 241-dtf.
Na Lole Komo o ke Kau
Na Lole Komo o ke Kau
NA LAKO HOU LOA a me NA ANO HOU LOA!
E weheia nei ma kahi o N. S. Sachs, 104 Alanui Papu Honolulu
Na Ano Lihilihi o Kela a me Keia Ano.
HE KUAI MAKEPONO LOA KEIA.
Ua wehe ae nei makou i na ano LIHILIHI a paa i loaa pololei mai ia makou, mai na Hale Hana mai Europa mal, a nolaila, ua hiki ia makou ke kuai aka—
NO NA KUMUKUAI HAAHAA I KO KEKAHI MAU WAHI E AE!
Ua moakaka ke ano o na lau o ka iole, a ua pomaikai oe ke ike mua, mamua o ke kkuai ana ma kahi e aku.
NA HOLOKU LIHILIHI ae $4.50 a ka lolei kuai ia no $6.50 a $7 mamua.
NA LOLE LIHILIHI NO KEIKI, e like ka laula me ko ka pelekoki, mai ke 60 keneta o ka i a a pii aku.
HE NUI NA ANO O NA LOLE KEOKEO, KINAMU, LATINA.
KINAMU LOLE, maka hou, he 8 i a no ka $1.00.
NA LOLE MAIKAI PAPAMU a kakau loloa, 20 a 25 keneta o ka ia.
NA LOLE oi loa aku o ka maikai he 25 heneta wale no ko ka i a.
NA LOLE KIKOKIKO a me LAU, (Swiss) he en i loa,
NA PAA LOLE LIHILIHI iloko o na pahu, KEOKEO a KALAKOA, e keai emi loa ia aku ana.
NA KAKINI ELEELE ADELINE.
Ina oukou e makemake I KAKINI ELEELE maikai, i KAKINI mae ole a kohu ole e ninau no ke KAKINI ELEELE ADELINE, na hanaia keia KAKINI ne makou no keia Makeke, a na hiki ia makoa ke hooiaio aku i ko lakou maikai, ua lawa no na wahine kaikamahine, a me na keiki.
Mai poina wale iho oukou i ka hele mai e ike i na ano Papale Italia hou no ke Kau, no mea, o na Papale sila keokeo a eleele, i kahiko ia me na lipine no $1.25 $1.50 a me $2.00.
AIA MA
Ka Halekuai Kaulana,
104, Alanui Papu. Iulai 14, 1891. dtf. WEHI O NA LEDE.
He Kuai Nui Hoopau aku.
E HOOMAKA ANA I KEIA
POAONO, AUGUATE 1, 1891.
Ua Lilo ko makou Waiwai he mea Mohai wale!
Ua Hoemiia ke Kumukuai ilalo, aole i ko Makou Pono, aka, nou no-
Papa Kumukuai no 30 La wale no:
200 paa lihilihi keokeo puka aniani $ .90
20 i a Kalakoa maikai 1.00
12 keokeo I @ a laula 1.00
8 keokeo @i a laula 1.00
La9 kakini lakeke o na Kamalii (huluhulu .45
93 kekini ka’e waihooluu e na wahine .05
Huluhulu no na paa lole kupono, .25 keneta o ka i a, e kuai no makou i keia
Mau la no 7 i-a no 1.00
Papale Kula o na Kamalii .25
Na Kawele nuuni, 2 no .25
Kakini eleele maikai .25
Na Papale i kahikomaikai ia 2.50
RUMI HANA LOLE MALUNA, HOLOKU, etc., HANA IA ME KA OLUOLU
LOA. E HOO’AA AKU NO MAKOU NO NA KUMUKUAI MALUNA
NO 30 LA. NO KE DALA RUIKE WALE NO KEIA KUAI ANA.
C. J. Fishel.
Ka makamua o na Hale lako o na Wahine, oia hoi ma alanui Papu a me Hotele, kahi i hanao ia ai na kuai hoopono a aao nui o hoi. 249 dt
HOOLA HA HOU
B. F. Ehlers & Co PAINAPA.
HELU 99, Alanui Papu.
IA OUKOU E NA MAKAMAKA A ME NA HEALO@A, OIAI HOI UA makaukau makou i ke kuai ana aku ia oukou i na lako lole wamu o na ano maila a pau; oia hoi-
Na Silika hou Na Satee hea
Na Mikilima hou Na Lihilihi hou
Na Lihilhii keokeo hou Na Lihilihi kau lole hou
Na auo Maunaiu loa Na Laku Pukaaniano
Na lole hou o na wahine Na lole o na keiki lida.
Na lole o kela a noe keia ano e loaa no ia ou@ @u ne na kumukuai mal aa l a.
E kipa mai e na makamaka, i koo pau @ ai ko oukou kanaiua no ka makou kuai hoopoho aku ia oukou.
tf B. F. EHLERS & CO.