Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 208, 4 Iune 1891 — Page 2

ʻaoʻao PDF (961.30 KB)

This text was transcribed by:  Kekelia Lilly
This work is dedicated to:  Ohana a The Nation of Hawai'i

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

MA KE KAUOHA

 

            Ua hookohuia  o George H.  Holt i keia la i Luna e hopu ai i na helehewa ma na Alanui o ke Aupuni mai Moanalua a Alanui Liliha, mai laila aku a ka Uwapo Haaliliamanu,a ma na aina Auuni ma Kalihi, Honolulu, Oahu, he pani no W. Kaapa i haalele mai.

C.N SPENCER, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Iune 3, 1891. 3ts-d

 

 

            O ka Poaha, ka la 11 o Iune, oiai, he la hoomanao o ka La Hanau o Kamehameha 1. e malama ia no he La Kulaia no na mea a pau, a e pani ia no hoi na Xeena hana Auponi ma na wahi a pau o ka l'aeaina ma ia la.

C.N.  SPENCER, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Mei 3, 1891 3ts-d.

 

KA LEO O KA LAHUI

JNO. E. BUSH.

lunaohooponopono a me Puuku

 

POAHA. IUNE 4, 1891

 

Ka Ohumu Kipi

 

Eia iho ka ohumo kipi ke ulu nei, me ka manao e pepehi malu i ke ola o ka Moiwahine, a ua lilo hoi he kumu e pihiohio ai ka Lahui Hawaii.  He ohumo powa keia, a o ka hana malu keia a ka poe e kuhikuhi nei he hoohui aina ka Leo, a he hookahuli aupuni repubalika. He olelo akea ka makou, a aole ia he ohumu, a he kipi. O ka olelo ma na halawai malu, e like me ka mea e hana ia nei, oia ka mea ino.

            Ua lohe mai makou, ua kiia aku e pelo kekahi o na 'lii ko, e haawi mai i na lako kaua, e kekahi o na Kuhina mua iho nei i hoopau ia. Aole i pau ka lepo uli o kona naau no ia mea, a nolaita, ua manao oia e hookahuli i ke aupuni a hoolilo i repubalika a oia ka Presidena mua.  He mea hilahila loa ke kuko, a mahope kii aku e kaili powa mai i ko hai pono. Aku, he okoa ka ke kanaka hana, he okoa ka ke Akua.

            Ma Keia ano hana kue kanawai , ke kukala akea aku nei makou i ka lahui Hawaii e kue loa aku.  He oiaio aole o makou mahalo i na hana a ka Moiwahine a me kona Aha Kuhina e hana nei, aka, aole o ka luna kakauha koko oia ka mea e maidai ai ka Moiwahine, a e pono ai ka lahui a me ka aina. O ka balota, kahi e ikea ai da leo o kela kanaka keia kanaka; ilaila kakou e kaua ai me ka pahi makalua o ka pono no ko kakou mau kuleana, ma ke koho kupono ana i ka poe hana pono, a lilo ole i ke kipe ia. Aole ma ka hana kue ana ke ao ana, a ma ka mahikihiki ana i ka hewa.  Ua ao makou, ina aole e nana ka Moiwahine i ka leo o ka lehulehu, e ulu mai ana no na haunaele, a me na kuku hookahuli aupuni.  Eia ke hua mai nei ka hua o ka hookuii, a me ka hoowahawaha i ka leo aloha e alakai ana i ke Kii, aole e haawi i  ke@ kua i ka lahui pono oiai kona la make, o ka Hawaii hookahi koea  puuhonua.

            O Kakina a me Wanabaga ka ke poo o keia hui powa a hookaihuii aupuni , a me he la o ka mamo no mahope aku o @, pela mai ko makoa @ akea ia nei.

            @@ i ka @ Kuhiea @  na makai @koa kiai , a e hakilo pono i ke a poe e hui malu mei: e @ nei e hele aku a hopa i ke kino o ke Moiwahine a  @@  ke kue ola i ko @ manao e kau mai oia i kona pulima e haalele i ka noho moi.

            No keia mau haua hewa i loaa mai ai he pono, e kue loa nei makou, a ke kahea nei i na kanaka Hawaii aloha aina, e malama i ka maluhia o ke aupuni a me kona Moi.

            E na Hawaii, mai ka la hiki i Haehae, a ka welo'na a ka la i Lehua, eia ka wa o kakau e kupaa ai maluna o ke kanawai.  E uumi kakau i ka hoohalahala a me ka eha o ka naau; e waiho ia mea a ka pahu balota. Ano e lokahi kakou e hooko i ka pono, a na ka mua no o ka pono e kokua ia kakou a pou. E like me ka pua hipa i komo ia e na ilio hae, hookahi wale no o kakou palena o ka lokahi a me ke kue aku i na manao ulununi o ke daimonio iloko o ka poe kuko hewa.

 

NAWAHI A ME HUNTSMAN.

