Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 244, 24 Iulai 1891 — Page 3
This text was transcribed by: | Stacey Kawano |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
E NANA IA KA PONO O NA KAMA IKI.
Iulai 23,—Ma ke alanui Halemai Moiwahine, ma ke kakahiaka o nehinei, ua haki pu ia iho la ka uha hema o Mamala Aipia, he opio oia nona na makahiki 4 a oi.
Oiai keia opio e pili ana i ka pa o Kauka Makipine me kona manao ole ae e loaa ana iaia he poino, ua holo mai la kekahi kaa lawe ukana, e kalaiwa ia ana e kekahi pukiki me ka puahi nui, a kokoke i ke kihi o Alanui Halemai me Beritania, ua hoohuli ino ae la oia i ke kaa, oiai nae keia opio e ku kokoke ana i ke kihi, a mamua o ka hiki ana iaia e hoopakele iaia iho, ua loaa mai la oia i ka huila o ke kaa a hina aku la ilalo, a pii mai la ka huila o ke kaa maluna o kona uha a haki iho la.
Ua hoao keia pukiki e hoopakele iaia mai keia hewa aku ana i hana ai, aka, ua paa e oia i ka hopu ia. A eia kela opio iloko o ka ehaeha e waiho nei; a o ke pukiki hoi, aia oia i Kalakaua Hale kahi i kalaiwa ia ai.
Nolaila, e na poe kalaiwa kaa a pau, e malama loa oukou i ka hoohuli ana i ko oukou mau kaa ma na kihi a pau, oiai, o ke akahele oia ka pono i ole e loaa na poino ia oukou, a me na poe hele wawae.
HE KII HALE O 16 KENETURIA I HALA.
E na hoaloha, na makamaka; na hoa o ka puupuu hookahi; e hoopaha’oha’o ia ana paha oukou; ne keia poo maluna ae, a i mea e maopopo ai ia kakou a pau, ke hoike aku nei makou, a oia keia:
O kela hale e kukulu ia nei ma ke kihi o alanui Moi, a me Likeke, oia ke kii hale o 16 keneturia i hala, a ia kakou nae me he mea la, he kii hale hou ia, no keia au, no keia e nee nei, aka, aole pela.
O ka moolelo pokole o keia ano hale oia keia, aia ma Roma, ia au poli’uli’u i aui aku la, ua kukulu nui ia na hale o keia ano kii. mai loko mai o na laau Pama, a me na laau paa e ae i ike ia he mau laau paa lakou, i hiki ke ku me ka pilikia ole no kekahi mau makahiki loihi.
Ua kukulu ia na hale o keia ano i mau kakela, a i mau kovela hoi, oiai o na hale o keia ano, he kau ke ano o kona kulana. a he kulana hiehie hoi ma ka ike aku a ka maka, a o keia ano hale ko Europa holookoa ia mau la.
A mahope mai o kela wa, ua loli ae la ke kii o na hale, a pela ke kulana, a ha waiho malie ia keia ano kii hale a hiki i ka makahiki 1889 aku nei i hala, ua ike hou ia keia ano hale ma ka Mokuaina o Ilinoi, ma Amerika Huiia.
O ka mea nona ua hale la, oia no ka Peresidena e noho nei i keia wa, a oia kekahi o na hale maikai loa i ike ia iloko oia Mokuaina.
A mamuli oia ike ia ana, ua hoala nui ka poe waiwai o Amerika i mau hale o keia ano, a ua kapa ia na hale i kukulu ia ma keia ano kii. “he kii hale o 16 keneturia i hala.”
O keia ae la ka moolelo o keia ano hale, a o ka hale mua loa keia i ike ia iloko o keia Paeaina ma ke ia ano kii, he kulana hale maikai maoli no keia, he kinikohu i ka ike a ka maka.
A i mea e pau ai ke kuhihewa, e hele ae no e ike maka, oiai ke hoike mai nei oia i kona kulana oi kelakela. me na olelo kikala hee he nui wale.
NU HOU KULOKO.
He leo kauoha, ke hai ia aku nei i na mea a pau e lawe ana i ka LEO a me ka OIAIO. e hookaa koke mai i ko oukou mau koena i koe. E hoolohe i keia leo, o i mai auanei no hoike mua ole ia aku ka hewa
Ma ke kauoha.
