Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 154, 20 Malaki 1891 — Page 3
| This text was transcribed by: | Audrey Matsuoka |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
Nu Hou o na Aina E.
He olelo lauahea ahiu kai hoolaha ia ae ma Ottawa, Kanada, no ka aneane kaua aku mawaena o Enelani a me Amerika Huipuia. Ua olelo ia @o hoi e hele koke ana o Lord Wolseley (alihikaua nui) no Kanada, a e makaikai ana oia i na papu kaua o na Beritania, ua noho malie wale no ka o Enelani no ka hopohopo o ka aoao e noho aupuni nei, o haule lakou a komo mai ka aoao manao akea.
He wai nui ka i pahola ae i ke awawa o ka Misisipi, a ua hoohalana ia kekahi mau kulanakauhale a me kekahi mau mahinaai nunui. He nui na ola i poino, a he lehulehu hoi na waiwai i poho.
He nui na ahi me ka nui o ka po ino ma Schenectady, Nu Ioka, Lyon, Iowa, a me Omaha.
Ma kekahi olelo a ka NU IOKA HERALD o Maraki 8, ua olelo ia ua hooholo ke aupuni Amerika, e hoomahuahua i na aumoku kaua ma ka moana Pakipika, mamuli o ka hoomaopopoia, ua uuku loa na moku nana e kiai na pono o Amerika iloko o ke kai Behring ma Hawaii, Samoa a me Chile.
He eono tausani ka nui o na paahana, ua hoi hou i ka lakou mau hana ma na lua eli nanahu ma ke awawa o ka Mononogahila, ma ka uku i hoopii hou ia aku.
Ua hoomaopopo ia ma Wasinetona, aia kekahi mau kanaka dala o Piledelepia ke noonoo nei e hooholo i kekahi laina hou holoholo moana Pakipika i lawe mai ai hoi i ka makana no na aha'i leta ana. Ke manao ia nei e kukulu i ekolu mau mokumahu i liko ko lakou holo e like me ko na moku holo loa o ka Atelanika, a e holo aku ana keia mau moku mai Tacoma, Amerika aku, no Iapana a me Kina, e hoemi ana i na la holo mai ka 19 a 20 o keia wa a ka 12 la holo. Ua manaoia no hoi- e pokole ana ke ala moana ma keia mau wahi e hooholo ia ai. He laina hou no hoi e kama ilio ia nei, e ho@moe ia aku no Auseteralia a me Kapalakiko, ma o Honolulu.
HE KAAO
NO
DON KUPIDOA.
KA WELI O NA MEA HUNA POHIHIHI - KE KIHAPAI PUA PAHAO HAO O KAMEPULIA - KE ALAHELE O NA MEA HUNA ELUAME KA LUAWAI KAMAHAO O TAWANIA.
O Don Tubidoa ua mahuka aku oia i ka wa e hooili kaua ana, aole au i ike i kona wahi i puka ai.
I ka lohe ana o Kalolina no keia mea, ua like pu oia me kekahi wahine pupule loa i kela wa, no ka mea, ua lilo ka mea'a ko@a naau i aloha ai.
A ua maopopo no iaia ka mea @ i lawe, oia no kela kaikamahine Suedena lihilihi ula lapuale, wahi ana.
I mea nae e hooko ia ai o kona makemake, a e hoka like ai hoi laua i ke kane ole, penei kana mea i hana ai:
Kukala malu ae la oia ina koa aupuni a pau e akoakoa mai lakou i kela po ma ke kauoha a ke aliiwahine, a ua hooko ia ke kauoha me ka eleu.
I ka akoakoa ana mai o na koa a pau no lakou hoi ka huina i oi aku mamua o elua tausani, ua hoike aku la ka alihikaua i na mea a pau e hana ai i kela po.
Oia hoi, e hoopuni lakou i ka hale kahi a Kalawalina e noho ana me kona mau wahi koa omilumilu a e pepehi iaia a me kona mau koa a pau.
I ka holopono ana o keia mau mea a pau, a i ua po ala, ua hoopuni koke ae la lakou i ka home o Kalawalina e noho ana.
Aole oia i hiamoe, a pela no hoi me Tubidoa, oiai ua hoike piha aku o Tubidoa i na m a a pau imua o ua ipo ala ana, a penei kana mea i hoike aku ai:
Oiai laua elua maluna o ko laua mau noho bulu maloko o ka rumi moe, pane aku la o Tubidoa.
O keia po e kuu aloha, he po hana nui keia, o ka po hookahi wale no paha keia au e ike ai, he Don Tubidoa me oe, a e ike mai ai hoi oe ia'u, a pela hoi au ia oe.
