Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 131, 17 Pepeluali 1891 — Page 3

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

HOOKUPU ALOHA.

            Ke poloai ia aku nei na mea apau loa i loaa na manao aloha oiaio; e akoakoa ae ma ka pa o ka Luakini Maliekamalu i keia kakahika hora 8, me na makana aloha ma ko oukou mau lima, e like me ka oukou i manao ai.  A malaila aku e nee ai no ka uwapo i Ainahou, a hui me ka Adimarala Baraunu, ka mea a ka lahui i makemake ai e haawi aku i na manao aloha iaia.         Komite Lahui.

 

HE MOOLELO HAWAII

NO

KUALUNUIAOLA.

KE KEIKIKOA O KA MOKUPUNI O MANOKALANIPO.—KA HI’APAIOLE O KE KOA I NA LA O KA NOHOALII ANA O OLA.  KE ALII O WAIMEA, KAUAI.

            O kii paha, wahi hou a ka opio, he hana ka’u maluna o keia oo ina e loaa mai ana, no ka mea.  eia kakou ke hele aku nei imua o na pukaihu o na koa o ke alii, nolaila, ina auanei kakou e hele aku a i huhu ia mai kakou, alaila, o ka pahu auanei ka’u a puka ka oo ma ke kua, o oukou no hoi ekolu a me a’u, pau kanaka i ka holo.

            Ua holo like ae la keia mea ia lakou, nolaila, mahope o ka loaa ana mai o ua oo ne, ua hoomau loa’ku la lakou i ka hele ana imua i kahi a na koa o ke alii e ku kiai ana me na ihe pakahi e paa ana ma ko lakou mau lima.

            Ia lakou no a hiki i kahawai, ike aku la ua eueu nei i ke kapalili mai o ka oopu iloko o kekahi wahi ki’owai, huli ae la oia a olelo aku la i na aikane e kii, aka nae. ua hoole like mai la na aikane, o make mai auanei i na koa.

            A no ke kii ole o na aikane, o ko na kii aku la no ia i ka oopu, e kela hopu keia hopu, pake’o aku ana paa ma ana no hoi, aia hoi, holo mai la na kou me ke kahea leo nui ana,—“Ka poe aihue i ka oopu a ke alii e—!”

            Iaia nei no hoi a kau hou i kapa, o ka lalau koke iho la no ia i ka oo, a o na koa ia manawa, ke holo like mai la, hookahi nae kanaka mamua loa, a oia no hoi ke knaka nui o lakou, o keia kanaka o Manoa kona inoa, a oia no hoi ka pukaua o na koa o Ola ke Alii.

            Ia manawa, wili ae la ua opio la i ka oo me ka olelo ana,—kanaka no e hele mai imua make, aohe @ ola.

            Aka nae, ua holo loa mai la no o Manoa imua me ka olelo ana, e hopu i ke kolohe i ka oopu a ke alii. ia wa, o ka haalei koke aku la no ia o ua opio nei i ka oo i ka piko o ua pukaua nei o ke alii, aia no hoi, ku no i ka piko, naku la a huai ma ke kua, a waiho-a-make ana ilalo o ka ilihonua.

            Ano kuha’u aku la na koa i ka ike ana mai i keia poino o kekahi o lakou, aka. nae, aohe i ana iho o Kualunuiaola, i ka make ana o Manoa, ham@ hou iho la kona mau lima ilalo i ka pa-ala e waiho ae ana a makena wale, pehi aku la iloko o ke aluka o na koa, ku @ mama i ka holo.

            Ku no hoi kekahi, pupue i kahi hookahi, nolaila, na pau aku la na kea he ewalu o ke alii i ka holo.  haalele ka wai oopu a ke alii na Kualunuiaola a me kana mau aika ne e malama.

            I na kea no e ku pololei ana ka huelo no kahi o ke alii, ua hoolale ae la ua opio nei me ka awiwi i kana mau aikane e kii lakou i ka oopu, ua neoneo aohe kanaka, o ko lakou ohi no ia a papalua ke kaula oopu a kela a me keia o lakou, hoeu koke aku la no o Kualunuiaola, e hoi kakou me ka oopu a kakou, o hoouna hou ia mai auanei na kanaka koa.

