Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 230, 6 July 1891 — He Molelo Kaao No KAMAPUAA. [ARTICLE]
He Molelo Kaao No KAMAPUAA.
KE KEIKI PUAA A KAHIKIULA ME HINA—KA MOOPUKA PUAA A KAMAUNŪANIHO—KA HOA PAIO HOl *" . / 0 PELE, KA WAHINEiO KA LUA I KILAUEA, A HALA LOA AKUI NA KUPUNA O KUKULU O KAHIKI. O oe ia e Haunuu, e Haulani E Haalokuloku Ka Marto e ka I'ā nui E ui, e Uilani Ko inoa Puaa iaeo mai. Ia manawa i puka mal ai na kanaka, mailoko niai o ka hale, a ua pani pu ia iho la o lalo o ka lua, e ka nui hewahewa o na kanaka; alaila, oWo aku la o Kuliaikekaua, e Kama, e nana aku oe ua hele a pili i »a kauaka. I ko Kamapuaa nana ana aku, aohe io mai be kanaka aka lanna ole mai, he uuku wale hoi ka hale i ke ku mai ilalo; eia ka he mau kini a lehu, ka nui o na kanaka, alaila i aku laoia i kona mau kupunakane. helohe wale no ko'u i ka nui o na koa o Pele, akahi hoi a ike maka, nohea ikaika ole wale no 0 Peie, nolaila, e hoao no kakou 1 ke kaua. Ku aku la o Kamapuaa īluna o Akanikolea, ike mai la na kanaka lalo 1 ke ku aku © keia kanaka maikai: ua hooho mai la lakou me ka leo nui, he koū ka hoi kela o ke kanaka ui, aohe ona lua e like ai ma Hawaii nei. Ua holō aku la kekahi mau kalkaina o Pele a hoike aku laia Pele. i kela kanaka maikai e ku mai la iluna o Akanikolea, e hele mai oe e ike, o ko ili kapu a noa iaia. a na makou ke kane a kakou na na wahine ui; nolaila, o makou no kona mau hoa e kani pono ai ka naue, pehea ia manao ia oe e ko makou hanau mua. Mai kuhihewa aku oukou eo'u inau kaikaina, he kanaka io kela aole keli he kanaka he puaa e ku niai la iiuna o Akanikolea, aia he kanaka kohu ke kaunu ana i k.a poli o Hoohila. I lohe oukou e na pokii e —lie puaa a he wahine kanaka, a);;» a
kohu k* kaunu ana ifio, mai makehehi kuhihewa aku oukoa i kela kanaka e ku mai la iluna, © nana.aku a he kanaka ināoli, ke kaoe e manao aole o kela puaa huluhulu, he mau hana naau* po kena a oukou e na kaikaina, o ka hoomaunauna wale aku o ko oukou mau kmo maikai o unu | ana o ke kane ia e ola ai na iwL, Mai huki e ua kaikaina i ko oukou manao uiiani, aole au e papa aku ana ia oukou o n&pk&ikaina, ke ike aku wau i ke kupono o ia kane. i I mai la kekahi o lakou, he keu oe a ka hoopunipuni, me ko kakou. ike akn no hoi me na maka o kakou, i ke ku mai o kela kanaka ui, hoole ia aku la ka hoi e oe, e maiee-! make ana no paha oe nau wale 110 ke kane a kakou. | Aole oela ko'u naanao, ina ē loaa ke kane na'u na oukou ia. a ina hoi na oukou, na kakou like no ia; aole pāha o kela ino o ia ka kakou kane e manao ia; eninau aku paha ou* kou, mahea mai nei kena kanaka huluhulu o ka ae hewa ana mai nei i kp makou maunakapu nekAlaila ninau aku la lakou e like me ka ko lakou hanau tnua ia aoao mai ai. Pane aku la ke kupunakane o Kamapuaa, e kuhiia ia ma kai mai 0 Puna, raa kahi i hele ia e Pele a kamaaina, ma