Mawaho o na mea a pau, aohe mea hopohopo e ae a kuu naau-e manao ai o oe hookahi wale no.
Ua aloha au nou, a o ka'u pule nou e kuu Kalawalina, e hoopakele ia oe, a hiki i kou keehi hou ana i na kapakai o kou one hanau.
Apo aku la oia ma ka a-i o Kalawalina a pane hou aku la: E nana mai ia'u, he mea ehaeha loa no'u iho ka hoike ana aku imua ou e make ana paha au.
No ka mea, ke halia@ia wale mai nei no ia'u na kahoahea oia haawina, makona o ke aloha ole.
Nolaila mamua ae o ka pau ana o ka'u mau olelo imua ou e kuu aloha e hoike aku ana au imua ou i ka mea nana e hoolana mai i kou manao, a oia keia:
A i make au, e noho oe a kiai ma kuu he kupapau, malaila oe e kiai ai i ka po a me ke ao, a hala kekahi mau mahina.
E ike no auanei oe i kekahi kumu laau, e ulu ae ana a hua mai i kekahi hua nani a maikai, a o kou kumu waiwai ka hoi ia.
O keia mau olelo a pau a ua Don Tubidoa ala, he mau olelo ia e hiki ole ai ia Kalawalina ke uumi iho i kona aloha no kana kane, a oia kana i pane aku ai: Ina ma kou wahi e make ai, malaila no au e make aku ai.
Aole pela, wahi a Tubidoa i pane aku ai me ka leo malie, e hoomanawanui e kuu aloha, mai ae ia oe iho e hana pela.
Ia laua no nae e kamailio ana, ala hoi, holo mai la kekahi kaikamahine opio a pane mai la me ke pihoihoi nui penei:
Ua puni kakou i na koa, he mau tausani o na tausani ko lakou nui, aohe wahi i koe, ua puni, ae ua puni loa kakou.
I kela wa pane aku la o Tubidoa: Mai hopohopo no lakou, mai maka'u, he mea ole wale no ia, he ehu wawae no kalani.
Ia wa, aahu iho la ua Tubidoa ala i kona mau pono kaua a pau a hoomaka aku la oia e puka me ka pane ana iho i kana ipo aloha penei:
E hoolana i kou manao e kuu aloha, mai maka'u no ka mea, i keia po e hoike aku no au ia lakou, no ka wa hope loa, owau no o Don Tubidoa, a honi iho la oia i ka ihu o kana ipo a puka aku la.
Nui ka wela o keia mau la, a o ka mea nae hoi i oi loa aku ai, o ke ahe makani ole.
Ua halihaliia mai kekahi lono i o makou nei e kekahi Ipuolelo nepunepu o Kalakaua Hale, a hai ia mai, aia ka kekahi mau kanaka ona a hakaka ke hoopaa ia nei no ma Kalakaua Hale, aole hoi he lawe ia no Kawa. He hana ka keia aole no keia la wale no, mai mua mai no ka.
KA LA 28 O NOVEMABA, A. D. 1891.
O makou ka poe nona na inoa malalo iho, ke poloai aku nei i na hoa makaainana a pau o ka Pae Aina Hawaii, ua makaukau lakou i keia manawa e malama i na hookupu, a kela a me keia mea hookupu no ka malama ia ana o ka la kulaia imua o ka aina, oia hoi ka la 28 o Novemaba, A. D. 1891. Ua ulu ae keia manao ia makou mamuli o ka manao aloha aina, a ua hookumu iho makou i keia hana me na hoa uuku, a e kahea ia aku ana no he halawai no ka poe i komo mai malalo o na ae ana aku a keia Hui, ke kupono: O ka poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e hele ae ma ke Keena o ka LEO O KA LAHUI, a malaila, e wehewehe piha ia aku ai ke ano o ka Hui a mena hana.
1 JNO. E. BUSH
2 JOS. NAWAHI
3 R. W. WILIKOKI
4 W. H. CUMMINGS
5 WM. WHITE
6 J.. KANEALII
7 J. KEKIPI
8 J. A. KAHOONEI
9 KAMAILE
10 E. KEKOA
11 J. PUA
12 J. E. Poepoe
13 R.K. II
14 GEO. KANEAO
15 GEO. K. KAIA.
16 L. K. SHELDON
17 JAS. II
18 J. PIPIKANE
Olelo Hoolaha.
