Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 214, 12 June 1891 — Page 2
| This text was transcribed by: | Beatrice Lawelawe Santiago |
| This work is dedicated to: | PuakeaN |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
MA KE KAUOHA.
=============
KUAI O KA HOOLIMALIMA O
KA AINA AUPUNI O KAU-
PAKUEA, HILO, HAWAII.
Ma ka Poakolu, Iune 17, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke ala komo ma ke alo o Aliiolani Hale, e kuai kudala ia aku ai ka hoolimalima o ka lihi mauka o ka Aina Aupuni o Kaupakuea, Hilo, Hawaii, nona ka ili o 210 eka oi aka a emi mai paha.
Ka manawa – he 10 makahiki.
Ka uku hookumu $500 no ka makahiki e aku ia ma ka hapa makahiki mamua.
C. N. SPENCER,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Mei 11, 1891.
4td.
______________
KUAI O KA HOOLIMALIMA O
KA AINA AUPUNI O KANAIO,
HONUAULA, MAUI
Ma ka Poakolu, Iune 17, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke ala komo ma ke alo o Aliiolani Hale, e kuai kudalal ia ai ka hoolimalima o ka Aina Aupuni o Kanaio, Honuaula, Maui, nona ka ili o @ eka oi aku a emi mai paha.
Ka manawa – he 10 makahiki.
Ka uku hookumu $150 no ka makahiki e uku ia ma ka hapa makahiki mua.
C. N. SPENCER,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaaina, Mei 11. 1891
4ts-d.
______________
KUAI O KA HOOLIMALIMA O NA KOENA O NA AINA AUPUNI O
NINOLE A ME WAILAU, MALUNA AKU O NA APANA
AINA HOME, KAU, HAWAII.
Ma ka Poakolu, Iune 17, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke ala komo ma ke alo o Aliiolani Hale, e kuai kudala ia aku ai na hoolimalima o na koena o na Aina Aupuni o Ninole a me Wailau, mauka aku o na Apana Aina Home, ma Kau, Hawaii, nona ka ili he 6300 eka oi aku a emi mai paha.
Ka manawa – no 15 makahiki.
Ka uku hookumu -- $150 no ka makahiki, e ukuia ma ka hapa makahiki mamua.
E hoolilo ia aku keia mau hoolimalima malalo o ka pono a me na kuleana i ae ia malalo o ka Mokuna, XXXIV, Pauku 1477 Kanawai Kivila.
C. N. SPENCER,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Mei 12, 1891
4ts-d.
______________
KUAI O KE KOENA O KA AINA.
KULA, MAUI.
Ma ka Poakolu, Iune 17, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke ala komo ma ke alo o Aliiolani Hale, e kuai kudala ia ai ke koena o ka aina Aupuni o Aapueo, Kula, Maui, nona ka ili aina o 376.19 eka oi aku a emi mai paha. Kumu ko@ $500.
C. N. SPENCER.
Kuhina Lakaiaina
Keena Kalaiaina, Mei 9, 1891
. 4ts-d.
______________
KUAI O NA APANA AINA AUPUNI
MA HONUAKAHA,
HONOLULU, OAHU.
Ma ka Poakolu, Iune 10, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke komo ana make alo O Aliiolani Hale, e kuai ia ana he @ (10) apana aina aupuni, aia ma Honuakaha, Oahu, nona ka nui mai ka 38 a ka 98 kapuai a ke @63x118 kapuai.
Kumu Kuai Hoo@umi – E like no me ke ano o ka aina, mai ka $200 a ka $250, @ @kahi. O ke kumu a me ke ano o ka hookaa ana ma ke dala kuike, a i ole ma ka manao o ka mea @wai, he aku hapalua o ke dala, a o ke keena oia ka uku mahele like e aku ia ana i ka hookahi, eiua a me ekolu makahiki, me ka uku @ a ehiku keneta o ka makahiki ma ka uku hapa makahiki.
E kukula hoi ka mea kuai i ka aina ana i ke@ai ai i kekahi @a kupono iloko o hookahi makahiki mai ke kuai ana, a e @ komo @ aupuni.
E @ ia ana na Palapala Sila Nui no ka aina ma ka pau pono ana o ke kumu uai i ke @na.
E ike ia no a palapala @ o na apana @ hoi na mea a pau e @ ke Keena Aina.
C. N. SPENCER
Kuhia Lakaiaina
Keena Kalaiaina M@ 6, 189@ @
____________
Ua hoo@haia o George H. Holt i keia la i Luna e hopu ai i na helehewa ma na Alanui o ke Aupuni mai Moanalua a Alanui Liliha, mai laila aku a ka Uwapo Haaliliamanu, a ma na aina Aupuni ma Kalihi, Honolulu, Oahu, he paui no W. Kaapa i haalele mai.