            Ua holo like ae la keia mau mea ia lakou, nolaila. hoi mai la lakou a ma kahi o ke kino make o Manoa e waiho ana, i hou aku la ua wahi keiki nei i na aikane, e auamo paha kakou i ke kanaka a kakou a hi ki i ka heiau, mamua no hoi oukou e hapai ai, a mahope aku nei no hoi au e hapai aku ai, a hiki i ko kakou hiki ana aku no ka heiau.

 

He Leo Poloai.

            Ina makamaka a pau o KA OIAIO e noho ana mai Hawaii a Kauai, ka poe hoi nana i apo mai a hookipa aku i keia wahi olelo hopo ole o ka Lahui.

            Ke kono ia aku nei ko oukou mau manao maikai a aloha Lahui oiaio hoi, e haawi mai i na kokua ana no ka pono a me ka holomua o keia wahaolelo o ka Lahui Hawaii oiaio, ka nupepa hoi aole e hiki ke punukuia e ka mana o ka poe e ake ana e nalo na ino a me na hana pono ole i manao ia e panee mai maluna o ka Lahui.  Aka, he wahaolelo ia i kukulu ia maluna o ka oiaio, a o ka oiaio ke kahua, a o kona inoa no hoi ia.

            A oiai, ua waiho ia mai ia’u ka hana o ka malama ana, a me ka hooponopono ana i ka papa inoa o ka poe a pau i lawe i keia nupepa i keia makahiki e hele nei.  mai ka papa inoa o na luna a me ko ka poe lawe pakahi a puni na ailana mailoko mai o ka Buke inoa o ka makahiki i hala, a ina makemake nui au e hooikaika e like me kahi makaukau i loaa, no ka hooholo pono ana aku i na mea e loaa pono aku ai ka oukou mau nupepa me ka hauleule ole, i kulike me ko oukou makemake.  A i mea e nee mua aku ai keia makemake o ka oukou kauwa nei. aia no ia ma ka oukou apo ana mai me ka lokahi ma ko oukou aoao mai. a e hooikaika no hoi au maanei nei aku, a eia kekahi mau mea i makemake ia e ko no aku ia oukou:

            1. O ka poe e makemake ana i ka nupepa “Ka Oiaio,” e kauoha pololei mai ma keia keena, Keena o ka Oiaio, ma ka inoa o ka Hon. J. E. Bush (Ailuene Buki.)

            2. O na hemahema a me na pilikia no ka oukou mau nupepa. e hoike koke mai me ka maopopo ma keia keena, mai hookaulua.

            3. Kakau pololei mai i ko oukou mau inoa, me na hua kumu, a me ka inoa o kahi a oukou i noho hoola’ila’i ai.

            4. O ka mea a mau mea paha e hoonee ana iaia iho mai kahi mua a hele aku a noho aku he wahi kaawale, e pono oia e hoike koke mai i kona nee ana, a ha’i mai i kahi hou ana e noho kauaheahe ana.

            5. Ke ola o ka nupepa, aia mai ia ma ko oukou aoao, a o ka mea nui ia; a ua ike no oukou i ka olelo a ka Luna Nui o keia nupepa e pili ana ia mea.  Ina he aloha a he manao maikai, hoike iho ma ka hookaa pono ana i ke ola o ka nupepa  O na mea pili i ke dala o ka nupepa me ka Hon. J. E. Bush oukou e kamailio ai no ia mea.

            6. O na leta hoike mea hou a me na manao kakau ia mai, hoouna mai i keia keena, me ka hoike pono mai i ka inoa pololei.

Me ka haahaa,

EDWARD KEKOA.

Keena OIAIO, Honolulu Feb. 5, ’91.

 

HOOLAHA I KA POE MAKEMAKE I “KA LEO.”

