Ka Leo o ka Lahui, Volume I, Number 17, 10 September 1889 — Page 3
This text was transcribed by: | Ashlee Rapp |
This work is dedicated to: | Lee Rapp (My Mommy) |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
Eia ke eli hou ia nei olalo o ka hale pohaku e noho ia nei e ka Tela lole Tregloan kihi ona alanui Papu ame Hotele.
Ua loaa mai ia makou kekahi lono e pili ana no ka pepehi ia ana o kekahi lawehala pake e ka luna o na lawehala oiai e luuluu ana no ka lewahala me ka mai. Nolaila e heluhelu akahele ae e na makamaka i ke kukulu manao e oili aku nei ma ka pepa o keia la.
Ke hoike aku nei ka Agena o na aina o ke alii ka Moiwahine. Ma ka olelo hoolaha e puka aku nei ma ka pepa o keia la i kela a me koia mea e makemake na i wahi kupono e no ho’i me ka auhauoluolu e hele mai e kuka pu me ia ma kona keena oihana ma alanui Paipalapala, Kawaiahao. He manawa maikai loa keia e loaa ai ona wahi maikai no ka hoala ana i mau home.
Ua hoike ia mai makou e puana ae, he keiki punahele loa ka’o “Haimoipo” na Satana, oiai, ua piha kona naau me ka awahua ino o ke keemoa lapuwale loa. A e like no me ke ano mau o kekahi poe lili kohu ole, pela no keia “Haimoipo.” He ekolu makahiki i kaa hope ae nei ua haawi mua ia mai keia kulana ia Mr. Jno. E. Bush e ke Alii ka Moiwahine, aka, ua kaua-a aku no ke kanaka a hoea wale mai i keia wa akahi no a lawe mai. Nolaila, ina he pilikia oo e “Haimoipo” i kahi mea paina ole e ku ae a hele pololei mai a e hoolawaia kou maka poniuniu a houpo lewalewa, me ka hakalia ole. Ta-ta.
Ua loaa mai ka lono ua waiho aku la o Mr. Willian Ulunui Sheldon i ka oihana luna kiai awa no Kahului, Maui, ka oihana hoi a keia opi@ Hawaii i lawelawe ai me ka makaukau a me ka eleu no na makahiki he 4 a oi. A ua hookohu ia aku la o Jno. T. Aluli ma kona wahi. Nui ko makou minamina no keia kaawale ana ae o keia opio Hawaii mai keia kulana ae. Oiai, ua kupono maoli no oia no ia kulana. Aia wale no me ka eleu loa a hopo ole e pono ai ka mea nana e auamo i na kaumaha o keia oihana. Ke haawi nei makou i ko makou hoomaikai no ka opio hou i hoopiha ae la i ka makalua; a, na kana hana e hoike mai i kona ano.
“KE KULANA O NA HUI KINIPOPO.”
Malolo iho o ka papa hoonohonohoo ke kulana o kela a me keia Hui Kinipopo o Honolulu nei no keia makahiki a hiki i ke ahiahi Poaono iho nei.
INOA EO LILO PAANI LA
Kamehameha 5 3 8
Stars……….. 6 1 7
Hawaii…….. 2 6 8
Honolulu…... 6 1 7
Kaiulani…… 0 8 8
Ma ka papa maluna ae e hiki ai ke hoomaopopo ia heelua mau hui e kulike nei ma ke kulana hookahi oia hoi ka Honolulu a me ke Star. Nolaila e hakoko hou ana laua no ka helu ekahi a aia mawaona o laua ka lei o ka lanakila kahi i ku ai, a e lilo ana ia i mea hooikaika loa ia e laua.
“HE MELE NO WILIKOKI.”
