Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 235, 13 Iulai 1891 — He Molelo Kaao No KAMAPUAA. [ARTICLE]
He Molelo Kaao No KAMAPUAA.
I.A ME HINA—KA MOOPl"-' KA PUAA A KAMAUNUANIHO— PAIO HOl O PELE, KA WAHINE O KA LUA I KILAUEA, A HALA LOA AKU'I'NA KUPUNA 0 KUKULU O KAHIKI.
O oe ia e Haunuu, e Haulani E Haalokuloku Ka Mano e ka I'a nui E ui, e Uilani Ko inoa Puea ia e o mai. 0 ka Doe hoi o ka aoao palupalu lioi. ke ue hai wale 'la no hoi lakou ia ia nei, i ka ia nei mau kiina hoo mahie oka papa hee holua, ahe * mea mahalo nui ia ia e na kanaka Hiakaikai e haiaiuu aku ana malalo o ka puu. 1 ka pau ana o ka ia nei hee holua ana, ke ike nei keist- ua kokoke loa kona manawa e loaa kino ai i kona hoa paio, ke wawe mai la ka iho ana a ka walime oka lua, ua k«koke. - 0 kona oili aku la no ia i waena oka piha kanaka e kanikani piha luai ana. Aka, ike mai la o Pele i ka holo 0 kona hoa paio iloko o ka naheleJiele loloa; nolaila, hao- aku -la o Pele i ke ahi, o ka hele ia a piii wale ua wahi puaa nei i ka aekai aohe he manao iio ke ola. E lele aku ana kaia iloko o ke kai, a lilo i kmo i'a humuhumuapuaa, a leu ana ua poe P|le nei na Hiiaka ma kula, ua hoka hoi o Pele ma. la manawa ua pae mai lako Kama leo me ka pahenehene ia P«le me kona puali. Ia manawa ua pane aku o Pel« 1 na kaikaina, e hoike ia na wahi huna o ke kino o lakou, a e ike mai auanei ua hoa paio la o kakou la hoi mai i ka aina nei, alaila make afcu ia'u. Aua hooko ia ka olelo a' Pele e akou, aua ike mui la no Loi o V
K»ma i na wahi huna « Peie ma me na kaikaina. a ©lelo hailiili maila. . Pane aku na kaikaina o Pel« ia iaia, ke nuku mai la i na wahi huna o kakou. Ia wa ua pane*aku o Pele i na kaikaina, huli ia inai alo o oukou ia'u e hana aku au. Ia wa huli mai la lakou, a haua i aku la aku la uo hoi o Fele a pau kana apan% hana. | I Ūa huli aku la laknu ia Kamapuaa la ke alo, i ke mai la o Kama [ua amiiamu mai la 1 na kinō o laI kou a ku "Ke-a ka hale o Kaupo." i A hiki ole ke nalo aku na mea I huna ke hana aku ma kahi nalo, : pane aku Ia o Pele i na kaikaina, e pau ka popo ia kakou Ke hana aku. Ke ike wale ia mai Ia no e ia la, & o ka pono wale no o ka hoop'au wale 110 i ka hana aku ma ke ino o ka pono wale no paha e hana aloha aku. Ua lokahi mai la na kaikainu ma ka pualu leo like ana mai, ua pono ka pau, a e hoiaku kakeui ke kuahiwi. a e kahea aku kakou i ke kane a k*kou, e hoi mai me kakou, a e hoopau ke kaua ana, ae mai la ko lakou kaikuana, a pane mai la: E kahea ia aku hoi iia fce kane a kakou e hoi mai, ua pau ke kaua ana. - s Pa kahea a Koolauwahine a Puakei e hai mai noho ika aina a nau ka hana ilio a luhi ka kiry>. I ka lohe ana mai o ua puaa ala ua olu iho la kela he wai ko lalo. Ma keia inau kakele olelo ana no & na kaikaina o Pele nie Kainapuaa. ua nui loa mai ia ko iakou aloha ia Kamapuaa, a ua nalo aku la lakou no ka aina mauna ke hao ala lilo i ka wai a koe ole iho he kanaka ma īa wahi, lie neo wale no aole wahine ma ia wahi. Ua pae mai la o Kamapuaa i uka oka aina, aohe kanaka oia wahi an& i pae mai ai, a ua kau aku la no hoi kona manaoiana, o ka ike aku ina wahine nana oia i kahea uiua aku ai iaia. I keia manawa nae, ua mehame-1 ha loa, a olelo iho la oia iaia iho auhea iho nei la hoi ua poe wahine nei. A olelo iho la kona kupunakane, mai ninau oe no lakeu, a mai kali hoi oe ma ke onaona maka. i ole na lakou ala e kii mai, o kou mānao maoli anei ia ? I uini ka hoi manawa a lakou 'la 1 kali hoomanawanui» ai mahooe o kou mau apa. . » E aho e like oukou ma ka luhi ana, e luhi lakou'la, a e luhi n« hoi oe e kuu moopuna e pono aL Ao!e na ka wahine ke kii ike kane, na kaua no e ke kane, e like me ia a kaua i alo mai la ike kai loa me na ale kuehu o ka moana, oia kai uli kai hohanu, a kai poi>olohu hoi a Kane, he mea ole hoi ia 1 ke kono ae a loko.
Nolailu, e aho no kaua e koele; wawae aku, a ike lihi aku ooi i na | kapakaio Punahoa. ' I He ole loa ko kaua noho ana ma keia wahi -makalae kanaka ole, a pēhea auanei e loaa ai ka kaua wahi mea e paina ai, i nawenawe ae o loko o kaua; alaUa, polapola aku na maka kahi a ka ipo e ike mai ai, no ka mea boi, o na ina lua iho ia no ia i ka nuku. Hewa ia la e ka moopuna, »a ina 1 ua.hewa keia knua ou, he nani hei wa ana ia v he mea maikai. I mai la o Kamapuaa, e aho e i huna mai oe- i ko'u wahi huna a nalo loa, lie hiiahiia loa wau v ke i' s mai o Pele i ko'u wahi huna, a me kona mau kaikaina, • e huna aku ana no hoi au i kou wahi huna a nalo. ka mea he kino lau no hoi ko Pele e like no hoi me kou kino lau. E kahea ae aua o Kuliaikekaua i kekahi o kona mau hoahanau e -lawe aku laJiau puaa pu-~ puka o ia nei, * a e hookuu mai hoi lakou ike kino ui» kino kanaka maikai h©\ T ka wa i ike aku ai o Kuiiaikekaua, ika lakou moopana. ua hela no hoi a ai ka manu iluna o ke ku o ke kanaka maikai, I mai la o Kamapua», e kilo mai oe i ko'u wahi kee a nie ka puu, o ko'u oiwi Kino, i aku la o Kuliaikekana, aohe kee o kou pauku kino a oia ka kou mea kakau e hooheno ae nei, ina hua inoa ona alii, oia keia malalo iho nei: Aohe puu, aohe kee, Aohe kaulana ailolo, v Ua kaa ia e Hakaio'e E ka mama hulu honua, Ke ku o ke kanaka maikai. H No ka niea, ke lawe 'la o nwahi a lilo i ua puaa nei akakou, no ia mea ua hoomaka aku la laua- nei e hele make ano kino ka.iaka. Aia hoi o Pele ame kona mau kaikāina ke huli hol 'la i ko lakou honae; a eia no lioi 'o Kamapuaa ma ke ukali a:ku ia mahope. - Aole i pa-i.