kai mai nei. Ua ike hoi au i kena kanikani Kau ilnna o ka Lehua Hewa ka wawae i ka loa o ke a Ke hele mauka o Kalaehiku e— Ka loa o ke kanaka i ka hele ana Make i ka opa maloeloe. Pane mai la o Pele iloko o ka haie, e maloeioe hoi oe; eha ou Wawae, he huluhulu kou kino, a he ioloa ou mau pepeiao. Ōlelo aku la o Hiiaka ia Pele, ke 1 mai la, ma kai mai nei ka ia o Puna i hele mai nei. E hoole aku oe, aohe he kanaka o Puna, ina i noh® iho la ia kanaka o Pnna, a ulu hawaewae aku la. I mai la o Kamapuaa i na kupiinaona, ua ike ia mai la paha Wau e Pele ma, i mai hoi oukou, e nalo ana wāu ia oukou, eia kaaole, hilahila iho la ka hoi au, i ko'u kuamuamu ia mai i ko'u kino huluhulu I aku la o Kuliaikek»ua. e oielo aku oe, ma kai mai nei o Puna i helemainei. Ma Punaloa au i heie mai nei A ike mai nei hoi au i na wahine eli nomi Wa'u nomi, ku'i nomi Kawi nomi, uwi noni, kakua noni, 0 ke kila i kukii 1 kookoolau i nanawale. Puka mai la o Pele, nana ia Kamapuaa, kahea mai la,* oe e kena kanaka huluhulu i hele mai nei, a ae hewa i ko makou maunakapu. I E noho no oe a make A e hele no a e make Kamailio iho la o Kuliaikekaua, kuhi aku ma kai o Puna o ke alanui i knmaaina ia Pele i ka hele ia. O makalii no keia lau awaawa ka aio Puna Hala ka uwahi mauka o Kap.-mala. Lanipili Hilo e, t Ililo no kaua e moe ai e Pele, e kui ana i !:a lehua o llopo*\ e kui no oe e lei no wau.
' la manawa i naai ai o Pek?,t nana inal paha oe & he puaa tco lalo nei, alaila. kui aku i lei nou e kena puaa, no ka mea hele mni nei no au makai mai nei aohe kanaka, noho ihp-Mpahana kanaka o la e ka ua © ka rlu hawaewae ae la, wahanee wale oe. . Pane mai !a kekahi kaikaina o Pel*, oia o Hiiaka Wawahilani, 'e Pele e, oko iii kapu a noa ia ia 'la aamakeu ke kane na na wahine ui. I mai la o Pele, mai hoopaakiki .pukou e na liaikaina, o hana ino ia mai auanei ua wahi huna o oukou e kela puaa; e kahea ae wau ia ia . ala, a i pane ole mai, he kanaka, a i pane mai he puaa: I ko'u hele ana mailohe au i ka haku ia o kou inoa e'kokupunawahine, a oia keia: Ooe ia e Haunuu E Haulani. e Haalokuloku, Ka mano ka i'a nui 0 ui, o uilani. Aole i pane mai o Kamapuaa; nolaila. ua pane mai ]a na kaikaina o Pele; aia hoi paha la, he kanaka no t nawai no la hoi ka ia nei wahahee, e hoopaakiki nei he puaa. 1 aku la o Pele ia lakou, e kahea hou ae au. —ia manawa i huli iho ai o Kama puaa a i iho la i kona mau kupuna ( kai n© hoi e nalo ana au ia oukou eia ka hoi aole. Kahea hou mai la o Pele: Ooe ia e ka puaa Hiwa A o ka Hiwa nui alo eleele A o Kanananakea A o Haheikea A o ke Aloalokea A o Kaehu Kalanuhe A o Kaehu Kalawela A o ke a iki Aokea nui A o ke a puko - A o ke a loa Oi hele ma ka ekuna A o Haunuu A o Haulani, a o Haalokuloku A o ka mano ka i'a nui A o ui; a o uilani E oni ae ana ua puaa nei, a luli ib<y la ka hele ana, o u o o Kamapuaa. Aū e i pau.