Ina Luna lawe pepa a pau o KA LEO, ke hoike ia aku nei ka lohe ia oukou, i na o ka luna, a mau luna paha o oukou he koena pepa kana o ka la 8 o Iune nei, e hoihoi mai i ke keena nei. Ma ke kauoha.
Ke ake nei makou e loaa ke kaulike a me ka maluhia iloko nei o ka aina, aka, na ke au o ka manawa e hoike mai.
Eia KA LEO a ka “Oiaio,” ke pulelo aku la ke ahi haaheo i na pali, me na mea hou o na ano a pau, e lea ai kaena a ke kini o Mana.
Owai keia poe hueu. e komokomo kauhale mai nei o keia mau po, ka, hai ia mai nei e Kaukaopua o kamalii kalohe ka o ka waapae?
E loaa ana ma keia mua iho he mokumahu kolo no ke awa o Hilo. No Dr. Wetmore keia moku, a mai Sana Diego oia e holo mai ai no Hilo.
Ma keia mua koke iho e hoi aku ai ka Moiwahine Kanemake kona kaikaina a me ka laua mau keiki no ka malu nlu o Waikiki, ke ole nae na he mea e kuia ai.
He hale o 16 keneturia i hala, aia ma ke kihi o alanui Moi a me Rikeke, pani’o nae oe ke nana aku, kilohi aku ia la, ahu kinohinohi i ka papa lohi o Apua.
He po lea keia no Halalii, ma ka Hale Mele Hou, aohe no e hewa ke naue ae e ike maka, he oki loa ka lohe pepeiao, oia ka mea e pau ai kuhihewa i na lehua o ka ana.
Ke lawe kaiehu nai ka makou papapa’i hou. ina hua kepau o na ano hou loa. ae hoau ana ia na palapala a na loio hui o keia kulanakauhale oia hoi o Nawahi & Hunstman.
Me he la, i keia kakahiaka, a i ole, i ko ka la apopo paha, e pili mai ai i ka uwapo o Ainahou, ka mokuahi Kinau mai ka hikina mai, a ma kekahi o kona mau keena, o Mrs. Nawahi kekahi.
Ma na leta i hiki mai, ua kuonoono a holomua ko George Dole, kaikuaana o S. B. Dole, noho ana ma Kaleponi lalo. Eia oia ke hooulu nei i kekahi mahina ulu alani, a ua maikai kana hana i keia wa.
Piha kui ka Hotele Hawaii i ka po nei, no ke ake e ike i ka lau lehua, o ka hulahula Europa, a iwa lea a ku hoi ka mioi i na leo hoene o na keiki hookoma a Prof. Berger. Houheuhene lua kela i ka pua Koo lau o Malama.
Mawaho iho o ka hale o ka Papa Oia, ma ka Poalua nei, ua ike ia kekahi haole e waiho-a-amake ana, me he mea la, mai ke ahiahi okoa mai no paha kona waiho ana malaila, a hiki wale i ke ao i ka hora 9 o ke kakahiaka, akahi no ia a ala ae, oiai ka lehulehu e makaikai ana iaia. Ihea hoi oukou e na kiai i ike ole ai i keia ou.
NU HOU KUWAHO.
Ua make aku ka hope Peresidena Hamlin o Amerika Huipuia, ma Bungor, Maine, i ka la 4 o Iulai.
Ma ka la 4 no hoi o Iulai ma Ladana, ua make ino la o W. H. Gladstone, keiki a Hon. W. E. Gladstone [Pohakuhauoli]. Nui ka ulupuni aloha o ka makuakane i kana keiki, oiai oia ua ike ole i ka wa i lele ai ka hanu o kana keiki, no ka au’a a na kauka no kona mai he la garipa.
Ua oluolu ae ka ma’i o ke Kuhina Blaine, a ua hiki iaia ke hele i ka holoholo kaa.
Ua piha pono ka manawa o ka Emepera Geremania i na hookipa a me na hoohiwahiwa a ke Enelani poe.
Ua ku ae ka “Itata” holomalu ma Sana Diego, malalo o ke kiai a ke Kaletona.