Kaulana mai nei a o Wilikoki
O ke koa wiwo ole o ke ao nei
Ua kohu alena ke ike aku
I ke ku kilakila i halealii
Aohe poka e ku ai
Aohe akamai e loaa aku
Keike Hawaiii alo ehuehu
I ka waha o ka pu e kani nei
Noho mai Waipa i kauahoa
Opu lokoino he aloha ole
No Hawaii oe Hawaii au
Hookahi ke kupuna Kakuhihewa
Hoohewahewa oe ia kaua
Ia’u nei la ko pilikoko
Kuhi ae kuu pono ia Kahalewai
I ka lukanela helu ekahi
Akahi kuu lohe a ikemaka
Ke kaua kuloko o Hawaii
Ua ku’i e ka lono lohe Pelekane
He Italia ka’u wahine
Pehea mai oe Kahu Aupuni
I ko lahui i ka Halewai
E hookuu ae me ka maikai
E puka Wilikoki a hemo loa
Haina ka puana ua ike ia
He aloha lahui ko Wilikoki.
I ka la kanakolu o Iulai
He kaua weliweli ma Honolulu
He kaua kuloko na Wilikoki
He kanaka ikaika he maka’u ole
I ka halahala kau a na pu
I ka oloolohi’o a ka poka
Alo iho alo’ae alo ma ke kua
Aohe manuhe’u o Wilikoki
O ka hana ana ia a ka iwikani
Keiki akamai Italia
Alia oukou e ka Lahui
E ke aupuni nui Kelekiela
E ala e Uli eia au
A owau keia ko pulapula
E Uli e nana ia mai
A e Uli hewa ae Uli Pono
E lohe i ka leo me ka uwalo
E puka Wilikoki a hemo loa
Haina ka puana ua ike ia
He aloha lahui ko Wilikoki.
Hakuia e
Mrs. Annie K. Kaanaoiokalani.
Sept. 10, 1889.
“HE OHOHIA NUI,”
Hele no ka wai me a A-la pu.
O ka Leo o ka Lahui aia iloko o ka lokahi
O ka hookuee ana oia kona enemi.
Ua panai ia mai makou e na leo oheona o na makamaka a puni ka P@@@@@@ e kauoha mai ana i Ka LEo o Ka Lahu@ e au hookahi aku i na ela kawahawaha e na Kai Ewalu o ko kakou mau Paemoku me ka leo hookahi e wawalo mai nei, “@@ hoouna mai i pepa na’u, na makou, “@ pele aku. Nolaila, ke hooko awiwi aku nei makou i ka hoouna ana i ka lakou mau pepa ma ka hikiwawe; me ka@oik@ike pu aku i ko lakou mau wahi i noho ai, a me ka nui o ka lakou mea i uku ma@ ai no elua pule, hookahi mahina, elua mahina, ekolu mahina a pela i ma ka lima o na Luna , a ma ko lakou helu wale no e hoopaa ia ai, aole hoi e hoolahala ko lakou mau inoa elike me keia papa kuhikuhi malalo nei:
E komo pu ana no hoi ma keia papa hoonohonohono ka poe io hookaa mai ma ka inoa o na Luna, a pela aku.
EIa ka poe i hookaa mai ma ka lima o na Luna:
Liliuokalani………………………………………………$3
T. C. Polikapa……………………………………………$2
Kaukaleta………………………………………………...$1
Kahili w………………………………………………….$1
Ma o Sam’l Kaanaana la ka lakou Luna.
Sam’l Kamaiopili………………………………………...$1
Kamiano………………………………………………….$1
Ma o M. Kaneaiakala la ka Luna.
Chas. Pooloa……………………………………………..$.50
Ma o Mikaboy la kaa Luna.
Kimo Kawaiohu………………………………………….$.50
Malaea Kaulia……………………………………………$.75
Ma o John Napualii ka Luna.
O. H. Hakuole……………………………………………$.50
Ma o C. K. Haole la ka Luna.
Kakaio no Kakaako………………………………………$1
John Bolabola…………………………………………….$1
Lala Kahelemauna………………………………………..$1
Ioela no Kikihale…………………………………………$.50
John Hapa no……………………………………………..$.50
Kaaikaula…………………………………………………$.50
Puanaiwi no Maunakiekie………………………………..$.50
Ma o J. W. H. Keanu la ka Luna.
Kapualii no Leleo…………………………………………$.50
Chas. Kahalehili no Puuhale………………………………$.50
Rov. J. H. Pahio…………………………………………...$.50
John Akoni no Peleula…………………………………….$.50
Hana no Makuaho…………………………………………$.50
Ma o David K. Wai’ehua la ka Luna.