            Ma keia hope aku ke hoolaha ia aku nei, e kii aku ka poe makemake i ka nupepa KA LEO i na Luna e lawe nei i ka nupepa, oia hoi o

J. Kahaleluhi   J. Kaneaiakala

J. Keanu          Parao

T. Kapualei      John Samoa

Geo. Kanikau.

JNO. E. BUSH

Luna Hooponopono.

 

HOOLAHA A KA PUUKU.

NO NA HOOKUPU NO KA LA KUOKOA O KA LAHUI HAWAII.

            I na Hawaii a pau, ke poloai aku nei ka mea i kohoia he Puuku no ka wa, no ka malama ana i na hookupu, e loaa no oia ma ke Keena o ka LEO O KA LAHUI i na la a pau, koe ke Sabati, ka la ehiku o ka hebedoma, e lawe i na hooku pu a ka poe i aloha i kona aina hanau, i makee i Kona Kuokoa o Hawaii Ponoi.

            I mea e maopopo ai ke ano o keia hookupu. ke hoike aku nei ka puuku, penei.  Ua noa ka hookupu i na Hawaii a pau, i na hookupu dala, a me ai paha.  He mau heneri dala kai hookupu ia i ke ia manawa, a he 10 bipi, he 20 mau puaa.  E hoike ia aku ana no ka papa inoa hookupu i ka wa e pau pono mai ai o na hookapu ma ko’u lima.

Ma ke Kauoha.

JNO. E. BUSH.

 

Ua Makemake ia i keia wa.

UA makemake ka Hui Hana Hao Uniona o Aina Hou i ewalu poe kanaka hana no ka hele ana e hana ma kahi o ka Mahiko Hou o Honouliuli, Ewa, me ka uku pu ia i ka uku kupono.  No na mea aku i koe, e hele mai e ninau pono i ka Luna Nui o ka Hui Hana Hao Uniona.      1w—d.

 

KUAI HOOPOHO LOA!

No Ekolu Pule Wale no!

E HOOMAKA ANA A KA POAKAHI LA 15 O DEKEMABA, NO KA POMAIKAI O KUU LAHUI PONOI.

            E kipa mai i hookahi, o ka pono no o ka hele mai no a pau, i ike maka, oia hoi, e kuai hooemi loa aku ana wau i ko’u mau waiwai a pau ma ke dala kuike, oia hoi, na KALKOA hooluu like ole.  Mai ka 12 a 20 I-a no a $1.00.

            Na KALAKOA laula, mai ka 6 a 8 I-a ko ka $1.00.

            Na KALAKOA hapa kanikau laula, he 7 I-a na ka $1.00.

            Na KINAMU, he 12 I-a $1.00.

            3 Paa KAKINI WAHINE 25 keneta.

            Na PAPALE o na opio wahine i kinohinohi ia, he $1.50 a pii aku, no ka mea hookahi.

            Na LEPO-NALO mai ka 8 a 18 I-a no ka $1.00.

            Na A-I KALA KEOKEO a me hapaka nikau o na wahine, 10 keneta no ka mea hookahi, a pii aku.

            Na Ka M@A haahaa o na wahine, he $1.00 wale no no ka paa.

            Na KIHEI huluhulu, na HULUHULU manoanoa; na HALII, moe a pela aku.

            Na PALE-ILI oluna o na kane, he 25 keneta wale no o ke ano maikai.

            Na PALE-ILI olalo, he 40 keneta wale no a pii oku.

            Na PAA LOLE o na keiki o ke KALIKIMAKA.

            Na PALULE hana o na kane mai ka 40 keneta a pii aku.

            Na PALULE kuluhulu mai ke 40 keneta a pii aku.

            Na PALULE keakeo i aiana ole ia, he oluolu ke kuai ana, a he nui wale aku no koe o na waiwai e kuai hooemi ia aku ana, mai hoohakalia i ke kipa mai iloko o keia mau Pule Ekolu wale no e loaa ai ka makepono loa o na mea kuai ma ko’u hale.

F. MOSES KEUMI.

ALANUI MOI

 

JOS. HUBASH.

(Alanui Papu, Honolulu H. I.)