E imi aku ana na mokukaua o ka aoao Ahaolelo, e kue aku i na mokukaua hou o ka Peresidena Balmoceda, ke komo mai oia i ke oki o ka Lae Kao.
Ua haalele iho la kekahi mau moku topido o ke aupuni Kili, i ko laua hoa paio, ma ke kuhihewa ana i ka moku manuwa Beritania Warsoite, he kipi.
Ua waiho pu na manao hoohana ia o ka haawina kokua laina moku lawe leta mai Kapalakiko a Ansetesaha.
He eono ka nui o na mokumahu i haalele ia Kapalakiko i piha i na lako ai na na kue aupuni o Kili, he 13,000 tona ka nui o na lako e lawe ia aku ana no ka aoao Ahaolelo.
OLELO HOOLAHA.
E ike auanei na kanaka a pau eia ma ka Pa Aupuni o Makiki, kekahi mau lio elua. Keokeo eha wawae paa i kapuai hao, hao kuni ano e. Lio k ulaula, elua wawae keokeo ma ka hema, hao AE. lio k ahinahina elua wawae keokeo hope, hao kuni ano e hema. O ka mea a ma mea paha nona keia mau lio, e pono e kii koke mai o hala na la he 13, alaila, e kuai kudala aku no au ma ka la 1 o Augate, 1891, hora 12 awakea Poaono.
David Kaoao.
Luna Pa Aupuni.
Iulai 22, 1891. 242 3td.
Hoikeike Nui
MA KA
Hale Mele Hou
E HAAWI IA ANA E KA AHAHUI
Hooikaika Kino o Honolulu.
I KA PO POALIMA, IULAI 24, 1891.
Oia hoi na hana KUWALAWALA ma na LIO LAAU, na LAAU MOE KAOLA, na HOIKEIKE KII a me na mea hou he nui wale e hana ia ana e ka papa o na Kamalii Liilii. E oi aku ana mamua o 40 poe e komo ana iloko o keia mau hana Hoikeike.
E HELE NUI MAI E NA MAKAMAKA I IKEMAKA.
Na Noko i malama mua ia $1.00
“ “ mahope iho .75
“ “ o luna .50
E loaa no na noho i malama ia ma ka halekuai ko o Lu@wigsen & @ro@ ma alanui Hotele. 2@ 2tsd.
$5.00 MAKANA.
O ka mea a mau mea paha e loaa ai kuu lio kane ahinahina, nona ka hao kuni, W D. ma ka uha akau hope, a ma ka aoao hema o kona a-i ua hoailona la penei: ZZ. E loaa kela makena i ka mea nana e hoihoi mai ma ke Keena o ka LEO.
Iulai 7, 1891. 5ts-d.
Hale Hana Wai Momona
WAI-ANIANI
Sam. kad me John Grace na Ona.
Ka poe awale no na lakou e hana nei NA WAI HOOMAEMAE KOKO KAULANA oia hoi ka
SASEPARILA
A ME KA
WAI-HAO.
NA WAI MOMONA AWAPUHI, SASEPARELA, LEMI, WAI PIPII, SODAMAOLI, SIDA, KAMEPENA &C.
Mutual 330 TELEPONA—Bell 298
E hooia ia ana ka maemae o na wai a pau. E hookoia no na kauoha a pau loa mai na Mokupuni mai a me ko ke kulanakauhale nei. 231 1yd
Aila Kuai
E LOAA NO MA KAHI O
J. F. COLBURN.
(KEONI KOLOBANA.)
Ma ke Kihi o na Alanui
Nuuanu A ME Moi.
E loaa no no ke kumukuai haahaa loa o $2.50 o ka pahu. Hele mai hookahi, hele mai elua, hele mai no a pau loa.
Ko oukou hoaloha.
J. F. COLBURN.
Honolulu, Iulai 8, 1891. 232 dtf.
Kauka Pake Akamai!
DR. LEONG KANG TONG.
MAKAUKAU OIA E LAPAAU I NA MA’I A PAU O KELA A ME KEIA ANO, ME KA ELEU A ME KA HOLOMUA.
HE OLUOLU KA AUHAU.
KENNA OIHANA:—Aia ma ka aoao ma Ewa iho o ka halekaui Puaa, e ku nei ma ke kihi o na Alanui Kamika me Hotele.