Eia ka poe hookaa pakahi:
M. H. Reuter, Hana, Maui………………………………….$2
J. K. Nahale, Kona Akau, Hawaii…………………………..$1
S.R. Hapuku, Lihue, Kauai…………………………………$1
J. H. Pamaiauiu, Kaneohe……………………………………$.50
OLELO HOOLAHA.
Oiai au kaawale ana mai Honolulu aku nei, ua koho a hookohu aku au ia Isaac D. Iaea Ezq. i Hope mana e hooponopono i ka’u mau hana a pau; a o kana mau Palapala Hookaa ma kuu inoa, ua mana ia me he la owau ponoi no.
William C. Achi
Sept. 9, 1889. sept10 1wd.
E. Kaululaau Wright.
MEA HUKI A MEA HANA NIHO,
Oiai ua wehe aenei ko oukou makamaka a hoakanaka ponoi i kona keena Oihana lapaau niho. A mamuli o kona lawalawe loihi ana i keia oihana loea, nolaila, na hiki iaia ke huki i na niho a me ka hoopiha ana me ke gula, dala,,etc. A me ka hoola ana i na niho hui me ka hnki ole ia. A e Inaki ia no hoi na niho kui, etc. E holoi ia na niho i hele a eleele iloko o ka wa pokole loa a aliali me he hau la o Maunakea. E kipa nui e na Hawaii. E ike ia kakou Hawaii Ponoi, o kpa hewa ke aloha i ke alohilohi.
Keena hana. Kihi o na Alanui Moi a me Betela. makai o kahi o Kakela me Kuke.
1w16 sep2 d12 ry
HONOLULU DAIRY!
Ua opmakaukau ka Honolulu Dairy, ma Nuuanu, e hoolako aku i ka Waiu Maikai (i paiole ia i ka wai a mea e ae,) no na kumukuai maa mau. He hookahi makahiki o ke kukkuluia ana aenei o keia Wahi Uwi Waiu, a ua nui ka mahalo ia o ka waiu mai laila mai, e ka poe e lawe nei i ka waiu.
O ka poe e makemake ana e lawe i ka waiu e kauoha aku no i ko lakou makemake ma ka Honolulu Dairy, Nuuanu.
268- Muttual Telepoua. 128-Bele,
ma kahi Hookioi Waiu, a Honolulu DAIRY DEPOT, Telepona, Bele 192.
1 1y
H. G. CRABBE
He Mea Hoolako a Mea Kuai
Mauu Kaleponi,
---A me na---
Hua Ai a na Holoholona.
HELU 81 ALANUI MOI,
Mauka iho o ke Kahau Halewai Kahiko’
-----
Telepona Mutual Helu……………………..4
3 1y
Halekuai Mea Gula, &c.
HELU 44 Alanui Nuuana.
E loaa no na Wati Gula a me Dala o kela me keia ano no na ano Kumukuai a pau.
NA WATI HALE,
NA WATI PAKEKE.
NA PU-POOHIWI,
NA PU-PANAPANA,
NA KOMO DAIMANA,
NA KOMO GULA.
____________________________
Na Komo Pohaku Kii, Na Komo
Huhui Gula mw Kupee Gula
Dala a m e na ano a pau.
Na Lei Gula a Lei Momi.
Na Komo Hoomanao
---A ME—
Na Komo Mare.
Ua Makaukau ka Mea Nona keia Hale me na Limahana e hana ai a e Hoomaemae hou ai i na mea a pau.
YIN FAT &CO.
_____________________________________________
OLELO HOOLAHA!
Mamuli o ka hookohu kupono ia ana mai, i Agena no na Aina o ka Moiwahine, ke kauoha ia aku nei no mea a pau e noho hoolimalima ana maluna o na Aina a ma na pahale,. i hala a i hiki mai paha ka wa kupono e hookaa i ko lakou uku hoolimalima, e hele mai ma ko’u Keena ma Alanui Paipaiapala, Kawaiahao. JNO. E. BUSH.
Luna Aina.
sept9 tf.
OLELO HOOLAHA.