He Mau Lolo Lahui

 

            Ke hoike akea aku nei makou ua hoohui ae nei o Joseph Nawahi a me D.L. Huntsman o Kauakanilehua o Hilo, ia laua , ma ka lawelawe ana i ka oihana  Loio maloko o keia kulanakauhale, oiai laua e noho ana ianei nei.

            He mau kanaka laua i hanauia me ke ano kuokoa a hopo ole; a ke manaolana nei makou, e lawe pu ana laua ia ano, iloke o ka laua oihani iwaena o ko kakou lahui.

            E kono aku ana makou i ka lahui e komo ae i -o laua me na lanoliwa o ke aloha. I loaa na kokua e kakoo ai i na Loio Lahui e kokua ana i ko kakou mau pilikia ma ke kanawai.

            Ke hoopuka aku nei makou i ka laua mau olelo hoolaha oihana ma ka pepa o keia la

 

Ka Poloai Mua

 

            Ua oluolu i ka Moiwahine Kane make Kapiolani ke kono ana mai ia Messers Nawahi a me Huntsman o lawelawe nona ma na hana kanawai ma kona mau kuleana ponoi a pau, ma keia mua aku-

            Hankawewe e no ka pauleleia

            Hoiho a nui i ko ko makemake

            I ike i ka nani o Hawaii

 

He Koi Poho Nui

 

                        Ua loaa mai he iono oiaio, e koi pohka  oia aku ana ka Hamuku Wilikini no ka $25,000. no ka hoopaa ia ana o ke keiki a Hon J. Nawahi; e kona hope ka Makai Nui E. G. Hitchcock o Hawaii.

 

Ua Lumilumi ia

 

                        Ua lohe mai makou, o ka hoopii koi poho a kela wahine o Kauai mai , i ka Hamuku Wilikini. no ka hoopaahao ia ana ona; ua lomi ia e ka Loio hoopilimeaai , a ua palahe loa

                        O ka makou e kahea aku nei; eia iho na Loio o ka lahui o Nawahi a me Huntsman , he mau luio hoopilimeaai ole aole hopo; haawi ia mai iana. I pua ka uahi o aila honui a ko ko makemake.

 

NU HOU KULOKO

           

                        I na Luna Lawe Pepa o Ka Leo o Ka Lahue. Ke ha 'i ia'ku nei ka lohe ia oukou, ina he mau helu kue o ka la 3,10,20 o Aperila a @ ka la a o Mei nei. o ka nupepa Ka Leo, ke kameha ia aku nei e hoihoi mai ma ke keena nei. Ma ke kau ha.

 

                        Eia ka aila mahu la ua emi iluna ke kumukuai, aia ma kahi o ka @@ o ka pahu: awaawa ea @

 

                        Ke ku hou mei nei ka i a mana nui o ka aina, oia ke Aku.

                        Apopo maua oili pulelo aku, he hewa ia la e omilumilu ma.

                        Ke noho nei ka ahahui euanelio o Oahu nei i keia mau la.

                        Holapu mai nei ka la grippe ma na kuaaina aku nei o kakou

                        Apopo e holo aku ai ke Kinau no kona mau awa maa mau ka Hikina aku nei.

                        I ka hora 5 p.m. o ka la apopo e puehu aku ai Likelike no kona mau awa maa mau.

                        Ma ka la inehinei, ua ike ia ke ano e o ka malamalama o ka la, ua maopopo no, no ka uwahi aila ke kumu.

                        Pakele ke kani a-i o Tausani mai haki i na lima lauahi o Saribano i keia kakahiaka, e ole no ka pahee o ka aila.

                        Ma ka hora 1 o ka po Poalua nei ua ike ia e ke kiai kekahi puali koa maluna o na lio i lako pono i na mea a pau.

                        Eia ke waiho mai nei ka Lunakanawai Kama o Waianae ma kahi moe mamuli o ka loohia ana i ka ma'i la grippe.

                        I ke kakahiaka o nehinei, huihui a kolea, noho ana i Kalakaua Hale kekahi poe, ua hele wale a pu'u-pe i ka wai a na Naulu.

                        Ua lohe mai makou, ei ae ka ka ua nui a hoea mai, ei nui ae no ka i ka pili lani kahi i hoopue nui ai. Pehea hoi kou lohe?

                        Ea, inehinei iho la no i hooiho iho ai ko luna kamalii, a i nui loa iho ko lakou iho ana mai, o ka hauoli no'ia o Kawelohea.

                        Ina oe e ike e hele aku ana au, e wehe koke oe i kou papale a kunou hoomaikai mai ia'u, no ka mea, owau maoli no ia o kou haku.

                        O ka nui o na leta mai ko kakou Hale Leka Nui i hoomaia aku no ua aina e, ma ka Auseteralia. Iune 2; 5,206 leta; 1,395 owili nupepa.