Ua makaukau ka mea nona ka inoa malalo iho, e hana i na POHAKU PUNA ELEELE a me na pohaku e ae no na pa kupapau, a me na kahua kukulu kia-hoomanao. O ka poe makemake e waiho mai i ka lakou mau kauoha me Ioane Akina.
J. BOWLER.
Sept. 22, '90, d - 1y *
HALE HANA WAI MOMONA
WAI ANIANI.
HARE MA NA ONA... HELU 81, ALANUI MOI.
Ka poe wale no nana e hana nei ka WAI HOOMAEMAE KOKO KAULANA, oia hoi ka
Saseparela
- a me ka -
Wai-Hao.
Na Wai Momona Awapuhi, Saseparela, Lemi, Wai-pipii, Soda maoli, Sida Kamepena, &c.
Mutual 330 - Telepona - Bele 298
E hooia ia ana ka maemae o na wai a pau. E hooko ia no na kauoha a pau loa mai na Mokupuni mai a me ko ke kulanakauhale nei.
Mar. 15, 1891. 148 d-tf.
KA HUI KAA ENTERPRISE.
Ua kukulu ae nei au i kekahi HUI KAA
Eleu ma ka aoao iho o KALAKAUA HALE ma Alanui Kalepa.
Ma ka Huina Hoolulu Kaapio Helu 13.
O na kauoha a pau e hoouna ia mai ana ma ke TELEPONA mai na makamaka mai ma na wahi a pau o ke kulanakauhale nei, e hoo ko koke ia no me ka piha eleu o ka uwila.
E Hoao i pau Kuhihewa.
WALLACE JACKSON,
TELEPONA BELE HELU... 113
MATALA... 690.
Hoolaha Hookapu.
Ke hoike ia aku nei ka lohe i na @ano kanaka a pau loa. Ua hookapu loa maua i-ko maua mau Apana aina ekolu i kapaia o Kalaheo, Kahaleula a me Puuoihala, no lakou na eka 202 e waiho la ma ka Paa, Kailua, Koolaupoko, Oahu, i hoolimalima ia e maua mai ia Keleau (w) mai. Nolaila, ke papa loa ia aku nei na holoholona o kela a me keia ano, aole e hookuu wale ia maluna o ua mau Apana Aina la, a o ka mea a mau mea paha e kue ana i ke@a, e hopu ia no e maua, a i ole ia, e ko maua mau hope paha, a e hooko ia e like me ke kuhikuhi a ke kanawai. O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e pono lakou e hele mai e hui pu me Mrs. C. I. HIRAM, a i ole ia, me DAVID DAYTON, a i ole ia KUKA.
Owau @o me ka haahaa.
MRS. C. I. HIRAM.
Honolulu, Oahu, Oct. 8, 1890. 3ms-d.
NO KA POE MAKAIKAI
MA KA
O. R. & L. Co.
MA KA I'A HAMAULEO O EWA.
O KA POAONO KA LA KUPONO no ka hele ana, oiai e haalele ana ke kaa i kahi hoolulu ma Kuwili, Honolulu, i ka hora 1:45 P. M. o na Poaono a pau.
No ka auhau, aohe olelo ana, he hookahi wai o ka like, mai ka liko a ka laele.
OIA HOI, HE - 50 keneta, hiki i Manana a hoi hou mai - 7@ keneta, hiki i Honouliuli a hoi mai.
O keia ka manawa popo e la'i ai ka holoholo hoohala manawa me ka 'hanu ana i na ea oluolu maikai, no elua wahi keneta wale ro o ka mile.
1m-d Oct. 8 1890.
Ka Hui Uwati Kaleponi.
Na uwati gula o waho, hoopiha ia, me na mea hana o loko, o ka hana uwati kaulana WALTHAM, no $30 o ka uwati hookahi, ma ka uku palua dala o ka pule hookahi. E kipa ae io-
A. J. SCHREIBER - Agena
Alanui Hotele, malalo iho o ka Hotele Alonetona.
KAUKA YONG KAM PUNG.
HELU 53, ALANUI MAUNAKEA
Ke Kauka Loea o ka Aina Pua.
UA HIKI KE HOOLA IA KELA A me keia ano ma'i, mai ko na kane wahine a me ko na keiki liilii. O na ma'i ha-no, ua hiki loa ia ke hoola ia me ka maalahi. A o na ma'i e pili ana i ka maka, pau pu ia i ke ola.
Ke hoike ia aku nei, eia ke ola ia@ i me ka oluolu pu o ka auhau.
E KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me @a haawina pilihua i ka ma'i, a na'@ oukou e hoola aku.
KAUKA YONG KAM PUNG,
Augate 25, @-d.