Mamuli o ka mana i loaa ia’u mai ke Alii ka Moiwahine Kapiolani mai, he Agena Aina nona, ke poloai ia aku nei na kanaka Hawaii a pau loa o ke kulanakauhale nei , e makemake ana i wahi hoolimalima oluolu, a i wahi e kukulu ai i home olu o ka noho ana e hele mai, me a’u e kamailio ai, ma ko’u Keena ma Alanui Paipalapala, Kawaiahao.
JNO. E. BUSH.
Agena Aina.
sept9 tf
Boroka! Boroka!
E ioaa no na Hale Hoolimalima he lehulehu ma na wahi a pau o ke kulanakauhale nei: a e kuai mai a kuai aku i na aina ma na awahi a pau o keia I’ae Aina, ke ninau ia
WILLIAM C. ACHI,
Ka Boroka o na Waiwai paa.
Helu 36, Alanui Kalepa, Honolulu.
d14 sept5 tf
OLELO HOOLAHA.
Ke papa ia aku nei na mea a pau i kuleana ole, aole e hele wale e lawaia ma ke kai mai Paipu e pili ana i ke kai o Weliweli, ma ke komohana, a me ke kai Kaneauukai, e pili ana ia Paa, ma ka hikina; ke ole e ae ia aku e ka mea nona ke kai a me kona mau hope. O ka poe e kue ana i keia olelo ao, e hoopii ia no lakou e like me ka kanawai.
WILLIAM BACLE’
Kaloa, Kauai, Lept. 2, 1689.
16 2ms
Samuel K. Ka-ne,
LOIO A HE LOEA MA KE KANAWAI.
Imua o na Aka Hook@@@kolo a pau o keia Aupuni. Ua makaukau e hooko i na kauoha a pau mai na mokupuni mai. Ua hiki he hana i na Palapala pili Kanawai. Keena hana: Kihi o na Alanui Moi a me Betela, ma ka hale iluna. 1 1y.
Antone Rosa,
(AKONI)
Loio a he Kokua ma ke Kanawai. Keena Hana: Helu 15, Alanui Kaahumanu, Honolulu.
1 1y.
J. L. Kaulukou,
LOIO A KOKUA MA KE KANAWAI,
A he Notari no ka Lehulehu.
Keena Hana;- Kihi o na Alaniu Moi me Betela ma ke keena ma ka hale iluna. 1 1y
Jno. Haleakala Barenaba.
He Loio a Kokua ma ke Kanawai.
Ua ae ia e lawelawe imua o na Aha Apana me na Aha Hoomalu o keia Aupuni ma na hihia Kivila a ma Karaima o na ano a pau. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala pili kanawai a pau. E loaa no au ma Waimea, Kauai, a ma ka laula o Kapaa a ma Honolulu i kahi manawa.
9 ly
KAMANAO! KAMANAO!
E na Makamaka Hawaii, e ku a e hoomanao, eia mai na Kamano momona ma ka’u papa kuai e hiala ai ai ka puu, a e mikioi pono ai hoi na kioo poi ka-i moepoli o ka aina. E ike ia kakou hookanaka, o kipa hewa ke aloha la hai.
1-1m J. KAULAHEA.
O M. Thompson ka haku moowehewehe Kanawai o ka Apana o Kolumebia, a me ka wehewehe ana ma Na Oki Mare a me ke Kaulike, a he mea haku hoi o kekahi Wehewehe o na Olelo Hooholo o ka Aha Hookolokolo Kiekie Hawaii(e hoomakaukau ia nei), a he Kokua Kanawai;- Keena, Kihi Alanui Papu a me Kalepa, Honolulu, H.P., mamulu o kona haalele ana i lawaelawe Kanawai ana imua o ka Aha, nolaila, ua makaukau no oia e hoike akeu i kona ike a me kona mau manao ma ke kakau ana, e pane ana me ka moakaka a me ka piha pono ma na ninau Kanawai a me na olelo hoike i waiho ia mai iaia a e kakou aka ana no hei i koua mau manao ma na wehewehe Kanawai a me na olelo hooholo kanawai na ke kaka@. aug21 3 ms