Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 181, 28 April 1891 — Page 3
| This text was transcribed by: | Rosemary Mccune |
| This work is dedicated to: | Tenley Ueda Cotchay and Kekoa |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
======================
HE MOLELO HAWAII
-NO-
KUALUNUIAOLA.
--
KE KEIKIKOA O KA MOKUPUNI O MANOKALANIPO, - A HI'APAIOLE O KE KOA
I NA LA O KA NOHOALII ANA O OLA, KE ALII O WAIMEA, KAUAI.
--
Aohe no hoi i liuliu iho keia hele ana aku a Kualunuiaola ma, hoea aku la laua imua o ke alo o ko laua makuakane.
Ia manawa hahai aku la ua opio nei a kaua ia Ola i kona hoahanau, a oiai oia e kamailio ana i ko laua moolelo walohia o ko laua kaawale ana iloko o ke kaua mua a ka poe o Waimea me ko Kekaha, a me ko laua hui hou ma keia kaua.
Maluna hoi o ke kahua i pulu i ke koko, aole he mea paa o ka waimaka, a o ke alii pu kekahi e uwe nei i ke aloha i kana mau keiki.
Oia uwe o ke lii a pau kana uwe helu ana i na keiki, ua nanea wale io la lakou a mahope iho, ua ninou mai la o Ola i na keiki penei:
Haalele aku nei olua ia Kekaha, pehea ke kaua a na kanaka?
Aohe he kaua i koe, ua pau ke kaua, a ua maluhia ka aina mai o a o; no ka mea aohe na ha'i aku keia kaua nana i hookau mai ka weli a me ka maka'u i ka poe o Kauai nei, aka, na kuu hoahahau nei no, a no ka manao wahi ana ua make au, wahi a Kualunuiaola.
I ko ke alii lohe ana, ua pane mai la oia, he oiaio ia, auhea aku auanei hoi kahi i koe o ka make o ka hoanahau ua paa ka hoi i kahi ino a hala kekahi mau la, a i hakalia wale no i ka po e kau ai i ka lele a hoea mai, a ina la o ka make no ia.
E ole no ka makuahine o olua i huli mai pakele ai ina la o ko'u noho no paha ia iloko o ka palaka a hiki i ka make hewa ana o ke keiki nei. Aloha no hoi olua e na keiki.
Ua hoomau ia keia mau kukaiolelo ana mawaena o lakou a hiki wale i ke anoano molehulehu o ua la ala.
Ia manawa huli ae la ka alii a olelo aku la i kekahi o kona mau kanaka mama i ka holo, e hele awiwi aku e kukala ia po a puni o Kauai, ua pau ke kaua a ua maluhia ka aina.
Hala ae la kekahi mau la o ko Pi ma noho ana iuka o Puukapele ulu ae la ka mamao iloko o laua e pii loa no Pe'ape'a e ike ai i ka makuahine ia Kahapula.
Ua ae mai la no hoi ka makuakane a pii aku la laua, a aohe no hoi i upu iho, hoea aku la laua nei ikahi oka makuahine a i ka ike ana mai o Kahapula i na keiki, ua uwe mai la oia e like me ka mea maa mau i keia lahui mai mua mai a pela pana i holole'a ai ke mele:
I ikea aku i ka haluku mai a ka waimaka,
Eia ka ua eha loko i ka lokua e ke aloha;
Me he lima kanaka 'la ka ua kiu o Pe'ape'a,
Ka halao'a mai i ke pili o Hikileia.
Oia uwe ko Kahapula a pau, makaukau ka ai, oia ai a maona, noho loa me ka makuahine i ka uka o Pe'ape'a.
Hala ae la kekahi mau la o ka laua walea ana i ka nahele i alahula i ko laua mau la opio, ua palaka a poina loa iho la ua opio nei a kaua i ka manao ana no ke a'o hou i ke koa a pau pono ka ike o kana kumu.
A pela iho la i hookoia ai na olelo wanana a Pokii i hai mua ai, oia hoi, aole e pau ana ka ike o ke kumu a ua opio nei iaia.
