Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 32, 9 ʻAukake 1877 — E pokeokeo io ana ke Aupuni i ke Dala Pepa. [ARTICLE]

E pokeokeo io ana ke Aupuni i ke Dala Pepa.

i Mr. LtīyAnooroxoii>so ; Jiloha »e :— Ma ka halawai o ka Aha Hooulu Noouoo o ka poe uaauao iloko o ke kulauakauhaio nei o Honolulu īua ke keena halawai o ka luakini.o Kaumakapili, a ua ike ia nia ka Helu 29 o ka la 19 iho nei o lulainei, na olelo a ka poemakapo, e olelo aua, aia. ka o ke dala pepa ke dala waiwai io ka ka lahui, waiwai J pu me ke aupuni. I E olelo ana e piha ana na pakeke i I ka nui o ke dala }>epa. E liiki ana na j liana kaumaha he nui, i ka nui launa I i»ono ole o ke dala pepa, poho wiUe, a puehu wale i ka innkani, a pulu wale i ka ua, a pau wule i ke ahi : aka, no ko lakou la ike uo ua makaukau lakou ia, a ike i ko ino o ke dala maoli he kaumalui, heaha no la ka mea i waiho ole ui iloko u n;i hale lianu, kukulu no hoi i mau hanuko, lu l inau pahu hao no hoi hoihoi no hoi i na lvia huna. \ Aolo ka ! l"a kuhihowa au, no ka nolo ka -hoi i ko dala, a loaa ao luū k<>; dala popa pau io hoi na pilikia, i k i | nui launa oie o na dala pepa. Eliia | poe nui wale o ka poe kanaka wahine j a kamalii e pepa mai nei. u<i loaa e uo i ia lskou la na i>opjt kini, kini kalnpu, kini kaimana. a pola aku. Auwe ! kuhihewa hou uo au. Eia ka na koiki ilala nui wale. o ua keiki o ka hale hutuu buke, makena ua op;ila pepa o iakou, piha 10 no ko lakou pakeke, aohe wahi hoohalahala o ka uiaka i ka iko, i ku{xuio ai elike mo ko iakou olelo ma ; ko lakou halawai hoouiu noono, ka pi-: ha o na pnkeke i na dala iH«pa. Heaiia ia ia, he ulakolako |>alia ? O ko'u manao aole ia o ke kumu e Waiwai ai, no ka mea, aole i hooiuhī. aku noi kv> kakvui makua ia ia iho I no ko dala p*'pa. aoi«'hva no. uo ua da-; la no a pau, d;da dala gula, dainia:;a. hao. koleawo, ua pohiiku wai- ! v\aiwai i<>. uv>].\il;i, wa*'h» aku uoi kola i ke alauui. o hiki nui niai ai koia mau uioa, oia h»>j ko kuikaiii p;inailiko, ho iwl.iiiui hao koi i o holo ai iih uk.4tia, na ' uiea ulu o k» .-na », vūa hoi k'< ko, kofo, huinh'.p!», ih ! n>:. ih kao, o ke ko u«*» ko kaikuaana. Eia hoi. o ka kakou haua-nui. o ka hao» poao. kiai |v>oo s o ka uana akn nana mai. iokahi ka haua, kuikahi-a kaiiiw.: Eia ko kakou makualaui ko uaku n»ai noi i ka hana. *» hko m«» 'kaua moa s lu lo ai i Kaiii aoi# ) ua kupwua, «.wa i;-> k* kak«.ut luau kuiuu o ,k V M-.>v ;\k\v ai a L*ua Uko. a Iw Ui* iiaua o av k«» kn(l<ko, v p.i o*' « Haman iluua i k*w |ta> t»<* |**o. *,>]<> ko daia j>*-p«. k<* daia p< }•* k* '..« (■ i»<hh;.m »u i iU;j» ka li'ioa o l«\aa n«M a« v haua. o p« iu a I .1:1.». o h\K>h .e a i.apuk»: « ".a o-ka, o

kipi:lu e eii<jsli « hoo i im pulapol&, aft anoano e kohu, e oiuo e e ki# epa i"ka uv|ea. E hoohana i na me ke kino. Aole hoi e hooio, kekaumaha uei aij no kakou, ke hoike mai nei na o kakou i ka ioaa akao ko kakou poe riia na huina alanui o ke kuianakanhalej nei, e noho hana ole ana» a e loaa anai no paha ke id lakou la, dole nae e nele mea, he mea puehu s?ate bo na pep&Jj pomaikai ia-no. . Ke olelo nei na pa o kakoui p a loa na< haole wnwai <f ke kulanakauhale fiei o H«qolulu ika hoi ma na «ypana kuaaina i ka mahiko no ka mem|k<j kukalu mai nei na wiii kohou. 0j kahi poe kanaka ho||Jtd lauahi akui nei me lakou. MM&al kela poe o kakoa, he niau la hana keia, aole a la manao o ke dal.% pepa, ka niea e pfu ai ka pilikia o ka hana. O ka poej hana me na lima me ikaika, o lakou ke ike ana i na dala pepa, na bilafkanalima, ihaneri, tausani a pela aku. [Aole oke kamailio e hooio ai ma ka ibe o ke dalai pepa popo wale, ke dala ka ia e waiwaii ai ka lahui a me ke aupuni. : Ninau kahi poe kanaka he poe naau oluolu, ninau i kahi keiki haoie la ke dala pepa, pono anei pono ole paha," Eia ka ke keiki haole, he pono no ke dala pepa no ka poe kalepa, aole i pono no ka lahui e like m« kakou nei. Mahea e nui ai ke dala, ma ka «hana kanu kalo, na ka p&ke v kanu i ka raiki, e ai no ke keiki e ka aiua nut ke kalo ka oi, o ka poe i paa ma ke kanu ko nae ka i*aiki, ua pa* lakou malaila, aole o ka imi i dala pep i, he hope ia, o ka hana ka mua e'kainailio ai, U o noonoo ai. ī na o ke kanu ko ! oia ka hana, ua loaa kalii kupono i kei kanu, e naua akii i ka aina kanu raiki, e mahi aka, ina hoi o ka aina kanu kalo, e kaui; I aku, o na aina kanu kofe e hana aku, | aole o ke ku wale «kui no ma ka huina i o na alanui oke kulanakauhale nei, a nana wale.aku i na pake e maalo mau nei i na kakahiaka a pau a puni ka makahiki 360 la o ka makahiki, me na aumaka o na mea ulu, bipiki, akaakai, a me na mea ulu e ae he nui, aole no he hoaliewaia o ka hanaiole o kanaka, ina nae he pepa ka kanaka e p«ipa ana i ka la Sabati mo ka piii iwaiwai, aole oia ka hana. i E ala e liana no na hana mnikai a pau i lilu ka lahui. Ena makamaka, e huki like i na kaula o ka lanakil», i mau ko ea oka aina i ika j>ono. He oiaio ka lioike a kehi keiki haole. no ka poe waiwai no ka poniaikai o ko dala }H*pa. Eia paha ko kakou noonoo o pono ai, e kukakuka, e ui e ninanīnau me ka hui pu ine ka makauii na kanawai o ke Akua mo ko ka aina, li moa o hiki ai na hana inahini. E hoohana i knlli poe o kakon īna na nu'a hiki, e alu kukou, aole o hooio naaviao ma ka waiwai o ke (hUa pe{>;u Me ke aloha. D. A. M.