HE PALAPALA HOOIA.
Honolulu, April 29, 1891.
Owau o Chu Sam Lan, no ke kulanakauhale o Honolulu, Mokupuni o Oahu Ko Haawaii Poe Aina. Ke hooia, a ke hooiaio aku nei au imua o ke akea, na ike au a ua maopopo ia’u, a ke haawi nei au i ko’u mahalo piha ia Kauka Leong Kang Tong e noho nei ma Alanui Hotele Honolulu, no ka mea, ua lapaau oia ia’u a ua ola au mamuli o kana mau lawelawe akahele aua, oiai o ko’u ma’i he akepau, a he popo hoi ma ka olelo kahiko. Ke noi aku nei au i ka poe a pau i loohia mo kela ano ma’i, e hele ae iaia, a e loaa no ke ola. Ua loaa au i keia ma’i mai ko’u wa opio loa mai, a ua aneane he 4 makahiki o ka hoomailo ana a akeia ma’i i ko’u kino, aka, ma keia wa ua loaa ia’u ke ola maikai loa. E hele ae e ka poe i laulau a kaumaha.
Mei 12, 1891. 1m@-d.
NAWAHI ME HU@
—E
NA LOIO LAH@I!
Ua makaukau @-e kekua aka i @ poe o ka Lahui i loohia la e @ vila a hewa paha @ e @ a e hoo@ ma kekahi o ia mau ano imua o na Aha Kanawai, mamuli o na uku i ae ike ia. Aia no ko ma@ keena Loio ma ke, kahi akau o na alanei Moi a me Alakea maloko o ke kulanakauhale o Honolulu. Nii hora hena mau, @ ka hora 9 @, a 3 pm., ma ka Poaono nae, e pau aha i ka hora 12 m.
O na hana a @, mahele aina a me ke kaha ana e na kii a me na palapala aina a pau, ua waiho aku maua @ Loea Ana Aina a C@ K@ kaulana R. W. W@ e lawelawe, a e hoko me ka elea.
No na mea i koe, e kipa mai no ma ko mauaa kena nei e kuka pu ai. O maua n me ke aloha.
J. NAWAHI me D. L. HUNSTMAN.
Hoolulu, June 3, 1891. 208—dtf.
Kauka Yong Kam Pung.
(APANA.)
Helu 53, Alanui Maunakea.
Ke Kauka Loea o ka Aina Pua!
Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano
ma’i, mai ke na kane, wahine a me
na keiki @i. O na ma’i ha-no
ua hiki loa ia ke hoola ia me
ka maalahi, A o na ma’i
e pili @ i ka maka
pau pu ia i ke
ola. Ke ho-
ike ia aku nei.
eia ke ola ia nei, me
ka oluolu pu e kahi au-
hau. Ka poe pilikia hanau
keiki a hele nui paha o ke koko,
a paa a lohi paha ka hanau ana, paa
paha o ka waiu, e hele nui mai i o’u nei.
E KIPA mai a ka poe i hooluuluu ia me na haawina pili@a a ka ma’i, a na’u oukou e hooluolu aku.
KAUKA YONG KAM PUNG.
Honolulu Iune 2, 1891. 206—d3m
Ka Buke Akeakamai.
AO
KE KI GULA
NO KEKAHI MUA MEA HUNA POHIHIHI I HULIIA E KA NOEAU O KE KANAKA.
KAKAU mua ia e ka Mea Hanohano DAVID KALAKAUA a me kekahi poe e ae he nui, a i Hoouluia, Hooponoponoia, a Hoomahuahua hou ia e Levi-i-Levi ole ia ka Akeaka mai Hawaii o ke Kepeturia 19.
Mahele o ka Buke.
MAHELE I.
ZODIALOGIA—Hoike Ouli ma na @ lana Mahina.
MAHELE II.
NAEVIALOGIA—Hoike Ouli no ka @a o ke kanaka.
MAHELE III.
METRAGARATINA—Ka hoike Ouli ma ka Hoonohonoh Hua@ ma ka Helu Kabala.
MAHELE IV.
ONEIROLOGI.
MAHELE V.
Ka Papa Konane Hoailona Pomaikai.
MAHELE VI
Ka A@iumatika Kamahao
J. M. P@