Oia noho o lakou a liuliu wale me ka me ka makuahine, hoi ana o Kualunuiaola i kai me ka makuakane, a o Pi hoi, ua au'a ia iho la oia e Kahapula, e noho pu meia i ka uku o Pe'ape'a.
Aole i pau.
============================
NA KOMITE LULU DALA LA KUOKOA.
--
Eia iho malalo nei ka inoa o na komite i wae ia e ka Papa Hooko o ka Hui Aloha Aina a makee Kuokoa Hawaii.
O keia mau inoa kai loaa i keia manawa, a e like me ka loaa ana o ka poe kupono, pela mo e noopina ia ai ke komite ikela a me keia manawa. Mamua o ka hana ana aku a keia komite ke poloai ia aku neilakou e akoakoa mai ma ka Puuku a Kakauolelo o ka Hui.
Eia ka papa inoa o ke Komite:
Timoteo Kapualei, Moanalua; Petero Kaluna, Kalihi; W. H. Kamaki, Kalihi; Helalione Makalii, Kapalama; Itaia Kukaulaii, Kapuukolo; A. Palekaluhi, Waikahalulu; J. Kaheleluhe, Waikiki, Waialae.
Na komite waena no Honolulu:
W.H. Cummings, R. W.Wilcox; J. Bipikane; Kamaile; Pua.
Ma ke Kauoha
Jno. E. Bush
Kakauolelo a me Puuku.
=================================
Olelo Hoolaha.
Ke hai ia aku nei ka lohe i na kanaka a pau, o ka poe e makemake ana i mau eke paakai maikai a me ona nanahu kie we maikai a makepono nohoi ke kumukuai, e loaano au ma Haimoeipo, Hale Kaa o ka Moi, a i ole i ko'u home paha.
MRS. C. I. HIRAM.
Haimoeipo, Honolulu, Oct. 8,1890.
3ms - d
-----------------------------------------------------
OLELO HOOLAHA.
Ke hai ia aku nei ka lohe i na kanaka a pau, o kela ano, keia ano, ua kapu na ko'a HEE o Koaiki a me Kaaiape iloko o kai Oneuli, aole e hole ka waa me ke kanaka a o i ka Hee, o ka mea kue i keia olelo hoolaha a loaa ia'u, e hoopii no au ma ka kanawai o ka aina.
M. KALEOIKAIKA.
Waikane, Maraki 31, 1891. 2ts-w
-------------------------------------------------------
H. P.K. Malulani.
HE LOIO a he hookapeke olelo ma ke Kanawai. E loaa no au mai ke kai hawanawana o Kawaihae e hoene ana me ipo la, a Hamakua au i ka la'i o Kukaiau ma ke alo o na pali. E ohiia no hoi na aie me ke ku i ka eleu a me ka puahiohio. Nov 8 '90, d-1y
====================================
HOOLAHA I KA POE MAKEMAKE I "KA LEO."
--
Ma keia hope aku ke hoolaha ia aku nei, e kii aku ka poe makemake i ka nupepa KA LEO i na Luna e lawe nei i ka nujpepa, oia hoi o
J. Kahaleluhi J. Kaneaiakala
John Samoa Parao
T. Kapualei JNO. E. BUSH, Luna Hooponopono.
-o-o-o-
Na Komite La Kulaia.
--
O na Komite o ka la 28 o Novemaba 1891, e hoolaha ia nei ma ka nupepa KA LEO O KA LAHUI, ke poloai ia aku nei, e hoolauna mai me ka Puuku, a e kuka pu no na hana e pili ana i ka La Aloha Aina o ka Hawaii Ponoi. E loaa no makou ma kani pa'i o KA LEO ina la a pau, koe ka la Sabati. (Poaono)
--------------------------------------------------
E Kokua Aloha mai.