He mea Milo Gula kaulana.  aia ma ka

Halepohaku o Makanani.

He Puu nui o na mea Gula, ame Na Lako Dala o kela a me keia ano.

            No ke kumukuai haahaa.  e ohi oe a luhi ko kino; a o ka lali, ka lilelile, a me ka mahiehie, oia kau e linohau ai; no ka mea, he keu a ka haahaa o na kumukuai.  Honolulu Feb. 2, 1891.                  121 1w-d.

 

KA HUI KAA ENTERPRISE.

Ua kukulu ae nei au i kekahi HUI KAA Eleu ma ka aoao iho o KALAKAUA HALE ma Alanui Kalepa.

Ma ka Huina Hoolulu Kaapio Helu 13.

O na kauoha a pau e hoouna ia mai ana ma ke TELEPONA mai na makamaka mai ma na wahi a pau o ke kulanakauhale nei, @ ko koke ia no me ka piha eleu o ka uwila.

E Hoao i pau Kuhihewa.

WALLACE JACKSON.

Luna Nui,

TELEPONA BELE HELU    113

MATALA       690.

 

Hoolaha Hookapu.

            Ke hoike ia aku nei ka lohe i na ano kanaka a pau loa.  Ua hookapu loa maua i ko maua mau Apana Aina ekolu i kapaia o Kalaheo, Kahaleula a me Punoihala, no lakou na eka 202 e waiho la ma ka Paa, Kailua, Koolaupoko, Oahu, i hoolimalima ia e maua mai ia Keleau (w) mai.  Nolaila, ke papa loa ia aku nei na holoholona o keia a me keia ano, aole e hookuu wale ia maluna o ua mau Apana Aina la, a o ka mea a mau mea paha e kue ana i keia, e hopu ia no e maua, a i ole ia, e ko maua mau hope paha, a e hooko ia e like me ke kuhikuhi a ke kanawai.  O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e pono lakou e hele mai e hui pu me Mrs. C. I. HIRAM, a i ole ia, me DAVID DAYTON, a i ole ia KUKA.

Owan no me ka haahaa.

MRS. C. I. HIRAM.

Honolulu, Oahu.  Oct. 8, 1890.         3me-d

 

NO KA POE MAKAIKAI

MA KA

O. R. & L. Co.

MA KA I’A HAMAULEO O EWA.

            O KA POAONO KA LA KUPONO no ka hele ana, oiai e haalele ana ke kaa i kahi hoolulu ma Kuwili, Honolulu, i ka hora 1:45 P. M. o na Poaono a pau.

            No ka auhau, aohe olelo ana, he hookuhi wai o ka like, mai ka liko a ka laele.

            OIA HOI, HE—50 keneta, hiki i Manana a hoi hou mai—75 keneta, hiki i Honouliuli a hoi mai.

            O keia ka manawa pono o la’i ai ka holoholo hoohala manawa me ka hana ana i na ea oluolu maikai, no olua wahi keneta wale no o ka mile.

1 m—d            Oct. 8 1890.

 

Ka Hui Uwati Kaleponi.

            Na uwati gula o waho, hoopiha ia, me na mea hana o loko, o ka hana uwati kaulana WALTHAM, no $30 o ka uwati hookahi, ma ka uku palua dala o ka @ hookahi.  E kipa ae io—

A. J. SCHREIBER—Agena Alanaui Hotele, malalo iho e ka Hotele Alonatona.

 

KAUKA YONG KAM PUNG.

HELU 3@, ALANUI MAUNAKEA

Ke kauka Loea e ka Aina Pua.

UA HIKI KE HOOLA IA KELA A me keia ano ma’i, mai ko na @ wahine a me ko na keiki liilii.  O na ma’i ha-no, ua hiki loa ia ke hoola ia me ka m@hi.  A o na ma’i e pili ana i ka maka, pau pu ia i ke ola.

            Ke @ike ia aku nei, @ia ke @la ianei me ka oluolu pu o ka @kau.

            E KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me na haawina pilihua i ka ma’i a na’u oukou o hoola aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

Augate 25,      @-d