C. N. SPENCER,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iune 3, 1891. 3ts-d.
_____________
O ka Poaha, ka la 11 o Iune, oiai, he la hoomanao o ka La Hawaii o Kamehameha 1, e malama ia no he La Kulaia @ na mea a pau, a e pani ia no hoi na @ hana Aupuni ma na wahi a pau @ ka Pacaina ina ia la
.
C. N. SPENCER,
Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina, Mei 3, 189@
3ts-d.
______________
Oihana Waiwai @
Honolulu, H. I., Iune 4, 1891.@
Ke hoolahaia aku nei ma keia i ka poe i waiho dala iloko o ka Baneko Houluula Dala, mai a mahope aku o Iulai 1, 1891, e hoonohonohoia ana keia mau uku penei:
Ma na Waihona aole e oi i $50@ - - - - - - - 4-1/2
“ “ “ maluna o $500 a $2000- - - - 4
“ “ “ i oi i ka $2000- - - - - - - - - 3-1/2
Malalo o ke Kanawai i aponoia Augare 6, 1890. Oa hiki no ke hoololi ia keia waihona aole e oi ana i ka $2500 i ka Waihona Aupuni, e loaa ana ma kahi o ka Buke Hoopaa Dala, no na Bora Aupuni, e ku ana i ka elima kaneta ukupanee, i ku i ka ukuia aole i emi niai i ka elima makahiki a aole hoi e oi aku i ka umi makahiki mai ka hoopuka ia ana. Ua kaawale ka bona mai na auhau aupuni, a e uku ia ka ukupanee i ka hapa makahiki.
H. A. WIDEMANN,
Kuhina Waiwai.
______________
KA LEO O KA LAHUI.
______________
J N O . E. B U S H .
Lunahooponopono a me Puuku.
______________
POAILIMA, IUNE 12, 1891.
______________
Ka Emi Ana o ka Lahui Hawaii.
______________
I keia mau la e nee nei, ua lohe nui ia ea leo hoehaeha puuwai o na hoaloha e i ana, o keia paha na la o ka ehaeha i ike ia ai, a o ka hopena naha keia o ka manawa, oiai ke lawe nei ka ma’i no Kalawao, lawe hoi ka make no ka luakupapau, a he wa emi ikaika loa keia o ka lahui Hawaii e ike ia nei, aole mai kahiko mai, a pela wale aku.
E na hoaloha, na makamaka, na kini no a pau e noho ana mai Hawaii Okekahialiikamoku a Kauai Okaleiomano: ke hoike aku nei makou imua o oukou me ka oiaio loa, a oia paha ka mea e pau ai ko okou pohihihi.
O ke 71 keia o na makahiki o ko kakou lohe ana i na olelo ao he nui a me na kalaimanao ana o ka poe kakau, a me na hopiloli he nui wale.
I ka makahiki 1830, ua lohea na leo e wa ana o kekani poe, e i ana, aole e hala na makahiki he @ ma keia hope aku, aole loa e ikea hookahi kanaka Hawaii i koe.
O kela mau mapuna olelo waiohia i lohea ua lilo ia @ mea e hoopilihua ai i ka naau o na kanaka Hawaii oiaio.
Aka, ua noho na kanaka Hawaii me ke kali ana i ka hopena o kela wanana hooiloilo i lohea, a hiki i ka 1853, ua ikea ke pihoihoi o ka lahui Hawaii, o’ai ua hiki mai la ka ma’i luku weli ona hoi ka lepera a ome aku la i kekahi heluna nui o na kanaka Hawaii, a ua lilo ia i mea no ka poe nana ka wanana e hauoli ai.
Aole pela ko ke Akua manao, na hoomau no oia i keia lahui a hiki i keia la, oiai ua hala aku la na makahiki he 40 i kilo ia ai nou e Hawaii, a u@ pakeu pali wale aku keia.
Nolaiia, i@ea e moakaka ai keia lahui, he pono ia makou e hoike aku.
E kolu no manawa i ike ia ai ka emi ana o keia lanui, e like maeia i olelo ia i ka moolelo o Hawaii nei, mailoko ae o ka waha o kekahi poe kahiko, a penei ka hoonohonoho ana.
Mai ko Keawepuiaumi noho ana ma kona noho alii ina Hawaii, ahiki i ka wa o Lonoikamahiki, oia ka wa mua.
Mai ko Lonoikamakahiki noho ana ma ka noho alii o kona makua kane a hiki i ke kaua ana o Lonoikamakahiki Kamalalawalu, ina Waimea i Hawaii, oia ka wa elua.
Hoko o keia mau wa elua, he mau kaua nui ekolu iloko oia waa mailaila mai i hoomaka ai ku emi ana o keia lahui.
A ina e hoomaopopo ia ka moolelo o Lonoikamakahiki, e ike auanei kakou i ka emi ana.