--
Ke poloai aku nei makou i ka Lahui Hawaii ponoi, no lakou na puuwai hamama a me na umauma i iha i ke aloha hoa kanaka, e haawi mai i na kokua aloha ana no ka hapai ana aku i kela hihia nui loa e waiho hoohemahema wale ia mai nei no e ka poe ia lakou ia hana, oia hoi kela kanaka o Kalaniwahnine ka inoa, i pepehi maoli ia aino maHamakua Hawaii, a makou i hoolaha aku ai. A i mea e hiki ai ke hoolimalima aku i ka loio nana e lawelawe ia hana ma ka aoao o kalahui, oia ka makou e poloai aku nei ia oukou e pahola mai i na kokua ana e like me ka mea i pono i kela a me keia; a e lawe mai a hooili mai paa a loaa i ka Hon. J. E. Bush, ka puuku nana e malama a makaukau, o ka hapai koke aku no ia e hana iua hana la. Ua loaa mai la i keia la 2 o Aperila, na W. H. Daniela mai o Wailuku, $5.00; na ka LEO, $5.00; Hon J.Nawahi,$2.00, D.M.Punini Jr., $1.00.
Hookahi no manao nui iloko o keia hapai ana, o ke aloa i ke kanaka i pepehi maoli ia, a o ke aloha ka mea i oi ae mamua o na mea a pau.
KA LEO O KA LAHUI
Aperila 2, '91, Alanui Pa'i Palapala.
========================
B. F. Ehless & Co.
-:PAINAPA:-
99 Fort Street
--
Ia oukou e na makamaka a me na hoa loa, oiaia hoi, ua makaukau makou i ke kuai ana aku ia oukou i na lako lole wahine ona ano a pau, oia hoi -
Na Silika hou
Na Sateen hou
Na Mikilima hou
Na Lihilihi hou
Na Lihilhii keokeo hou
Na Lihilihi kau lole hou
Na ano Mamalu hou loa
Na Paku Pukaaniani
Na lole hou o na wahine
Na lole o na keiki liilii
Na lole o kela a me keia ano
E loaa no ia oukou no na kumukuai haahaa loa. Ko'u Oiaio,
B. F. Ehless & Co.
-----------------------------------------
Papale! Papale!! Papale!!!
E loaa no maanei na PAPALE maikai o na ano a pau.
Na Papale i Hoonaniia a Hoonani ola ia.
I loaa ole ka lua ma keia Paeainam a no na la oomanao Kulaia, e loaa no ia oe ma na kumukuai haahaa.
Ina oukou e kuai i na PAPLE ma komakioa halekuai nei, alaila e loaa no ia oe ke kaulike.
===============================
[two columns wide]
HALE HANA WAI MOMONA WAI ANIANI.
--
HARE MA NA ONA ........................HELU 81, ALANUI MOI.
--
Ka poe wale no nana e hana n ei ka WAI HOOMAEMAE KOKO KAULANA, oia hoi ka Saseparela -a me ka- Wai-Hao.
--
Na Wai Momona Awapuhi, Saseparela, Lemi, Wai-pipii, Soda maoli, Sida Kamepena, &c.
--
Mutual 330 - Telepona - Bele 298
[pointing finger] E hooia ia ana ka maemae o na wai a pau. E hooko ia no na kauoha a pau loa mai na Mokupuni mai a me ko ke kulanakauhale nei.
Mar. 15, 1891. 148d-tf.
=================================
[two columns wide]
KUAI HOOPAU NUI.
-o-
Mai keia manawa aku a hiki i ko Makou noonee ana aku iloko o ko maokou
HAKEKUAI HOU
Ma ke Alanui Papu,-(NA HALE BURUA.
E hoolilo aku ana Makou iko Makou waiwai a pau o na ano Lole:
NA LOLE NANI,
NA LOLE I HUMUIA.
KAPU A ME PAPALE
PAHU LOLE, a pela aku
No na Uku Hooemi Loa Nae.
Egan & Gunn.'
ALANUI MOI kokoke i ke ALANUI PAPU. tf-d
==========================================
[two columns wide]
Hoolaha Hou!
-
B. F. EHLERS & CO., - Painapa.
-o-
Ua loaa mai nei ia makou he mau waiwai hou loa, oia hoi
KAKIMIA,
KINAMU,
KEOKEO HALU'A
CHALLI
VIKOLIA KEOKEO
-A-ME-NA-
Mikilima o na ano a pau, a me na paku puka aniani o kela a me keia ano, @ ua kumukuai haahaa loa.
B. F. EHLERS & CO.
Alanui Papu, Honolulu. -25-d3m.