                        I ka auina la iho la o nehinei i hoomoe ia ai ka pohaku kihi o Kaukeano hou, e hana ia nei ma ke kihi o na alanui Beritania a me Rikeke.

                        Ua lohe mai makou, ua awala ae ka na ai a Wahie mawaena o kekahi Kuhina a me kekahi  Iuna aupuni ma Wailuku, Mam. O ka nui o na puni, koe aku ia ia makou.

                        I ka la inehinei i hoomaka ai ka hoike ana o ke kula hanai o ua kaikamahine o Kawaiahao, ma ko lakou hale kula, ao keia la hoi, ma ka hale pule ae nei o Kawaiahao.

                        Oia mau no ka a o ke ahi o ka hale hooahu aila mahu o ke aupuni a hiki wale i ko makou hoi aua e pa'i. O ka makou e haawi aku nei i na lala a pau o ke Kau Wai Helu I i na mahalo keikie ana i ka pono o ka @

                        Ma ka Poaono aku nei i hala, @ kekani geonimana maluna o kekahi kaapio, e hookele la ana e kekahi haole, ua pahe ae la ua haole ala, nui mai nei na koa o o Wilikoki mai na kuaaina mai, o ua poe ala mae he poe kahunapule a ola ka ua wahi haole ala i kuhihewa ai.

                        Ma ka auina la Poalua aku nei, ua kipa mai la kekahi keonimana o na'aina e i ko makou nei keena, a wahi mai ana, ua makemake oia i ka pepa nona ka inoa o Ka Leo no ka mikomiko o kona mau manao pepa.

                        Ina ua nele oe i ka aila ole o kou ipukukui, ua poele ka hale, alaila, e lawe i ka nupepa Ka Leo a kau ma kou ipuka hale, e malamalama koke no auanei, oiai. Ka Leo o Ka Lahui ke kukui pio ole o ke aupuni Hawaii nei, nana hoi e ho-o nei ka malamala ma kahi o ka "paele pakini i ka ua hookina lehei pa."

                        Ua hoomau ia ke ku kiai ana o na hoa o ka oihana kiniahi a me hookahi kaamahu ma kahi o ka pauahi., mai ka manawa mai a ke ahi i a ai a po a ao, a hiki wale i keia manawa a makou e pa'i nei, eia no ke @ mai nei. Auhea la ka oihana kinaiahi e ae ma ke ao nei, e hana e like me keia e hana ia nei ma Honolulu nei, no $5 (dala) wale no o ka makahiki.  Aole loa, ma Hawaii wale nei no ia mea. Nui ke ahonui.

 

Kauka Yong Kam Pung. (APANA.)

 

Helu 53, Alanui Maunakea.

 

Ke Kauka Loea o ka Aina Pua!

 

Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano

ma'i, mai ko na kane, wahine a me

na keiki liilii. O na ma'i ha-no

ua hiki loa ia ke hoola ia me

ka maalahi. A o na ma'i

e pili ana i ka maka

pau pu ia i ke

ola. Ke ho-

ike ia aku nei.

eia ke ola ia nei, me

ka oluolu pu o kahi au-

hau. Ka ooe pilikia hanau

keiki a hele nui paha o ke koko

a paa a lohi paha ka hanau ana , paa

paha o ka walu, e hele nui mai i o'u nei.

 

                        E KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me na naawina pilihua a ka ma'i, a na'u oukou e hooluolu aku.

                        KAUKA YONG KAM PUNG. Honolulu Iune 2, 1891.  206-d3m

 

LA 11 O IUNE                                                      LA 11 O IUNE

 

E! Kakou i ka Heihei!

Na Papale Wahineihanaia.

 

E HOOMANAO                                                       E HOOMANAO

 

O ke Kilohana o kahi o na Papale i Hanaia

AIA MA

:N.G.Sachs:

(104, Alanui Papu, Honolulu)

Na Paikini Hope a me na Ano Hou Loa.

 

Na Papale Poepoe i-e nani , eleele a me keokeo i kahikoia me na pua maikai, ka $4.40 o ka Papale a pii aku.  Na papale Sela i hanaia me ua Lipine , $2.00 a pii aku. Na PapaleSela Spar, i hanaia me na kahiko a me na bo, $2.50 a pii aku. Na papale keiki i kahiko ia, no ke kumukuai haahaa loa.

 

Na Puahou! Na Hulu hou! Na Lipine hou!

He mau mea kupono wale no na @ Nui e hoea mai ana

 

                        Na Lole Keokeo Lihilihi i-a loihi, ku  i ka holoku, he $4.50 no ka ioie holoku. Na Lihilihi laula kupuno @ na @ Keiki, ma ke .60 a me  .75 keneta o keia @ Lole Keokeo maikai kakau lo 'oa a @ paha, ma ka .20 a .25 keneta o ke ia @. A @ lawa ke kauiko @ ke ole me @KAHEI SILKA. E @@@