I ka wa ia Keawenuiaumi o Hawaii Kuauli, ua nui na lii malalo ona, oiai eono mahele aina o Hawaii, eono alii ia ana i hoonohonoho ai
Aka o keia ma@ alii a pau eono ua huli aku lakou kipi ia Keawenuiaumi, eia ka inoa o na mau alii kipi ala, o Palahaiaha ka Wohilani keiki ia, oia ko Kehala alii.
O Puuniaia ka Wanui keiki ia, oia ke alii o Hamakua.
O Hilohamakua, ka Kulukulua keiki ia, oia ke alii o Hilonaaukele.
O Lililehua, ka Huaa keiki ia, ko Puna alii ia.
O Kahalemilo, ka Imaikalani keiki ia, oia ko, Kau.
O Moihala ka Heapae keiki ia, no Kona ia.
Aka o keia poe alii a pau, ua huli aku lakou a kue ia Keawenuiaumi ma ke kaua i Puumaneo, he puu kaua ia, aia ma Pololu ma Kohala Akau, ua make na alii, ma ke pu me na kanaka.
Na kela hoouka kaua i luku nui i na kanaka o Hawaii nei. I ko Lonoikamakahiki au hoi o ka noho mei ana, ma kahi o kona makuakane, ua hoouka ia no he mau kau weliweli, oiai o Lonoikamakahiki e noho ana ma Kakuhihewa Hale Alii o Lonoikamakahiki, ma Kailua Koolaupoko Oahu nei.
Aia hoi ua kaua aku a kaua mai na lii, oiai o Kaikilani i hiki aku ai i Hawaii.
A koe o Pupuakea ko Kau alii, i ka ike ana o Kaikilani i keia kaua, e hoi hou mai oia i Oahu nei, imua o Lonoikamakahiki.
Ua holo kino maoli o Lonoikamakahiki i Hawaii mahope iho o kona houpau ana i kana hoohiki ma Kalaupapa Molokai.
Ua holo loa na waa o Lonoikamakahiki a pae i Kealaakekua, a ilaila kona pokii kahi i kali ai iaia, oia Puapuakea, oiai o Puapuakea, oia kekahi o na koa kaulana i a oia au.
A mamuli o ko laua hui ana ua hooholo like laua o luku i na kipi a pau, a ua hooko ia, a na kapa ia la kaua a Lonoikamakahiki ina o K@ai. Aole i pau.
______________
HE ANAINA HOOMANA MA ARIONA HALE
______________
Ma na Lapule a pau, e hoomaka ana ke anaina haipule i ka hora 9 a hiki i ka hora 10:30 a.m., no na kanaka Hawaii, a ma ke ahiahi hora 7:30 p.m. no na haole, a me ka poe e makemake ana e hele.
Lunakahiko A. Haws.
______________
Kauka Yong Kam Pung.
(APANA.)
______________
Helu 53, Alani Maunakea.
Ke Kauka Loea o ka Aina Pua!
______________
Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano
ma’i, mai ko na kane, wahinme a me
na keiki liilii. O na inu’i ha – no
ua hiki loa ia ke hoola ia me
ka maalahi. A o na ma’i
e pili ana i ka maka
pau @pu ia i ke
ola. Ke ho-
ike ia aku nei,
eia ke ola ia nei, me
ka oluolu pu o kahi au-
hau. Ka poe pilikia hanau
keiki a hele nui paha o ke koko,
a paa a lohi paha ka hauau ana, paa
paha o ka walu, e hele nui mai i o’u nei.
______________
E KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me na haawina pilihua a ka ma’i a na’u oukou e hooluolu aku.
KAUKA YONG KAM PUNG.
Honolulu Iune 2, 1891. 206--d3m,*
______________
KUAI NO KA MANAWA
__________
HE ELUA PULE WALE NO.
__________
HE WAIWAI NUI!
HE WAIWAI NUI!
__________
Na Kalakoa, - - - - - - - -mamua 10 i-a no $1.00, i keia wa 16 no $1.00
“ Kawela - - - - - - - - “ 25 ken pakahi, “ 3 no @
“ Vikolia - - - - - - - - - - -He .75 keneta no ka apana hookahi
“ Kakini wahine eleele- - - - “ .40 keneta paa, “ @
__________
A HE LEHULEHU WALE AKU O NA MEA KUAI I HOOEMI IA
KE KUMUKUAI A HAULE ILALO LOA, A NA OU-
KOU HOI IA E NA MAKAMAKA E WAE
NO OUKOU IHO.
Iloko keia kuai ana a makou, e hoolilo aku ana makou i ko makou mau waiwai uo ne kumukuai hoemi. E hoomaka aku ana keia kuai ana mai ka POAKAHI aku, ka la 4 a ka la 18 aku o MEI nei.
S. EHRLICH.
Kihi o na Alanui Papa a me Holele. dtf.